Ատո՞ւմ եք արդյոք թուրքերին

[Varzor]

Ինքը չի կարա իմ նման լինի - իմ նախնիները նման ոճիրներ չեն գործել:

Լիոն ջան, ՄԱՐԴԻՔ ոճիրներ չեն գործում

Էդքան էլ նախնի չեն Մարդ կա իր պապը, նունիսկ հայրը մասնակցել է հայերի կոտորածին, և իրենց տանն էլ հայերից խլված ավարը ժառանգաբար փոխանցում են:
Թուրքը նստած հայերից պապի խլած գորգի վրա պոսում է մարդասիրությունից և չի հասկանում, թե իրեն ինչումն են մեղադրում:
Նրանում, որ նստել է այդ գորգին որպես ժառանգ, սակայն մոռանում է, որ այն իրականում իր ժառանգություն չի այլ թուրքերին ընդհանրապես չատող մի միամիտ հայինն է:
Նրանում, որ չի ուզում բացահայտ ընդունել (ներքուստ բոլոր թուրքերն էլ գիտակցում են ոճրագործության մեղքը), որ իր պապը գոնե սխալ է եղել:

[Աբելյան]

Ինձ համար դա նույնն ա, ոնց որ մեկը գնա այն ռեստորանում քեֆ անելու, որի տերը սպանել է իր հորը ու վերջում էլ ասի թէ
- աֆիցանտները լավ էլ բարեհամբույր էին, ուտելիքն էլ շատ լավն էր:

Ուրեմն պատկերացրու իրա համար ինչքան տհաճ պետք ա ըլնեն տեղական ռեստորանները, որ դրանք թողած գնա էդ քո ասած ռեստորանում քեֆ անի:

[Varzor]

Ուրեմն պատկերացրու իրա համար ինչքան տհաճ պետք ա ըլնեն տեղական ռեստորանները, որ դրանք թողած գնա էդ քո ասած ռեստորանում քեֆ անի:

Տեղական ռեստորանների տհաճ լինելը դեռ ընտրության բացակայություն չի:
Ինչպես ասվում է Ջհուդի հայտնի ընտրության մասին անեկդոտում` իրավիճակը վատն է, որբ ընտրության հնարավորություն չկա:
Իսկ այս պարագայում կա` գնալ այլ տեղ, կամ ընդհանրապես չգնալ:
Եթե որոշում ես գնալ, ապա անտեսում ես ազգային գաղափարախոսությունը, եթե ոչ` զրկվում ես այնքան ցանկալի հանգստի հաճույթից:
Ամեն դեպքում անհատապես ամեն ոք իրավուն ունի կատարելու այդ ընտրությունը: Սակայն "գնալ" ընտրությունից հետո պետք է բարոյական կերպարով հանդես գա և չսկսի քննադատել "թուրքականը" և "թուրքերին":
Ես պարզ եմ մտածում. եթե մեկին չես սիրում, ապա խուսափում եմ նրա հետ շփումից, չեմ ժպտում նրան և քաղցր խոսքեր չեմ ասում:
Չի կարելի գնալ մեկի տուն, հաց ուտել, հետո վերադառնալ ու փնովել տան տիրոջը: Սա առնվազն անհարգալից վերաբերմունքի է բերում եհնց քննադատողին:
Հենց դրա համար էլ մեզ արտասահմանում չեն հասկանում:
Ժամանակին (նույնիսկ հիմա) պրիբալտները ընդհանրապես չէին նկատում ռուսերեն մաքուր խոսող եկվորներին` ցույց էին տալիս իրենց բացասական վերաբերմունքը օկուպանտներին:
Ֆրանսիայում շատ հասարակական և առևտրային կետերում, նույնիսկ հյուրանոցներում անգլերեն կամ գերմաներն ոչ մի բառ չես գտնի` ֆրանսերեն չգիտես կամ մի արի Ֆրանսիա, կամ մի բողոքի:
Ազգային ինքնության հանդեպ հարգանքը ոչ մի ֆինանսական և քաղաքական հիմնավորումներ չունի, սակայն ունի այդպիսի արժեվորում և հետևանքներ

[Moonwalker]

Ես ի սկզբանե չեզոք եմ տրամադրված անծանոթ մարդու հանդեպ (անկախ ազգությունից), քանի դեռ ինքն ինձ հակառակում չի համոզել (թե՛ դրական և թե՛ բացասական կողմից):
Բայց կոնկրետ Թուրքիայում հանգստանալուն անձամբ համաձայն չեմ (2 անգամ գնացել եմ զուտ Էրգիրը տեսնելու), ոչ թե նրա համար, որ թուրքերին օգուտ չտամ, այլ ուղղակի ինձ հոգեպես հանգիստ չեմ զգում:
Բայց դե մարդ կա էնքան ա թուրքերին սիրում, որ պատրաստա անգամ/կներեք արտահայտությանս համար/ իրանց մեզը խմի:

[Varzor]

Ուսանող տարիներիցս մի դեպք պատմեմ.
Դասաժամից առաջ իջա մասնաշենքի առաջին հարկ, գնեցի տետր և բարձրացա լսարան: Արտաքինից սովորական տետր էր` ոչ մի տեքստ չկար ընդամենը բնապատկերներ էին: Դասախոսությունը սկսվելուց առաջ բացեցի այդ տետրը, և երբ սովորությանս համաձայն (տետրը սկսում էի գրել և սկզբից և վերջից` մինչև հատվե8 ) բացեցի վերջին թերթը, տեսա կազմի ներքին մասում "Made in Azerbajan" և "Baku" ոչ միայն անգլերեն, այլև` Ադրբեջաներեն (լատինատառ թուրքերեն): Զարմացա, հետո զայրույթից դուրս նետեցի այդ տետրը լսարանի պատունահից: Դասախոսը, բնակա է, ապշեց այդպիսի "աննորմալ" պահվածքիցս, հարցրեց, թե ինչումն է բանը, հակիրճ ներկայացրի: Ոչ մեկս չէինք սպասում, որ դասախոսը կարձագանքի վրդովմունքով` տետրը վաճառողների և գնողների հանդեպ: Տեխնիկական լուրջ առարկայի փոխարեն մենք ամբող ակադեմիական ժամը լսեցինք հայրենասիրական գաղափարներ, խրատ և պատմական օրինակներ` տեխնիկական գիտությունների գիտնականի տեսանկյունից:
Գլխավոր նյութը հետևյալն էր "...գնելով այդ տետրերը մենք մեր երկրի դրամական ռեսուրսները փոխանցում ենք թշնամու տնտեսություն, որի հաշվի զինում ենք նրան մեր դեմ` ամեն տասնյակ տետրը պոտենցյալ փամփուշտ է, որը կարձակվի սահմանում կանգնած հայ զինվորի վրա ..."
Կարճ և հստակ ձևակերպում, ոչ մի զգացմունային հիմնավորում: Այսինքն նույնիսկ տնտեսագիտական և մաթեմատիկական տեսանկյունից հակառակորդի հետ միակողմանի առևտուր անելը սխալ է: Էլ չեմ ասում հանգստի գնալու մասին:
Նույնսկ Ռուսաստանի վարչապետ Պուտինը շատ էր զայրացել ենթակաների վրա այն բանի համար, որ տարեկան տասնյակ միլիոն դոլարներ երկրի քաղաքացիները ծախսում են Թուրքիայի տնտեսություն զարգացնելու վրա և կարգադրեց շտապ միջոցներ ձեռնարկել այդ միջոցները երկրում պահելու համար:

Սակայն քանի որ միշտ էլ կգտնվեն մարդիք, որոնք կգերադասեն գնալ, քան թե չգնալ, որեմն նրանց համար պետք է այլընտրանք առաջարկել, սիկ եթե չունենք այդ այլընտրանքը, ապա պետք չե նրանց քննադատել կամ կշտամբել: Իսկ ծովային հանգստի այլընտրանք, ցավոք չունենք: Բայց հարցին լուծում կարելի է տալ` Սևրի պայմանագրով ծով պետք է լիներ

[Աբելյան]

Էն օրը ինտերնետով մի հատ ադրբեջանուհու հետ եմ ծանոթացել նենց լավն ա: Համեստ, հավեսով, խելացի, սիրունիկ, նենց ոչ գլամուռ… Բա թշերը… Բռնես ամուսնանաս հետը:

[boooooooom]

Ես թուրերին չեմ ատում, ոչ էլ սիրում եմ: Ես ընդհանրապես չեմ պատկերացնում, թե ոնց կարելի է որևէ ազգի /թեկուզ քոչվոր ցեղի/ չսիրել: Իմ կարծիքով սերը ավելի անհատական դրսևորում ունեցող զգացմունք է, որը պետք է առաջանա ավելի կոնկրետ օբյեկտի նկատմամբ: Համոզված եմ որ թուրքերի մեջ էլ լավ մարդիկ կլինեն: Ես ընդհանրապես ինձ համարում եմ երկրագնդի բնակիչ, ու չեմ ընդունում պետություններն ու իրենց սահմանները. Մարդը պետք է ազատ լինի, միևնույն ժամանակ չսահմանափակելով դիմացինի ազատությունը:Ոնց որ թեմայից շեղվեցի:

[Lion]

Էն օրը ինտերնետով մի հատ ադրբեջանուհու հետ եմ ծանոթացել նենց լավն ա: Համեստ, հավեսով, խելացի, սիրունիկ, նենց ոչ գլամուռ… Բա թշերը… Բռնես ամուսնանաս հետը:

Այ ախպեր ջան, զգույշ եղիր, գոնե մեր էպոսը հիշիր - հիշում ես, Սասունցի Դավիթը օտար կնոջ վրա. "խփնվեց", հետո դրա իսկ աղջիկն իրեն սպանեց...

[Գանգրահեր]

Հիշելով անցյալը` գուցե ինչ-որ պահ ատելության զգացում է արթնանում մեջս:Դեպքեր են եղել,որ շփվել եմ նրանց հետ `որպես սովորական մարդ,սպասելով նաև, որ գուցե իրենք հակահայ վերաբերմունք ցուցաբերեն,բայց ոչ ,ամեն անգամ սխալվում էի...Ամեն դեպքում որևէ ազգի ոչ սիրում եմ,ոչ էլ ատում,յուրաքանչյուր ազգի մեջ էլ կան և շատ լավերը, և վատերը... Բացարձակ ատելություն ցուցաբերել հնարավոր չէ:

[Arpine]

Ընդհանրապես չեմ մասսայականացնում, դրա կարիքը չկա, որովհետև հիմա որոշ թուրքեր ինչ մեղավոր են, որ իրենց պապերը, կներեք բայց, ան ասուն են եղել: Բայց երբ նայում եմ, օրինակ, Արտույտների Ագարակը /եթե իհարկե կարողանում եմ մինչև վերջ նայել/, էլ չգիտեմ ինչ մտածել:

[erexa]

Ո՛չ ատում ենք, ո՛չ էլ սիրում:

[Ֆոտոն]

Կարծում եմ թուրքերին չատելը որոշ շրջանակներում լավ տոնա համարվում, դաստիարակված ու ժամանակակից լինելու նշանա - իբր չատողները լայնախոհ են, վեր են նման "մանր" զգացումներից:

Այս գրառումս քեզ չի ուղղված, այլ նման կարծիքովներին ու բոլորին:

Ատելը մի զգացմունք է, որ առաջինը թունավորում է ատողին, հետո նրա սերունդներին, իսկ հետո, ավելի պակաս չափով ատելիին: Ատելով ոչ մեկ չի շահում, ատելով ոչ ոք ավելի լավը չի դառնում, իր կողքինների համար էլ օրինակելի ու մարդկային չի դառնում:

Ազգի ատել չի կարելի: Կարելի է ատել անհատներին կամ անհատների խմբին՝ ղեկավարներին, կազմակերպողներին, իրականացնողներին: Իսկ ազգին ատելն անմիտ ընդհանրացում է: Ա՛յ հենց էդպես էլ հայերին կարող են չսիրել մի քանի հանցագործ հայրենակիցներին նայելով: Հետո՞:

Թուրքերին չատելը ոչ մի տեղ էլ «լավ տոն» չի համարվում: Չատել դեռ չի նշանակում, որ ճիշտ են արել կամ համախոհ ենք: Չի նշանակում, որ ծափահարում ենք ու պաչում ճակատները: Իսկ ատելն էլ դեռ չի նշանակում, որ վախկոտ չեք ու կպայքարեք սպանվածների իրավունքների համար:

Եթե վրեժխնդիր եք, ե՛տ պահանջեք խլված ամեն մի գրոշ, փոխհատուցում պահանջեք սպանվածների կյանքերի դիմաց, ե՛տ պահանջեք Արևմտյան Հայաստանը, ու Թուրքիայից բոլոր հայերը թող դուրս գան ու իրենց հայրենիք տեղափոխվեն՝ Արևմտյան Հայաստան, թող ապացուցեն, որ էդտեղ հայերը պիտի ապրեն: Թող սփյուռքը վերադառնա իր հայրենիք: Ամեն սփյուռքահայ իբր օգնություն փորձում է օգնել արևելահային, մի կողմ, որ դրա կարիքը կա: Փորձում են արդարանալ իրենք իրենց առաջ, որ իրենց կյանքն այդպես ավելի ապահով է և այլն: Հիմիկվա Հայաստան եկողներն էլ լեզվի և այլ պատճառներով իրենք իրենց տանը չեն զգում: Մենք էլ նույն պատճառներով դժվարությամբ ենք ետ վերադարձողին հայրենակցի պես ընդունում: Պետք չի պայքարել սփյուռքում հայապահպանության համար, մի օր կձուլվեն, մեկ է: Պետք է միանալ, վերադառնալ, ուժ դառնալ:
Դե պայքարե՛ք, ոչ ոք չի ապրում այդ տարածքներում, Անիի ավերակներն են մնացել, մի քանի տարի հետո էդ էլ չի մնա: Ուղղակի ատելը, ստից ինքնապացույց է, որ իբր հայրենասեր ես: Ու թող ոչ ոք չվիրավորվի այս գրառումիցս: Մենք հայ ենք ու ինչպես միշտ համակերպվող ու դիմացինի ստորությունը ներող: Էդպես ճիշտ է: Այդ հոգեվիճակը պետք է ներսից լինի, ո՛չ արտաքինից: Ներսից ներեք, իսկ արտաքինից պայքարե՛ք:

[Chelovek84]

Թուրքը մնում է թուրք, բայց մյուս կողմից մի ամբողջ ազգի ատելը սխալ է։ Այստեղ են ասում «եսիմ»։

[Altair]

Թուրքը մնում է թուրք, բայց մյուս կողմից մի ամբողջ ազգի ատելը սխալ է։ Այստեղ են ասում «եսիմ»։

Ինչորա, Թուրքերը երբեք ազգ չեն եղել, նրանք թափառական վայրի մարդկանց կարգավիճակից սկսեցին թալանով և տարածքներ գրավելով հզորանալ, և եթե այս պահին նրանք ասում են, թե 1915թ. տեղի ունեցածը ցեղասպանություն չէ, կամ մեծնամասությունը նույնիսկ հերքում է այդ փաստը, ապա յուրաքանչյուր հայ իրավունք ունի նրանց ատել, վերջի վերջո նույնիսկ ազգային նպատակների համար կանանց, երեխաներին և ծերունիներին տանջելով սպանել ուղղակի չի կարելի մարդու արարք համարել: Ճիշտ է այս պահին Թուրքիայում բնակվողներից «ոչ ոք» մեղավոր չե, բայց դա ազգային հարց, ու ցեղասպանությունը միակ ատելու պատճառը չէ:

[Lion]

Այս գրառումս քեզ չի ուղղված, այլ նման կարծիքովներին ու բոլորին:

Ատելը մի զգացմունք է, որ առաջինը թունավորում է ատողին, հետո նրա սերունդներին, իսկ հետո, ավելի պակաս չափով ատելիին: Ատելով ոչ մեկ չի շահում, ատելով ոչ ոք ավելի լավը չի դառնում, իր կողքինների համար էլ օրինակելի ու մարդկային չի դառնում:

Ազգի ատել չի կարելի: Կարելի է ատել անհատներին կամ անհատների խմբին՝ ղեկավարներին, կազմակերպողներին, իրականացնողներին: Իսկ ազգին ատելն անմիտ ընդհանրացում է:

Ես ատում եմ թուրքերին, որպես քո ասած. "անհատների խմբի" - դա, ամեն ինչից զատ, նաև ինքնապաշտպանության պես մի բան է...