Հենրիկ Բաբաջանյան.Առակներ և քառյակներ

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

Այստեղ կան այնպիսի երիտասարդներ, որոնք մեր ազգի լավագույներից են և ապագան: Ես շատ երջանիկ եմ, որ ծանոթացա այդ հրաշալի, գրագետ, ազգասեր ջահելների հետ: Եթե երբևէ հրատարակվի իմ քառյակների ժողովածուն, ես մեծ հաճույքով կընվիրեմ նրանց:
Հարգելի երիտասարդներ՝ Տիգ, Կուկ, Գայլ, Շինարար, Սերխիո, Ծով, Ուլուարա, Գալաթեա, Յոժիկ,Դատարկություն, Շինարար և շատ ուրիշներ, ես գիտեմ որ դուք լավագույնն եք լավերի մեջ, ձեզ եմ նվիրում իմ սիրած բանաստեղծություններից մեկը.

ԱՆՑԻՐ ՈՒ ԳՆԱ

Ոտքդ զգույշ դիր
Աչքիս բիբի մեջ,
Անցիր ու գնա:

Ոտքդ զգույշ դիր
Սրտիս, հոգուս մեջ,
Անցիր ու գնա:

Անզգույշ քայլը
Քարն էլ չի սիրում...
Անցիր ու գնա:

Սիրով՝ Հենրիկ Բաբաջանյան:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

ԱՂՈԹՔ

Խաղաղությու՜ն ամենեցուն…
Նրան, ում որ ահ կա ճամփին,
Նրան, ում որ մահ կա ճամփին,
Այն ճամփորդին, որ տանը չէ,
Այն կռվողին, որ մահը չէ:
Խաղաղություն քեն պահողին,
Ճիշտ, բայց դառ խոսք ասողին:
Խաղաղություն լուրջ դատողին,
Լուրջ խոսքերը միշտ հատողին,
Շիտակ խոսքը ծուռ լսողին,
Մեր անբարիշտ, նենգ ոսոխին,
Եվ թշնամուն, և' դրացուն,
Խաղաղությու՜ն ամենեցուն:

[KiLa]

Գեղեցիկ են ու թեթև: Շնորհակալություն, սպասում եմ նոր գործերի:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Խրատնե՜ր բազում, պատգամնե՜ր հասուն,
Մտքեր բարեշատ՝ անկեղծ, իմաստուն,
Երկյուղ փրկարար, տագնապով լի ճիչ,
Ձեր կարիքը՝ շատ, ձեզ լսողը՝ քիչ:

***
Այնպե՜ս սիրել,այնքա՜ն սիրել՝ տրփանքով համառ,
Կրքով ալեծուփ, սիրով կենսալի ու վայելչափառ,
Այնպե՜ս սիրել,այնքա՜ն սիրել, գգվանքով անդուլ,
Որ ոչ ուժ մնա, ոչ էլ՝ ժամանակ, ատելու համար:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Ու փնտրում էին
Ավերված ու հին
Նկուղում վանքի,
Մեկը ՝մագաղաթ,
Մյուսը՝ ոսկի...:


ՂԱՐԱԴԱՂԼՈՒ
Հայրենի գյուղ

Թողել ենք այնտեղ
Երեք սրբություն՝
Անխունկ մի մատուռ,
Անտեր շիրիմներ,
Անհոգ մանկություն:

[Սերխիո]

Այնպե՜ս սիրել,այնքա՜ն սիրել՝ տրփանքով համառ,
Կրքով ալեծուփ, սիրով կենսալի ու վայելչափառ,
Այնպե՜ս սիրել,այնքա՜ն սիրել, գգվանքով անդուլ,
Որ ոչ ուժ մնա, ոչ էլ՝ ժամանակ, ատելու համար:

Գործ ա

Հ.Գ.
Քո հեղինակային իրավունքները հաշվի առնելով, քո թույլտվությամբ` էս տողերը ես նվիրելու եմ իրան

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

Երկու տողով

***
Չօգնեց ոչխարին գայլի դիմակը,
Հենց գայլի բաժին դառավ դմակը:

***
Համեմատվում են միայն հակադաձ և ոչ թե ուղղիղ
Երկարությունը չարախոս լեզվի և կյանքի ուղին:

***
Երբ գարշում ես նայելուց,
Մի նեղանա հայելուց:

***
Ո՞վ է պտըտում, Աստված, անիվը բախտի,
Երբ մենք միշտ զոհն ենք գլխապտույտի:

***
Իզուր ես գառի պես բառաչում,
Գայլին ձայնով չեն ճանաչում:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

****

Աստված մեկի արարելիս
Դարբին է նա մի քիչ,
Մեկ ուրիշի արարելիս –
Բրուտ, կամ՝ ոսկերիչ:
Մեկի վրա շատ է տքնում –
Բան չի դառնում կարգին,
Պիտի դառնա վարող գութան,
Բայց դառնում է քերիչ:
Մեկը զարդ է դառնում ոսկե՝
Ապարանջան նախշուն,
Մեկն աշխարհի բկին դրված
Մի նենգախոց դաշույն:
Հազար արհեստ ունի, Աստված,
Զուր է իրար խառնում-
Ինչ որ ինքը արարում է՝
Այն էլ մենք ենք դառնում:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Մեկի համար կույրն է լավ,
Մեկի համար խուլն է լավ:
Ժամանակ է չար ու շառի՝
Կույր, խլացած լուռն է լավ:

***
Ծերությունն ինչպես աշնան քամահար
Մի վայրի մասուր.
Տերևը՝ թոշնած, պտուղն՝ օգտակար,
Իսկ փշերը՝ սուր:

***
Լավ հիշի'ր, ընկեր.
Փնտրած ուղին մեր
Ու տանող ճամփեն
Լինում են տարբեր:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Կյանքի ճամփով այս նեղ,
Ուղիներով այս կեռ,
Ուր անցյալ կա անթեղ,
Ուր գալիք կա անտեր,
Առանց քեն ու ոխի՝
Թեկուզ կյանքից խռով,
Մարդ գնում է փոխի
Հույսը... մի ջերմ սիրով:
Երթը շատ է տևում
Հորիզոնում այն խաժ,
Ուր պատրանքն է թևում՝
Դարձած ցնորք, միրաժ:
Տեղ է հասնում նա՝ դեռ
Սրտում պահած մի լույս...
Հետ է դառնում անսեր,
Հետ է գալիս անհույս:

Հորիզոնում այն խաժ
Պատրանք կա ու միրաժ:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Կյանքի ճամփին ոլորուն
Այդ ի՞նչ ես ,մարդ, որոնում,
Կյանքի վերջը՞... կըգտնե՜ս -
Մեռնելիս չեն մոլորվում:

***
Ա՜խ, ինչ հրաշք տուփ է տվել մարդուն Աստված –
Մեջը ուղեղ, այսինքն խելք, այսպես ասած:
Մեկն այդ տուփով ամբողջ կյանքում բութ ու տհաս,
Մեկը հանճար – իմաստության գահին՝ հասած:

***
Մարդիկ անցավոր՝
Անմեղ, հանցավոր,
Հեռացան կյանքից
Սին ու հարցավոր:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

ՀԱՅՐԵՆԻՔ

Հայրենիքը պաշտոնյա չէ կաշառակեր,
Կամ ոստիկան լկտիացած,
Հայրենիքը պատիվն է մեր
Ու մեր խիղճը սըննկացած:
Մեր կոթողներ պահող հողն է,
Հաց ու ծիրան սնող ցողն է,
Մաշտոցն է սուրբ, Նարեկացին,
Մայրն է՝ աչքը մեր տուն դարձին:
Արարատն է մեր դեռ գերի,
Հայերենը՝ ջինջ, անթերի՝
Նման անմար մի կանթեղի:
Հայրենիքը փեսացու չէ,
Կամ հարսնացու հարստացած,
Հայրենիքը մայր է պառավ,
Հայր՝ ծերացած:
Հայրենիքը պատիվն է մեր
Ու մեր խիղճը ստրկացած:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

Մանուկների համար

ԱՐԱՆ ՈՒ ՇՆԻԿԸ

Արան ունի մի շնիկ՝
Ինչպես բրդի չալ կծիկ,
Ոտից գլուխ նու՜րբ, կլո՜ր,
Աչքեր ունի - զույգ շլոր:
Արան սիրում է նրան,
Քաջ պահակն է իր դռան:
Մոտ է վազում հարային,
Որ պաշտպանի Արային:
Կատուն չար ու մըռմըռան
Նախանձում է միշտ նրան:






ԾԻԱԾԱՆ
- Ծիածա'ն, ա'յ ծիածան,
Դու գույների կոր արձան,
Այդ գույները յոթնածիր
Ինչպե՞ս իրար միացան:
- Անձրևի պաղ ցողերը,
Կաթիլների կողերը
Ջերմ արևից տաքացան,
Դարձան չքնաղ ծիածան,
Երկու սարի արանքում
Կամարվեցին երկնքում:
- Ծիածա'ն, ա'յ ծիածան,
Երանգների կոր արձան,
Ո՞նց են, ասա', քեզ ներկում,
Որ երկնքից չեն ընկնում:
- Ծիածանը չեն ներկում,
Նա ծնվում է ներկերում:


ԳԱՐՈՒՆ

Նվիկում եմ փոքրիկ ԱՆՈՒՇԻԿ ՂՈՒԿԱՍՅԱՆԻՆ

Առուն վազեց կարկաչելով,
Ձորը զարթնեց կանաչելով,
Արագիլներն վերադարձան -
Իրենց բույնը ճանաչելով:

Ա՜խ, ինչ սիրուն գարուն է, տե'ս,
Ծաղիկներ են բացվել պես-պես:
Դու էլ զարթնիր, ի'մ Անուշիկ,
Որ գարունն այս նվիրեմ քեզ:


ՓԱԹԻԼԸ

Ամպիկ է ծնել արփին,
Ամպիկն էլ՝ կաթիլ,
Կաթիլը պաղել ճամփին՝
Դարձել է փաթիլ:

-Ե'կ, իջի'ր իմ ջերմ ափին,
Երկնային փաթիլ:
-Քո ափի տաքից, Արփիկ,
Կդառնամ կաթիլ:

Ձմեռ է, ցուրտ է կարքին -
Ձյունը փաթիլ-փաթիլ
Իջնում է իմ տաք ափին
Ու դառնում կաթիլ:





ՁՅՈՒՆԵ ՏՈՒՆԸ

Տուն է շինել Հայկը ձյունից,
Շունը կապել ձյունե սյունից:
Հանկարծ անցավ կատուն մոտով,
Շանը դըրդեց կատվահոտով:
Վրա թըռռավ ,ա՜խ, չալ շունը…
Փլեց ձյունե սյունն ու տունը:


ՏՈՏԻԿ-ՏՈՏԻԿ

Քայլել գիտի
Տոտիկ-տոտիկ
Փոքրիկ Արան
Ոտաբոբիկ:
-Երեք քայլ է
Մինչև մայրը,
Քայլիր ինքդ,-
Ասաց հայրը:
Մի քայլ արավ
Հետո՝ երկու –
Ահա Արան
Իր մոր գրկում:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

ՄՈՐՍ
Մայրությունը մորս դեմքի
Շու՜տ է ծերացել :
Ծերացած այդ մայրությունից
Սև սաթ մազերն են արծաթվել:
Ու պատվել է կնճիռներով
Մայությունը մորս դեմքի,
Ավերել են հոգսերը բյուր
Նրբությունը սուրբ ձեռքերի,
Կոշտացրե՜լ, ճա՜ք են տվել
Ինչպես ծառի կեղևին չոր,
Ու թվում է, թե իմ մայրն է
Եղել մայրը Աստվածամոր:

[Հենրիկ Բաբաջանյան]

***
Լույս իմ ճրագի,
Հույսի կիրակի,
Քո մեջ է ծնվում
Շողն Արեգակի:

***
Սուտն էլ ունի թև՝
Փետուրներով սև,
Մերթ ինչպես ագռավ,
Մերթ ինչպես չար դև:

***
Միտք եմ անում ես ինչքան,
Այնքան լուրջ է կատակս.
«Դուր չի գալիս ինձ արքան,
Արքային՝ հպատակս»: