Համապետական հանրահավաք սեպտեմբերի 18-ին

[Chuk]

Հարցը չկարդացած պատասխանում ես,
Այն վերաբերում էր "96-ի օյիններ սարքած հերոսին"

Այդ դեպքում հստակեցրու հարցդ: Քանի որ ես «96-ի օյիններ սարքած հերոս» քո ձևակերպումը կամ ասոցացնելու եմ Տեր-Պետրոսյանի հետ, մտածեմ, որ իրեն ես ակնարկել, կամ Վազգեն Սարգսյանի հետ, ով այդ շիլաշփոթի հիմնակն պատճառն էր: Վազգեն Սարգսյանն իր հերթին բավական բան է արել բանակաշինության ու պատերազմի գործում, թեև ես ինքս իր քաղաքական գործունեությունը ցածր եմ գնահատում, միաժամանակ շատ բարձր եմ գնահատում իր հայրենասիրությունը:

Իսկ եթե այդ պիտակի տակ այլ անձի նկատի ունես, խնդրում եմ, որ կոնկրետացնես:

[Chuk]

/Իհարկե, իր իսկ կոչով ելած մահապարտներին դաշտում թողնելուց զատ՞/

Այս հատվածն իսկապես չէի կարդացել
Ես այս տեսակետը չեմ կրում, սակայն միաժամանակ ասեմ, որ ես էլ եմ դեմ Վազգեն Սարգսյանին հերոսացնելուն, նրան համարում եմ խիստ հայրենասեր մարդ, միաժամանակ մարդ, ով «քիթը խոթեց» իր չհասկացած ոլորտ, ինչը բերեց անշրջելի վատ հետևանքների: Միաժամանակ ես այն մարդկանցից չեմ, ով կուրանա նրա արածը պատերազմի ժամանակ:

[Բիձա]

Հարգելի Բիձա, սա անձնական հարաբերություններ չեն, սա քաղաքականություն է: Այստեղ միմյանցից նեղանալ, միմյանցից ամաչել չկա: Դու ինձ 96-ին չափալախեցիր, ես հիմա քեզ չեմ միանա, մի հատ գլուխս շոյի, որ միանամ: Էս մուլտիկ ա: Չե՞ս միանա, դե մոռացի քաղաքականությունը: Ու տենց էլ եղավ, մոռացավ քաղաքականությունը: Մ. Վազգենի՝ Մաշտոցի պողոտայի վրա գտնվող շտաբից փետրվարի 20-ին բռունցքները դուրս պարզած գոռում էին՝ Լևոն նախագահ: Էս էլ ա իրականություն, արի էս էլ չմոռանանք: Ու եթե վազգենը չի կարոանում այնպես անել, որ իր շտաբում իրան հարգեն, թող երբևէ չփորձի մի ողջ ժողովրդի հարգանք վայելել, առավել ևս՝ թող չփորձի ժողովրդի քվեն ստացած թեկնածուին ստիպել՝ իրենից ներողություն խնդրել կամ իր գլուխը շոյել, քանի որ, նորից եմ ասում՝ սա քաղաքականություն է, այլ ոչ Մ. Վազգենի անձնական կյանքը, սա քաղաքական քննարկում է, այլ ոչ՝ Մ. Վազգենի անձնական օրագրի հերթական էջում կատարված օրագրային գրառման մելամաղձոտ մեկնաբանություն:

Կուկ ջան ոչինչ, որ պատճառ- հետևանք, սկիզբ- վերջ խառնել, աջաբ սանդալ ես սարքել ու անունը դրել ես քաղաքականություն՞
Շատ լավ էլ գիտես, որ Վազգեն- Լևոն բազառը եղել է առնվազն մի 3-4 ամիս առաջ, մինչև ընտրությունները հետևաբար քո թեզը, թե ՝ «թող չփորձի ժողովրդի քվեն ստացած թեկնածուին ստիպել՝ իրենից ներողություն խնդրել» հենց համաձայն քո սկզբունքի կապ չունի քաղաքականության հետ: Քաղաքական բազարը դա ժամանակի մեջ կատարվող խաղ է: Պահից դուրս խոսակցությունն անիմաստ է:
96 –ին մենակ Վազգենին չեն չափալաղել, ընդիմությանն են չափալաղել ոնց որ հիմա եղավ ու Լեվոնից չի եղել չափալաղը, այլ բոլորիս հայտնի հերոսից: Հերոսն էլ հենց Վազգենից էր ստացել սարքած ու արդեն արշավող բանակը ու իրեն թվացել էր, , թե Հայաստանը քարտերի կալոդ է , ինքն էլ ջոկերն է, ինչ կարտ կուզի կդառնա, կցրի, կճղի, կվառի, կփոխի: Չեմ ուզում խոսել բայց նորից ու նորից հենց էդ կիսագրագետն է գալիս մեջտեղ: Որովհետև 95-96-ից սկսած Հայաստանը շարժվում է հենց նրա դրած հիմքերով ու վերջն էլ չի երևում:
Իսկ Վազգենի շտաբի պահվածքն էլ խոսում է ոչ թե նրա չհարգված, այլ հանդուրժող լինելու մասին: - Չէ, կոստոլոմ պահեր, որ չենթարկվողին դնգստեր, կամ էլ շպիոններ, որ Լեվոն գոռացողին շտաբից հաներ:

[Վիշապ]

Ֆհու: Լրիվ կարդացի, հոգիս հելավ: Ամեն տեղ նույնն էր. քննարկվում ա մենակ Հայաստանի քաղաքական կյանքը՝ Հայաստանի սահմաններում ու վերջ: Ախր տենց առանձնացված քաղաքական պրոցեսներ չկա՛ն. հազար հատ հարևան-մարևան, դաշնակից, թշնամի, տո եսիմինչ գրողուցավ ունենք: Նենց ա քննարկվում, ոնց որ մենակ Լևոնն ա, Սերժն ա, ժողովուրդն ա ու պըրծ: Կողքից բա Ռուսաստանը, բա մնացածը... Էդ որ ստեղ հազար հոգի մարդ մեռներ ու Լևոնը դառնար նախագահ, էդ երևի կթողներին, որ ինքը մարսեր, չէ՞: Կամ Սերժը մենակ ինքը իրանով տենց բռնեց ու մարտի մեկ արեց երևի: Հազարումի հարց կա, որ պետք ա դրսում լուծել, ու եթե էն մարդը, որ պետք ա զբաղվի, ասենք, Ռուսաստանի հետ էդ տեսակ հարցերի լուծմամբ, էդ ամեն ինչը դնում ա մի կողմ ու սկսում ա զբաղվել, ասենք, Չարբախի համար քսան դռոբ մեկ ընտրատարածքի կեղծիքներով, ուրեմն իրա իսկական գործը, շատ կներեք, քաքմեջ ա լինում: Ուժով իշխանության հասնելը հենց առաջին իսկ հնարավորության դեպքում լինելու ա, ես լրիվ համոզված եմ, ու ընդդիմությունն էլ էնքան հիմար չի, որ տեսնի, որ հնարավոր ա ձեռքը երկարեցնել ու վերցնել էդ իշխանությունը, բայց ոչ մի բան չանի: Սենց թե նենց՝ ցանկացած կուսակցության առաջնային նպատակը իշխանության գալն ա: Տենց բանի փորձ էլ եղավ. 2008-ի մարտի մեկը: Հիմա էդ փորձը ինքնաբուխ էր, թե կազմակերպված, արդեն կարևոր չի. կարևորն էն ա, որ փորձը խեղդվեց: Այսինքն՝ էդ ճամփով հնարավոր չէղավ գնալ, ու հիմա էլ հնարավոր չի դեռ: Ու (ինչու եմ ասում՝ Հայաստանի սահմանների մեջ ամեն ինչ քննարկելը սխալ ա) էդ փորձը ճնշվեց Ռուսաստանի կողմից: Մի գրամ անգամ չեմ կասկածում, որ եթե ժողովրդի դեմ մենակ մլիցեքն ու ժամկետային զինծառայողները լինեին կանգնած, տենց բան կլիներ: Հայաստանում ցանկացած քիչ թե շատ կարևոր քաղաքական հարցի լուծման համար նախևառաջ Ռուսաստանի դաբռոն ա պետք. եթե Լևոնը չի կարողանում իշխանության գալ, էդ ոչ թե հնարավորությունների պակասից ա, այլ հենց էդ դաբռոյի բացակայության պատճառով ա: Ամեն դեպքում՝ Սերժն էլ Ռուսաստանի համար իդեալական թեկնածու չի, ու հենց մենակ էն, որ արդեն տարիուկես ա իրադրությունը կատարելապես ստրկատիրական չի, այլ դեռ ապստամբական վիճակ ա, իրա համար մեծ մինուս ա: Հնարավոր ա, որ էդ մինուսը էնքան մեծանա, որ ինքը արդեն դառնա ոչ ցանկալի անձ, ու իր փոխարեն սկսեն փնտրել մի ուրիշին, ում օրոք իրադրությունն ավելի հանդարտ կլինի: Այ էդ ժամանակ արդեն հնարավոր կլինի իշխանությունը վերցնել՝ լինի ընտրություններով, լինի շենք վառելով, ինչ ուզում ա լինի: Իսկ մինչև էդ պետք ա ամեն ինչ անել, որ էդ մինուսները շարունակեն մեծանալ, որ իրան միշտ այլընտրանք լինի՝ ՀԱԿ-ի տեսքով, ոչ թե, ասենք, դաշնակների, որ շարժումը սաղ-սալամաթ մնա էնքան ժամանակ, մինչև էս իշխանությունների կերած բողկերը սկսեն արդեն իրանց գլխից մեծ լինել: ՀԱԿ-ի կողքին պետք ա լինել հենց մենակ նրա համար, որ հիմա դա միակ ընդդիմությունն ա. իսկ ցանկացած քաղաքական դաշտ առանց ընդդիմության ճահիճ ա դառնում: Հիմա ամեն գնով պետք ա թույլ չտալ, որ ընդդիմությունը մեռնի: Ինչ ուզում ա՝ լինի, միշտ պետք ա գոյություն ունենա իշխանության ալտերնատիվը, պլան Բ-ն: Թե չէ մի քայլով կարելի ա մատ լինել:

Հայկո ջան, եթե սենց թե ընենց Ռուսաստանի դաբրոյով ու Մեդվեդի մոտ երդում ուտելով ու կնքվելով պիտի Հայաստանի նախագահը փոխվի ըստ քեզ, էդ դեպքում մեր բոլորիս համար էլ ի՞նչ տարբերություն, թե ով է լինելու, բա էլ ի՞նչ ժողովրդավարություն-դեմոկրատիա-ծակ մեշոկի մասին է խոսքը: Էդ դեպքում ով էլ նստի, նույն տականքն է լինելու, բա Մեդվեդի «նառուշիլովկեն» ջեբը դրած ֆռֆռալու է… Թե՞ սաղս Տեր-Պետրոսյանի հորեղբոր տղերքն ենք, կամ ինքը Սերժից ավելի լավ տղա է լինելու, ավելի լավ է կառավարելու որպես կայսրության դրածո ֆորպոստում: Եթե այդպես է, ուրեմն ընդդիմությունը ոտից գլուխ ֆարս է. ուրիշ ոչինչ, որովհետև ժողովուրդը ընդդիմության համար ընդհամենը ռեյթինգի միավորներ են. ինչքան շահ հավաքվեն, էդքան ընդդիմության ռեյթինգը բարձր կլինի, ու Մեդվեդը ստիպված կփոխի նախագահին, որ իր հեռավոր ֆորպոստում խժդժություններ չառաջանան, բոլորը հեզ ու խոնարհ լինեն…
Իհարկե Ռուսաստանի մատը խառն է, բայց մեր ընդդիմությունը պիտի առաջին հերթին Ռուսաստանի լծից ազատվելու մասին էլ մտածեր, ոչ թե ուրիշի դաբրոյով սեփական ժողովրդի գլուխ կանգնելու…

[Kuk]

Կուկ ջան ոչինչ, որ պատճառ- հետևանք, սկիզբ- վերջ խառնել, աջաբ սանդալ ես սարքել ու անունը դրել ես քաղաքականություն՞
Շատ լավ էլ գիտես, որ Վազգեն- Լևոն բազառը եղել է առնվազն մի 3-4 ամիս առաջ, մինչև ընտրությունները հետևաբար քո թեզը, թե ՝ «թող չփորձի ժողովրդի քվեն ստացած թեկնածուին ստիպել՝ իրենից ներողություն խնդրել» հենց համաձայն քո սկզբունքի կապ չունի քաղաքականության հետ: Քաղաքական բազարը դա ժամանակի մեջ կատարվող խաղ է: Պահից դուրս խոսակցությունն անիմաստ է:
96 –ին մենակ Վազգենին չեն չափալաղել, ընդիմությանն են չափալաղել ոնց որ հիմա եղավ ու Լեվոնից չի եղել չափալաղը, այլ բոլորիս հայտնի հերոսից: Հերոսն էլ հենց Վազգենից էր ստացել սարքած ու արդեն արշավող բանակը ու իրեն թվացել էր, , թե Հայաստանը քարտերի կալոդ է , ինքն էլ ջոկերն է, ինչ կարտ կուզի կդառնա, կցրի, կճղի, կվառի, կփոխի: Չեմ ուզում խոսել բայց նորից ու նորից հենց էդ կիսագրագետն է գալիս մեջտեղ: Որովհետև 95-96-ից սկսած Հայաստանը շարժվում է հենց նրա դրած հիմքերով ու վերջն էլ չի երևում:
Իսկ Վազգենի շտաբի պահվածքն էլ խոսում է ոչ թե նրա չհարգված, այլ հանդուրժող լինելու մասին: - Չէ, կոստոլոմ պահեր, որ չենթարկվողին դնգստեր, կամ էլ շպիոններ, որ Լեվոն գոռացողին շտաբից հաներ:

Ուրեմն, հարգելի Բիձա, նախ կխնդրեմ՝ գրառմանս համի ու բաղադրության մասին չարտահայտվել: Եվ հետո՝ ընտրություններից 3-4 ամիս առաջ արդեն ակնհայտ երևում էր, թե ով է իրականում ժողովրդի քվեն ստանալու, արդեն երևում էր իշխանությունների խուճապից, արդեն երևում էր էժանագին սոցիոլոգների անճարությունը, արդեն կային հանրահավաքներ՝ հուժկու:
Իսկ Վազգենի հանդուրժող լինելը, էս դեպքում, միայն զվարճալի կարող է լինել: Ոնց որ ֆուտբոլային թիմի դարպասապահը հակառակորդ թիմին պաշտպանի, մարզիչն էլ հանդուրժող լինի. լավ ա Վազգենը Հայաստանի հավաքականի մարզիչը չի:

[Բիձա]

Եվ հետո՝ ընտրություններից 3-4 ամիս առաջ արդեն ակնհայտ երևում էր, թե ով է իրականում ժողովրդի քվեն ստանալու, արդեն երևում էր իշխանությունների խուճապից, արդեն երևում էր էժանագին սոցիոլոգների անճարությունը, արդեն կային հանրահավաքներ՝ հուժկու:
:

Էդ դղրդոցն եկավ-եկավ դարձավ հիմիկվա սեպտեմբերի 18 -ի հանրահավաք: Վազգենը անձնական փորձի վրա ըտենց դղրդոցներին շատ լավ էլ տեղյակ էր, դրա համար էլ ջուրը չտեսած, շորերը չհանեց:
Էդ ճարը կտրած ժողովուրդն էր, որ հերթական անգամ հավատաց մարգարեների ու նորից քաշվեց:

[Kuk]

Էդ դղրդոցն եկավ-եկավ դարձավ հիմիկվա սեպտեմբերի 18 -ի հանրահավաք: Վազգենը անձնական փորձի վրա ըտենց դղրդոցներին շատ լավ էլ տեղյակ էր, դրա համար էլ ջուրը չտեսած, շորերը չհանեց:
Էդ ճարը կտրած ժողովուրդն էր, որ հերթական անգամ հավատաց մարգարեների ու նորից քաշվեց:

Էդ դղրդոցն ընթացքում Փետրվարի 20-29 էլ ա դարձել, փետրվարի 26-ն էլ մեջը, մարտի մեկ էլ ա դարձել: Իսկ Վազգենի անձնական փորձը սրա հետ համեմատության ոչ մի եզր չունի: Ու Վազգենը պետք ա որ երազեր սենց մի դղրդոցի առաջնորդը լինել:

[ministr]

Չլիներ էդ պահին գործող նախագահը էդ դղրդոցը լավ էլ տեղ էր հասել հիմա

[Kuk]

Չլիներ էդ պահին գործող նախագահը էդ դղրդոցը լավ էլ տեղ էր հասել հիմա

Ինչի՞, գործող նախագահը գնդակահարե՞ց ԱԺ շենքը ջարդող ժողովրդին:

[Ձայնալար]

Արտ, ինձ թվում ա Դավոն Ռ.Ք. -ին ի նկատի ուներ ու 2008-ի դղրդոցը

[Տրիբուն]

Տրիբուն ջան, փաստորեն սխալ քաղաքական ուժի ես տվել քո քվեն
Եթե նախագահական ընտրություններն առջևում լինեին, ո՞ւմ կվստահեիր ձայնդ:

Լավ հարց ես տաալիս, ապեր: Եթե հաջորդ կիրակի լինեին ընտրությունները, ձայնս կտայի ՀԱԿ-ին: Մի ամիս հետո էլ երևի կտամ ՀԱԿ-ին: Ամենայն հավանականությամբ մի տարի հետո էլ: Ու եթե ռեալ նայենք մեր իրականության, ուրեմն հաջորդ` հերթական ԱԺ ընտրություններին, ձայնս տալու եմ ՀԱԿ-ին: Տարօրինակ ա? Բոլորովին: Ես ՀԱԿ-ին համարում եմ միակ ռեալ ընդդիմադիր ուժը քաղաքական դաշտում այսօր, ԼՏՊ-ին համարում այն քաղաքական գործիչը, որը իրոք կարող է համ արտաքին համ ներքին քաղաքական կյանքում ռեալ փոփոխություններ մտցնել: Ու անկեղծ ասած, ռեալ ոչ մի շանս չեմ տեսնում, որ գալող մի երկու-երեք տարվա ըթացքում ուրիշ այլ ուժ կլինի, որը ընդդիմադիր դաշտում կկարողանա ՀԱԿ-ին փոխարինել:

Բայց դա չի նշանակում, որ ես պիտի բավարարված լինեմ ՀԱԿ այսօրվա գործունեությամբ, ու ՀԱԿ նաև ԼՏՊ կատարած բոլոր քայլերը համարեմ միանշանակ դրական, ու ոչ մի կերպ դրանք չքննադատեմ: Իմ քննդատատությունը Չուկը հաճախ համարում է հուսահատվածություն, իսկ ես այն անվանաում եմ որոշակի հիասթափվածություն, ու դրա համար կան հետևյալ պատճառները.

- գործողություններում անվճառականություն այն պահին, երբ վճռական քայլերի համար կան բոլոր ռեալ միջոցները
- հետագա քայլերի անհստակություն
- նպատակների ու գործողությունների հակասականություն, իմա ՍՍ հրաժարականի պահանջ ու ներկա կառավարման համակարգի անվանում ավազակապետություն, բայց միևնույն ժամանակ այդ նույն ավազակապետության կազմակերպած միջոցառումներին մասնակցություն, ու երկխոսության գնալու պատրաստակամություն
- սեփական քաղաքական անհեռատեսության ու անվճռկանություն մեղքի բարդում «ժողովուրդ» լայն հասկացության վրա
- առկա միջոցների ու պոտենցիալի ոչ լիարժեք օգտագործում. ԼՏՊ հեռու մնալը հարցազրույցներ տալուց, ու միևնույն ժամանակ նորից պահանջ ժողովրդին, որ այն լինի տեղեկացված
- ընտրություններին մասնակցության անկազմակերպվածություն. պատասխանատվությունը նորից բարդել «ժողովուրդ» լայն հասկացության վրա, ու պահանջել, որ մի քանի գաղափարի նվիրյալ ջահելներ գնան ու դեմ կանգնեն զինված ոստիկաններին ու սափրագլուխներին (օրինակները ես ու դու լավ գիտենք).
- ՀԱԿ ներսում գաղափարական լղոզվածություն. ինչ-որ մարքսիստների, ծայրահեղ ազգայնականների առկայություն, ու ոչ մի բացատրություն, թե բացի իշխանափոխության ու սահմանադրական կարգի վերականգնամ վեհ նպատակից, ուրիշ ինչ նպատակներ են միավորում գաղափարական հակառակորդներին:

Հիմա, Կուկ ջան, ինչպես ասում են, ՀԱԿ ներսում ամեն տեսակի շուն ու շնգյալ կա. ի՞նչն ա խանգարում, որ ՀԱԿ համակրիների մեջ էլ լինեն իմ նմանները, որոնք ՀԱԿ-ին ձայն են տալիս, գնում են խելոք միտինգներին, ելույթ են լսում նույնքան խելոք դեմքով, ուրիշներին համոզում են, որ իրենց ձայները տան միակ ռեալ ընդդիմությանը, բայց միևնույն ժամանակ համաձայն չեն շատ ու շատ բաների հետ, ու դրա մասին բարձրաձայնում են:

[Հայկօ]

Հայկո ջան, եթե սենց թե ընենց Ռուսաստանի դաբրոյով ու Մեդվեդի մոտ երդում ուտելով ու կնքվելով պիտի Հայաստանի նախագահը փոխվի ըստ քեզ, էդ դեպքում մեր բոլորիս համար էլ ի՞նչ տարբերություն, թե ով է լինելու, բա էլ ի՞նչ ժողովրդավարություն-դեմոկրատիա-ծակ մեշոկի մասին է խոսքը: Էդ դեպքում ով էլ նստի, նույն տականքն է լինելու, բա Մեդվեդի «նառուշիլովկեն» ջեբը դրած ֆռֆռալու է… Թե՞ սաղս Տեր-Պետրոսյանի հորեղբոր տղերքն ենք, կամ ինքը Սերժից ավելի լավ տղա է լինելու, ավելի լավ է կառավարելու որպես կայսրության դրածո ֆորպոստում: Եթե այդպես է, ուրեմն ընդդիմությունը ոտից գլուխ ֆարս է. ուրիշ ոչինչ, որովհետև ժողովուրդը ընդդիմության համար ընդհամենը ռեյթինգի միավորներ են. ինչքան շահ հավաքվեն, էդքան ընդդիմության ռեյթինգը բարձր կլինի, ու Մեդվեդը ստիպված կփոխի նախագահին, որ իր հեռավոր ֆորպոստում խժդժություններ չառաջանան, բոլորը հեզ ու խոնարհ լինեն…
Իհարկե Ռուսաստանի մատը խառն է, բայց մեր ընդդիմությունը պիտի առաջին հերթին Ռուսաստանի լծից ազատվելու մասին էլ մտածեր, ոչ թե ուրիշի դաբրոյով սեփական ժողովրդի գլուխ կանգնելու…

Վիշապ ջան, հիմնականում ճիշտ ես գրել, ու համաձայն եմ: Բայց արի տարբերակենք Հայաստանի արտաքին հարաբերություններն ու ներքին կյանքը: Ես (դու էլ) ռոմանտիկ-իդեալիստ չեմ, հաստատ համոզված եմ, որ էսօր եթե նույնիսկ Գաբրիել հրեշտակապետն էլ Պողոս առաքյալի ձեռը բռնած գա ու դառնա ՀՀ նախադահ, մեր վիճակը արտաքին պլանում մի գրամ էլ չի փոխվելու. հիմա էդտեղ կտրուկ փոփոխությունների հաստելը անհնար ա, չափազանց խորն ենք խրված: Այսինքն երազելը, թե ահա՝ ՀԱԿ-ը կգա իշխանության ու հայ ազատատենչ ժողովուրդը կթոթափի ռուսական լուծը, ու նման լիքը գեղեցիկ բաներ, առնվազն կարճատեսություն է: Հիմա հնարավոր ա ընտրել ռուսական ազդեցությունից ազատվելու քաղաքական կուրս (ինչը ներկա իշխանությունը չի անում կամ չի կարողանում անել), բայց միանգամից ազատվել հնարավոր չի: Մի երկու կռանթ կփակեն ու գնա Հայաստան, սովից մեռի: Բայց կա նաև ներքին՝ ներհայաստանյան կյանքը, չէ՞, որի ինչ լինելը մեծ հաշվով Ռուսաստանը փաթեթավորած ունի, մենակ թե ամեն ինչ հանգիստ լինի, թողնեն ինքը իրա համար խախանդ զբաղվի իրա ամերիկաներով ու իրաններով, ոչ թե մանր-մունր Հայաստանի պատճառով անընդհատ շեղվի: Ի վերջո՝ էս մեր իշխանիկները ինչքան քո ասած տականք են արտաքին յուղվառոցիների համար, երկու էդքան էլ ժողովրդի աչքին տականք են երկրի ներսում տիրող աննասունության՝ օլիգարխիայի, բեսպրիձելի, մոնոպոլիաների, կարմիրբերետության ու սպանությունների պատճառով: Հիմա. ես էն կարծիքին եմ, որ իշխանափոխության դեպքում արտաքին պլանում ոչ մի լուրջ բան տեղնուտեղը չի փոխվելու, որտև էդ հե՛չ իրատեսական չի ախր, բայց նաև կարծում եմ, որ նորերը, այնուամենայնիվ, մի քիչ կոռեկցիայի կենթարկեն էսօրվա կուրսն ու կբռնեն Ռուսաստանից պրծնելու երկա՜ր ճամփան (դրա մեխանիզմները պատկերացնում եմ, հիմա ամեն դեպքում դրանց վրա չեմ շեղվի, հետո կքննարկենք, քո կարծիքն էլ ա հետաքրքիր կարդալը): Իսկ ներքին դաշտում թույլատրելի ազատության ամպլիտուդը ավելի մեծ կլինի, ու, ամեն դեպքում, ներքին փոփոխությունները կարող են զգալի լինել, ոնց որ, օրինակ, Վրաստանում են՝ աչքներիս առաջ: Խոսքս մլիցեքի, մոնոպոլիստների, բեսպրիձելշիկների ու այլևայլ պագոնավոր ու պաշտոնավոր թերմացքների մասին ա: Սրանց իրանց տեղը ցույց տալը, համաձայնվիր, որ ավելի հեշտ ա, քան Ռուսաստանից ազատվելն ու ամբողջ աշխարհի հետ չաշկա-լոժկա հարաբերություններ հաստատելը: Մի խոսքով՝ կարճ՝ էս երկու բաների համար մենակ ես կողմ եմ ընդդիմությանը. 1. ներքին կյաքնի հնարավոր կարգավորում, 2. արտաքին պլանում Ռուսաստանից ազատվելու կորսի հնարավոր ընտրություն: Ասում եմ «հնարավոր», որովհետև ոչ մի բան էլ վստահորեն պնդել չի կարելի, ի վերջո՝ ընտրությունը ինչքան դիտարկումների ու փաստերի վրա ա հիմնվում, էդքան էլ՝ հավատի. բայց ամեն դեպքում՝ ես հնարավորության առկայությունը գերադասում եմ ցանկացած հնարավորության բացակայությունից: Ու ի վերջո՝ ինչու՞, օրինակ, չձգտել իշխանափոխության: Չեմ կարժում, որ ավելի վատ կլինի, քան հիմա ա: Ես, օինակ, ուզում եմ, դու էլ, կարծում եմ, դեմ չես լինի: Ուղղակի դրան տանող ճամփաները տարբեր մարդիկ տարբեր կերպ են պատկերացնում: Մեկը դրա համար պատրաստ ա շենք վառելու, մյուսը՝ ծեծվելու ու բանտ նստելու, երրորդը միտինգներից էն կողմ չի գնա, չորրորդը մենակ մեկումեջ բամբասում ա պատի տակ, բայց բոլորի ուզածն էլ նույնն ա: Ամեն դեպքում՝ ընտությունների ժամանակ իշխանությանը ձայն չտալն ու ընդդիմությանը ձայն տալը չափազանց չնչին ջանք ա մեզնից պահանջում ու չափազանց փոքր ռիսկ, էնպես որ՝ ընտությունը բոյկոտելը հիմա լուծում չի, մանավանդ որ ընդհանապես չքվեարկելուց սխալ բան չկա:

Հիմա էս ամն ինչը հավանականությունների տեսություն ա հիշացում. Ա-ի դեպքում հավանականությունը, ասենք, 5/100 ա, Բ-ի դեպքում՝ 95/100, բայց միշտ էլ հնարավոր ա, որ մեզ բախտը մեզ բաժին կհանի հենց էն 95-ի տակի մնացած 5-ը: Բայց դա չի նշանակում, որ պետք ա Ա-ն ու Բ-ն հավասարեցնենք իրար:

[Բիձա]

Բայց արի տարբերակենք Հայաստանի արտաքին հարաբերություններն ու ներքին կյանքը: Ես (դու էլ) ռոմանտիկ-իդեալիստ չեմ, հաստատ համոզված եմ, որ էսօր եթե նույնիսկ Գաբրիել հրեշտակապետն էլ Պողոս առաքյալի ձեռը բռնած գա ու դառնա ՀՀ նախադահ, մեր վիճակը արտաքին պլանում մի գրամ էլ չի փոխվելու. հիմա էդտեղ կտրուկ փոփոխությունների հաստելը անհնար ա, չափազանց խորն ենք խրված: Այսինքն երազելը, թե ահա՝ ՀԱԿ-ը կգա իշխանության ու հայ ազատատենչ ժողովուրդը կթոթափի ռուսական լուծը, ու նման լիքը գեղեցիկ բաներ, առնվազն կարճատեսություն է: Հիմա հնարավոր ա ընտրել ռուսական ազդեցությունից ազատվելու քաղաքական կուրս (ինչը ներկա իշխանությունը չի անում կամ չի կարողանում անել), բայց միանգամից ազատվել հնարավոր չի: Մի երկու կռանթ կփակեն ու գնա Հայաստան, սովից մեռի: Բայց կա նաև ներքին՝ ներհայաստանյան կյանքը, չէ՞, որի ինչ լինելը մեծ հաշվով Ռուսաստանը փաթեթավորած ունի, մենակ թե ամեն ինչ հանգիստ լինի, թողնեն ինքը իրա համար խախանդ զբաղվի իրա ամերիկաներով ու իրաններով, ոչ թե մանր-մունր Հայաստանի պատճառով անընդհատ շեղվի: Ի վերջո՝ էս մեր իշխանիկները ինչքան քո ասած տականք են արտաքին յուղվառոցիների համար, երկու էդքան էլ ժողովրդի աչքին տականք են երկրի ներսում տիրող աննասունության՝ օլիգարխիայի, բեսպրիձելի, մոնոպոլիաների, կարմիրբերետության ու սպանությունների պատճառով: Հիմա. ես էն կարծիքին եմ, որ իշխանափոխության դեպքում արտաքին պլանում ոչ մի լուրջ բան տեղնուտեղը չի փոխվելու, որտև էդ հե՛չ իրատեսական չի ախր, բայց նաև կարծում եմ, որ նորերը, այնուամենայնիվ, մի քիչ կոռեկցիայի կենթարկեն էսօրվա կուրսն ու կբռնեն Ռուսաստանից պրծնելու երկա՜ր ճամփան (դրա մեխանիզմները պատկերացնում եմ, հիմա ամեն դեպքում դրանց վրա չեմ շեղվի, հետո կքննարկենք, քո կարծիքն էլ ա հետաքրքիր կարդալը): Իսկ ներքին դաշտում թույլատրելի ազատության ամպլիտուդը ավելի մեծ կլինի, ու, ամեն դեպքում, ներքին փոփոխությունները կարող են զգալի լինել, ոնց որ, օրինակ, Վրաստանում են՝ աչքներիս առաջ: Խոսքս մլիցեքի, մոնոպոլիստների, բեսպրիձելշիկների ու այլևայլ պագոնավոր ու պաշտոնավոր թերմացքների մասին ա: Սրանց իրանց տեղը ցույց տալը, համաձայնվիր, որ ավելի հեշտ ա, քան Ռուսաստանից ազատվելն ու ամբողջ աշխարհի հետ չաշկա-լոժկա հարաբերություններ հաստատելը: Մի խոսքով՝ կարճ՝ էս երկու բաների համար մենակ ես կողմ եմ ընդդիմությանը. 1. ներքին կյաքնի հնարավոր կարգավորում, 2. արտաքին պլանում Ռուսաստանից ազատվելու կորսի հնարավոր ընտրություն: Ասում եմ «հնարավոր», որովհետև ոչ մի բան էլ վստահորեն պնդել չի կարելի, ի վերջո՝ ընտրությունը ինչքան դիտարկումների ու փաստերի վրա ա հիմնվում, էդքան էլ՝ հավատի. բայց ամեն դեպքում՝ ես հնարավորության առկայությունը գերադասում եմ ցանկացած հնարավորության բացակայությունից: Ու ի վերջո՝ ինչու՞, օրինակ, չձգտել իշխանափոխության: Չեմ կարժում, որ ավելի վատ կլինի, քան հիմա ա: Ես, օինակ, ուզում եմ, դու էլ, կարծում եմ, դեմ չես լինի: Ուղղակի դրան տանող ճամփաները տարբեր մարդիկ տարբեր կերպ են պատկերացնում: Մեկը դրա համար պատրաստ ա շենք վառելու, մյուսը՝ ծեծվելու ու բանտ նստելու, երրորդը միտինգներից էն կողմ չի գնա, չորրորդը մենակ մեկումեջ բամբասում ա պատի տակ, բայց բոլորի ուզածն էլ նույնն ա: Ամեն դեպքում՝ ընտությունների ժամանակ իշխանությանը ձայն չտալն ու ընդդիմությանը ձայն տալը չափազանց չնչին ջանք ա մեզնից պահանջում ու չափազանց փոքր ռիսկ, էնպես որ՝ ընտությունը բոյկոտելը հիմա լուծում չի, մանավանդ որ ընդհանապես չքվեարկելուց սխալ բան չկա:

Հիմա էս ամն ինչը հավանականությունների տեսություն ա հիշացում. Ա-ի դեպքում հավանականությունը, ասենք, 5/100 ա, Բ-ի դեպքում՝ 95/100, բայց միշտ էլ հնարավոր ա, որ մեզ բախտը մեզ բաժին կհանի հենց էն 95-ի տակի մնացած 5-ը: Բայց դա չի նշանակում, որ պետք ա Ա-ն ու Բ-ն հավասարեցնենք իրար:

Հայկօ,
Մինչև վերջին պարբերությունը լրիվ ճիշտ բաներ ես ասում: Բայց մյուս կողմից էլ, հիմնական հարցը ոչ թե հայ ներքին-արտաքին հարաբերությունների առաջնահերթություններն են,այլ այն որ, ստեղծված տրադիցիայով ընտրությամբ իշխանափոխության հավանականությունն է բացարձակ 0: Նույնիսկ քո ասած խաբուսիկ 5 տոկոսի հույսը չկա:
1- Ասում ենք, թե այս ընտրություններով նոր և երիտասարդ քաղաքացիական շերտ է առաջացել, որը փոխում է իրադրությունը:
Այդ շերտը հիմա ոչ թե իշխանափոխության խնդրին է լուծված, այլ հանդես է գալիս քաղաքացիական դիրքերից, ստիպելով եղած իշխանությանը կոնկրետ, ընթացքային ներքին- քաղաքական զիջումների:
Եվ այդ շերտը ՀԱԿ-ի հետ իրական կապ չունի: Այն ինքնուրույն է, մարդիկ իրենց ներքին մղումով են դա անում: Ենթադրենք թե այդ շերտը մյուս ընտրություններին մի 5 տոկոս ավել ձայն բերեց, է իշխանություններն էլ 5 տոկոս ավել կկեղծեն-հետո՞:
Տրիբունի բարձրացրած հարցի էությունը հենց սրանումն է - որ հիմա չեն երևում տենդենցներ, որ ՀԱԿ-ը աստիճանաբար այնպիսի մեթոդների ու գործելաոճի է անցնում, որ ըստ տրեկտորիայի նկատելի լինի, որ հեսա ուր որ է, իշխանափոխություն կլինի, կամ էլ գոնե հաջորդ ընտրություններին կեղծիքները կկանխվեն:
Կուկ-ն ասում է, որ 2007-ի դզրդոցը էնքան ուժեղ էր, որ նույնիսկ անխելք մարդն էլ պետք է ենթագիտակցորեն գար մտներ շարժման մեջ: Դրա վրա է հույսը՞
Հիմա դուք մոտավորապես նույն բանն եք ասում, թե վարիանտ չկա, խելքը գլխին մարդ ես պետք է ընդիմադիր լինես:
Է բայց մի բան է խելքը գլխին մարդու ընդիմադիր կեցվածքին տեր կանգնելը, մի ուրիշ բան այն շահագործելն ու դրա հույսին մշտապես միկրոդղրդոցային կյանք վարելը:
Ընդիմադիր գործը բարձիթողի է, հույսը պատահականության վրա է: Այ դա է, որ մենք քննադատում ենք:
Առհասարակ ցանկացած թիմում կա ներքին ընդիմություն:
Հայաստանյան իշխանություն- Հայաստանյան ընդիմություն մեծ հակադրությունը արյունով է շաղաղված:
Ընդիմություն-ներքին ընդիմություն խոսակցությոսւնն էլ -թույնով, ձեռ առնոցիով, առհամարանքով, քամահրանքով, մեծամտությամբ /չգիտեմ էլ ինչ էպիտետ դնեմ/:
Հիմա եղած նշաններով չկա քո փայփայած այդ 5 տոկոսանոց հույսի օբյեկտիվ հիմքը:
Հենց քննադատում ես, իսկույն մեկն ասում է դե քոնն ասա: Քոնն ասում ես, ասում են դու չես հասկանում, տեղյակ չես, գիտես, ԼՏՊ-ին ինչ հեռատես է, ՀԱԿ-ն ինչ գազան ա: Հիմար- հիմար մի խոսիր, արի միտինգի:
Սա է տխուր:

[Հայկօ]

Հայկօ,
Մինչև վերջին պարբերությունը լրիվ ճիշտ բաներ ես ասում: Բայց մյուս կողմից էլ, հիմնական հարցը ոչ թե հայ ներքին-արտաքին հարաբերությունների առաջնահերթություններն են,այլ այն որ, ստեղծված տրադիցիայով ընտրությամբ իշխանափոխության հավանականությունն է բացարձակ 0: Նույնիսկ քո ասած խաբուսիկ 5 տոկոսի հույսը չկա:
1- Ասում ենք, թե այս ընտրություններով նոր և երիտասարդ քաղաքացիական շերտ է առաջացել, որը փոխում է իրադրությունը:
Այդ շերտը հիմա ոչ թե իշխանափոխության խնդրին է լուծված, այլ հանդես է գալիս քաղաքացիական դիրքերից, ստիպելով եղած իշխանությանը կոնկրետ, ընթացքային ներքին- քաղաքական զիջումների:
Եվ այդ շերտը ՀԱԿ-ի հետ իրական կապ չունի: Այն ինքնուրույն է, մարդիկ իրենց ներքին մղումով են դա անում: Ենթադրենք թե այդ շերտը մյուս ընտրություններին մի 5 տոկոս ավել ձայն բերեց, է իշխանություններն էլ 5 տոկոս ավել կկեղծեն-հետո՞:
Տրիբունի բարձրացրած հարցի էությունը հենց սրանումն է - որ հիմա չեն երևում տենդենցներ, որ ՀԱԿ-ը աստիճանաբար այնպիսի մեթոդների ու գործելաոճի է անցնում, որ ըստ տրեկտորիայի նկատելի լինի, որ հեսա ուր որ է, իշխանափոխություն կլինի, կամ էլ գոնե հաջորդ ընտրություններին կեղծիքները կկանխվեն:
Կուկ-ն ասում է, որ 2007-ի դզրդոցը էնքան ուժեղ էր, որ նույնիսկ անխելք մարդն էլ պետք է ենթագիտակցորեն գար մտներ շարժման մեջ: Դրա վրա է հույսը՞
Հիմա դուք մոտավորապես նույն բանն եք ասում, թե վարիանտ չկա, խելքը գլխին մարդ ես պետք է ընդիմադիր լինես:
Է բայց մի բան է խելքը գլխին մարդու ընդիմադիր կեցվածքին տեր կանգնելը, մի ուրիշ բան այն շահագործելն ու դրա հույսին մշտապես միկրոդղրդոցային կյանք վարելը:
Ընդիմադիր գործը բարձիթողի է, հույսը պատահականության վրա է: Այ դա է, որ մենք քննադատում ենք:
Առհասարակ ցանկացած թիմում կա ներքին ընդիմություն:
Հայաստանյան իշխանություն- Հայաստանյան ընդիմություն մեծ հակադրությունը արյունով է շաղաղված:
Ընդիմություն-ներքին ընդիմություն խոսակցությոսւնն էլ -թույնով, ձեռ առնոցիով, առհամարանքով, քամահրանքով, մեծամտությամբ /չգիտեմ էլ ինչ էպիտետ դնեմ/:
Հիմա եղած նշաններով չկա քո փայփայած այդ 5 տոկոսանոց հույսի օբյեկտիվ հիմքը:
Հենց քննադատում ես, իսկույն մեկն ասում է դե քոնն ասա: Քոնն ասում ես, ասում են դու չես հասկանում, տեղյակ չես, գիտես, ԼՏՊ-ին ինչ հեռատես է, ՀԱԿ-ն ինչ գազան ա: Հիմար- հիմար մի խոսիր, արի միտինգի:
Սա է տխուր:

Գիտեի, որ ի վերջո՝ վերջին նախադասությունն ա համը հանելու, ու մեկ ա՝ գրեցի : Ամեն դեպքում՝ կարծում եմ՝ սխալ ես դա հասկացել: Ասածս էն էր, որ Ա-ի դեպքում լավ լինելու հավանականությունը, ասենք, 5 տոկոս ա, Բ-ի դեպքում՝ 95 տոկոս, բայց միշտ էլ հնարավոր ա, որ Բ-ի դեպքում էլ մեզ վիճակվի էն վատ լինելու մնացուկային 5 տոկոսներից որևէ մեկը: Այսինքն՝ էստեղ կշեռքի նժարների վրա հավանականություններ են դրված. էսինչի դեպքում ավելի հավանական ա, որ սենց կլինի, քան թե էնինչի դեպքում: Բնականաբար՝ էս ամենը նաև հավատի ու նաև պատահականության վրա ա հիմնված:

Դղրդոցների ու իշխանությունը գրավելու մասին. չեմ կարծում, որ հիմա կարելի ա դա անել: Պատճառը էլի մեկն ա՝ պահը չի հասունացել: Իմ տեսանկյունը վերևներում մի տեղ արդեն ներկայացրել եմ. ՀԱԿ-ի խնդիրը հիմա ոչ թե պայթյուն առաջացնելն ա, այլ կրակը պահելը, ու էնքան պահելը, մինչև իշխանությունները էլ չկարողանան պահել իրանց առանց էդ էլ խախուտ դիրքերը միջազգային սղլիկ հարթության վրա ու մանավան՝ Ռուսաստանի տակ, ու թքեն փեդին (կոմպլեմենտարիզմի վերջը էդ ա. բոլորին առանձին-առանձին տարբեր բաներ խոստանալը, համ նալին խփելը, համ՝ մեխին, էս լավ բանի չի հանգեցնում), ու էդ ժամանակ Հայաստանում լինի իշխանությանը ռեալ ալտերնատիվ ուժ, որը կկարողանա արագ փոխարինել գնացողներին: Սենց թե նենց՝ հանգում ենք էն աքսիոմատիկ մտքին, որ ընդդիմության առկայությունը պարտադիր պայման է քաղաքացիական հասարակություն ստեղծելու համար: Բավատրեմ, շատ աղոտ ստացվեց. իմ համեստ կարծիքով ստեղծված իրավիճակում թռիչքային փոփոխությունները անհնար են: Անհնար ա միանգամից սաղ մենթերին սուրբ սարքել, անհնար ա միանգամից վերացնել հովանավորչությունն ու կոռուպցիան, անհնար ա միանգամից ազատվել ֆորպոստի կարգավիճակից: Բայց քս ամենը հնարավոր ա աստիճանական, դանդաղ, նպաատակաուղղված ընթացքի դեպքում: Ու ընդդիմության, իսկական ընդդիմության մշտական առկայությունը սրա ամենակարևոր նախապայմաններից մեկն ա: ՀԱԿ-ը վատ ընդդիմություն է. շատերն են էստեղ դա պնդում. բայց ամեն դեպքում չենք կարող չընդունել, որ այն հիմա միակ ընդդիմությունն է: Հիմա՝ ամենակարևոր պահը. ՀԱԿ-ի՝ իշխանության գալուց (զուտ հիպոթետիկ ենք խոսում) հետո անչափ կարևոր ա, որ Հայաստանում շարունակի լինել իսկական ընդդիմություն: Ընդ որում՝ այդ ընդդիմությունը պիտի մի քայլով, մի միլիմետրով, մի գրամով ավելի լավը լինի ՀԱԿ-ընդդիմությունից (բոլոր առումներով՝ կազմակերպչական, գաղափարական և այլն): Ու ՀԱԿ-ական նախագահը (էլի հիոթետիկ քննարկում ենք), եթե զգա, որ դրա կարիքը կա, պիտի իր տեղը առանց ցնցումների զիջի այդ ընդդիմությանը, որն էլ իր հերթին կունենա իր՝ լավագույն ընդդիմությունը և այդպես՝ մինչև աստիճանաբար ձևավորվեն ու կայանան էն բոլոր գեղեցիկ ու հեքիաթային բաները, որ մենք բոլորս էլ ուզում ենք: Հիմա. ես համոզված եմ, որ ՀԱԿ-ը, եթե իշխանության գա, թույլատրելու է նման ընդդիմության ձևավորումը ՀՀ ներքաղաքական դաշտում՝ այդպիսով նաև նախադեպ ու ավանդույթ ստեղծելով: Այսինքն՝ տեղն եկած վախտ կարողանալու է Ռուսաստանին էնքանով դեմ գնալ (ընդամենը էդքանով), որ ոչ թե արյան գնով իշխանություն է պահի, այլ Ռուսաստանի համոզի/ապացուցի, որ գուցե էս պահին իշխանություից հրաժարվելը ու ընդդիմությանը զւջելը ավելի ճիշտ քայլ ա, կամ՝ այլ տարբերակ չկա. սենց թե նենց, Ռուսաստան ջան, քոնն ենք ընդմիշտ, մեծ ախպեր և այլն: Սակայն ամեն հաջորդ իշխանափոխությունից (անցնցում-մարդավարի իշխանափոխությունից, նկատիր) հետո էն վերոհիշյալ գեղեցիկ ու ճոռոմ բաների մակարդակը Հայաստանում մի քիչ կբարձրանա (ոնց որ էս վերջին զարգացումների արդյունքում մի քիչ բարձրացավ. հեռու չգնանք՝ ես ինձ վրա դա զգում եմ): Նորմալ ճամփան իմ կարծիքով էս ա, ու դրա համար հարկավոր ա առաջին քայլը՝ ընդդիմության՝ գոնե մեկ անգամ իշխանության գալը ու այդ նույն՝ իշխանություն դարձած ընդդիմության կողմից իր հերթին անհրաժեշտության դեպքում գահից հրաժարվելն ու տեղը զիջելը նորաստեղծ ընդդիմությանը: Հիմա հասանք ժողովրդավարությանը. քավ լիցի, դրա վերաբերյալ պատրանքներ չունեմ, բայց փաստը մնում ա փաստ, որ բացարձակ ազատ երկիր լինել չենք կարող. Ռուսաստանից ազատ լինելու մեր աստիճանը հակադարձ համեմատական պիտի լինի ԱՄՆ-ի ճամբարում լինելու աստիճանին (դե, բնականաբար, ոչ էդքան միանշանակ, բայց մոտավոր վիճակը էդ ա): Իսկ ԱՄՆ-ը հիմա իր արտաքին քաղաքականությունը հիմնականում հիմնում ա հենց էդ ժողովրդավարություն բառի վրա: Հիմա ոչ էնքան զենքերի, ինչքան արժեհամակարգների պատերազմ ա ընթանում աշխարհում, ու Ռուսաստանի իմպերիալիստական արժեհամակարգը հստակորեն պարտվում ա ԱՄՆ-ի դեմոկրատական կոչվող արժեհամակարգին: ԱՄՆ-ը իր ճամբարում ա հավաքում հենց նախևառաջ դեմոկրատական կոչվող երկրներին, ու ճնշում ա ոչ դեմոկրատներին. ինչ-որ մեկին ինչ-որ սկզբունքով ի վերջռ պիտի՞ ճնշի, թե՞ ոչ. հիմա էդ մեկն է ընտրել: Առավել ևս, որ դեմոկրատական (թեկուզ դրա պատրանքն ապահովող) երկրները հիմնականում իրանց «պապայի» համար ավելի քիչ գլխացավանք են դառնում, քան էն երկրները, որտեղ օրումեջ գենոցիդ ու հեղափոխություն ա: Հենց էդ նույն սկզբունքով ԱՄՆ-ը «դեմոկրատացրեց» Իրաքին, Աֆղանստանին, հիմա էլ Իրանի հետևից ա ընկել. դրանք հիմա ուղղակի մեծացնում են իրենց ճամբարը: Մի պահ ա գալու, որ Հայաստանն էլ ա ստիպված լինելու ընտրել՝ ա՞ջ, թե՞ ձախ: Կամ, ավելի ճիշտ, Հայաստանի փոխարեն ընտելու են՝ ինքը ավելի շատ աջին ա համապատասխանու՞մ, թե՞ ձախին: Ու ընտության չափանիշները որոշելու ա հենց էդ արժեհամակարգերի պատերազմը:

Մի քիչ շատ ծավալվեցի, էնքան էլ քո գրառմանը պատասխան չստացվեց, ընդ որում՝ հենց էդ խառը-խուռը ծավալվելու պատճառով հնարավոր ա, որ գրածս ճոռոմ թվա կամ անիրատեսական, բայց սա իմ էսօրվա տեսակետը մոտավորապես ներկայացնելու փորձ էր, ու չգիտեմ՝ ինչքանով կարողացա էդ տեսակետս քեզ հասցնել: Բայց դե առաջին քայլը արդեն ասեցի. ընդդիմության իշխանության գալը, ու իր հերթին՝ իշխանությունը զիջելը հաջորդ ընդդիմությանը: Մնացածը ժամանակի, համբերության ու մի քիչ էլ բախտի հարց ա:

[Վիշապ]

… Այսինքն երազելը, թե ահա՝ ՀԱԿ-ը կգա իշխանության ու հայ ազատատենչ ժողովուրդը կթոթափի ռուսական լուծը, ու նման լիքը գեղեցիկ բաներ, առնվազն կարճատեսություն է:
…Հիմա. ես էն կարծիքին եմ, որ իշխանափոխության դեպքում արտաքին պլանում ոչ մի լուրջ բան տեղնուտեղը չի փոխվելու, որտև էդ հե՛չ իրատեսական չի ախր, բայց նաև կարծում եմ, որ նորերը, այնուամենայնիվ, մի քիչ կոռեկցիայի կենթարկեն էսօրվա կուրսն ու կբռնեն Ռուսաստանից պրծնելու երկա՜ր ճամփան:…

Հայկո ջան, ես ասածներիդ հետ ամբողջովին համաձայն եմ։ Ես բոլորովին էլ նման կարծիք չունեմ, թե կարելի է Ռուսաստանից միանգամից ազատվել ու ընկնել Եվրոպայի գիրկը, որը դեռ հարցական է, գրկաբաց կլինի՞ թե չէ։ Ու սկզբունքորեն դեռ հարց էլ է, կարելի՞ է Ռուսաստանից ազատվելու փորձ անել մոտ ապագայում, հաշվի առնելով որ Հայաստանի գրեթե եղած–չեղածը հիմա Ռուսաստանին է պատկանում, դրան գումարած ռազմական դաշինքը, իր ռազմական բազաներով ու ատոմակայանով վերջացրած։ Պարզապես քո ասածից էր բխում Ռուսաստանի անմիջական առնչությունը մեր ներքին կյանքին, ընդհուպ մինչև Ռուսաստանի դաբրոյով մարտի մեկին կրակ բաց անելը, չգիտեմ, տպավորությունս է այդպիսին, և գուցե դա իրոք այդպես էլ եղել է։ Եվ դիցուք հայաստանյան ուժերը իշխանության գալու կամ իշխանությունը պահելու նպատակով հովանավորվում են արտաքին տերություններից՝ իմա Ռուսաստանից, կամ ասենք Եվրոմիությունից, ԱՄՆ–ից, Մոզամբիկից, Բուրկինա–Ֆասոյից կամ Ֆռանգստանից։ Այդ պարագայում իշխանափոխությունը հնարավոր է ոչինչ էլ չփոխի ներհայաստանյան կյանքում։ Որովհետև հայ ժողովուրդը թվում է թե մասնակցում է իշխանափոխության պրոցեսին, բայց իրականում միայն մասնակցում է շոուին, այսինքն հաջորդ անգամ, հայ ժողովուրդը եթե ուզենա իշխանություն փոխել թեկուզ ընտրությունների միջոցով, էլի չի կարողանա, որովհետև Ռուսաստանը կամ Բուրկինա–Ֆասոն պիտի դաբրո տան, ինչը որ դու ես ասում։ Ու խիստ կասկածելի է, որ իշխանության եկածները հանուն ժողովդրի հանկարծ ու որոշեն թռնել մի ուժի գլխից, որի դաբրոյով էլ եկել են իշխանության։ Այսինքն միակ մխիթարանքը լինելու է այն, որ նոր իշխանության եկածները կարող է ավելի լավ տղերք լինեն, բայց կարող է և չէ։ Այ դրա համար էլ բողոքում եմ։ Ու առհասարակ իմ կարծիքով Հայաստանում կա շատ մեծ խնդիր՝ անկեղծության պակաս։ Մարդիկ չեն ասում այն, ինչ մտածում են, ասում են այն, ինչը որ իրենց կարծիքով հաճելի է լսել ժողովրդին։ Եվ չեն ասում ամբողջը։ Տրիբունը հստակ ձևակերպել է կետ առ կետ։ Ու մեկ էլ մեր ըննդիմությունը ինքնաքննադատության պակաս ունի, բավականին «սամադավոլնի» են տղերքը, իրենք ամեն ինչ ճիշտ են արել, ճիշտ են անում ու ճիշտ են անելու… դրա համար էլ հիմա համակիրներից զրկվում են, մնում է ֆանատների բանակը, կույր հավատացյալները սովորաբար այքան էլ շատ չեն լինում, գերակշռում են պրագմատիկները։ Իսկ պրագմատիկներին ամեն ինչ պետք է հնարավորինս օբյեկտիվորեն բացատրել, որովհետև առաջվա էնտուզիազմը պրագմատիկների մոտ այլևս չկա, ուղեղներս սառել է։
Հ.Գ. Իհարկե լավ բան է հզոր ընդդիմություն ունենալը և այն «տաք պահելը» ցանկացած պարագայում։ Սակայն ինչպես ամուսնանալիս կնոջ միայն կին լինելը բավարար չի, կան անհրաժեշտ հատկանիշներ, այդպես էլ միայն իշխանությանը հակադրվող ընդդիմություն լինելը բավարար չի, կան անհրաժեշտ հատկանիշներ, պանիմայեշ։