Մարդը՝ որպես կուռք

[Ուլուանա]

Ֆոտոն, կարծում եմ Dayana-ն նկատի ունի, որ սովորաբար, մեծամասամբ մարդկային որակները հաշվի են առնվում ամենավերջին հերթին։
Օրինակ՝ ո՞րտեղ ես սովորել, ինչքա՞ն ես ստանում, ի՞նչ կարաս անես..... ու ամենավերջում մի գուցե՝ ինչպիսի՞ մարդ ես, ի՞նչ հատկություններ ունես, նվիրվա՞ծ ես, սիրո՞ղ ես, հավատարի՞մ ես...

Դե, մարդուն իր մասին էդ բնույթի հարցեր տալը մի քիչ անհեթեթ է, որովհետև շատ քիչ մարդիկ կգտնվեն, որոնք քո նշած հարցերին բացասական պատասխան կտան, քանի որ գրեթե ցանկացած մարդ իրեն համարում է նվիրված, սիրող ու հավատարիմ։ Այլ հարց է, թե որքանով են ուրիշները համաձայն նրա այդ արժանիքների առկայությանը։ Ես, օրինակ, էնպիսի մարդ չեմ ճանաչում, ով իրեն նվիրված չի համարում, բայց ես ինքս շատ քչերին կարող եմ իսկապես էդպիսին համարել։ Ուղղակի մարդիկ ուզած–չուզած պիտի քո ասած էդ կենցաղային, մասնագիտական հարցերի միջոցով փորձեն բացահայտել մարդուն, քանի որ մյուս հարցերի պատասխանները չեն կարող սուբյեկտիվ չլինել։

Ֆոտոն ջան, չնայած Jarre-ն մասամբ իմ փոխարեն պատասխանեց, բայց ասեմ: Հենց քո օրինակն էլ բերեց նրան, որ մարդկային կուռքը մարդկային որակի, Լավ մարդ լինելու պարագայում չի առաջանում, այլ ուրիշ "պատճառներով", որոնք շատ հաճախ մի օրում "վերանում" են ու մնում է իրականությունը` Մարդը կուռք "չպիտի" լինի:

Լրիվ համաձայն եմ։

[Չամիչ]

Ճիշտն ասած՝ երբեք մարդուն չեմ գնահատում իր արվեստով: Ուրախանում կամ հրճվում եմ իր արվեստով, սիրում իր արվեստը, հեղինակին էլ: Բայց հեղինակին միշտ մարդկային հատկանիշներով եմ գնահատում: Հեղինակի մեջ մարդը գտնելուց հետո իր արվեստն ինձ համար երկրորդ պլան է մղվում: Իմ առջև էլ իմ օրինակն է:

Ցավոք, հնարավոր չէ բոլոր մարդկանց` հատկապես հանրահայտ մարդկանց, մոտիկից ճանաչել: Այն, որ բազմաթիվ տաղանդավոր մարդիկ ստեղծում են արվեստ, որը ջերմացնում, հարստացնում է մարդկանց հոգիները, արդեն արժանի է գնահատման: Երբեք չենք կարող հաստատ իմանալ, թե Դա Վինչին ինչ մարդկային հատկանիշներով էր օժտված, և արդյո՞ք դա մեզ պետք է: Նա ստեղծել է մի արվետ, որը մաքրում, վեհացնում է մարդկային միտքը, սրանից ավել էլ ի՞նչ է պետք:

[Ֆոտոն]

Ցավոք, հնարավոր չէ բոլոր մարդկանց` հատկապես հանրահայտ մարդկանց, մոտիկից ճանաչել: Այն, որ բազմաթիվ տաղանդավոր մարդիկ ստեղծում են արվեստ, որը ջերմացնում, հարստացնում է մարդկանց հոգիները, արդեն արժանի է գնահատման: Երբեք չենք կարող հաստատ իմանալ, թե Դա Վինչին ինչ մարդկային հատկանիշներով էր օժտված, և արդյո՞ք դա մեզ պետք է: Նա ստեղծել է մի արվետ, որը մաքրում, վեհացնում է մարդկային միտքը, սրանից ավել էլ ի՞նչ է պետք:

Ինձ բան պետք չի: Բայց էդ դեպքում ես Դա Վինչիին կուռք չեմ ասում: Իր արվեստի սիրահար, մոլագար կամ ինչպես հարմար է:

[Jarre]

Դե, մարդուն իր մասին էդ բնույթի հարցեր տալը մի քիչ անհեթեթ է, որովհետև շատ քիչ մարդիկ կգտնվեն, որոնք քո նշած հարցերին բացասական պատասխան կտան

Շնորհակալություն, որ ուշադրություն դարձրեցրիր այս մտքին։ Ես իրականում այնքան էլ ճիշտ չեմ գրել։ Ես նկատի ունեի, որ մարդ դիմացինի մեջ առաջին հերթին փորձում է տեսնել բաներ որոնք կապ չունեն լավ մարդ լինելու հետ։ Խոսքս չի գնում այն բանի մասին, որ մարդուն իր մասին այդպիսի հարցեր տան, այլ երբ երկու հոգի խոսում են ինչ որ մեկի մասին սովորաբար առաջին հերթին այդ հարցերն են քննարկում։

[Agni]

Կուռքը ըստ իս ամեն դեպքում բացասական երևույթ է, քանի որ անգիտակցական միաձուլում է տեղի ունենում կուռքի հետ, որն էլ իր հերթին կաղապարում է անձի հնարավորությունները: Նա անում է ամեն ինչ, որ նմանվի իր կուռքին կամ էլ ապրում է նրա կյանքով: Հիմնականում դեռահասներին է բնորոշ կուռքեր ստեղծելը, հետո երբ ձևավորվում է սեփական արժեքային համակարգը, դա հետին պլան է մղվում:
Կախված նրանից, թե ինչպիսի կերպարների են նրանք կուռք համարում/բացասական ,թե դրական/... Ամեն դեպքում ինձ համար կուռք ունենալու դրական կողմերը ավելի քիչ են:

[Jarre]

Ուզում եմ երկու «կուռքերի» խոսքեր մեջբերել, որը իմ կարծիքով ավելի շատ բան կասի, քան մեր բազմաթիվ խոսքերը և մեկնաբանությունները։

Հատված Պագանինիի և Ջորջ Գորդոն Բայրոնի զրույցից։ Ես այս հատվածը անվանում եմ «Ունայնություն ունայնությանց» կամ՝ «C’est la Vie»՝ «այսպիսին է կյանքը....»։

-Դուք տխուր եք և վհատված, Բայրոն, ի՞նչ է պատահել,-հարցրեց Պագանին։ Երբեմնի փայլող, էլեգանտ և էքստրավագանտ Բայրոնը այժմ լիովին աճանաչելի է դարձել։

-Իմ թանկագին ընկեր,-պատասխանեց Բայրոնը, -հաճույքներով և զվարճություններով լի թեթևաբարո կյանքը, որով ես ապրում էի՝ ամեն կերպ փորձելով փախչել հոգեկան անհանգստություններից և երևակայության տանջանքներից, ինձ համար դարձել է անտանելի, ձանձրալի և դատարկ կյանք....

-Իսկ կանայք....

-Կանայք, ինչպես և մնացած ամեն ինչը, ձանրացրել են ինձ։ Ալբիոնի «սառը» գեղեցկուհիները միշտ ազդել են ներվերիս։ Իմ բանաստեղծություններում ես բավական անկեղծորեն եմ նշել իմ վերաբերմունքը նրանց նկատմամբ։ Իտալուհիները ինձ դուր էին գալիս իրենց անկրկնելի անկաշկանդվածությամբ, տաքուրունությամբ.... Իսկ հիմա կարծում եմ, որ նրանք պարզապես լկտի են։ Նրանցից նույնիսկ ամենագեղեցկուհին և հնարամիտը չի կարող հետաքրքրել ինձ....

-Բայց չէ որ արվեստը, պոեզիան և փառքը կարող են լիարժեքորեն փոխհատուցել այս ամենը....

-Իմ սիրելի ընկեր, պոեզիան մինչև հիմա ինձ «պարգևել է» միայն թշնամություն և վիրավորանք։ Իսկ յուրաքանչյուր բանաստեղծությունը, յուրաքանչյուր այսպես կոչված նոր գլուխգործոցը ծնել է միայն չարակամ նախանձների մի ամբողջ հաջորդականություն.... Իսկ փառքը, դա գալիք սերունդների հարգանքի տուրքն է.... Այնքան մեծ տհաճությունների միջով պետք է անցնել այս ամենը ձեռք բերելու համար, որ ես կնախընտրեի մնալ կատարյալ անճանաչ։

-Բայրոն, դուք այսօր աննկարագրելի մռայլ և վատատես եք։

-Այդպիսին կլինեք նաև դուք, երբ ավելի լավ իմանաք կյանքի իրականությունը.... Այսօր ամբոխների ծափահարությունները, հաջողությունը, սերը ձեզ համար շատ ցանկալի են։ Բայց երբ մեծ տանջանքով ու տաղանդով դուք հասնեք այս ամենին, երբ փորձեք կյանքի այս բոլոր հաճույքները, դուք շատ շուտ կզգաք հագեցվածություն, որը ձեր հոգում կթողնի սարսափազդու դաժան դատարկություն։ Դուք սգավորի պես կօրորեք ձեր գլուխը և կհամաձայնվեք ինձ հետ. «Արժե՞ր արյդոք այս ամենը զոհել, դատարկություն ստանալու համար....»։


Զրույց Մհեր Մկտրչյանի հետ։ Հարց մեծ դերասանաին.

- Ինչո՞ւ եք այդքան տխուր։
- Է՜, բալիկ ջան, այդքան սիրող կա, բայց սեր չկա.... Դու չես հասկանա....
- Բայց գիտե՞ք մեր հաևանները, մամաս, տատիկս, ես, ընկերներս... ում ճանաչում եմ, բոլորը ձեզ սիրում են։
- Իրանք ինձ չեն սիրում, իրանք իրանց են սիրում....

Ընդամենը այսքան տևեց մեր զրույցը, հետո հայրս միացավ մեզ, ու բնականաբար իրենք շարունակեցին իրենց գործերը։ Իսկ ես մինչև այսօր մտածում եմ այդ խոսքերի իմաստի մասին՝ «Իրանք ինձ չեն սիրում, իրանք իրանց են սիրում»

[Quyr Qery]

Նրանք կարիք ունեն մտքում ունենալու մեկին, որը կլինի նրանց իդեալը և առաջնորդը։

Եվ հենց այդ պատճառով էլ մարդիկ ստեղծել են աստծուն... մարդիկ միշտ էլ ձգտում էն իդեալների,, մեկին ով ավելի բարձր է.....իսկ կան նրանք ովքեր իդեալականացնում են նաև հենց մարդուն- առանց գիտակցելու,որ նա ընդամենը մարդ է,,, մեզ նման .......
Մի անգամ Ժան Ժակ Ռուսոն ասել է,.<<Եթե մարդ ոնի կուռք և նրան իդեալականացնում է` համաձայնվելով բոլոր գաղափարների հետ, թերություններն էլ առավելություն համարելով, ապա այդ մաևդը հիմար է>>... համամիտ լինելով այս խոսքերի հետ կարող եմ ասել, որ ես էլ,ինչպես մեզանից ցանկացածը, ունեմ անձնավորություններ ում սիրում եմ, հարգում, ու գնաահտում տաղանդը...Ասենք իմ ամենասիրելի փիլիսոփան Սօկրատեսն է, բայց դա դեռ չի նշանակում որ ես պետք է համաիտ լինեմ նրա բոլոր գաղափարների հետ...