Համապետական հանրահավաք սեպտեմբերի 18-ին

[Վիշապ]

...Անշուշտ մեզնից է կախված, դրա համար էլ մի շարք սկզբունքային մարդիկ տարիուկես է փողոցից տուն չեն գնում՝ պայքարելով իմ ու քո տեղը, քանի դեռ մենք էստեղ ինտերնետային էջեր ենք սևացնում:

Իշխանափոխությունը հենց մեր անելիքներից մեկն է, էն, ինչը մեզնից կախված է: Ու նորընտիրի իշխանափոխությունն էլ կարող է մեր անելիքներից հաջորդը լինել, եթե չկարողանանք պարտադրել մեր ուզածով անելը:…

Չուկ ջան, էդ մարդկանց հաղորդիր որ իմ տեղը զուր չպայքարեն, ես իմ տեղը կպայքարեմ, եթե հաղթելու հույս ունենամ: Չուկ ջան, իշխանափոխություն չեն անում նրա համար, որովհետև նորընտիրին ժողովուրդը պարտադրելու հույս ունի, իշխանափոխություն անում են, որովհետև հույս ունեն, որ նոր նորընտիրը ինքն է բոլորին պարտադրելու անել այն, ինչ պետք է: Հիմա ինչքան էլ համարենք որ սխալ է, փաստացի ահագին մարդիկ Տեր-Պետորսյանի հետ հույսեր չեն կապում, հիմա թեկուզ և ՊՌ-ի արդյունքը լինի, թեկուզ և այդ մարդիկ անհասկացողներ են, մոլորյալներ են, ամեն դեպքում քաղաքական տեխնոլոգիաների դաշտում Սերժը լրիվ «առա՜ջ, Հայաստան» է անում, քանի որ ինքը հեչ որ չլինի, 20 հեռուստաալիք ունի, իսկ ՀԱԿ-ը ոչինչ չունի:

[Բիձա]

Հետ եմ նայում: Համաձայն եմ:
Դրա համար էլ էսօր վիճակն էսպիսին ա:
Որովհետև 88-ի շարժման հաղթանակից հետո չպիտի տներում նստեինք: Նստեցինք, որ սրան հասավ:
Հիմա փոխել է պետք, հիմա բարդացնել է պետք, որտև եթե էլի զուտ հույսով շարժվենք, էլի սենց ա մնալու կամ էլ ավելի վատանա: Իսկ եթե լավանա, ապա չնչին:

Այ էս մտածելակերպն ա պետք փոխել ու լայն զանգվածների մոտ:
ՀԱԿ ակտիվիստները, էսօր կանգնած մնացածները արդեն գիտեն, որ իրենք հաղթանակից հետո էլ են շարունակելու պայքարը: Սա է ելքը: Չափազանց երկար տևողությամբ ելքը:

Լայն զանգված ասածը տարբեր է տարբեր երկրներում. Մեր պատմական դժբախտություններն ունեցող, քյասիբ, դեմոկրատական զերո տրադիցիաներով ու կոռուպցիայի մեջ սկած երկրում լայն զանգվածը դա մի քանի տոկոս կազմող հասարակայնորենն ակտիվ, գիտակից միջին խավն է, երիտասարդության մի նոսր շերտ ու ընչազուրկ հատվածը.
Քանի որ մեզանում չկա նորմալ ձևավորված կուսակցական համակարգ, ամեն անգամ ընտրություններին այդ փոքր խումբը ընչազուկների հետ միասին կանգնում է կրիմինալի ու կերակրատաշտից օգտվողների մոտ քսան տոկոս կազմող շահագռգիռ բանդայի դեմ, որի ձեռքին են բանակը, միլիցիան ու գումարած մասնավոր հրոսակախմբերը.
Հետագա քաղաքացիական բալանսի փոփոխության ռեսուրսը չկա.
Միակ տեսական ռեսուրսը դա ընչազուրկին քաղաքացի սարքելն է, բայց ըստ իմ ունցած տեղեկությունների, դեռ ոչ մի երկրում դրանցից քաղաքացի սարքելու դեպքեր չեն գրացված. Դրանից ծնվում է ամբոխ, որն օգտագործվում է իշխանություն վերցնելու համար.
և դա այնքան էլ վատ չէ. Ըստ բոլոր ցուցանիշերի, հայաստանում իրավիճակը պահանջում էր կտրուկ քայլեր, այսինքն մարքսիզմի կլասիկների լեզվով ասած վիճակը ռեվոլյուցիոն էր.
Ընդիմությունը չգնաց այդ ուժն օգտագործելու ճանապարհով, մտածելով, որ կրիմինալի դեմ պետք է պայքարել սահամանադրական ճանապարհով, քաղաքացիական պարզամիտ տեխնոլոգիաներով.
Ամեն մեկս մեր տեսակետն ունենք այս մասին և չարժի նորից վիճել–
մոտակա տարիները ցույց կտան որն էր սխալ, որը–ճիշտ.

[Տատ]

Դե իսկ հաղթանակի դեպքում պտուղների մեծ մասը քաղում է հենց այդ անձը ու իր մերձավոր շրջապատը:

Իսկ անհաջողության դեպքում անձը կանի ամեն բան, որ ժողովուրդը ետ կանգնի անձնավորելուց և լիքը օբյեկտիվ պատճառ գտնի այդ անհաջողության համար՝ արտաքին թշնամի, պատերազմ, վատ աշխատակիցներ, դավաճաններ, ով էլ լիներ...
Իսկ շատ խելոք անձը այդ տրամադրվածությունը կնախապատրաստի նախօրոք, նա ֆսյակիյ սլուչայ:

[Chuk]

Լավ, ասելիքս ասեմ, ու գնամ: Ժողովուրդը իր համար ամբոխ է, ոչ մի ժողովուրդ չի ինքնակառավարվում, դրա համար ամեն մի հաստատություն, կազմակերպություն, խումբ իր ղեկավար անձն ունի: Ժողովուրդը պիտի մոտիվացիա (հավատ) ունենա միավորվելու ու գլոբալ խնդիր լուծելու, այդ մոտիվացիան ժողովրդի մեջ սերմանում են ղեկավարները, իսկ եթե ղեկավարները մեխի գլուխ են լինում, ապա ՊՌշիկներն ու իմիջմեյքերները: Եթե մեկը ներկայացնի ժողովրդի համար կոնկրետ, հասկանալի և ընդունելի ճանապարհային քարտեզ կամ ծրագիր, որը տվյալ պահին իրատեսական թվացող ձևով լուծում է ժողովրդի առկա խնդիրները, և հավատ ներշնչի, որ ինքը հետևելու է այդ ծրագրին, կարող է հեղափոխություն անել հենց այդ ժողովդրին օգտագործելով: Ժողովուրդը ինքն իրեն չի փոխելու, ժողովուրդը առանց իրական հիմքերի չի համախմբվելու, իր իրավունքների համար էլ չի պայքարելու, քանի որ առանց առաջնորդի չգիտի թե ինչպես պայքարել:

Վիշապ ձյա, իսկ քեզ ծանո՞թ չեն այնպիսի երևույթները, ինչպիսին է ժողովրդի ըմբոստացում, ինքնաբխվումը, ինքնակազմակերպում և այլնը: Սրանցից ամեն մեկի արդյունքում էդ խմբերում առաջանում են լիդերներ, ղեկավարներ, ովքեր կազմակերպում ու ուղղորդում են էդ հոսքը: Էն որ կազմակերպիչ պետք է, դա բոլորս գիտենք, չգիտեմ ինչի համար ես գրում, որտև խոսքը դրա մասին չէ: Խոսքը այ էդ կազմակերպվելուն պատրաստ ժողովրդի մասին է: Մեծ հաշվով էական էլ չի թե ով կկազմակերպի, կարևորը որ կազմակերպան ընդունակություն ունենա:

[Chuk]

Չուկ ջան, էդ մարդկանց հաղորդիր որ իմ տեղը զուր չպայքարեն, ես իմ տեղը կպայքարեմ, եթե հաղթելու հույս ունենամ: Չուկ ջան, իշխանափոխություն չեն անում նրա համար, որովհետև նորընտիրին ժողովուրդը պարտադրելու հույս ունի, իշխանափոխություն անում են, որովհետև հույս ունեն, որ նոր նորընտիրը ինքն է բոլորին պարտադրելու անել այն, ինչ պետք է: Հիմա ինչքան էլ համարենք որ սխալ է, փաստացի ահագին մարդիկ Տեր-Պետորսյանի հետ հույսեր չեն կապում, հիմա թեկուզ և ՊՌ-ի արդյունքը լինի, թեկուզ և այդ մարդիկ անհասկացողներ են, մոլորյալներ են, ամեն դեպքում քաղաքական տեխնոլոգիաների դաշտում Սերժը լրիվ «առա՜ջ, Հայաստան» է անում, քանի որ ինքը հեչ որ չլինի, 20 հեռուստաալիք ունի, իսկ ՀԱԿ-ը ոչինչ չունի:

Վիշապ ձյա, չեմ ալարի ու նորից կկրկնեմ:
Նախկինում էդպես ենք արել, որ հիմա էս օրին ենք: Հենց էդ մտածողությունն է վերջապես փոխել պետք: Որովհետև դեռ էն վիճակում չենք, որ հույսներս էդ ասածիդ վրա դնենք (խոսքս ընդգծված տողի մասին է, մնացածին արձագանքելու կարիք չեմ տեսնում):

[Վիշապ]

Վիշապ ձյա, իսկ քեզ ծանո՞թ չեն այնպիսի երևույթները, ինչպիսին է ժողովրդի ըմբոստացում, ինքնաբխվումը, ինքնակազմակերպում և այլնը: Սրանցից ամեն մեկի արդյունքում էդ խմբերում առաջանում են լիդերներ, ղեկավարներ, ովքեր կազմակերպում ու ուղղորդում են էդ հոսքը: Էն որ կազմակերպիչ պետք է, դա բոլորս գիտենք, չգիտեմ ինչի համար ես գրում, որտև խոսքը դրա մասին չէ: Խոսքը այ էդ կազմակերպվելուն պատրաստ ժողովրդի մասին է: Մեծ հաշվով էական էլ չի թե ով կկազմակերպի, կարևորը որ կազմակերպան ընդունակություն ունենա:

Կարծում եմ ժողովուրդը վաղուց պատրաստ է: Ու հենց էական է, թե ով է կազմակերպելու և ինչպես, իսկի ոչխարները ամեն մի կազյոլի հետևից չեն գնում, թեկուզ և հյութեղ արոտավայրի տեղ իմանա

[Արիացի]

Սասուն ջան խի՞ եվրոպացին իր ազգի մասին չի մտածու՞մ: Հալա անգլիացուն ասա քո երկիրը վատն ա, կամ թագուհուն վատ բան ասա, տես ոնց ա հրացանը վերցնում, գալիս պետեսխանի հետևից: Կամ ֆրանսիացուն ասա, որ ձեր ազգը լավը չի: Նույնն էլ կարելի ա ստանդարտների մասին ասել:
Կամ ֆրանսիացի տեսել ե՞ս, որ կոպեկ կուլ տա, որ բանակում չծառայի: Իրենց մոտ կամավոր հիմքի վրա նենց բանակ ա ձևավորվել, որ մի գումարտակով Հայաստանը կգրավի:
Շատ էլ լավ ազգանպսատ ստանդարտներ ունեն մարդիկ:
Հարցը քարթու հայկական ստանդարտներից ազատվելն ա: Ինչքան գիտեմ Եվրեպայում հիմնականում դասախոսներ, գիտությունների թեկնածուներ ու դոկտորներն են դեպուտատ դառնում: Իսկ մեր մոտ 7 դասարանի կրթությամբ հաստավիզ օլիգարխներ:
Ո՞րն ա լավը:

Վազգեն, բանն էլ հենց նրանում ա, որ եվրոպացիք լավ էլ իրենց ազգի համար մտածում են: Բայց իրենք շուտով իրենց ստեղծած օրենքների ձեռը կրակն են ընկնելու, եթե արդեն չեն ընկել: Սաղ եվրոպան թրքերով ու նեգրներով լցվել ա ու դա իրենց գլխին էսօր պրոբլեմ ա: Իսկ որն ա պատճառը? Էն, որ բոլորը հավասար են ու ով որտեղ կուզի կապրի: Իրանք շատ են իրենց ազգի մասին մտածում, բայց չեն կարում թուրքական ու աֆրիկյան էքսպանսիային դիմակայեն: Եթե տենց ազգային մտածելակերպը գերիշխեր էնտեղ, շուտվանից կազատվեին էդ չարիքից: Իսկ էն որ այլազգիների մուտքը Ֆրանսիա ընդհանուր հաշվով փչացնում ա ֆրանսիական հասարակությունը, դա փաստ ա:
Իսկ քյառթու հայկական մտածելակերպից նույնպես պետք ա ազատվել: Հայաստանը իրական հզորության կհասնի միայն ազգային ու ազգակենտրոն իշխանություն ունենալու դեպքում:

[Chuk]

Իսկ անհաջողության դեպքում անձը կանի ամեն բան, որ ժողովուրդը ետ կանգնի անձնավորելուց և լիքը օբյեկտիվ պատճառ գտնի այդ անհաջողության համար՝ արտաքին թշնամի, պատերազմ, վատ աշխատակիցներ, դավաճաններ, ով էլ լիներ...
Իսկ շատ խելոք անձը այդ տրամադրվածությունը կնախապատրաստի նախօրոք, նա ֆսյակիյ սլուչայ:

Հաղթանակի դեպքում ժողովուրդը պետք է իր բոլոր ջանքերը գործադրի, որ օգուտը քաղի ինքը, ոչ թե անձը: Իսկ եթե կողքից անձն էլ քաղի, է թող քաղի: Կարևորը որ ժողովուրդն իր օգուտը քաղի:

[Chuk]

Կարծում եմ ժողովուրդը վաղուց պատրաստ է: Ու հենց էական է, թե ով է կազմակերպելու և ինչպես, իսկի ոչխարները ամեն մի կազյոլի հետևից չեն գնում, թեկուզ և հյութեղ արոտավայրի տեղ իմանա

Ժողովուրդը պատրա՞ստ է
Իհարկե ոչ:
Պատրաստ է մի խումբ: Ընդամենը: Ու դրանում համոզվելու առիթներ բազում են եղել:

Գնացի, մնացածը վաղը՝ ժամանակ ունենալուս դեպքում:

[Վիշապ]

Վիշապ ձյա, չեմ ալարի ու նորից կկրկնեմ:
Նախկինում էդպես ենք արել, որ հիմա էս օրին ենք: Հենց էդ մտածողությունն է վերջապես փոխել պետք: Որովհետև դեռ էն վիճակում չենք, որ հույսներս էդ ասածիդ վրա դնենք (խոսքս ընդգծված տողի մասին է, մնացածին արձագանքելու կարիք չեմ տեսնում):

1. Ո՞նց ես պատկերացնում մտածողություն փոխելը: Էն էլ մի ամբողջ ժողովրդի, առանց ագիտացիայի, առանց օրինակների, առանց ձևերի, կազմակերպությունների:
2. Ո՞նց ես պատկերացնում ժողովդրի կողմից իշխանություններին ինչ-որ բան պարտադրելը:

[Վիշապ]

Ժողովուրդը պատրա՞ստ է
Իհարկե ոչ:
Պատրաստ է մի խումբ: Ընդամենը: Ու դրանում համոզվելու առիթներ բազում են եղել:

Գնացի, մնացածը վաղը՝ ժամանակ ունենալուս դեպքում:

Մի խումբ չէ, ահագին մեծ զանգված հիմա դժգոհ է, որից մի զգալի զանգված է պատրաստ է ըմբոստանալ, որոնց Տեր-Պետորսյանը հանգստացնում է հանրահավաքից հանրահավաք:

[Արիացի]

Մեկ մեկ մտածում եմ, որ էդ անտեր էպոսը ազգը ստրկացնելու համար էլ գրել են: Թշնամին իր ամբողջ նենգությունն ու ուժը ներ ա դնում մեր դեմ, իսկ մենք պետք է զարկեր բաշխենք Մսրա Մելիքի մորն ու քրոջը:
Ու Մհերին սպասելվ հանգիստ նստենք տեղներս: Մի օր լավ կլինի էլի, Մհերը ագռավաքարը կճեղքի, կգա մեզ կօգնի:
Թարգի ապեր: Ռեալ դատողություններ արա: Մհեր չկա, դա հորինվածք ա:

Չէ Վազգեն, էպոսը չեն գրում, մանավանդ ինչ-որ կոնկրետ նպատակով: Էպոսը գրվում ա ու ամբողջությամբ բնութագրում ա ազգի մենթալիտետը: Նույնիսկ կրոնական գաղափարախոսությունն են գրում, իսկ էպոսը` ոչ:

[Տատ]

Կամ ֆրանսիացի տեսել ե՞ս, որ կոպեկ կուլ տա, որ բանակում չծառայի:

Ես տեսել եմ, բայց շվեյցարացի, լիքը: Գժի թուղթն է ամենատարածվածը, հեշտ էլ ստանում են՝ ես դեպռեսսիաով եմ տառապում:

[Արիացի]

Ես տեսել եմ, բայց շվեյցարացի, լիքը: Գժի թուղթն է ամենատարածվածը, հեշտ էլ ստանում են՝ ես դեպռեսսիաով եմ տառապում:

Բա որ ասում եմ իրենց ստեղծած օրենքների ձեռը կրակն են ընկել?

[Norton]

Ես տեսել եմ, բայց շվեյցարացի, լիքը

Տատ ջան Շվեյցարիայում հեշտա , քանի որ ըստ էության Շվեյցարիան բանակի անհրաժեշտություն չունի, կամ սահմանափակ թվով բանակը րեն լրիվ բավարարումա: Այլ երկրներում շատ ավելի խիստ է կարծում եմ: