Խոսքը միայն գիտության կամ միայն ուժի մասին չի, խոսքը ամբողջական ազգի ու տնտեսության բոլոր ճյուղերի մասին ա: Մեկը գիտությամբ ա լավ լինում, մյուսը գյուղատնտեսական աշխատանքներով, մի ուրիշն էլ կարում ա հանքից լավ նավթ հանի: Այդ բոլորը գնահատվում ա դրամական միավորով: Ու տարբեր ազգերի ներդրումը ընդհանուր տնտեսության մեջ` արտահայտված դրամական միավորներով համարյա թե նույնն ա: Միայն ինտելեկտուալ բարձր մակարդակը քիչ ա ընդհանուր արդյունքի համար: Մեկը խելոք ա, մյուսն էլ քիչ խելոք ա, բայց էդ քիչ խելոքությունը կոմպենսացնում ա կարգապահությամբ, մի ուրիշն էլ` աշխատասիրությամբ:Լեռնցի-ի խոսքերից
200 հատ պետք չի, մեկն էլ բավական է: Ու իդեալական էլ պարտադիր չի որ լինի, բավական է միայն այն, որ սոցիալական հավասարությունը ու ազատությունը ապահովվեն: Ինչպես վերևում գրել էի` իմ նպատակը ու ցանկությունն է հենց քո կողմից նման մի մոդելի առաջ քաշումը: Բայց դու բացահայտորեն խուսափում ես դրանից, քանի որ տրամաբանորեն համոզված ես, որ սոցիալական արդարությունը հիմք ընդունելով ու դրանով առաջնորդվելով անպայման կհանգես ազգերի սխալականության գաղափարին: Իսկ քանի որ դա քո համար ոչ մի ձև ընդունելի չի (ոչ թե հակասական ա, ոչ թե անտրամաբանական ա, այլ ուղղակի ընդունելի չի), ապա դու գերադասում ես սոցիալական արդարությունը համարել անբնական, իսկ ազգերի գոյությունը բնական, մինչդեռ շատ գիտելիքներ պետք չի հակառակում համոզվելու համար:Կարող եմ մի պահ մոռանալ էդ ամեն ինչի մասին, ինչպես որ կարող եմ մի պահ պատկերացնել մի հասարակարգ, որտեղ բոլոր մարդիկ անմահ են, և չեն բազմանում: Հա բայց փաստն էն ա, որ մարդիկ մահկանացու են ու բազմանում են:
Հիմա ուզում ես ես 200 հատ իդեալական հասարակարգի մոդել առաջարկեմ, ասենք որ էս ինչ բանը սենց լիներ, կամ էն ինչ բանը նենց լիներ: Բայց փաստը ցույց է տալիս, որ եթե էդ առաջարկածներիս մեջ ես արհամարհում եմ բնական երևույթները, ապա դրանք երբևէ չեն կարող կյանքի կոչվել կամ կոչվելու դեպքում, արագ կկործանվեն:
Այնուամենայնիվ դեռ հույս ունեմ, որ նման մոդել դու առաջ կքաշես, իր տրամաբանական հիմնավորմամբ:
Ու դու դա ոնց ես պատկերացնում? Դրանից հետո կդադարի արդյոք քո ասած կապիտալիստական կռիվները? Հետո, էդ ոնց պտի ջոկես, որ մնացել են միայն ուժեղները? Ով ա որոշում, թե որն ա ուժեղ որը չէ? Ու արդյոք եթե դու ուժեղ ես, ապա քո ժառանգը նույնպես պտի համարվի ուժեղ? Ու սենց լիքը մազալու հարցեր:Մարքսի այն պնդումը կամ կանխատեսումը, որ Կապիտալիզմը ի վերջո կկործանվի և մարդիկ կանցնեն սոցիալիզմի հիմքերին, ճշմարիտ է հենց այդ տեսակետից, որ Կապիտալիստական երկար պայքարների արդյունքում կմնան միայն ուժեղները, որոնք կունենան հավասար հնարավորություններ:
Նախորդ մեջբերումը սրա հետ համադրելով կարող եմ եզրակացնել, որ քո նշած նոր ստեղծվող ազգերը հենց այն ուժեղներն են, որոնք վերջնական արդյունքում կմնան երկրի վրա, իսկ թույլերը (երևի թե հին ազգերը) կվերանան: Իսկ քանի որ այս նոր ստեղծվածների մոտ ազգային մտածողությունը գրեթե բացակայում ա, ապա վերջնական հաղթանակից հետո` այն բաղձալի պահին, երբ կմնան միայն ուժեղները, այսինքն այս նոր ստեղծվածները, ապա երկրագնդի վրա ազգային մտածելակերպով մարդ չի մնա:Հ.Գ. Հիմա ոչ թե ազգերը վերանում են, այլ միանգամից ձևավորվում են նոր ազգեր, ու էդ նորերը պարզապես ուժեղ են, դրա համար իրենցն են թելադրում աշխարհին: Իսկ իրենցում ազգային մտածողությունը դեռ սաղմային իրավիճակում է, դրա համար տպավորությունն այնպիսին է, թե աշխարհում ազգային մտածողությունը թուլանում է:
Մեջբերել
Էջանիշներ