Ատո՞ւմ եք արդյոք թուրքերին

[ՆանՍ]

Բայց օձի գլուխը կտրելու փոխարեն, կերակրեցինք էդ օձին, թույնն էլ մեզ բաժին հասավ:

Հիմա էլ, քանի որ թունավորված ապրում ենք, հակաթույնն է միակ բուժումը, բայց քանի որ հակաթույների տեսականին շատ է, գերխնդիրը մնում է իսկականը գտնելը...

[Shah]

Ոչ մեկիդ վիրավորելու նպատակ չունեմ, հուսով եմ` ճիշտ կհասկանաք, որ ատելությունը ես թուլության նշան եմ համարում:
Այ երբ որ տարիներ շարունակ հալածում էին ազգիս, թող ազգս զենք վերցներ ու ցույց տար, թե ով ա տանտերը: Իսկ հիմա, երբ կանգնել ենք կատարված փաստի առաջ, ոչ թե պետք ա ատենք, այլ մի հատ ուղեղներս աշխատեցնենք ու փորձենք ստեղծված իրադրությունում մեզ համար ամենաճիշտ լուծումը գտնել: Այդ լուծումը, սակայն, ատելությունը չէ. դա հաստատ:

հ.գ. երեխեք, Ադրբեջանը մի խառնեք, էլի: Ջուր մի լցրեք դրանց «մեկ ազգ, երկու պետություն» ջրաղացին:

հա, իմ ազգի թուլությունն ա եղել, կամ էլ ազգի ռույլին նստողի, որ դեռ էն ժամանակ ճիշտ որոշում չի ընդունել, բայց ոչ մարդկանց... ոբշմ փիլիսոփայել չեմ ուզում, պռոստը անհնար ա թուրքին վերաբերվել նույնպես ինչպես ասենք էստոնացուն, չինացիներին ու կանադացիներին..
հ.գ. ճիշտ չհասկացա, քանի որ կոնկրետ ես գիտեմ ինչի դրանց չեմ սիրում ու ըտեղ թուլություն չեմ անում, հակառակը՝ պատրաստ եմ ընդունեմ թե ոնց կարելի ա էդ ամեն ինչը շտկել:

[Ambrosine]

Հիմա էլ, քանի որ թունավորված ապրում ենք, հակաթույնն է միակ բուժումը, բայց քանի որ հակաթույների տեսականին շատ է, գերխնդիրը մնում է իսկականը գտնելը...

Ես իմ համար գտել եմ. ես կպած Թուրքիան ու թուրքերին եմ ուսումնասիրում: Վերջին հաշվով, եթե ցանկանում ես ինչ-որ մեկին հաղթել, դու պետք է իր թույլ ու ուժեղ կողմերը իմանաս ու սկսես սեղմել թույլ կետերը: Ու հետո մի բան էլ կա. ինչու՞ երբեք քրդերին չենք մեղադրում :

[Նարե91]

Չեմ ատում, քանի որ ատելությունը, բացի վնասից, ուրիշ ոչինիչ չի տա: Ատելությունը, նախանձը ու ինչպես նաև չարությունը, կարող են որոշ հիվանդությունների պատճառ հանդիսանալ:

[ՆանՍ]

Ես իմ համար գտել եմ. ես կպած Թուրքիան ու թուրքերին եմ ուսումնասիրում: Վերջին հաշվով, եթե ցանկանում ես ինչ-որ մեկին հաղթել, դու պետք է իր թույլ ու ուժեղ կողմերը իմանաս ու սկսես սեղմել թույլ կետերը:

Աստղ ջան կոնկրետ քո պարագայում դու շատ ճիշտ ես մտածում,տենց էլ շարունակի. ասում եմ՝ ես գիտեմ, վերջը էս մեր պետության գլխավոր շարժիչ ուժերից մեկը դու ես լինելու :

Ու հետո մի բան էլ կա. ինչու՞ երբեք քրդերին չենք մեղադրում :

Մեղադրում ենք, բայց շատ ավելի մեղմ, որովհետև քրդերը կարծես նայվում են՝ որպես "թուրքի մասնաճյուղ"...

[Varzor]

Ես իմ համար գտել եմ. ես կպած Թուրքիան ու թուրքերին եմ ուսումնասիրում: Վերջին հաշվով, եթե ցանկանում ես ինչ-որ մեկին հաղթել, դու պետք է իր թույլ ու ուժեղ կողմերը իմանաս ու սկսես սեղմել թույլ կետերը: Ու հետո մի բան էլ կա. ինչու՞ երբեք քրդերին չենք մեղադրում :

Ճիշտ տարբերակ է, թշնամուն հաղթելու համար պետք է նրան լավ ճանաչել:
Իսկ քրդերին ով ասեց չեն մեղադրում? Համիդեա քրդական հեծելազորը ավելի շատ մարդ է կոտորել, քան թուրքական կանոնավոր բանակը: Պարզ բան է` հայերի տարածքները խոստացել էին տալ եղբայր "մուսուլման" քրդական շեյխերին: Արդարության համար ասեմ, որ այդ նույն Համիդեաներից 4 գունդ անցել են հայերի և ռուսական բանակի կողմը: Նրանցից մի մասը քուրդ-եզդիներ էին (Ջհանգիր Աղան), մի մասն էլ մուսուլման քրդեր:
Նույնիսկ քրդերն էին իրենք-իրենց մեղադրում:
Ողորմած հոգի Հրանտ Դինքի հետ վերջին հանդիպման ժամանակ, պատմեց մի հետաքրքիր դեպք.
Հրանտը գնացել էր քրդական մի ինչ-որ համաժողովի` միայնակ, որպես հայ, որտեղ քննարկում էին քուրդ ժողովրդի ծանր վիճակը և հետագա անելիքները: Հրանքտի կտրուկ-քննադատական և առանց ճշմարտությունները թաքցնելու ելույթից հետո, քրդերից ոմանք, Հրանտի բառերով ասեմ "...իրենց մացեր էին փիտում և ասում, էս ինչ ըրինք մենք, եթե հայերուն կողմը պահեինք, ապա հիմա համ Հայաստան կ'լիներ համ Քուրդիստան: Հայերն կոտորեցինք, հիմա էլ մեզ են կոտորում...":

[Ambrosine]

հա, իմ ազգի թուլությունն ա եղել, կամ էլ ազգի ռույլին նստողի, որ դեռ էն ժամանակ ճիշտ որոշում չի ընդունել, բայց ոչ մարդկանց... ոբշմ փիլիսոփայել չեմ ուզում, պռոստը անհնար ա թուրքին վերաբերվել նույնպես ինչպես ասենք էստոնացուն, չինացիներին ու կանադացիներին..
հ.գ. ճիշտ չհասկացա, քանի որ կոնկրետ ես գիտեմ ինչի դրանց չեմ սիրում ու ըտեղ թուլություն չեմ անում, հակառակը՝ պատրաստ եմ ընդունեմ թե ոնց կարելի ա էդ ամեն ինչը շտկել:

Հենց էդ ա, որ ոչ ոք չի ասում` ընդունենք այնպես, ինչպես մյուս ազգերին, որովհետև մյուս ազգերի ներկայացուցիչների մեծ մասը անգամ չգիտի` ինչ է Հայաստանը, որ մի հատ էլ իմանա մեր պատմությունը կամ էլ մեզ անմիջական վատություն արած լինի: Մենք Թուրքիայի հետ կնճռոտ հարցեր ունենք, պետք է հարթենք: Դրա համար էլ պետք է, որ մեր միջից էդ վախը դուրս գա: Մենք պետք ա մի հնար գտնենք ու ազատվենք էդ բոլոր բարդույթներից: Փառք մեզ, որ մենք, չնայած բազում զրկանքներին, ունենք Հայաստանի անկախ հանրապետություն, ու կարող ենք դա, մեր ամենամեծ արժեքը համարելով, հաղթահարել ամեն ինչ: Ու ոչ թե պետք ա ատել մյուսներին, որ մեր երկիրը պահենք, այլ պետք ա պաշտենք մեր երկիրը, որ այն պահենք: Որովհետև եթե մենակ կոնկրետ մեկ կամ երկու ազգի կամ նույնիսկ դեռ չձևավորված էթնիկ խմբի ենք ատում, կորցնում ենք մեր զգոնությունը` մյուսների հանդեպ, մինչդեռ աշխարհում մենակ էդ երկուսը չեն: Այ ես փիլիսոփայեցի :

Լավ, շատ չեմ երկարացնի, մեկ է` բոլորիդ պատասխանել չեմ կարող, միայն ասեմ, որ ատելությունը ոչ մի լավ բանի չի բերելու: Եթե ասածներիցս թվում է, թե ես իմ պետությունը կամ ազգը չեմ սիրում, շտապեմ ասել, որ ես չեմ պատրաստվում էստեղ սեր խոստովանել ՀՀ-ին, ես գործով եմ ապացուցելու: Եթե թաթարը մեզ ատում է, առաջին հերթին իրեն է վատություն անում, ինքն է բարդույթավորված, ինքն է փորձում ինքնահաստատվել: Բայց վաղ թե ուշ իրենց հետ էլ պետք է սկսվի երկխոսությունը: Հնարավոր է, որ ես քաղաքական մակարդակում եմ խոսում` առանց էմոցիաների, բայց ընդունեք, որ ճիշտը սա է: Երբ Դեր-Զորում Սերժ Սարգսյանը բառացի ասեց, որ թուրքը եվրոպական կոստյում էլ հագնի, մեկ է, նույն բարբարոսն է, թուրքերը չարձագանքնեցին, որովհետև իրենք երբեք չեն մտնում նման բանավեճերի մեջ, որտեղ իրենք պարտություն կկրեն. այսինքն` իրենք էլ բարդույթավորված են ազգային կերպարով: Ստացվում է, որ հարևաններով բարդույթավորված ապրում ենք, իրար հետ բազում հարցեր ունենք` քննարկելու, լուծելու, բայց էական տեղաշարժեր չեն արձանագրվում: Մենք պետք է ազգովի պատրաստ լինենք շփմանը, որովհետև եթե միայն կառավարությունները իրար հետ համագործակցեն, ազգերի միջև համագործակցությունը արհեստական կլինի: Իսկ խաղաղությունը ապահովված կլինի, եթե մեկս մյուսից կախման մեջ լինենք, երբ պատերազմի գնալը կլինի կործանարար բոլոր կողմերի համար էլ: Ռեալիստները ասում են, որ հոմոգեն (իմաստը մոտավորապես հետևյալում է` նույն գաղափարները դավանող) ազգերի միջև պատերազմները նվազագույնի են հասցվում, իսկ հետերոգենների (հակառակ գաղափարներ դավանող) միջև` ընդհակառակը: Այստեղից չի ենթադրվում, որ աշխարհի հանդեպ մենք ու թուրքերը ամբողջությամբ նույն պատկերացումները պետք է ունենանք, բայց կարող ենք գտնել ընդհանուր շահեր, պատկերացումներ (լինի դա դեմոկրատիա կոչվածը, եվրոպական ինտեգրումը, մշակութային ընդհանրությունները, որոնք շատ-շատ են, հավատացնում եմ, տնտեսական համագործակցությունը) և դրանց վրա կառուցել հարաբերությունները: Բավական է, որ մեր փոխարեն մյուս պետությունները որոշեն, թե ում հետ ու երբ ենք սկսելու շփումը: Մենք պետք է ինչ-որ ընդհանուր եզրեր գտնենք` երկխոսության, համագործակցելու: Էս երկիրը պետք ա շնչի, հերիք եղավ մենակ ռուսական գազով շնչելը:

[Ambrosine]

Աստղ ջան կոնկրետ քո պարագայում դու շատ ճիշտ ես մտածում,տենց էլ շարունակի. ասում եմ՝ ես գիտեմ, վերջը էս մեր պետության գլխավոր շարժիչ ուժերից մեկը դու ես լինելու :

Շնորհակալ եմ, Սոֆ ջան` ոգևորող խոսքերի համար : Հուսով եմ, որ կկարողանամ մի օգուտ տալ երկրիս:

Ճիշտ տարբերակ է, թշնամուն հաղթելու համար պետք է նրան լավ ճանաչել:
Իսկ քրդերին ով ասեց չեն մեղադրում? Համիդեա քրդական հեծելազորը ավելի շատ մարդ է կոտորել, քան թուրքական կանոնավոր բանակը: Պարզ բան է` հայերի տարածքները խոստացել էին տալ եղբայր "մուսուլման" քրդական շեյխերին: Արդարության համար ասեմ, որ այդ նույն Համիդեաներից 4 գունդ անցել են հայերի և ռուսական բանակի կողմը: Նրանցից մի մասը քուրդ-եզդիներ էին (Ջհանգիր Աղան), մի մասն էլ մուսուլման քրդեր:
Նույնիսկ քրդերն էին իրենք-իրենց մեղադրում:
Ողորմած հոգի Հրանտ Դինքի հետ վերջին հանդիպման ժամանակ, պատմեց մի հետաքրքիր դեպք.
Հրանտը գնացել էր քրդական մի ինչ-որ համաժողովի` միայնակ, որպես հայ, որտեղ քննարկում էին քուրդ ժողովրդի ծանր վիճակը և հետագա անելիքները: Հրանքտի կտրուկ-քննադատական և առանց ճշմարտությունները թաքցնելու ելույթից հետո, քրդերից ոմանք, Հրանտի բառերով ասեմ "...իրենց մացեր էին փիտում և ասում, էս ինչ ըրինք մենք, եթե հայերուն կողմը պահեինք, ապա հիմա համ Հայաստան կ'լիներ համ Քուրդիստան: Հայերն կոտորեցինք, հիմա էլ մեզ են կոտորում...":

Այո, և լավ է, որ հասկանում են իրենց սխալը: Ամեն դեպքում շատ հետաքրքիր աշխարհաքաղաքական իրավիճակ կարող է ստեղծվել, եթե Քուրդիստան պետություն ստեղծվի:

[Lion]

Ոչ մեկիդ վիրավորելու նպատակ չունեմ, հուսով եմ` ճիշտ կհասկանաք, որ ատելությունը ես թուլության նշան եմ համարում:
Այ երբ որ տարիներ շարունակ հալածում էին ազգիս, թող ազգս զենք վերցներ ու ցույց տար, թե ով ա տանտերը: Իսկ հիմա, երբ կանգնել ենք կատարված փաստի առաջ, ոչ թե պետք ա ատենք, այլ մի հատ ուղեղներս աշխատեցնենք ու փորձենք ստեղծված իրադրությունում մեզ համար ամենաճիշտ լուծումը գտնել: Այդ լուծումը, սակայն, ատելությունը չէ. դա հաստատ:

հ.գ. երեխեք, Ադրբեջանը մի խառնեք, էլի: Ջուր մի լցրեք դրանց «մեկ ազգ, երկու պետություն» ջրաղացին:

Ազգը զենք վերցրել և պայքարել է, այնքան ու դեռ մի բան էլ ավելի, ինչքան կարելի էր անել ուժերի այդ հարաբերակցության պայմաններում: Պատկերացրեք սենց մի իրավիճակ - մի ֆիզիկապես հզոր տղամարդ մի աղջնակի գցում է իր պադվալն ու սիստեմատիկ բռնաբարում: Պադվալում ոչինչ չկա, որ այդ աղջիկը որպես զենք օգտագործի, իսկ ֆիզիկապես էլ չի կարող հաղթել այդ տղամարդուն - ինչ անի? Նույնն էլ մեր պարագայում (թեև անալոգիան կոպիտ է)` թուրքերը XI դարից սկսած ռազմականապես որպես կանոն հզոր են եղել մեզնից: Խնդրում եմ ուշադրություն դարձնել, ես չասացի առանձին թուրքը, այդ պարագայում հստակ ուժեղ չկար, բայց թուրքերը, որպես ռազմական մեքենա ու նախ և առաջ հիմք ունենալով քանակությունը, մեզնից հզոր են եղել: Ու դրա համար էլ գրավել են մեր հողերը: Հիմա ինչ անեինք մենք? Պայքարել ենք, ինչքան կարողացել ենք, նույնիսկ ավելին ենք պայքարել, քան ուրիշ ազգերից շատ շատերը, բայց ուժերն են անհավասար եղել:

Սա սովետական տարիներից մնացած բարդույթն է, երբ մեր "մեծ եղբայր"-ը, որ մեզ միշտ պահի իր կողքին, մեզ ներշնչել է, թե մենք ինքնուրույն պայքարող ազգ չենք եղել ու չենք պայքարել թուրքերի դեմ: Դժբախտաբար պատմական կոնկրետ արդյունքը թույլ է տվել արտաքինից տպավորություն կազմել, թե այդ թեզը ճիշտ է: Իրականում, սակայն, վիճակն այլ է և, եթե մենք պայքարած չլինեինք, ապա հիմա նույնիսկ սա էլ չէինք ունենա, ինչ ունենք:

[Ֆրեյա]

Տեսնես՝ ուրիշ ինչ է անհրաժեշտ, որ թուրքերն անեն մեր գլխին, որ սկսենք ատել նրանց?

Եւս մեկ Եղեռն. այս անգամ՝ վերջնական?

Հեռու չի իրանցից...

[ՆանՍ]

Տեսնես՝ ուրիշ ինչ է անհրաժեշտ, որ թուրքերն անեն մեր գլխին, որ սկսենք ատել նրանց?

Եւս մեկ Եղեռն. այս անգամ՝ վերջնական?

Հեռու չի իրանցից...

Ոտքերդ կուտեն Ֆրեյա ջան

[Shah]

Տեսնես՝ ուրիշ ինչ է անհրաժեշտ, որ թուրքերն անեն մեր գլխին, որ սկսենք ատել նրանց?
Եւս մեկ Եղեռն. այս անգամ՝ վերջնական?
Հեռու չի իրանցից...

տեսնես էլ ինչ էիր անելու որ քեզ շնորհակալություն ասեի)
---
լրջից, չեմ հասկանում ոնց կարելի ա ուղղակի անտարբեր լինել, ոնց կարելի ա թուրքին թուրք չասել... ամպագոռգոռ չեմ հայտարարում որ որտեղ թուրք բռնեմ ճղելու եմ, բայց չսիրելը դա մինիմումն ա...

[Varzor]

Երբ Դեր-Զորում Սերժ Սարգսյանը բառացի ասեց, որ թուրքը եվրոպական կոստյում էլ հագնի, մեկ է, նույն բարբարոսն է, թուրքերը չարձագանքնեցին, որովհետև իրենք երբեք չեն մտնում նման բանավեճերի մեջ, որտեղ իրենք պարտություն կկրեն. այսինքն` իրենք էլ բարդույթավորված են ազգային կերպարով:

Դե եթե մի ազգ հենց ինքը ունի բարբարոս կոչվելու բարդույթ, որը բարդույթ չէ, այլ գենետիկ կերտվածք, ապա իրոք պետք էնրան չատենք, այլ խղճանք Հիշում եմ Արտեմ Սարգսյանի Հռոմի Կոլիզեում մուտ գործելու փորձը , երբ նրան Կոլիզեյի պահապանը, ատելությամբ “թուրք” էր անվանել:

Ստացվում է, որ հարևաններով բարդույթավորված ապրում ենք, իրար հետ բազում հարցեր ունենք` քննարկելու, լուծելու, բայց էական տեղաշարժեր չեն արձանագրվում: Մենք պետք է ազգովի պատրաստ լինենք շփմանը, որովհետև եթե միայն կառավարությունները իրար հետ համագործակցեն, ազգերի միջև համագործակցությունը արհեստական կլինի: Իսկ խաղաղությունը ապահովված կլինի, եթե մեկս մյուսից կախման մեջ լինենք, երբ պատերազմի գնալը կլինի կործանարար բոլոր կողմերի համար էլ:

Այո բարդույթներով ենք ապրում: Մենք ճնշվածի ու հալածված, թույլ ազգի, իսկ իրենք`կենդանիների:
Սակայն մենք հարցեր չունենք քննարկելու, եթե ուժ չունենք, մեզ հետ ոչ մեկը ոչինչ լրջորեն չի քննարկի, իսկ եթե ուժեղ լինենք, ապա քննարկելու բան էլ չի լինի` կարող ենք ուղղակի ստիպել:
Համ էլ ազգովին լավ էլ շփվում ենք: Քանի-քանի հայերն են գնում Թուրքիա առևտրի, հանգստանալու, գործարար կապեր հաստատելու? այ կասեի ազգովի լավ էլ շփվում ենք: Նույնիսկ սահմանամերձ գոտու բնակչության մի մասը անհամբեր սպասում է սահմանի բացմանը` կյանքը լավացնելու սպասումներով:

Բավական է, որ մեր փոխարեն մյուս պետությունները որոշեն, թե ում հետ ու երբ ենք սկսելու շփումը: Մենք պետք է ինչ-որ ընդհանուր եզրեր գտնենք` երկխոսության, համագործակցելու: Էս երկիրը պետք ա շնչի, հերիք եղավ մենակ ռուսական գազով շնչելը:

Ցավոք, դեռ փոքր ենք և բավականաչափ ուժ չունենք, որ մեր փոխարեն չորոշեն, իսկ ռուսական գազով շնչում ենք, ինչպես վիրահատվողը նարկոզի ժամանակ` իր կամքին հակառակ և առանց այընտրանքի
Իմ ինստիտուտ դասախոսներից մեկը լավ խոսք ուներ. “եթե ձեր բերեկամը և հույսը միակն է, ապա ինչ ուզենա կանի ձեզ հետ”:
Ընդհանուր եզրեր չենք կարող գտնել, քանի որ մեր բարդույթները հակառակ բևեռների նման իրար ձգում են և պայթյունավտանգ են:
Իրենք գազան, մենք` գառնուկ: Գայլն ու գառը, իսկ ուժեղի մոտ միշտ էլ թույլ է մեղավոր:
Ժամանակն է “գառան” շրջանից դուրս գալ և թևակոխել Խոյի շրջանը, որն ունակ է դիմակայել գայլին և պաշտպանում է իր տարածքները:

[Rammstein]

է, դե լավ էլի... համեմատեցիր.. գայլերն էլ քեզ չեն ատում ու նախապես էլ քո դեմ ոչինչ չեն անում, այլ ուղղակի պահի տակ դառնում ես ուտելիք, որ լավ մտածես դրա մեջ վատ բան էլ չկա...

Նույնն էլ թուրքն ա, ով թույլ ա, դառնում ա ուտելիք: Բախտի բերմամբ մենք ենք տարածաշրջանում թույլ գտնվել, միշտ մեզ են կերել: Հլը թող ուժեղանանք, տես թե նույն թուրքը ինչ «եղբայրական» սիրով կլցվի մեր հանդեպ:

իսկ թուրքերը՝ տարիներով են պատրաստվում քո դեմ, նրանք մտածված են քեզ ուտում, իրանց համար տարբերություն կա ում ուտեն, քե՞զ թե ուրիշին:

Գայլն էլ միշտ գնում ա ոչխար ա փորձում ուտի, ոչ թե արջ կամ փիղ:

[Lionne_en_Chasse]

Ոչ մեկիդ վիրավորելու նպատակ չունեմ, հուսով եմ` ճիշտ կհասկանաք, որ ատելությունը ես թուլության նշան եմ համարում:
Այ երբ որ տարիներ շարունակ հալածում էին ազգիս, թող ազգս զենք վերցներ ու ցույց տար, թե ով ա տանտերը: Իսկ հիմա, երբ կանգնել ենք կատարված փաստի առաջ, ոչ թե պետք ա ատենք, այլ մի հատ ուղեղներս աշխատեցնենք ու փորձենք ստեղծված իրադրությունում մեզ համար ամենաճիշտ լուծումը գտնել: Այդ լուծումը, սակայն, ատելությունը չէ. դա հաստատ:

հ.գ. երեխեք, Ադրբեջանը մի խառնեք, էլի: Ջուր մի լցրեք դրանց «մեկ ազգ, երկու պետություն» ջրաղացին:

Ճիշտն ասած ես էլ չէի ուզենա, որ իմ ասածներից վիրավորվեիր, բայց լավ կլիներ նախ և առաջ սեփական ազգիդ պատմությունն ուսումնասիրեիր, հետո նոր` թշնամուդ: Չեմ էլ զարմանում նման արտահայտություններ տեսնելիս: Շատ տարիներ առաջ, հենց այս ակումբում թեմա կար, որտեղ Ցեղասպանությունը համարում էին ազգի խայտառակություն...
Հենց ուղեղս աշխատացնում եմ, որ ատում եմ , ու ոչ մի ատող էլ չասեց որ հարցի լուծումը ատելություննա: ՈՒղեղն ու զգացմունքները կարող են իրարից անջատ էլ գործել: Պետք չի սեփական կարծիքն առաջ տանելու համար, ուրիշներին թույլ ու անուղեղ համարել:
Հ.Գ էն մեր թշնամասեր քահանաները վերջապես հասան իրենց նպատակներին, կարող են ցնծալ հողի տակ: Ջհանդամ թե իրենց քարոզով օգնեցին մի ամբողջ ազգ ոչնչացնել, զատո մեկ դար անց իսկական քրիստոնեա սերունդա մեծանում