Երեխային «գրքին կապելը»

[Chuk]

Եթե հիմա մի հարցում բացենք ու հարցնենք, թե ովքեր են ընդհանրապես գրքեր կարդում, ապա մեզ խիստ հաճելի անակնկալ կսպասվի. հանկարծ ինչ-որ հրաշքով կպարզվի, որ մեծամասնությունը գիրք կարդում է, սիրում է ընթերցանությունը:

Բայց իրականում այդ պատկերը բոլորովին չի համապատասխանի հասարակության պատկերին: Իրողություն է, որ գրքերի նկատմամբ գլոբալ հետաքրքրությունը գնալով անկում է ապրում, երեխաներն ու երիտասարդները ավելի քիչ են կարդում, քան ավագ սերունդը: Սա ունի ինչպես օբյեկտիվ, այնպես էլ սուբյեկտիվ պատճառներ: Ինչ-որ տեղ բնական է, որ հեռուստատեսության ու համակարգչի դարում գրքի նկատմամբ հետաքրքրությունը պակասի. կան մի շարք այլ հետաքրքրություններ, ինչպիսիք են գունագեղ հեռուստահաղորդումները, մուլտերը, ֆիլմերը, համակարգչային գրավիչ խաղերը և այլն:

Սակայն իրականում այս հետաքրքրություններից ոչ մեկը համեմատության եզր չունի ընթերցանության, ընթերցանության տված հաճույքի ու օգուտի հետ:

Ինչու՞ հարցումն այլ պատկեր ցույց կտա: Շատ պարզ: Ֆորումներից առավել հաճախ օգտվում են գրել ու կարդալ սիրող մարդիկ, ի տարբերություն չատերի, սոցիալական ցանցերի և այլն: Հետևաբար ակումբում, որտեղ չեմ չափազանցնում, մեծ քանակությամբ ինտելեկտուալ երիտասարդություն է հավաքված, հարցման այդ արդյունքները տարօրինակ չեն լինի, թեև կրկնում եմ, չեն համապատասխանի հասարակության պատկերին:

Այժմ քննարկման բուն թեման, որը թերևս ամենից օգտակար պետք է լինի երիտասարդ ծնողների, ինչպես նաև ակումբի ապագա ծնողների համար: Ինչպե՞ս, ի՞նչ մեթոդներով երեխային կապել գրքին, սովորեցնել նրան կարդալ, նրա համար դա դարձնել հետաքրքիր ու հաճելի զբաղմունք:

[Estrella]

Հարցադրումդ շատ լավն է, կարծում եմ միակ միջոցը օրինակ ծառայելն է, Ինչքան էլ փորձես երեխային համոզել, որ գիրքը հետքրքիր է, միևնույն է եթե նա տեսնում է, որ հայրը գամված է հեռուստացույցին, իսկ մայրն էլ, ատամները կրճտացնելով, սպասում է , թե երբ է հեռակարավարման վահանակը իր ձեռքը անցնելու, ապա նա երբեք գիրք չի կարդա, կամ էլ կկարդա , եթե կաշառված լինի, որ դրանից հետո անմիջապես կարող է համակարգչային խաղեր խաղալ

[Chuk]

Ես կարող եմ պատմել, թե մայրս ինձ ինչպես է «սովորեցրել» կարդալ:
Շատ էի սիրում, որ ինքն իմ համար հեքիաթներ էր կարդում: Կլանված լսում էի:
Ինքն էլ մի անգամ կարդաց, 2 անգամ, 3 անգամ, 100 անգամ, իսկ 101-րդ անգամը վերցրեց ու ամենահետաքրքիր տեղում կիսատ թողեց՝ ասելով. «Խոհանոցում գործեր ունեմ»: Էլ լաց, էլ կոծ... ամենահետաքրքիր տեղն ա, արքայադուստրը կամ կզարթնի, կամ չէ, դևը կամ արքայազնին կհոշոտի, կամ էլ արքայազնը իրա գլուխը կթռցնի: Բայց չէ, մայրս «գործեր ուներ»: «Շատ ես ուզում, ինքդ կարդա», - ասաց, - «տառերը գիտես»: Ստիպված սկսեցի կարդալ: Դե քիչ էր մնացել, մի 10 տող երևի: Բայց հաջորդ անգամ ավելի շուտ կիսատ թողեց, հետո էլի, էլի ու էլի: Ես էլ ստիպված կարդում էի, դե բա ինչ անեի, հո աննման հեքիաթը կիսատ չէր մնալու:

Արդյունքում կապվեցի գրքին: Հետո արդեն ես էի վերցնում ու զրոյից կարդում: Ստիպում էի, որ հետաքրքիր գրքեր տաս:

Ուրիշ ի՞նչ մեթոդներ կան:

[Մանոն]

Սիրելի Չուկ, շնորհակալ եմ լավ թեմայի համար: Այս հարցն ինձ միշտ հուզել է, թե ինչպես երեխաներին կապել գրքին, հարգել տալ գիրքը, ընթերցանությունը: Չգիտեմ տեղին է ավաղ ասելը, թե ոչ, բայց տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացումն իր հետ իսկապես խնդիրներ բերեց, որոնց լուծումն իրոք դժվար է: Բայց կարելի է հուսալ, որ գրքասեր հասարակությանը կհաջողվի փոխանցել այդ սերը մեր սերնդի գոնե 50-60 տոկոսին: Գիտեմ` տարիների հետ այդ թվերն էլ կնվազեն, ժամանակը ցույց կտա...
Թե ինչպես կապել երեխային գրքին, կարծում եմ առաջին հերթին` սեփական օրինակով: Եթե աչք բացելու օրից երեխան ծնողներին տեսնի կարդալիս, դա անպայման կանդրադառնա նրա հետագա զարգացման, ներաշխարհի ձևավորման ժամանակ: Ես անձամբ իմ բալիկներին սիրել եմ տվել գիրքը` դեռ փոքրուց կարդալով նրանց համար հեքիաթներ: Հետո երբ տառաճանաչ դարձան, մեկ-մեկ որևէ հետաքրքիր գրքի սկիզբ էի պատմում ու լռում: Իսկ երբ սկսում էին հարցերով ողողել, գիրքը տալիս էի իրենց ու ասում. մնացածն` ինքներդ: Իսկ հետո մեծ բավարարվածությամբ նկատեցի, որ առանց իմ հուշելու, գնացել գրադարան են գրվել ու հերթով կարդում են ուսուցիչների հանձնարարած գրքերը:
Ծնողի դաստիարակությունը այս և շատ այլ հարցերում կողմնորոշիչ է, մանավանդ վաղ հասակում, երբ դեռ երեխան նոր է ձևավորվում:
Այս մասին կարելի է երկար խոսել, հուսամ դեռ կարծիք գրողներ կլինեն:
Վայյ Չուկ քո գրառումը դեռ չկարդացած` գրել եմ գրեթե նույն բանը

[Աշխեն]

Շատ-շատ ակտուալ թեմա է, թե ինչպես եմ ես սկսել գիրք կարդալ, ուղղակի արյանս մեջ է եղել, քանի որ մայրս գրականության մասնագետ է, տառերը սովորել եմ մինչ դպրոց գնալս, առաջին դասարանում էլ արդեն համադասարանցիներիս համար հեքիաթներ էի կարդում…
Իսկ այսօրվա երիտասարդության համար ուզում եմ ասել, որ համաձայն չեմ, թե հարցը տեղեկատվական տեխնոլոգիաներն են, համակարգիչը կամ հեռուստացույցը:
Ուղղակի բերեմ մի օրինակ, ինձ բարեկամ դպրոցահասակ երեխաներից մեծ մասը, չունի համակարգիչ, շատ քիչ է նայում հեռուստացույց և, ֆիլմ ասելով, հասկանում է սերիալ:Այսինքն այն ինչ տալիս է գիրքը, հաստատ որևէ այլ աղբյուրից (ինտերնետ) և որևէ այլ տեսքով (օր. ֆիլմ) չեն ստանում:
Բայց պատրաստ են ամբողջ օրը լսել Հայ տղեքի հերթական «հիթը» քան մի հատ փոքր գիրք կարդան:
Չգիտեմ հետևությունը որն է, միգուցե ուղղակի այդ կարգի սննդի կարիք մեր երիտասարդությունն այլևս չունի?
Տեղին է հիշել Իսահակյանի խոսքերը՝ «Ես ձեզ ասում եմ կգա հոգու սով, և դուք կքաղցեք լիքը սեղանների առջև»: Հոգու սովը վաղուց է պատել մեր հասարակությանը

[ministr]

Գրքի հետ ինձ ծանոթացրել են դեռ մինչև դպրոց գնալս, այնպես որ այբուբենն արդեն գիտեի
Հետո նվիրեցին Ինչ է Ով է հանրագիտարանի հատորները, որտեղի կցկտուր տեղեկությունները իհարկե չէին բավարարում.. ու գնաց..

[Norton]

Կարևորա նաև դպչոցական ծրագրի ճիշտ կազմումը , ըստ իս: Դպրոցական ծրագրում գրքեր կան, որոնք կարդալուց հետո, ցանկությունդ կորում է նոր գիրք վերցնել ու կարդալ, լուրջ:

[Հայկօ]

Կարդալ սովորել եմ 5 տարեկանում, ու բավականին երկար ժամանակ ձեռքս ինչ ընկել է՝ բոլորը կարդացել եմ անխտիր: Տարօրինակ էր, բայց ինձ համոզելու կարիք չի եղել. հենց սկզբից ահավոր շատ սիրել եմ կարդալ: Սկզբում, բնականաբար, հեքիաթներ էի կարդում. տարբեր ժողովուրդների հեքիաթների գրքերի շատ մեծ հավաքածու ունենք), բայց զուգահեռ սկսեցի նաև այլ բաների վրա ուշադրություն դարձնել: Օրինակ՝ առաջին դասարանում կարդացի Կունի «Հին Հունաստանի լեգենդներն ու առասպելները» հրաշալի գիրքը. բոլոր ծնողներին խորհուրդ կտայի իրենց երեխաներին անպայման տալ այս գիրքը. անտիկ բոլոր հերոսներն ու աստվածները անդառնալիորեն մեխվում են հիշողությանդ մեջ: Հիշում եմ, որ շատ էի սիրում «Հետաքրքրաշարժ ֆիզիկա» երկհատոր գիրքը: Ընդ որում՝ այն, ինչը հավանում էի, կարդում էի առնվազն երեք անգամ: Սիրածս բոլոր գրքերը քրքրված են: Հետո սահուն անցում կատարեցի դեպի արկածային գրականություն: «Արկածային գրադարանը», Ժյուլ Վեռնի գրեթե բոլոր թարգմանված վեպերը, Մայն Ռիդի հնգհատորյակը, լի՜քը Ջեկ Լոնդոն... Կրկին՝ կարդում էի մի քանի անգամ: Բախտս բերել է. հսկայական գրադարան ունենք: Շատ էի սիրում կենդանիների մասին գրքերը՝ թե՛ գեղարվեստական և թե՛ բնագիտական: Մեծ հաշվով՝ միայն հայկական պատմավեպերը չէի սիրում (չնայած Րաֆֆի բավականին շատ կարդացել եմ, «Խաչագողը»՝ երեք անգամ, «Գևորգ Մարզպետունի» էլ և այլն). արտասահմանյան պատմական վեպերը բավականին հաճույքով էի կարդում:

Կարդալուս անհագ ցանկության մեջ մեծ դեր ուներ այն, որ, ընդհանուր առմամբ, երեկոյան ուրիշ անելու բան չկար. մութ էր: Բայց դե եթե հետաքրքիր գիրք էր լինում, ցերեկներն էլ գրքից չէի պոկվում: Արագ էի կարդում:

Երեխային գրքին «կապելու» մասին. քույրս, օրինակ, էջը մեկ-երկու դրամով գիրք էր կարդում : Հայրս էր գործարքը կնքել: Մի քանի հաստափոր գիրք այդպես մի կերպ կարդաց, հետո արդեն ինքն էր հորս համոզում, որ գիրք բերի :

[Ուլուանա]

Կարևորա նաև դպչոցական ծրագրի ճիշտ կազմումը , ըստ իս: Դպրոցական ծրագրում գրքեր կան, որոնք կարդալուց հետո, ցանկությունդ կորում է նոր գիրք վերցնել ու կարդալ, լուրջ:

Համաձայն եմ։
Ի դեպ, դրա հետ քիչ թե շատ կապված մի բան էլ հիշեցի. մայրս մեզ համար միշտ հատուկ ընտրում էր գրքեր, որոնք համարում էր, որ արժե կարդալ տվյալ տարիքում։ Ու հիմնականում հաճույքով կարդում էինք։ Բայց պատկերացնում եմ, որ եթե առնվազն էդ տարիքի համար ոչ հաջող գրքեր կարդալ տար, չեմ բացառում, որ իրոք գիրք կարդալու հետաքրքրությունը կորչեր կամ գոնե նվազեր։ Կարծում եմ՝ հատկապես վաղ տարիքում, երբ երեխան դեռ նոր–նոր է սկսում ծանոթանալ գիրք երևույթի հետ, շատ կարևոր է ճիշտ գրքեր կարդալը։ Բացի դրանից, գրքեր կան, որոնց մասին կարելի է միանգամայն սխալ կարծիք կազմել սխալ ժամանակ կարդալու դեպքում։ Վերջերս ինչ–որ թեմայում Հայկօ–ն գրել էր «Փոքրիկ իշխանը» վաղ տարիքում կարդալու աննպատակահարմարության մասին՝ սեփական փորձն օրինակ բերելով։ Ես էլ եմ համանման փորձ ունեցել նույն գրքի հետ կապված։ Չգիտեմ՝ ոնց էր պատահել, որ էդ գիրքը ձեռքս էր ընկել տարրական դասարաններում սովորելիս։ Որ հիշում եմ՝ ինչ անհասկանալի ու տառապալից զբաղմունք էր էդ ընթերցումը... Մի քանի էջ տառապելուց հետո տաղտկահարված մի կողմ շպրտեցի։ Բարեբախտաբար ավելի մեծ տարիքում էդ սխալն ուղղվեց։

[VisTolog]

Գրքի հետ ինձ ծանոթացրել են դեռ մինչև դպրոց գնալս, այնպես որ այբուբենն արդեն գիտեի
Հետո նվիրեցին Ինչ է Ով է հանրագիտարանի հատորները, որտեղի կցկտուր տեղեկությունները իհարկե չէին բավարարում.. ու գնաց..

Ժամանակին, որ ինտերնետի մեջ դեռ չէի խորացել, հիմնականում "Ինչ, Որտեղ, Երբ, Ով"-ն էի կարդում, բայց հիմա դրան փոխարինում է ինտերնետը

ՀԳ Նոր ստեղծված հանրագիտարանները շատ գեղեցիկ են, ու ահագին ինֆո կա, ի տարբերություն հին հանրագիտարանների: Չնայած դա բնական է...