Ինչպիսի՞ն պետք է լինի Արցախի կարգավիճակը ՀՀ կազմում

[Ambrosine]

Նախ նշեմ որ մեր զորքերը միայն մտել են ղարաբաղ պաշտպանելու մեր հայրենակիցների`արցախահայերի կամքը, որոնք ցանկանում էին դուրս գալ Ադրբեջանի կազմից: Այժմ քաղաքական շրջանակներում խոսք է գնում , որ ղարաբաղը պետք է դառնա բանակցային կողմերից մեկը: Եվ այս շրջանակում ինչ եք կարծում Հայաստանը պիտի վերկենա ՌԴ-ին, ԱՄՆ-ին ու ֆրանսիային ասի գիտեք ինչ գրավել ենք ուրեմն վերջ, այնտեղ ապրող մարդկանց դիրքորոշումը հետաքրքրիր չէ: Հետո ՀՀ տարածքային ամբողջականության վրա երևի այստեղ ոչ մեկը չի կասկածում : Ինչ կապ ունի այստեղ Հայաստանի կազմի մեջ մտած մեղրին: Պետք է հասկանալ, որ այստեղ տարբեր հարթությունների հարցեր են: Արցախի խնդիրը կապ չունի մեր մարզերի հնարավոր անջատման հետ, նրանց դա երևի թե ձեռնտու չէ, իսկ Արցախի դեպքում այլ է: Ինչ վերաբերում է օգուտներին, նախ ՄԱԿ-ում կունենանք ևս մեկ հայկակն պետություն, երկրորդ հնարավոր է առանձին միջազգային կապերի հաստատում, որը էլ ավելի կբարձրացնի Հայաստանի դերը տարածաշրջանում:

Բայց իմ գրառման մեջ ես չէի ասել, որ դեմ եմ ԼՂՀ-ի ճանաչմանը
արթուր բաղդասարյանը հայտարարում էր, որ ԼՂՀ-ն բանակցային կողմ է Ասեմ, որ ցանկալին հենց այն է, որ կողմեր լինեն ԼՂՀ-ն և Ադրբեջանը: Հայաստանը պետք է միջնորդի դերից էլ հրաժարվի, կամ ԼՂՀ-ն հայտարարի, որ ՀՀ-ն իրավունք չունի իր անունից խոսել:

[ministr]

Հակամարտության նպաստավոր ավարտից հետո Արցախը պետք է միանա ՀՀ-ին որպես առանձին մարզ: Այլ կարգավիճակ ՀՀ կազմում Արցախը չի կարող ունենալ, քանի որ ՀՀ-ն ֆեդերացիա չէ ու ոչ մի կերպ ֆեդերացիա չի էլ կարող լինել: Անբնական է միայն հայերից կազմված վարչատարածքային միավորին տալ այլ կարգավիճակ, քան հայերն են:
Ստեղ իհարկե որոշ հարցեր կարող են առաջանալ, օրինակ Արցախը իր չափերով շատ մեծ է ՀՀ յուրաքանչյուր մարզից, կամ հենց Արցախը ինքը բաժանված է վարչատարածքային միավորների ու մարզ դառնալու դեպքում այս ներքին բաժանումը անիմաստ է դառնում: Բայց այս խնդիրներին կարելի է բնական լուծում տալ:
Բայց այս ամենից առաջ նախ պետք է հասնել Արցախի անկախության ճանաչմանը ու էս հակամարտությունը վերջնական ավարտին հասցնել: Նենց որ էս հարցը հիմա էդքան էլ էական չի: Երբ որ Ադրբեջանի հետ հարցերը լուծենք, էն ժամանակ մեր մեջ հարցերը շատ հեշտությամբ կլուծենք:

Ղարաբաղցիներին հարցրել եք` իրենք ուզում են ընդհանրապես ՀՀ-ին միանան? Լիքը կասկածում եմ

[Արիացի]

Ղարաբաղցիներին հարցրել եք` իրենք ուզում են ընդհանրապես ՀՀ-ին միանան? Լիքը կասկածում եմ

Ես չեմ կասկածում

[ministr]

Ենթադրում ես թե հարցրել ես?

[Արիացի]

Ենթադրում ես թե հարցրել ես?

Բոլորին չեմ հարցրել, բայց մի քանի հոգու հարցրել եմ:

[ministr]

Ու ինչ կարգավիճակ են պատկերացնում?

[Արիացի]

Ու ինչ կարգավիճակ են պատկերացնում?

Էն ինչ-որ ես չէի կասկածում, միացում ՀՀ-ին Որպես մարզ:

[Adriano]

Բայց ԼՂՀ-ն ձեռք ենք բերել հայերով, ի՞նչ ուրույն կարգավիճակ:

Ես գտնում եմ, որ ձեր արտահայտած վերը նշված միտքը տանում է նրան, որ կարելի է առանց հաշվի նստելու արցախահայերի դիրքորոշման հետ հարցի լուծում առաջադրել: Այսինքն դուք անուղղակիորեն պաշտպանում եք թուրքերի այն միտքը, որ մենք իսկական օկուպանտներ ենք:

[Yeghoyan]

Ղարաբաղցիներին հարցրել եք` իրենք ուզում են ընդհանրապես ՀՀ-ին միանան? Լիքը կասկածում եմ

իսկ ես հարցրել եմ, ու շատերին, միանշանակ կողմ են ՀՀ-ին միանալու հարցում: Իրենց համար այս հարցում կա երկու տարբերակ, կամ լրիվ անկախացում, կամ ՀՀ-ի կազմում լինել: Կասկածել պետք չի

[Adriano]

ՀՀ-ի կազմում լինել

Ես այստեղ ձեր կարծիքը չեմ հասկանում: Ինչ է նշանակում լինել ՀՀ կազմում: Մարզ լինել, հատուկ կարգավիճակով մարզ, թե նույնիսկ Գեղարքունիքի մաս կամ Երևանի մաս, ինչպես հասկանանք:
Ձեր սկզբում առաջարկած տարբերակը լուծումներից մեկն է, որը ես կարծում եմ ևս լավ տարբերակ է:

[Yeghoyan]

Ես այստեղ ձեր կարծիքը չեմ հասկանում: Ինչ է նշանակում լինել ՀՀ կազմում: Մարզ լինել, հատուկ կարգավիճակով մարզ, թե նույնիսկ Գեղարքունիքի մաս կամ Երևանի մաս, ինչպես հասկանանք:
Ձեր սկզբում առաջարկած տարբերակը լուծումներից մեկն է, որը ես կարծում եմ ևս լավ տարբերակ է:

Եթե միանում է Հայաստանին կարող է լինել մարզերից մեկը, ինչպես Սյունիքը, Գեղարքունիքը կամ ցանկացած մյուս մնացած մարզերը: Ուրիշ էլ տարբերակ ես չեմ տեսնում:

[Ambrosine]

Ես գտնում եմ, որ ձեր արտահայտած վերը նշված միտքը տանում է նրան, որ կարելի է առանց հաշվի նստելու արցախահայերի դիրքորոշման հետ հարցի լուծում առաջադրել: Այսինքն դուք անուղղակիորեն պաշտպանում եք թուրքերի այն միտքը, որ մենք իսկական օկուպանտներ ենք:

Չէ, չի տանում դրան: Եթե խոսում ենք Հայաստանին միավորելու մասին, ի՞նչ հատուկ կարգավիճակի մասին է խոսքը: Ես սրա հետ եմ: Ինչո՞վ է տարբեր Ղարաբաղը Գեղարքունիքից: Կամ Ստեփանակերտի հայը Գավառի հայից

Արցախահայերի դիրքորոշման հետ հաշվի պիտի նստենք, բայց նաև պիտի թույլ չտանք մեզ համար ոչ ցանկալի լուծում, ինքան էլ որ հայտարարենք՝ մենք համաձայն ենք Արցախի ցանկացած որոշման հետ:

[mkofranc]

Բայց ԼՂՀ-ն ձեռք ենք բերել հայերով, ի՞նչ ուրույն կարգավիճակ: Նույն կերպ Մեղրիի բնակիչները կարող են ասել՝ կարևոր ստրատեգիական դիրք ունեն, իրենց առանձին ստատուս ա պետք:

Իսկ չե՞ք կարծում որ Մեղրիի բնակիչները այդպիսի բան չեն կարող անել , ուրիշ բան է եթե ասենք ողջ Սյունիքի բնակիչները, բայց հաստատ լավ իմացեք Սյունեցին ինչքան էլ շատ սիրի իր Զանգեզուրը, երբեք իր ապագան չի պատկերացնի մայր Հայաստանից անկախ:
Եթե ուզում եք իմանալ այդ պատերազմից ամենաշատը տուժել են հենց Կապանն ու Գորիսը, բայց հիմա ամենաշատ բացիթողի վիճակում հենց այդ քաղաքներն են:

Ես կողմ եմ Հայաստանին միանալու գաղափարին ու ոչ մի կտոր հողի վերադարձման մասին խոսք անգամ գնալ չի կարող: Ինձ այնքան հարազատ են Բերձորի ու Գորիսի միջև գտնվող վայրերը ....

[Adriano]

[quote=Astgh;1853504]Կամ Ստեփանակերտի հայը Գավառի հայից[/quot
Նախ ոչ մեկ չի ասել, որ ԼՂՀ-ի բնակչության 90 տոկոսը ուզբեկա, այսինքն այստեղ դա չէ խնդիրը, այլ այս հայերով բնակեցված երկու տարածաշրջանների միջև այնպիսի փոխհարաբերության ստեղծում, վերջինս ենթադրում է նաև վարչական բաժանման խնդիրը, որպեսզի Արցախը չվերածվի սովորական հայկական մարզի այսքան տարների պայքարից և վեջի վերջո 20 տարի փաստացի անկախացումից հետո: Հայաստանի միավորումը իմ կարծիքով պետք է կատարվի ճիշտ, հետագայում հնարավոր սխալներից խուսափելու համար: Եվ իմ միտքը այստեղ այն է, որ հայաստանի և արցախի հայեր եկեք նստենք մտածենք թե այժմյա գեոքաղաքական արտաքին , ինչպես նաև մեր ներքին փոխհարաբերությունների առկա վիճակից ելնելով ինչպես կարգավորել, որպեսզի այս խառնաշփոթից հնարավորինս շահած դուրս գանք, իսկ տարբերակներից մեկը վարչական հստակ բաժանումն է, հատուկ կարգավիճակի ձևով: Այս հարցը իր հետ լուծում է ոչ միայն տարածքային խնդիրները այլև մի շարք բարդ սոցիալ-տնտեսական խնդիրներ, որոնք Հայաստանի և ԼՂՀ համար ունեն կենսական նշանակություն:

[Ambrosine]

Իսկ չե՞ք կարծում որ Մեղրիի բնակիչները այդպիսի բան չեն կարող անել , ուրիշ բան է եթե ասենք ողջ Սյունիքի բնակիչները, բայց հաստատ լավ իմացեք Սյունեցին ինչքան էլ շատ սիրի իր Զանգեզուրը, երբեք իր ապագան չի պատկերացնի մայր Հայաստանից անկախ:

Երևանն էլ կարող է անել, բայց հենց էստեղ էլ աբսուրդն է էլի. ի՞նչ է նշանակում հատուկ ստատուս: Կամ ասենք՝ ի՞նչ է նշանակում Զանգեզուրը մայր Հայաստանից անկախ: Զանգեզուրը, Երևանը, Շիրակը... բոլորը իրար հետ են կազմում մայր Հայաստանը: Առանձին-առանձին Հայաստան չեն: Միայն մեկ Հայաստան կարող է լինել՝ պաշտոնապես: Դա է ասածս:

Նախ ոչ մեկ չի ասել, որ ԼՂՀ-ի բնակչության 90 տոկոսը ուզբեկա, այսինքն այստեղ դա չէ խնդիրը, այլ այս հայերով բնակեցված երկու տարածաշրջանների միջև այնպիսի փոխհարաբերության ստեղծում, վերջինս ենթադրում է նաև վարչական բաժանման խնդիրը, որպեսզի Արցախը չվերածվի սովորական հայկական մարզի այսքան տարների պայքարից և վեջի վերջո 20 տարի փաստացի անկախացումից հետո: Հայաստանի միավորումը իմ կարծիքով պետք է կատարվի ճիշտ, հետագայում հնարավոր սխալներից խուսափելու համար: Եվ իմ միտքը այստեղ այն է, որ հայաստանի և արցախի հայեր եկեք նստենք մտածենք թե այժմյա գեոքաղաքական արտաքին , ինչպես նաև մեր ներքին փոխհարաբերությունների առկա վիճակից ելնելով ինչպես կարգավորել, որպեսզի այս խառնաշփոթից հնարավորինս շահած դուրս գանք, իսկ տարբերակներից մեկը վարչական հստակ բաժանումն է, հատուկ կարգավիճակի ձևով: Այս հարցը իր հետ լուծում է ոչ միայն տարածքային խնդիրները այլև մի շարք բարդ սոցիալ-տնտեսական խնդիրներ, որոնք Հայաստանի և ԼՂՀ համար ունեն կենսական նշանակություն:

Ոչ էլ ասել ենք, որ չուվաշներ են մնացած 10 տոկոսը: Ասածս չես ուզում հասկանաս:
Պատկերացրու էսպես. Արցախը միացավ Հայաստանին՝ հատուկ կարգավիճակով, ասենք՝ ինքնավար մարզի: Ես՝ ապարանցի Վաչիկս ասում եմ՝ բայց ինչու՞ Ինչու՞ պետք է Արցախը հատուկ ստատուսով լինի, Ապարանը չլինի Մենք էլ առաջին հանրապետության ժամանակ ենք կռվել ու պահել Հայաստանը: Կամ կարող ա՞ Արցախի համար ապարանցին չի կռվել, կամ եթե ԼՂՀ-ի հայերը ՀՀ անձնագրերով են, ՀՀ քաղաքացիներ են, ինչու՞ պետք է ուրիշ ստատուս ունենան... նման բազմապիսի հարցեր ու մոտեցումներ: Մեր կառավարման մոդելը, ֆինանսական համակարգը... այնքան մոտ են, կամ ավելի ճիշտ՝ նույնն են, որ կարիք էլ չկա ինչ-որ բան փոխելու, փոխելու կարիք ունենալու է միայն ՀՀ քաղաքական քարտեզը: