Գրքասերը

[Գալաթեա]

Աչքերս բացեցի` միայն երբ մարմնիս ամենատարբեր մասերում դադարեց զարկերակվել հաճույքի հոսանքը:
Ծնկներս արդեն ցավում էին. տեսնես վաղուց էր` այդ դիրքում էի: Գիրքը կողքիս էր` 76-րդ էջի վրա բացած: Վրան մուգ բիծ էր: Արյունը…ինչ տաք ու կարմիր էր…

Անժելան չուզեց, որ կարդամ իր մահվան մասին հատվածը: Չուզեց նորից դա լսել: Չհավատաց, որ ինքը գրքի միջի աղջիկն է: Որ ինքը պետք է գրքի Անժելայի պես մեռնի: Որ ինքը հենց գրքի Անժելան է…պարզապես մոռացել է այդ մասին:

* * *

Անժելային առաջին անգամ տեսա գիշերային կաֆեում: Դեռ չէի տեսել, որ որևէ մեկն այդքան գեղեցիկ սուրճ մատուցի: Ներկայացա, ասացի, որ լավ անուն ունի(կրծքին ամրացրած անվանաքարտին գրված էր): ժպտաց:
Հաջորդ օրն էլ էի այնտեղ: Նստած գիրքն էի կարդում իր մասին: Մոտեցավ, հարցրեց` ինչ եմ կարդում: Ասացի, որ Բեն Հարդին իր մասին շատ գեղեցիկ վեպ է գրել: Խոստացա տալ իրեն, որ կարդա: Ուրախացավ:

Մեկ շաբաթ անց այգում նստած քննարկում էինք: Ասաց, որ շատ խորը գիրք էր, թեև Անժելայի մահվան տեսարանը դաժան է եղել: Լաց լինելու աստիճան:
Նայեցի ուղիղ աչքերին ու ասացի, որ ինքը մի օր ավելի լավ կզգա այդ տեսարանը: Ու ամեն ինչ անմարդկային գեղեցիկ կլինի:
Չհավատաց:

* * *

Անտառում լռություն էր: Եթե ես քիչ առաջ Անժելային սպանած չլինեի` ինչպես գրքում, կլսվեր նաև նրա զարկերակը: Հիմա միայն իմն էր լսվում:
Եվս մեկ անգամ շոյեցի նրա սլացիկ, արդեն սառչել սկսող պարանոցը:
Լավն էր Անժելան…տաք էր, իր արյան պես: Ինձ էլեկտրականացրած ու թուլացրած հաճույքի պես…

Մեքենայից հանեցի բահն ու անցա գործի: Կարևորը` թաղել որքան հնարավոր է խորը: Գիրքը հետը թաղեցի:

շարունակելի

[Գալաթեա]

շարունակություն

Դետեկտիվ Մարվին Բլեքը ծանր սրտով էր այդ օրն աշխատանքի գնում։ Տասնչորսամյա դուստրը մեկ շաբաթ է` վատառողջ էր։ Մտքերով տարված՝ մտավ բաժանմունք, որտեղից մինչև աշխատասենյակ մտնելը տհաճ նորություն էր իրեն սպասում։
- Մարվ, նոր աղջիկ ունենք։ Գրքի հետ թաղված։
- Շնորհակալ եմ, Մայք, - դուռը շրխկացրեց հետևից։
Սուրճի երկրորդ բաժակը խելքի բերեց։ Կանչեց իր Մայքին, որ իր օգնական ն էր և խնդրել մանրամասների մասին հաղորդել։

Աղջկա՝ արյան հետքերը գտել էր շան հետ անտառ դուրս եկած մենավոր որսորդը։
- Մեր տղան փորձել է մաքրել հետքերը, բայց որսորդական շան հոտառությունը կատակ բան չի, - խնդմնդաց Մայքը։
Դետեկտիվ Բլեքը գիտեր, որ Մայքը շներին շատ է սիրում։ Արագ ընդմիջեց.
- Աղջիկը, Մայք։
- Այո։ Անժելա Կլարկ։ Մի քանի օր առաջ նրա մասին հայտարարություն էր տրվել տեղի ոստիկանություն՝ որպես անհետ կորած։ Մայրը տեսել է դիակը։ Հաստատում է, որ ինքն է։
- Գի՞րքը։
- Մատնահետք չկա։ Մնացածն էլ է նույնը։ Սպանվողի անունով հերոսուհի, որ գրքի վերջում մեռնում է։
- Զոհի շրջապատը հարցաքննվել է՞։
- Դրանով ենք զբաղված։ Կաֆեում էր աշխատում։
- Լավ։ Կգնամ այնտեղ, - Բլեքը վեր կացավ։
- Մարվ, Բեքին ինչպե՞ս է։
- Արդեն լավ է Մայք, շնորհակալ եմ։
Աշխատասենյակից դուրս եկան։
Դեպի բաժանմունքի դռները քայլելիս՝ Բլեքը շրջվեց և ուսի վրայից ասաց Մայքին։
- Գիտե՞ս ինչն է ինձ ուրախացնում...որ մեր Գրքասերը ոնց որ թե Շեքսպիր չի սիրում։

Կաֆեն այդ ժամին մարդաշատ էր։ Բլեքը նստել էր մատուցողուհիներից մեկի հետ և հարցեր էր տալիս՝ երբեմն նոթատետրում նշումներ անելով։
- Անժելան վերջերս ուրախ էր, - աղջիկը կարծես վայելում էր պատահական հաջողեցրած աշխատանքի ընդմիջումը, - ժպտում էր, կատակներ էր անում...մի անգամ ասաց, որ ինքն իրեն գրքի հերոսուհի է զգում՝ կարևոր ու գեղեցիկ։ Իսկ իմ կարծիքով..
- Ի՞նչ։
- Նրա կյանքում մեկը հայտնվել էր։
- Այստեղ չե՞ք նկատել որևէ մեկի։
- Դետեկտիվ Բլեք, դուք գոնե մոտավոր պատկերացնո՞ւմ եք՝ որքան մարդ է այստեղ մտնում ամեն օր։
- Ձեզ ոչինչ չի՞ պատմել։
- Մենք մտերիմ չէինք, - ասաց, ասես ափսոսանքով, - իր մասին քիչ բան գիտեինք։
- Լավ, Ջեննի, եթե հանկարծ որևէ բան հիշեք կամ նկատեք, որ ձեր կարծիքով կարող է կարևոր լինել հետաքննության համար, զանգեք խնդրում եմ։
Բլեքը վեր կացավ և աղջկան մեկնեց իր այցեքարտը։

Անժելայի ծնողների տան ճանապարհին չուզենալով որոշեց, որ պետք է կրկին դիմի իրենց կիսացնորված աշխատողներից մեկին, որ հայտնի էր իր "պատկերներ տեսնելու" հատկությամբ։

շարունակելի

[Գալաթեա]

շարունակություն

Անժելայի մոր տված տեղեկությունները, որ ավելի շատ հեծլկտոցների արանքից մեկումեջ լսվող կցկտուր հնչյուններ էին, Բլեքին ոչինչ չասացին:
Մայրը նույնպես վաղուց չէր շփվել աղջկա հետ և տեղյակ չէր նրա կյանքից:
Մեքենան քշելով մտածում էր` ինչպե՞ս կտանի, եթե Բեքին մեծանալուց հետո իրեն լքի:
Մտքերն ընդհատեց բջջայինի զանգը: Ժպտաց. Բեքին էլի ԱՄՆ-ի հիմնն էր որպես զանգ դրել.
- Մարվին Բլեք:
- Մարվ, Դենն է, գրքի հաշվով:
- Լսում եմ:
- Այս մեկը Վաշինգթոնի անվան գրադարանից է գնել: Հին գրքերի վաճառքի օրը: Քսան օր ասաջ էին կազմակերպել՝ երեք օրով:
- Ինչքա՞ն մարդ է եղել:
- Երեք օրվա ընթացքում երկու հարյուրից ավելի մարդ: Կոնկրետ այդ գրքից վաճառվել է երեք օրինակ: Երեքի համար էլ վճարել են առձեռն:
- Տեսախցիկնե՞ր:
- Չկան, Մարվ: Այնտեղ էլ չկան:
- Վաճառողը…
- Չի հիշել: Ընդհանրապես:
Բլեքը կնճռոտեց ճակատը:
- Փորձագետներն ի՞նչ են ասում:
- Կազմի վրա մատնահետք չկա: Թերթերի մատնահետքերը երեք ամսվա հնություն ունեն, բացի մեկից՝ Անժելայի Կլարկի մատնահետքերից: Աշխատողն ասաց, որ այդ գիքն առանձնապես պահանջարկ չուներ:
- Պարզ է: Շնորհակալ եմ, Դեն:
Բլեքը, մեքենան կարմիր լույսի տակ կանգնեցնելով, հավաքեց Մայքի համարը:
- Լսում եմ, Մարվ:
- Ինձ պետք է քաղաքի քարտեզը՝ վրան նշված բոլոր գրադարանները, որտեղից գնվել են գրքերը և չորս զոհերի աշխատավայրերը:
- Համարիր արված:

Մայքի նշած բոլոր վայրերը գտնում էին քաղաքի` իրար կողք ընկած երկու թաղամասերում:
- Հեռու գնալ չի սիրում մեր տղան ոնց որ, - Մայքն արձանագրեց:
- Մեզ այս երկու թաղամասի գրադարաններում տեսախցիկներ են պետք: Եվ պետք է իմանալ հին գրքերի վաճառքի օրերը: Մարդիկ կպահանջվեն այնտեղ այդ օրերին:
- Բայց ի՞նչ է դա մեզ տալու: Միևնույն է, մինչև հաջորդ սպանությունը չենք կարողանա կասկածյալների ֆիքսել:
- Ես պետք է մեր “գրբացի” հետ խոսեմ:
Մայքի դեմքին թերահավատ ժպիտ հայտնվեց:
- Մարվ, ես այդ փոքրիկ Նոստրադամուսին չեմ վստահում:
- Ես էլ: Կանչիր նրան այստեղ:
Մայքը նեղացած դեմքով գնաց դեպի դուռը:
- Հա, ու զանգիր փորձագետներին: Թող գիրքն ուղարկեն ինձ մոտ:

շարունակելի

[Գալաթեա]

շարունակություն

Մոզուս Տադեսկուն ոստիկանության` սպանության բաժանմունքի ամենատարօրինակ երևույթն էր: Նա լանչին օղաբլիթ չէր ուտում և կոլա չէր խմում: Հետը միշտ բերում և ուտում էր իր սարքած, ծովային բույսերից բաղկացած սալաթները: Պնդում էր, որ իր մորական տատը` Կասանդրան, հայտնի գուշակ ու բուսաբույժ է եղել Ռումինիայում: Մոզուսն ուներ բազմաթիվ մականուններ, որոնցից ամենատարածվածը Դրակուլան էր:

Բլեքը լուռ ուսումնասիրում էր նրա, ասես մի տարի սանր չկպած, խուճուճ սև մազերն ու մտածում` ամոթ կլինի՞, եթե հիմա առանց որևէ բան ասելու դուրս հրավիրի նրան, քանի ուշ չէ:
- Էլի աղջիկ եք գտել, գիտեմ, - Մոզուսը պատերն էր ուսումնասիրում:
- Գտել ենք: Բաժանմունքում բոլորը գիտեն: Չլինի՞ գուշակել ես:
Մոզուսն անտարբեր մնաց կծոցին:
- Գիտեի, որ կանչելու ես ինձ, Բլեք:
Մուգ կանաչ հայացքը հառել էր Բլեքի աչքերին:
- Լավ, Մոզուս, լավ է, որ այդքան իրազեկ ես: Ի՞նչ գիտես այս գործից,- Բլեքը որոշեց այլևս չծաղրել ու չկծել: Հնարավորինս:
- Գիտեմ, որ չորս աղջիկ եք գտել, կտրող-ծակող սառը զենքով հասցված մահացու վերքերով: Գիտեմ, որ ամեն անգամ գիրք է եղել հետները թաղված` մեջը սպանվողի անունը կրող հերուսուհի: Ճակատագրերը նման են. գրքի նույնանուն հերոսուհին էլ է միշտ մեռնում: Բացի մեռնողի մատնահետքից` այլ մատներ չեն հայտնաբերվել: Մարդասպանը միշտ նախօրոք ընկերացել է զոհի հետ: Գիրքը, ըստ ամենայնի ինքն է տվել զոհին, որ կարդա ու ծանոթանա իր ճակատագրին:
- Լավ, Մոզուս, պարզ է, - Բլեքը մտածեց որ բաժանմունքում չաչանակության համար տուգանք է պետք նշանակել:
- Կարծում էմ, որ ավելի շատ են իրականում: Այդ դուք եք չորս հոգու գտել, - Մոզուսն ուսումնասիրում էր իր երկար մատները:
Բլեքը հանկարծ որոշեց տալ այն հարց, որն իրեն հետաքրքրել էր հետաքննության դեռ սկզբից:
- Ի՞նչ ես կարծում, ինչո՞ւ նա չի բռնաբարում զոհերին:
Մոզուսը երազկոտ հայացքը նորից հառեց Բլեքի հոգնած աչքերով դեմքին:
- Ինձ գիրքն է պետք: Նախընտրելի է վերջին աղջկա հետ թաղվածը:
Բլեքը ժպտաց և գրասեղանի վրայից վերցնելով գիքը ցույց տվեց նրան:
- Գիտեի, որ ուզելու ես...գուցե իմ տատն է՞լ է գուշակ եղել… ինչի՞դ է պետք գիրքը:
- Եթե ձեռքումս լինի, կկարողանամ զգալ նրա զգացածը:
- Զոհի՞նը:
- Ոչ, Բլեք, Գրքասերինը:
- Այդպես վերցնելու ես ու զգա՞ս, - Բլեքը հիշեց իր քիչ առաջվա որոշումը, - ը-ը-ը, ինչպե՞ս ես զգալու:
- Եթե ներքին աչքս հանգիստ ու խաղաղ լինի, հատվածաբար կտեսնեմ որոշ պատկերներ, սևուսպիտակ, որպես կանոն՝ այդպես է - Մոզուսը տեղեկացրեց` ինչպես կպատմեր նախորդ օրվա տեսած հեռուստաշուի մասին` հանգիստ ու վստահ:

Բլեքը ևս մեկ անգամ իրեն ստիպեց հիշել, որ հետաքննությունը փակուղի է մտել և լուռ Մոզուսին մեկնեց արյունոտ գիրքը:

շարունակելի

[Dayana]

Լիլ, կես մարդ դառա, ավելի հաճախ գրի էլի

[Կաթիլ]

Լիլ, կես մարդ դառա, ավելի հաճախ գրի էլի

միանում եմ

[Գալաթեա]

միանում եմ

Շուտով

[Եկվոր]

Lիլիթ, սա ի՞նչ է:

[Գալաթեա]

Փորձում եմ դյուտյուկիվ պատմվածք գրել, Եկ

[Գալաթեա]

շարունակություն

* * *

... Մութ է… ծառեր… վախենում է ինձնից… խնդրեց հետ դառնալ… հետ չեմ դառնա… ուշ է արդեն...
Օրորվող կոտրված աստղը դադարեց օրորվել…
Նստել ենք խոտերին… դողացնում է…
Պարանոցը… նուրբ…
Ես սիրում եմ քո անունը…
Լուսնի լույսը դանակի սայրին… արտացոլանքը նրա դեմքին…
Մի փախիր… չես փախնի…
Մնա ինձ հետ…
Արյունը…
Վեց…
Ներիր ինձ…
Ներիր ինձ…

* * *

Բլեքի աշխատասենյակում որոշ ժամանակ լռություն էր տիրում, որն ընդհատում էր միայն Մոզուսի ծանր շնչառությունը: Նա բացեց աչքերը:

- Մոզուս, - Բլեքի սիրտը քիչ առաջվա լսածի հուզմունքից արագ բաբախում էր:
- Լավ եմ, Բլեք: Լավ կլինեմ:
Մոզուսի ձեռքերը դողում էին: Նա սեղանին դրեց գիրքը և նորից աչքերը փակեց:
- Նա հաճույք է ստանում արյունից: Դրա տեսքն իրեն գրգռում է: Ես կարդացել եմ նման դեպքերի մասին:
- Դա՞ է պատճառը, որ չի բռնաբարում:
- Հիմնականը: Սեռական ակտը, որպես այդպիսին, նրան չի հետաքրքրում:
- Մոզուս, սկզբում մեքենայում էիր...էիք..., չէ՞, բառերիցդ հասկացա, առաջին պատկերը մեքենայում էր…
- Պատկերներն աղոտ էին, Բլեք, չեմ կարող ասել` ինչ մեքենա էր:
- Գուցե լարես հիշողությունդ…կամ…տեսողությունդ, - Բլեքն ակամա ժպտաց:
- Կփորձեմ հիշել: Հիմա չեմ կարող: Ներքին աչքս խռովված է տեսածի վայրենությունից:
- Լավ Մոզուս, կարող ես գնալ: Ներքին աչքիդ հատուկ շնորհակալություն:

Դռան մոտ Տադեսկուն շրջվեց և ասաց:
- Նա տանն ունի այդ գրքերը: Ու ամեն մեկը մի քանի անգամ կարդացել է: Ես գնացի սալաթս ուտելու: Կուզե՞ս մի փոքր:
- Ոչ, Մոզուս, շնորհակալ եմ: Ես օղաբլիթ կուտեմ, կոլայով - Բլեքն աչքով արեց:

Մայքին իր մոտ կանչելիս Բլեքը ուղեղում տենդագին հետուառաջ էր անում Մոզուսի "պատկերները":

Մայքը մտավ ներս` դեմքին դեռ նույն նեղացած արտահայտությունը` համեմված կիսածաղրական ժպիտով:
- Մայք, եթե հիշում ես, մենք ոստիկանության բազայից վերցրել էինք վերջին վեց ամվա ընթացքում անհետ կորած երիտասարդ կանանց ցուցակը:
Մայքը գլխով արեց:
- Ինձ պետք է, որ դրանցից առանձնացնես այն աղջիկներին, որ աշխատել են, և աշխատել են անվաքարտով` կաֆեներ, խանութներ, գեղեցկության սրահներ և այլն:
- Ի՞նչ էր ասում այդ ցնդածը, Մարվ:
- Որ Գրքասերի մեքենայի հայելուց կոտրված աստղ է կախված:
Մայքն աչքերը չռեց: Բլեքը ժպտաց` ցուցադրելով իր անթերի ատամնաշարը և անվրդով շարունակեց.
- Փորձագետներին ասա, թող ևս մեկ անգամ ուսումնասիրեն գրքի կազմը: Կարծում եմ` այն հատուկ նյութով մաքրվել է, - գիրքը մեկնեց Մայքին:
- Լավ, Մարվ…
- Իսկ հետո միացիր՝ գնանք լանչի… օղաբլիթ ուտելու, - Բլեքը դուռը բացեց` թողնելով, որ Մայքն անցնի և բաժանմունքից դուրս քայլելիս` հավաքեց դստեր բջջայինի համարը:


շարունակելի

[Եկվոր]

շարունակություն
………………………………
շարունակելի

Մալադեց, Լիլիթ, բոլորիս բուռդ ես հավաքել
Ինչ տալիս ես, էն ել ուտում ենք( կներես` կարդում ենք)

[Ֆոտոն]

Երբեք դետեկտիվ չեմ կարդացել: Շատ հետաքրքիր է կարդացվում, շնորհակալ եմ...

[Գալաթեա]

- Շատ գեղեցիկ անուն ունեք, Նատալի, - գտա…գտա քեզ… Նատալի…
- Շնորհակալ եմ, - աղջիկը գործնական ժպտաց:
- Ինձ, խնդրում եմ, բակկարդի լցրեք, մուգ, առանց կոլայի, երկու կտոր սառույցով,- հանգիստ… չի կարելի ձեռքերի դողը մատնել:
- Այդ ի՞նչ գիրք եք կարդում, - Նատալին փորձված բարմենի շարժումներով, որին միանում էր նաև կանացի նազանքը, լցրեց բաժակը և դրեց դիմացս:
- Վիպակ է, շատ գեղեցիկ ու տխուր, - լավն է բակկարդին... լավն է...
- Ի՞նչի մասին:
- Ինչի չէ…ում, - ժպտացի:
Աղջինը հարցական նայեց:
- Քո մասին է Նատալի, դու այստեղ ես:
- Իսկապե՞ս, - Նատալին ավելի մտերմիկ ժպտաց, - ես սիրում եմ կարդալ:
- Եթե միայն իմանայիր, թե ես որքան եմ սիրում, - հանգիստ… զսպիր քեզ:
Նատալին փոքր-քիչ հեռու նստած միջին տարիքի կնոջ համար գարեջուր էր լցնում: Հետո նորից մոտեցավ:
- Ես կտամ քեզ այս գիրքը, կկարդաս:
- Հիմա՞:
- Հիմա չեմ կարող…երկու օրից նորից կգամ, Նատալի: Կլինե՞ս այստեղ:
- Ես միշտ այստեղ եմ…մմմ..պարոն…
- Սեմ, պարզապես Սեմ, - էլի այս հիմար անունը բերանս եկավ..
- Կսպասեմ, Սեմ, - աղջիկը նորից մոտեցավ գարեջուր խմող կնոջը:
- Ես նույնպես, Նատալի…

* * *

Հմ…տեսախցիկներ…
Վատ չէ, վատ չէ…սկսում են ավելի ուշադիր աշխատել:

Հանգիստ…
Էլի մարդաշատ է, քեզ ոչ ոք չի նայում…պարզապես փնտրիր գիրքը ու եղիր ինչպես բոլորը… միադեմ, անդեմ…
Ահա և գիրքը… Նատալին… զգույշ…

- Ինչպե՞ս եք վճարելու, - վաճառողուհին հոգնած տեսք ուներ:
- Կանխիկ:
- Շնորհակալ եմ գնման համար, - կինը ձեռքիցս վերցրեց Ռոբերտ Գանսի “Պարուհին” վերնագրով գիրքը և դրեց փոքրիկ տոպրակի մեջ, - էջէրը ստուգեցի՞ք:
- Կարիք չկա, շնորհակալ եմ:


Հանգիստ քայլիր…չշտապես…վերև չնայես…
Հաջորդ անգամ ուրիշ գրադարան է պետք գնալ: Հեռու այստեղից:
Բրավո, Բլեք...
Բրավո...
Այդ անունը մեխվել էր ուղեղումս:
Հուսով եմ՝ Նատալիի ընցերցասիրությունը լրագրեր կարդալը չի ներառում: Հատկապես՝ ոստիկանական քրոնիկան:

շարունակելի

[Գալաթեա]

- Մարվ, մամուլն ու հեռուստատեսությունը մանրամասն պաշտոնական զեկույց են պահանջում, - Մայքը վճռական տեսք ուներ։
- Իսկ ես, Մայք, ուզում եմ խաղաղություն ողջ աշխարհին ու գիշերը լույս տվող ֆոսֆորային կիսավարտիք։ Ի՞նչ կառաջարկես։

Բլեքն առավոտից նյարդային էր։ Հետաքննությունների Ֆեդերալ Բյուրոյից զանգել և պահանջել էին իրենց տրամադրել Գրքասերի հետ կապված ողջ ինֆորմացիան. վկայությունների արձանագրություններ, իրեղեն ապացույցներ, ձայնագրություններ, տեսագրություններ, մի խոսքով՝ իրենց չորս ամսվա աշխատանքի արդյունքը։
Բյուրոյի բարձրաստիճան պաշտոնյան առանց դեսուդեն ընկնելու հայտարարել էր, որ եթե ոստիկանության աշխատողներն ի վիճակի չեն բացահայտել մարդասպանին, ապա թող "Բյուրոյի ոտքի տակ չընկնեն"։

- Կարծում եմ՝ հասարակությունը պետք է տեղեկացված լինի, Մարվ։ Նրանց մեջ ազատ զբոսնող հիվանդ մոլագարն այնքան էլ նորմալ երևույթ չէ։ Թող գոնե իմանան։
- Մայք, դու հասկանու՞մ ես, որ ասելու դեպքում մենք պետք է ամեն ինչ ասենք։ Դու պատկերացնում ե՞ս այս քաղաքի կանանց վիճակն ամեն անգամ, երբ գիրքը ձեռքին տղամարդ տեսնեն։ Սկսվելու է համատարած հիստերիկա, որը ստիպելու է նրան ընդհատակ անցնել։ Անհետանալ։
- Բայց դա կստիպի նրանց զգուշանալ, Մարվ, չես կարող չընդունել...ոստիկանական քրոնիկան բացի մեզնից ուրիշ ոչ ոք չի կարդում, ինձնից լավ գիտես։
- Իսկ որտե՞ղ են ապացույցները, որ Գրքասերը հայտարարությունից հետո պարզապես չի փոխի իր տակտիկան, - Բլեքը շեշտակի նայեց իր օգնականին, - առաջ գրքով էր սպանում, հիմա էլ կսկսի կինո նայել։ Դու անձամբ կարո՞ղ ես երաշխավորել, որ նա այլ կերպ չի սկսի աշխատել։
- Ոչ, չեմ կարող, բայց նաև գիտեմ, որ նստել ու հերթական զոհին սպասելը ստորություն է մեր կողմից։ Դա հավասարազոր է ոչինչ չանելուն։
- Ի դեպ, ինչ վերաբերում է ոչինչ չանելուն։ Պարզեցի՞ր՝ ինչ նյութ է եղել կազմի վրա։
Բլեքը չանդրադարձավ, որ տոնը կոպիտ է և չափից դուրս ղեկավար։
- Այո... ըստ քիմիական բաղադրության՝ ամենասովորական, բծերը հանող, մաքրող նյութ է։ Վաճառվում է ցանկացած քնձռոտ խանութում։ Գտնված գրքի կազմերն էլ միշտ հարմար են եղել այդ նյութով հեշտությամբ մաքրվելու համար։ Փափուկ կազմով են ու փայլուն մակերեսով։
- Պարզ է։ Ինձ պետք է անհետ կորած աղջիկների ցուցակը, որ ուզել էի քեզնից և գրադարանների տեսագրությունները։ Այսօր էր չէ՞ վաճառքի օրը։
- Այսօր էր։
Բլեքը վերջապես զգաց, որ չափն անցել է։
- Մայք, մի նեղացիր լա՞վ։ Նյարդերս չեն դիմանում արդեն։ Վերջերս շատ բան է կուտակվել։
- Գիտեմ, Մարվ, հասկանում եմ։ Ի՞նչ էին ասում։ Բյուրոյից։
- Մեր էշության արդյունքներն են ուզում վայելել։ Ինչպես միշտ։ Չգիտե՞ս։
- Զանգելու ե՞ս գեներալին։
- Ստիպված եմ լինելու։ Մեզ պետք է հանգիստ թողնեն։ Իսկ Բյուրոյի վրա միայն մի ուժ կա, գիտես։
- Պաշտպանության նախարարությունը, - Մայքը քմծիծաղ տվեց։
- Այո, իմ խելացի ընկեր, ի դեմս գեներալ Ֆեննելի։
Մայքը խոսակցության ժամանակ առաջին անգամ ժպտաց։

- Եղած նյութերն ուսումնասիրենք ու գնանք մեր տուն։ Բեքին այսօր համեղ ընթրիք է խոստացել։ Ինչ-որ նոր ուտեստ է սովորել ընկերուհուց։ Ընկերուհին էլ Տիբեթում է ապրել։ Ծանո՞թ ես տիբեթական խոհանոցին, - Բլեքի ձայնը լի էր տագնապալի անհանգստությամբ։
- Պետք է որ կծու լինի..., - Մայքի դեմքը պակաս անհանգիստ չէր։

շարունակելի

[Գալաթեա]

Ինչ գեղեցիկ ես այսօր...Նատալի...

- Կարդացի... Նատալիի մահն այնքան ցավալի էր։ Հասցրել էի սիրել իրեն, - Նատալին ժպտաց իր խենթացնող ժպիտով։
Հանգիստ քշիր մեքենան... դու դեռ պետք է անտառ հասնես...
- Ուրախ եմ, որ դուրդ եկավ, Նատալի։ Դեռ ավելի շատ է դուր գալու։
- Գիրքն առանձնապես ուժեղ չէր, որպես այդպիսին, բայց շատ վատն էլ չէր, - Նատալին ներողամիտ քմծիծաղ տվեց, թե ինձ թվաց... - ու՞ր ենք գնում, Սեմ։
- Անտառում մի փոքրիկ տնակ ունեմ, գետակի ափին։ Հիմնական ճանապարհին շատ մոտ է, - ձայնս ինչպես միշտ փափուկ է ու համոզիչ, - մի փոքր կմնանք այնտեղ, հետո քեզ հետ կբերեմ քաղաք։
- Ես վաղն առավոտյան դասի եմ, Սեմ։
- Հաշվի կառնենք...Նատալի, - ժպտացի։
- Աստղդ ինչու՞ է կոտրված, - Նատալին ձեռքը մեկնեց հայելուց կախված մետաղե, երկու թևը կոտրված աստղին։
- Շատ բաներ պետք է կոտրել, որ կատարյալ դառնան, Նատալի։ Հակառակ դեպքում դրանք թերի են մնում։ Թերի՝ իրենց սուտ ամբողջականության մեջ։
Նատալիի դեմքը անկեղծ զարմանք էր արտահայտում։ Նա առանց հասկանալու, խելացի տեսքով չտմբտմբացրեց գլուխը, ինչպես շատերը...շատերը...
- Չեմ հասկանում, Սեմ։ Ինչպե՞ս կարող է կատարելություն լինել թերիի մեջ։ Թերին թերի է։
- Ես քեզ կբացատրեմ հենց տեղ հասնենք։

- Ինչու՞ կանգնեցինք, Սեմ։ Տնակ չեմ տեսնում դեռ։
- Ուզում էի՝ զրուցեինք, Նատալի, - մոտորը հանգցրի և բացեցի դուռը, - կիջնե՞ս։ Գիրքն էլ վերցրու, լա՞վ։
- Լավ...- Նատալին դանդաղորեն իջավ՝ իր կողմի դուռը բացելով։

Խոտը փափուկ էր ու սառը։
- Նատալի, - ձեռքը բռնեցի՝ քնքուշ ու թեթև, - լավն էր չէ՞ մահը։
Նատալին հարցական նայեց։
- Քո մահը։
- Հա, գրքի աղջկա նկատի ունես... դե... մահի լավը որն է... բացի այդ, ես համարում եմ, որ մահ չկա, քանի դեռ ես կամ, - նա կրկին ժպտաց...այդ ժպիտը..., - գիրք էր էլի, Սեմ... երկար ե՞նք այստեղ մնալու, մրսում եմ մի տեսակ։
- Ոչ, Նատալի, հիմա կգնանք, - ձեռքս թեթևակի անցկացրի շալվարիս գրպանի վրայով։ Դանակս տեղում է։
- Դե գնանք, լա՞վ, - Նատալին ակնհայտորեն անհանգիստ էր։
- Լավ, - դանակն աննկատելի հայտնվեց ձեռքումս,- գնանք։
Նատալին առաջինը ոտքի կանգնեց և ձեռքը մեկնեց՝ իր ողջ տեսքով անհամբերություն արտահայտելով։

Արյան տաք հոսքը աղջկա դաստակից դուրս հորդելով ցայտեց դեմքիս՝ ինձ տալով հաճույքի առաջին կիսահոսանքը...
Ու...հանկարծ... ցավի ու վախի սուր ճիչին ու մարնիս դողին հաջորդած հարված... երբ ես արդեն կանգնած էի...փորիս... ուժեղ... անսպասելի... Նատալի...
Երկրորդ հարվածն ավելի ուժեղ էր... դեմքիս....
Մի արա, Նատալի... խնդրում եմ... մի կործանիր կատարելությունը... ինչ սառն է հողը...

Գիրքը... գիրքը չմոռանաս... հիմար...

Նատալի...

շարունակելի