Մեջբերում Հայկօ-ի խոսքերից Նայել գրառումը
Վերջերս անընդհատ լսում ու կարդում եմ, որ դեմոկրատիան՝ ժողովրդավարությունը, սխալ արժեք է, մեզ դեմոկրատիա պետք չէ, ոչ ոքի դեմոկրատիա պետք չէ ընդհանրապես, և, առհասարակ, ժողովուրդը ոչ մի բան որոշելու իրավունք պիտի չունենա: Նաև՝ որ դեմոկրատիան «արևմտյան» երևույթ է, մեզ՝ հայերիս, այն խորթ ու օտար է՝ ըստ սահմանման, մենք մե՛ր օրենսգիրներն ենք ունեցել դարեր առաջ, մեզ օտար հասարակարգեր ու օրենքներ հարկավոր չեն և այլն: Հաջորդ տեսակետը, որ տարածված է. դեմոկրատիան միայն անունով է ժողովրդավարություն, իսկ իրականում՝ ստեղծված է մարդուն առավելագույնս շահագործելու համար: Մի խոսքով՝ բոլորը չնշեմ, կարծիքները շատ են: Քննարկե՞նք:
Կարևորագույն թեմա ես առաջարկում, Հայկօ յան,
Բայց երբ նայեցի արդեն եղած քննարկումը, հասկացա, որ այն ոչ մի տեղ էլ չի տանի, քանի որ հարցերը քննարկվում են հիմքից և կոնտեքստից դուրս: Եթե անգլերեն կկարդաս, մոդերաթորից վերցրու իմ մայլը, կամ քոնն ուղարկիր, մի 20 էջանոց հեշտ ընթեռնվող տեկստ կուղարկեմ կոնկրետ դեմկրատիայի առաջացման և գոյության պայմանների մասին:
Այստեղ նշեմ միայն, որ դեմոկրատիան հասկանալու համար պետք է հասկանալ, թե որն էր պատճառը, որ այն առաջացավ 13 դարի Անգլիայում այլ ոչ թե ցամաքային Եվրոպայում, կամ իսլամական աշխարհում, կամ 2009 թվի Հայաստանում: Մի խոսքով, դա հետաքրքիր է և եթե քաղաքականության մեջ ես, այն իմանալ պարտադիր է
Հետաքրքրվողներին ասեմ նաև, որ հայկական քաղաքական-հասարակական մտածելակերպում քաղաքագիտական շատ հասկացություններ դոգմատիկ- մակերեսային իմացության և դիտարկման մակարդակում են: Շատերին թվում է, թե դեմոկրատիան վայրի բույսի պես մի բան է, տնկես ու մի քիչ ջրես, կկպնի, կաճի: Էդպես չէ, դեմորկրատիան ջերմոցային-պետական հոգածության պայմաններ է պահանջում, և եթե մի րոպե աչքդ հեռացրեցիր, մոլախոտերը կհոշոտեն: Բայց այն հզոր է, երբ նորմալ խնամք է ստանում, աճում, արմատներ սփռում: Այ այդ դեպքում է, որ դեմոկրատիան պտուղ կտա և կստվերի ու կոչնչացնի սափրագլխին էլ, ցանկացած հաբռգածի էլ:
Միջնադարյան Անգլիայում դեմոկրատիան ստեղծվեց գործող բոլոր քաղաքական ուժերի ջանքերով, շահերի շատ սուր պայքարում: Ամերիկյան իրավունքների հռչակագիրը նույնպես ստեղծվեց այն բանից հետո, երբ զինված մարդիկ նստեցին մի սեղանի շուրջ, հանեցին զենքորը դրեցին սեղանին և իրար հարցրին, մինչև երբ պետք է իրար կոտորենք՞: Հռչակագիրը ընդունվեց երբ բոլորն արդեն պատրաստ էին իրար զիջելու: Հայաստանում իրար դեմ կանգնած համարժեք, հակամարտող, իրար ոչնչացնելու պատրաստ ուժեր չկան և դրա համար էլ էստեղ դեմոկրատիա չի էլ ծնվի:
Իսկ թե ինչ է դեմոկրատիան, դա արդեն ամեն մեկն իր ձևով կարող է ընկալել.