Ո՞վ է մարդն իրականում

[Tig]

Jarre ջան, հիմնականում համաձայն եմ էն մտքիդ հետ, որ մեզնից յուրաքանչյուրի մեջ առաջանում են ու կան այնպիսի մտքեր ու ցանկություններ, որոնք մենք ինչ ինչ պատճառներով ստիպված ենք քողարկել և զսպել, ու նույնիսկ այն աստիճաի, որ ինքներս մեզ չխոստովանենք դա: Բայց ցանկացած մարդու մեջ էլ առաջ են գալիս թե բացասական և թե դրական ցանկություններ ու մտքեր, ու միանշանակ ասել, թե որն է գերակշռում, դժվար է: Ավելի ճիշտ դրականի կամ բացասականի գերակշռումը ձևավորվում է տվյալ անհատի զարգացմանը զուգընթաց՝ կախված տվյալ անհատի հակումներից, ձգտումերից, միջավայրից, նախկինում կուտակած պատճառահետևանքային ազդեցություններից և այլն…
Եվ կարծում եմ, որ իրական զարգացման համար այդ բևեռների բախումը անհրաժեշտ է: Այսինքն մինչև մարդ ինքն իր մաշկի վրա չզգա ինչոր բացասական երևույթի ազդեցություն, ապա նա դժվար թե կարողանա իր մեջ ենթագիտակցորեն կամ գիտակցորեն պայքարել, իր իսկ կողմից այդ երևույթը մեկ ուրիշի նկատմամբ իրականացնելու մտքից ու ցանկությունից: Իհարկե դա հաճախ ունենում է նաև հակառակ ազդեցություն, այսինքն մարդ չարանում է իր վրա բացասական ազդեցություններ կրելուց և դրանից դրդված ինքն ավելի շատ բացասական ազդեցություն է թողնում շրջապատի վրա: Բայց վաղ թե ուշ նա հասկանում է, որ այդ ձևով նա հայտնվում է բացասական ազդեցությունների շրջանագծում և մինչև որ չդադարի բացասականի ազդեցությունից ելնելով ինքն էլ ավելի բացասական պատասխան տալուց, նա չի կարող այդ շրջանագծից դուրս ելնել…
ՄԻ քիչ խուճուճ ստացվեց միտքս, բայց հուսով եմ կհասկացվի…

[Jarre]

Բայց ցանկացած մարդու մեջ էլ առաջ են գալիս թե բացասական և թե դրական ցանկություններ ու մտքեր, ու միանշանակ ասել, թե որն է գերակշռում, դժվար է:

Այո՛, ճիշտ ես։ Հիմա իմ մեջ կան համ բացասական, համ էլ դրական ցանկություններ ու դրանք անընդհատ պայքարի մեջ են։ Հանգիստ ու նորմալ պայմաններում միանշանակ դժվար է ասել, թե որն է գերակշռում իրոք դժվար է, բայց ամբողջ հարցը հետևյալումն է. արդյո՞ք մենք վստահությամբ կարող ենք պնդել, որ բարեսնպաստ պայմաններ ստեղծվելու դեպքում վատը չի գերակշռի՝ վերածվելով գործերի։ Կրկնվում եմ, բայց նացիստական Գերմանիան սրա վառ ապացույցներից է։

Ավելի ճիշտ դրականի կամ բացասականի գերակշռումը ձևավորվում է տվյալ անհատի զարգացմանը զուգընթաց՝ կախված տվյալ անհատի հակումներից, ձգտումերից, միջավայրից, նախկինում կուտակած պատճառահետևանքային ազդեցություններից և այլն…

Իրոք այսպես է, անցած կյանքը և ներկա կյանքի մթնոլորտը ու պայմանները մեծ ազդեցություն են ունենում այս հարցի վրա։ Եվ շատ լավ նկատեցիր, որ մարդու մղումներն ու ցանկությունները ձևավորվում են մարդու զարգացմանը զուգընթաց։ Ուրեմն այստեղից կարելի է անել հետևություն, որ շատ կարևոր է միշտ մեր ղեկավարության տակ պահել մեր ներքին էության զարգացումը և թե ինչ մտքերով ենք սնում մեր ուղեղը, քանի որ գործերը դրանք արարքների վերածված մտքերն են։

Իհարկե դա հաճախ ունենում է նաև հակառակ ազդեցություն, այսինքն մարդ չարանում է իր վրա բացասական ազդեցություններ կրելուց և դրանից դրդված ինքն ավելի շատ բացասական ազդեցություն է թողնում շրջապատի վրա:

Այս երևույթից խուսափելու համար, շատ կարևոր է, որ մարդու համար ճշմարտությունը չլինի հարաբերական, որը միշտ պատրաստ է փոփոխվել ու հարմարվել պայմաններին։

Այսօր շատերն են պայքարում իրենց մտային ազատության համար և որպես լավագույն քայլ ամեն ինչ անում են, որ իրենց միջից վերացնեն տաբուները, դոգմաները և անում են այն ինչ ուզում են։ Եվ այսօրվա աշխարհի խնդիրների ու մարդկային որակների անկման հիմնական պատճառն էլ հենց սա է։

Իրականում ազատ մարդը երեք հիստերիկի պես չի պայքարի նման երևույթների դեմ։ Իսկ եթե մարդը հաճախ է խոսում ազատության մասին, շատ դեպքերում դա նրանից է, որ նա իրեն չի համարում ազատ և անընդհատ այդ թեման շահարկելը նրան ենթագիտակցորեն ուժ է տալիս ապրելու։

Ես օրինակ իմ կյանքում ունեմ սկզբունքներ, որոնք նույնիսկ ամենածայրահեղ դեպքերում չեմ խախտի։ Շատերի կարծիքով դա դոգմա է կամ տաբու։ Կյանքի իմ սկբունքներից են՝ միշտ սիրել ՄԱՐԴ արարածին անկախ իր ռասայից, կուլտուրայից և այլ տարբերություններից։ Չխլել մարդկային կյանք։ Չդժբախտացնել ուրիշին իմ էգոիզմի պատճառով։ Մարդկանց չչարաշահել և չշահագործել։ Չապրել միայն սեփական էգոի համար ու երբեք չդառնալ այն մարդկանցից, ում համար ողջ տիեզերքը կառուցված է և ստեղծված է միայն սեփական «ես»-ի համար։

Առանց նման «տաբուների» ու «դոգմաների» (ես դրանք չեմ համարում տաբու կամ դոգմա) ապրելով, մարդը ունակ է ամեն ինչի։

Գերմանիայում նացիստների ժամանակ միայն հաշված մարդիկ էին, ովքեր պատրաստ էին իրենց սկզբունքները պահել՝ չդառնալով նացիստների պես գազան, անգամ իրենց սեփական կյանքի գնով։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև այդ մարդիկ ունեին հստակ սկզբունքներ, որոնք հարաբերական չէին։ Ահա թե ով է մարդն իրականում։

[Tig]

Այսօր շատերն են պայքարում իրենց մտային ազատության համար և որպես լավագույն քայլ ամեն ինչ անում են, որ իրենց միջից վերացնեն տաբուները, դոգմաները և անում են այն ինչ ուզում են։ Եվ այսօրվա աշխարհի խնդիրների ու մարդկային որակների անկման հիմնական պատճառն էլ հենց սա է։

Իրականում ազատ մարդը երեք հիստերիկի պես չի պայքարի նման երևույթների դեմ։ Իսկ եթե մարդը հաճախ է խոսում ազատության մասին, շատ դեպքերում դա նրանից է, որ նա իրեն չի համարում ազատ և անընդհատ այդ թեման շահարկելը նրան ենթագիտակցորեն ուժ է տալիս ապրելու։

Jarre ջան, այ այս մտքերդ ևս մեկ անգամ ուզում եմ մուգ տառերով շեշտել
Էսօր Ազատության ձգտումը իրոք որ շատերի մոտ հասնում է հիստերիայի աստիճանի և հենց այդ ձգտումն է որ դարձել է համար մեկ կոմպլեքսը… Մարդիկ ազատությունը շփոթում են լկտիության հետ:

Ես օրինակ իմ կյանքում ունեմ սկզբունքներ, որոնք նույնիսկ ամենածայրահեղ դեպքերում չեմ խախտի։ Շատերի կարծիքով դա դոգմա է կամ տաբու։ Կյանքի իմ սկբունքներից են՝ միշտ սիրել ՄԱՐԴ արարածին անկախ իր ռասայից, կուլտուրայից և այլ տարբերություններից։ Չխլել մարդկային կյանք։ Չդժբախտացնել ուրիշին իմ էգոիզմի պատճառով։ Մարդկանց չչարաշահել և չշահագործել։ Չապրել միայն սեփական էգոի համար ու երբեք չդառնալ այն մարդկանցից, ում համար ողջ տիեզերքը կառուցված է և ստեղծված է միայն սեփական «ես»-ի համար։

Առանց նման «տաբուների» ու «դոգմաների» (ես դրանք չեմ համարում տաբու կամ դոգմա) ապրելով, մարդը ունակ է ամեն ինչի։

Այս մտքերիդ, ավելի ճիշտ սկզբունքներիդ միայն մի բան եմ ուզում ավելացնել, բացի «չ»-ով սկսվող սկզբունքներից, կարելի է նաև դրանց կողքին հավասարապես շեշտել նաև այն սկսբունքները որոնք մարդ անում է այս կամ այն հանգամանքում: Այսինքն չարվողների կողքին դնենք նաև արվողները:

Գերմանիայում նացիստների ժամանակ միայն հաշված մարդիկ էին, ովքեր պատրաստ էին իրենց սկզբունքները պահել՝ չդառնալով նացիստների պես գազան, անգամ իրենց սեփական կյանքի գնով։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև այդ մարդիկ ունեին հստակ սկզբունքներ, որոնք հարաբերական չէին։ Ահա թե ով է մարդն իրականում։

Իսկ Նացիստական Գերմանիան իրոք որ վառ օրինակ է, ու նման բանից խուսափելու համար պետք է մարդ ունենա զարգացած ու կայուն բանականություն…