Հենց նոր եմ գրել, թարմ-թարմ, յուղը վրան, չնայած հեչ էն չի, ինչի մասին ուզում էի գրել
…
Կարծես պետք է ձյուն գա, որ որոշեմ գրիչը ձեռքս վերցնել ու ստեղծագործել: Ես ուզում եմ մի բան պատմել, բայց դժվարանում եմ մտքերս հավաքել, հասկանալի դարձնել ու թղթին հանձնել: Ինչ-որ բան քնած էր իմ ներսում, որ այս ձյունն արթնացրեց: Չէ՛, նույն խոշոր փաթիլները չեն, որոնք տարիներ առաջ ինձ շշնջում էին, իսկ հետո նաև գոռում. «Դու հրավիրված չես»: Սա այն նույն ձյունը չէ, որի սկսվելուն պես ես լուսանկարիչ դարձած զբոսնում եմ քաղաքով ու լուսանկարում թափառական շներին: Սա շատ սովորական, անհրապույր ու անհետաքրքիր ձյուն է, որը գետնին հասնելուն պես ցեխ է դառնում:
Ես ծուլորեն տանից դուրս եկա և քայլեցի դեպի մեր բուհի ուս. խորհրդարան: Պետք է կարնավալի հրավիրատոմս վերցնեի. մի միջոցառում, որին մասնակցել չէի ուզում ու չգիտեմ, թե ինչու էի, այնուամենայնիվ, որոշել գնալ: Ես սիրում էի կարնավալներին հետաքրքիր հագուստով ներկայանալ, լինել օրիգինալ, ուշադրության կենտրոնում, շահել մրցանակների մեծ մասը, բայց անցյալ տարվանից արդեն հավես չունեմ նման բաների: Ֆարմերի Լուսոն կգար ու իր ծաղրածուի ձայնով կհարցներ. «Չե՞ս գալու կարնավալին»: Իսկ ես առիթ կփնտրեի, որ նրանից ազատվեմ: Այս տարի էլ հավես չունեմ ու չգիտեմ, թե ինչու, ում «ինադու» եմ որոշել գնալ: Ասես իմ դարն արդեն անցել է:
Հրավիրատոմսերը վերցնելուց հետո գնացի գնումներ կատարելու: Զզվում եմ այս ամանորյա եռուզեռից: Ինձ ընդամենը մի նվեր էր պետք մորս համար, որ Նոր տարվա գիշերը, երբ նա Ձմեռպապիկություն անելով մեր փաթեթները դնի տոնածառի տակ, մի նվեր էլ իր համար գտնի: Անկասկած, նա ոչ մի դեպքում չի մոռանա եղբորս համար էլ նվեր դնել տոնածառի տակ, չնայած նա հեռու է, այդ գիշեր տուն չի գալու: Մինչև հիմա էլ մայրս չի հաշտվում, որ որդին բանակում է. ամեն անգամ ճաշելիս երեքի փոխարեն չորս ափսե է դնում, բայց չորրորդն այդպես էլ դատարկ է մնում, եթե, իհարկե, ես չեմ որոշում միանգամից երկուսն օգտագործել:
Այդպես էլ չկարողանալով մորս համար հարմար նվեր ընտրել՝ կմտնեմ գրենական պիտույքների խանութ, որ բացիկներ գնեմ գրչակից ընկերներիս համար: Կընտրեմ փայլփլուններից քիչ փայլփլունները, որովհետև ոչ փայլփլուններ չկան. ասես բացիկի տոնական լինելը նրա վրայի փայլերով է որոշվում:
Հետո կզգամ, որ ինչ-որ բան խեղդում է ինձ. ես պետք է գրեմ: Բայց տուն գնալ չեմ ուզենա. այնտեղ կոտրվում է գրիչ բռնելու ցանկությունը: Ու կփորձեմ երթուղային նստել, որ գնամ «Յամ-յամ»: Մինչ հավի նման անուշադիր կկանգնեմ կանգառում, երթուղայինը կգա, դուռն ինքնիրեն կբացվի, և ես կբարձրանամ: Մինչ կփորձեմ զբաղեցնել միակ ազատ նստատեղը, հետևիցս կլսեմ.
- Կարո՞ղ ա գիտես քո համար եմ բացել:
Հետ կնայեմ ու կտեսնեմ մի կնոջ՝ ձեռքին լիքը տոպրակներ: Կամաչեմ արածիս համար ու դեռ չզբաղեցրած նստատեղից կհեռանամ՝ տեղ տալով նրան: Կինը փնթփնթալով կնստի՝ չփորձելով հասկանալ, թե ինչ եմ մտածում այդ պահին: Իսկ ես զղջում էի, որ նրա նետած կոպիտ արտահայտությանը չպատասխանեցի. «Իսկ ինչու՞ ոչ. մի՞թե մարդ ամեն ինչ իր համար է անում»: Եվ վարորդին կխնդրեմ, որ կանգնի փոստի մոտ, բայց նա չի լսի ինձ ու ավելի ուշ կմոտենա մայթին: Ես ստիպված կլինեմ մի քիչ ոտքով գնալ, բայց ոչինչ, սիրում եմ ձյան տակ քայլել: Կմտնեմ փոստ ու կուղարկեմ նամակներս. մեկը՝ Վայք, մյուսը՝ Ալավերդի: Դուրս կգամ ու կքայլեմ դեպի «Յամ-յամ»: Ճանապարհին մի գժված տղայի կտեսնեմ, որն ամբողջ ուժով կխփի ծառին՝ փորձելով թափ տալ դրա վրայի ամբողջ ձյունը: Հետո մաշված շորերով մի մուրացկան տատիկի կտեսնեմ, որը երևի առավոտվանից անշարժ կիսապառկել է պատի տակ. նրա վրա հաստ շերտով ձյուն է նստել:
Ու կմտնեմ «Յամ-յամ», որը սովորականից մարդաշատ կլինի, բայց իմ սիրած տեղերից մեկն ազատ կլինի: Այստեղ տարիներ առաջ Դավիթ անունով մի ռուսախոս նկարիչ հետս զրույցի էր բռնվել, հետաքրքրվել, թե ինչ եմ գրում, իմանալով, որ օրագիրս է, զարմացել: Նա հազիվ էր խոսում, լեզվի ինչ-որ հիվանդություն ուներ, որի անունը չի տպավորվել, որովհետև այն ժամանակ դեռ առաջին-երկրորդ կուրս էի, շատ բան չգիտեի: Օրագրիս հենց առաջին էջին մի վհուկ էր նկարել, որին ժամանակին ինձ էի նմանեցնում:
Այստեղ ձյան ներշնչանքով գրել եմ իմ «13-րդը» պատմվածքը, որն այդպես էլ ոչ ոք չի կարդա: Ու հենց այս աթոռին նստած սովորել եմ սիրել ու վայելել մենակությունը, ցանկացել եմ մեծ-մեծ տառերով ձյան վրա գրել ու ամբողջ աշխարհով մեկ բղավել. «Ես մենակ եմ, բայց երջանիկ»: Այն անկյունում նստած կարդացել եմ «Աննա Ֆրանկի օրագրի» վերջին էջերը, որն ինձ համար սոսկ հրեաների պատմություն չէր, այլ դեռահաս աղջկա մի ամբողջ աշխարհ: Երազել եմ անձամբ ճանաչել Աննային, ինչ-որ տեղ նմանություն գտել իմ ու նրա միջև:
Հիմա էլ ուզում եմ դուրս թռչել ու բղավել, որ ես մենակ չեմ, Աստված ինձ հետ է:
Եվ սպասում եմ Ամի զանգին, բայց կզարմանամ, եթե խոստումը պահի: Մենք որոշել էինք դուրս գալ և կիսվել մեր վերջին ամիսներից, թափառել, ինչպես մի աշնանային երեկո, երբ երկուսս էլ հոգնել ու զզվել էինք ամեն ինչից:
Բայց Ամն ինձ զարմացրեց, զանգահարեց: Նա կարողացավ պատճառ հորինել և հետաձգել մեր հանդիպումը:
Իսկ ես դուրս եկա «Յամ-յամից»: Ձյունը դեռ գալիս էր: Ես քայլում էի ինքս ինձ հետ այնպես, ինչպես կատուն, որը թափառում է մեն-մենակ:
Էջանիշներ