"Հին կտակարան"-ում Հիսուսի ծննդի մասին մարգարեություն չկա

[Jarre]

Եթե Հովսեփը Հիսուսի կենսաբանական հայրը չէր, բայց միայն Մարիամի ամուսինը, ինչպես Մատթէոսի 1:16-ն ու 1:18-ն են ասում, ուրեմն Մատթէոսի 1:1-16-ը չէ եւ չի կարող լինել Յիսուս Քրիստոսի ազգաբանությունը: Բայց եթե Հովսեփը Հիսուսի կենսաբանական հայրն է, ինչպես կիրառվում է ուրիշ տեղերում, այդ դեպքում կույսից ծնվելը հակասություն է:

Հետեւաբար Հիսուս չէր կարող սերած լինել Դավթից եւ միեւնույն ժամանակ ծնվել կույսից:

Ամենակարեւորը, եթե Հիսուսը ծնվել էր կույսից եւ, հետեւաբար, չէր սերել Դավթից, այդ դեպքում Պետրոսի խոսքերը Գործք 2:29-30 սխալ են- 29Ով եղբայրներ, պէտք է վստահութեամբ ասել Դաւիթ նահապետի մասին, որ ե՛ւ մեռաւ, ե՛ւ թաղուեց, ու նրա գերեզմանը կայ մեր մէջ մինչեւ այսօր. 30բայց որովհետեւ նա մարգարէ էր եւ գիտէր, որ Աստուած նրան երդուելով խոստացաւ նրա որովայնի պտղից մէկին նստեցնել իր գահի վրայ:
Եթե Հիսուսը Աստծո որդին էր "Սուրբ Հոգի"-ի միջոցով, ինչպես գրված է Մատթէոսի 1:18-20-ում, ապա Հիսուսը կամ Քրիստոսը չէ, կամ էլ Եհովա Աստվածը սուտ երդում տվել էր Դավիթին: Կամ էլ Հիսուսը Հովսեփի որդին է, Դավթի որդին, Աբրահամի որդին եւ, հետեւաբար, կարող Է լինել "Քրիստոսը", բայց այդ դեպքում, չի կարող լինել Աստծո որդին "Սուրբ Հոգի"-ից եւ ծնված լինել կույսից:

Հարգելի Հայ Արիադավան։ Շնորհակալություն հետաքրքիր թեմայի համար և որ ցանկություն առաջացրեցիք ևս մեկ անգամ ուսումնասիրելու այս հարցը։

Բայց կարծում եմ, որ թեման կարելի էր գոնե հարցի տեսքով ձևակերպել, քանի որ պնդման համար հիմնավոր փաստարկներ չեն բերվում թեմայում։

Մեկնաբանությունը գրի առնելուց մոռացել եք նշել մի քանի շատ կարևոր մանրամասներ, որ կարծում եմ դուք (կամ եթե սա ձեր խոսքերը չեն, ապա՝ հեղինակը), հաշվի առնելով ձեր/իր գրածները պիտի որ ծանոթ լինեիք/եր։

Հիսուսի սերնդաբանությունը կարելի է ստուգել ոչ թե Աստվածաշնչի միայն մեկ գրքի մեջ այլ մի քանի գրքեր իրար համեմատելով՝ Ծննդոց և Հռութ (այս գրքերը իրար լրացնելով տալիս են Ադամից–Դավիթ սերնդաբանությունը), Ա Մնացորդաց 1, 2, 3 գլուխներ, Մատթեոս 1 գլուխ և Ղուկաս 3 գլուխ։

Այս գրքերը քննելով, որոնք ի դեպ հիմնված են եղել արխիվների սերնդաբանական փաստաթղթերի վրա, հստակորեն կարելի է ասել, որ Հիսուսը եղել է Դավթի սերնդից։

1) Աստվածաշունչը հստակ ցույց է տալիս Հիսուսի Դավթի սերնդից լինելու թե՛ բնական և թե՛ իրավական հիմքերը։

Ինչպե՞ս։

Ձեր մեկնաբանության մեջ նշած Մատթեոս գրքի հեղինակը՝ Մատթեոս առաքյալը, ցույց է տալիս Հիսուսի Դավթի սերդնից լինելու իրավական հիմքը՝ Հիսուսի խորթ հայրը Դավթի սերնդից էր, ուստի իրավաբանորեն Հիսուսը ուներ բոլոր իրավունքները համարվելու Դավթի սերնդի անդամ։ Իսկ Ղուկաս ավետարանագիրը նշում է Հիսուսի Դավթի սերնդից լինելու բնական հիմքը՝ Հիսուսի մայրը՝ Մարիամը, նույնպես Դավթի սերնդից էր։

Այլ կերպ ասած Մատթեոսը ներկայացնում է Հիսուսի սերնդաբանությունը հայրական կողմից, իսկ Ղուկասը՝ մայրական։

Սակայն եթե կարդաք Ղուկաս գիրքը, կստեղծվի այնպիսի տպավորություն, թե այնտեղել է խոսում Հովսեփի ծնունդի մասին, քանի որ Ղուկաս 3։23 կարծես թե խոսում է այն մասին թե ում որդին էր Հովսեփը։ Բայց Մատթեոս գրքի հետ համեմատությունը ցույց է տալիս հակառակը։ Ղուկաս 3։23–ում գրված է. «Եւ ինքն Յիսուս սկսած էր երեսուն տարեկանի չափ լինել, որ ինչպէս կարծվում էր, Յովսէփի որդին էր. եւ նա Հեղիին»։ Այստեղ գրված է, որ Հովսեփի հոր անունն էր Հեղի։ Սակայն Մատթեոս 1։16–ում գրված է, որ «Յակոբը ծնեց Յովսէփին»։ Շատերի համար սա նույնպես հակասություն է։

Սակայն, ինչպես դուք արդեն նշել եք ձեր մեկնաբանության մեջ, նման հարցեր քննարկելիս շատ կարևոր է ուշադրություն դարձնել բնագիր լեզվի բառերին։ Եվ այսպես, եբրայերեն «բէն» և հունարեն «հույոս» բառերը, որոնք այս համետեքստերում թարգմանվել են «որդի» բառով, ունեն մի քանի իմաստներ և չեն վերաբերում միայն հարազատ՝ արյունակից որդուն։ Օրինակ դրանք կարող են վերաբերել՝ որդեգրած տղային (Ելից 2։10; Հովհաննես 1։15), թոռանը կամ ծոռանը (Ելից 1։7; Բ Մնացորդաց 35։14; Երեմիա 35։16; Մատթեոս 12։23) կամ էլ փեսային, ինչպես հենց Ղուկաս 3։23–ի պարագայում է։ Փաստորեն Ղուկաս 3–րդ գլխի սերնդաբանությունը Հովսեփի աներոջ սերնդաբանությունն է (որի փեսան էր Հովսեփը), այսինքն Մարիամի սերնդաբանությունը։

Այն որ դա անկասկած փաստ է, և ոչ թե իմ ֆանտազիայի արդյունքը, ինչպես երբեմն սովորենք անել մենք մարդիկս «ապացուցելու» համար մեր կասկածելի տեսակետները, կարող ենք տեսնել, թե ինչպես է այս բառը գործածվում մեկ այլ մարդու առնչությամբ։ Ա Մնացորդաց 3։17–ում ասվում է. «Եւ Յեքոնիայի որդիքը՝ Ասիր, նորա որդին՝ Սաղաթիէլ»։ Համաձայն այս համարի Սաղաթիելի հայրը Ասիրն է։ Սակայն նույն մարդու մասին Ղուկաս 3։27–ում գրված է. «եւ նա Սաղաթիէլի. եւ նա Նէրէիի»։ Այստեղ էլ ասում է, որ Սաղաթիելը Նէրէիի որդին է։ Փաստորեն Սաղաթիելը Ասիրի որդին էր և Նէրէիի փեսան, սակայն Ղուկասում նրա մասին գրված է որպես որդու։

Փաստորեն Աստվածաշնչում գրի առնված սերնդաբանական տեղեկությունները տալիս են առնվազն 2 հիմնական ապացույց, որ Հիսուսը Դավթի սերնդից էր՝ 1) արյունակացական, քանի որ Մարիամը սերում էր Դավիթի ցեղից և 2) իրավաբանական, քանի որ նրա խորթ հայրը՝ Հովսեփը նույնպես Դավթի սերնդից էր։

2) Իրականում Մատթեոսը չի էլ նշել, թե Հովսեփը Հիսուսի հայրն է և որ նա այդպիսով է դառնում Դավթի սերնդից։ Խնդրում եմ ուշադիր կարդացեք Մատթեոս 1։16–ը. «Յակոբը ծնեց Յովսէփին Մարիամի մարդին, որից ծնուեցաւ Յիսուսը, որ ասվում է Քրիստոս»։ Ուշադրություն դարձրեք, որ Մատթեոսը չի ասում, թե՝ «Հովսեփը դարձավ Հիսուսի հայրը», այլ փոխարենը ասում է՝ «Հակոբը ծնեց Հովսեփին Մարիամի մարդուն, որն էլ՝ Մարիամը, ծնեց Հիսուսին»։

Նույնիսկ առանց հղում անելու "հին կտակարան"-ին, արդեն կանգնում ենք մի խնդրի առաջ. Նրան չկոչեցին էմմանուէլ, այլ Եշուա, որ նշանակում է փրկություն, որ թարգմանվելով վերածվեց եւ եղավ Հիսուս: Այն փաստը, որ Էմմանուել նշանակում է Աստուած մեզ հետ, ոչինչ չի նշանակում, եբրայերենի, ինչպես նաեւ արաբերենի մեջ կան հարյուրավոր անուններ, որոնք ընդգրկում են աստված բառը ուղղակի կամ ներիմաստով: Ավելին, "Նոր կտակարան"-ում ոչ մի տեղ չենք հանդիպում, որ Հիսուսին դիմեն որպես Էմմանուել:

Էմմանուէլը Հիսուսի մարգարեական անուն–տիտղոսներից ընդամենը մեկն է։ Հետաքրքիր է, որ նույն ձևով Հիսուսը կոչվում է «Լոգոս»՝ «Բան» (Հովհաննես 1։1)՝ «խոսք», բայց նրան երբեք չեն անվանել այդ անուն–տիտղոսով։

Հիսուսը նաև կոչված է «Արխէգոս», որը հայերեն թարգմանվել է, որպես «կեանքի Առաջնորդ» (Գործք Առաքելոց 3։15)։ Բայց Հիսուսին երբեք չեն դիմել այս անունով։ (Հիսուսի այլ անուններին և տիտղոսներին կարող ես ծանոթանալ հեղինակավոր գիտական աշխատություններից մեկում Vine's Complete Expository Dictionary of Old and New Testament Words)

Աստված նույնպես ունեցել է բազմաթիվ տիտղոս–անուններ, բայց նրան միշտ անվանել են իր անունով՝ Եհովա։

Ուրիշ անուններ էլ կան, որոնք տրվել են Հիսուսին, սակայն նա ոչ մի տեղ այդպես չի կոչվում։ Օրինակ նույն Եսայա 9։6–ում գրված է Հիսուսի անուններից ևս մի քանիսը. «նորա անունը կ’կոչուի Սքանչելի, Խորհրդական, Հզօր Աստուած, Յաւիտենականութեան Հայր, Խաղաղութեան իշխան»։ Այս անուններից և ոչ մեկը չի տրվել Մարիամի որդուն՝ Հիսուսին, սակայն դրանք բնորոշել են նրա կատարած դերը։

Էմմանուէլ բառը գործածվել է որպես վստահեցում, որ Աստված չի թողնի իր ժողովրդին։ Օրինակ Եսայա 8։10–ը. «Խորհուրդ հնարեցէք, բայց պիտի խափանուի. խօսեցէք խօսք, բայց պիտի չ’հաստատուի. որովհետեւ Աստուած մեզ հետ է [Էմանուէլ]»։ Այսպիսով, Հիսուսին Էմանուէլ կոչելը լինելու էր որպես վստահեցում, որ Աստված միշտ լինելու է իր ծառաների հետ։

Փաստորեն, սրանք մարգարեական անուններ են, որոնք պետք է բնորոշեին նրա կատարած գործերը և նրան՝ որպես անհատականություն։ Ինչպես տեսաք, այս մեթոդը գործածվում է Աստվածաշնչում և այն, որ նա երբեք չի անվանվել Էմմանուել չի նշանակում, որ դա սխալ մարգարեություն էր։

Եսայի գրքի 7-րդ գլխի 14-րդ համարում՝ "Ահա կոյսը պիտի յղիանայ եւ մի որդի պիտի ծնի":

Նախ անդրադառնալով բովանդակությանը` հարկ է նշել, որ "կույս" բառը թարգմանվել է եբրայերեն ալմահ բառից, որ նշանակում է "ջահել կին" եւ անպայման չի նշանակում կույս. ամենաճիշտ բառը նկարագրելու երբեւիցե սեռային հարաբերություն չունեցած աղջկան` բետուլա-ն է: Եթե Եսային ուզում էր, որ մենք հասկանաք, թե կույս մի աղջիկ երեխա էր ունենալու, իր տրամադրության տակ ուներ շատ ավելի հարմար բառ, նկատի առնելով նաեւ, որ այս եզակի դեպք էր լինելու բոլոր մարդկանց բոլոր ժամանակների համար. ինչպես կարող էր մարդկանց անորոշության մատնել եւ կասկածների տեղիք տալ: Ավելին, Եթե Աստված իրոք ուզում էր մարդկանց համոզել, որ Հիսուսը իսկականն է, եզակին, անկրկնելին, արդյո՞ք չԷր մղելու Եսայուն, որ լիներ ավելի հստակ` օգտագործելով ավելի դիպուկ բառ հաղորդելու մեծագույն մարգարեությունը:

Բերվածը փաստարկ չէ, քանի որ Աստվածաշնչում բազմաթիվ անգամներ այդ բառը գործածվել է հենց կույսի առնչությամբ։ Օրինակ կարող ես համեմատել Ծննդոց 24։43–ը «Ահա ես ջրի աղբիւրի մօտ կ’կանգնեմ. եւ լինի այն աղջիկը [ալմահ], որ ջուր քաշելու գայ, եւ ես նորան ասեմ թէ Ինձ քո սափորիցը մի քիչ ջուր խմեցրու», Ծննդոց 24։16–ի հետ «Եւ աղջիկը մի շատ գեղեցիկ տեսքով կոյս էր [բետուլա], եւ մարդ նորան գիտեցած չէր. եւ նա իջաւ աղբիւրը, եւ իր սափորը լցրեց ու վեր գնաց»։ Փաստորեն Աբրահամի ծառան «ալմահ» ասելով նկատի ուներ հենց «բետուլա»–ն, ճիշտ ինչպես այսօր հայերենում, հաշվի առնելով համատեքստը ասելով «աղջիկ», նկատի ունեն հենց «կույս լինելը»։

Սաղմոս 68։25–ում նույնպես նկատի ունի կույսերին, սակայն կրկին գործածվում է «ալմահ» բառը։

Գալով ենթատեքստին` պատմությունը հետեւյալն է - Սիրիայի թագավորը եւ Իսրայելի թագավորը միասին սկսել են պատերազմ Հրեաստանի թագավոր Ահազի դեմ եւ իրենց բանակներով առաջանում են դեպի Երուսաղեմ: Այստեղ փակագծերը բացելով ասեմ, որ Սողոմոնի մահից հետո, Հրեական պետությունը բաժանվեց 2 միապետությունների. մեկը կոչվում էր Հուդայի թագավորություն, որի մայրաքաղաքը Երուսաղեմն էր, իսկ մյուսը կոչվում էր Իսրայելի թագավորություն եւ որի մայրաքաղաքը Սամարիան էր:

Կարծում եմ, որ հանուն արդարության պետք է նաև նշեիք, որ սա էլ է մարգարեության կատարում, քանի որ կատարվեց Գ Թագավորաց 11։29-32–ի մարգարեությունը. «29 Եւ եղաւ երբոր Յերոբովամը դուրս ելաւ Երուսաղէմից, այն ժամանակ նորան գտաւ ճանապարհին Սիլոնացի Աքիա մարգարէն, եւ նա մի նոր վերարկու էր հագել. եւ նորանք երկուսն էլ մինակ էին դաշտումը։ 30 Եւ Աքիան նորա վերայի նոր վերարկուից բռնեց եւ ճղոտեց տասնեւերկու կտոր արաւ նորան։ 31 Եւ Յերոբովամին ասեց. Քեզ համար տասը կտորը վեր առ. որովհետեւ այսպէս է ասում Իսրայէլի Տէր Աստուածը. Ահա ես պիտի պատառեմ թագաւորութիւնը Սողոմոնի ձեռիցը եւ քեզ տամ տասը ցեղը. 32 Իսկ մէկ ցեղը նորան կ’լինի իմ ծառայ Դաւիթի պատճառով եւ Իսրայէլի բոլոր ցեղերից իմ ընտրած Երուսաղէմ քաղաքի պատճառով»։

Հաջորդ գլխի 2-րդ համարում կարդում ենք` 2 Ինձ համար վկաներ կը կարգես հաւատարիմ մարդկանց՝ Ուրիա քահանային եւ Բարաքիայի որդի Զաքարիայինե: 3Եւ ես մերձեցայ իմ մարգարէուհի կնոջը. նա յղիացաւ ու մի որդի ծնեց:

Համաձայն եմ ձեզ հետ, որ այս մարգարեությունը կատարվել է նաև հենց Եսայայի օրերում։ Սակայն դա ոչ մի ձևով չի ազդում Հիսուսի վրա կատարվելուն, քանի որ Աստվածաշնչյան շատ մարգարեությունները ունեցել երկու կատարում։

Սակայն ոչ մի հիմքեր չկան հարյուր տոկոս վստահությամբ ասելու, թե Եսայայի և Աքազի ժամանակներում ում վրա կատարվեց այս մարգարեությունը։

Իսկ Աստվածաշունչը այնպիսի գիրք է, որը բացատրում է ինքն իրեն։ Եվ Մատթեոս 1։22, 23–ը ցույց է տալիս, թե ում վրա է կատարվում մարգարեությունը՝ Հիսուսի։

Սա ամենաստոր, ամենասարսափելի հանցագործությունն է, որ կատարված է մարդկության դեմ ընդհանրապես եւ հայ ազգի դեմ մասնավորապես:

Պակաս ստոր և սարսափելի հանցագործություն չէ, սեփական տեսակետը ճիշտ դարձնելու համար թեորեան որպես անհերեքելի փաստ ներկայացնելը և փաստերը աղավաղելը։