Մարկիզ ջան ոնց էս այդ մարդկանց մտավորական ասում? Դրանք աղիստամոսաքյին համակարգով են առաջնորդվում...
Դեմոկրատիա (ժողովրդավարություն)
Դիկտատուրա (բռնապետություն)
Օլիգարխիա
Անարխիա (անիշխանություն)
Մարկիզ ջան ոնց էս այդ մարդկանց մտավորական ասում? Դրանք աղիստամոսաքյին համակարգով են առաջնորդվում...
Իհարկե, մտավորական են: Լավ բժիշկն ու դասախոսը, անկախ իրենց քաղաքացիական հասունության աստիճանից, մտավորակա՞ն չեն:Rammer-ի խոսքերից
Քվեարկել եմ օրիգալխիայի օգտին… օլիգարխիա, որովհետև երկիրը "կառավարվում է" ոչ թե մեկ այլ մի խումբ անձանց կողմից ու այս պարագային անձը լինի դա օլիգարխ կամ "նախագահ" որևէ բան անել չի կարող, սա ավելի վտանգավոր է քան միապետությունը. չնայած կարելի է պնդել որ դրանք սկզբմունքորեն նույն բանն են… Օլիգարխիկը մի առանձնահատկություն ունի որ այն կարող է առաջանալ նաև դեմոկրատական հասարակարգերում և դրա առաջն առնելու համար հատուկ օրենքներ են մշակվում… գտնում եմ որ սրա դեմ պայքարը շատ ավելի լուրջ է քան միապետության… Հայաստանի դեպքն առավել առանձնահատուկ է և ավելի վատ քան կլասիկ օլիգարխիան… ինչու… եթե կլասիկ օլգարխիան ենթադրում է տնտեսական մենաշնորհ երկրի ներսում ապա մեր դեպքում դա նշանակում է թալանի մենաշնորհ, այսինքն կլասիկ օլիգարխն այնուամենայնիվ շահագռգռված է ժողովրդի գնողունակությամբ, բարեկեցությամբ ու նրա մասնակցությամբ տնտեսության զարգացման մեջ. մեր դեպքում օլիգարխը շահագռգռված է դրսից եկող օգնություններով, արտաքին առևտրով (գազ, նավթ և այլն որոնք հետո ժողովրդի վրա ավելի թանկ վաճառվելու է), իսկ ժողովրդի գնողունակությունը հիմնված է մեծամասամբ արտագնա աշխատանքի ու թրանսֆերների վրա: Սա մեր օլիգարխներին դարձնում է բացառիկ դաժան ու անզիջող… նրանց հարստացման միջոցը երկրի տնտեսությունը չի, իսկ ժողովրդին սանձելն ու սսկացնելը կատարվում է զուտ ուժային միջոցներով ու եթե ուշադիր լինենք ապա բանակն ու ոստիկանությունն այնուամենայնիվ նրանց ամենավստահելի միջոցները չեն, այլ նրանց հետ սերտաճած անձնական պահակախմբերը… մի դիտարկում ևս… բռնապետություններում կամ օլիգարխիկ համակարգերում հասարակական դժգոհությունները որքան էլ որ դաժան ձևով են սանձվում, այնուամենայնիվ ամակարգը վերջում գնում է որոշակի զիջումների հասկանալով որ կան սահմաններ որնոք պետք է պահպանվեն և սա արվում է զուտ գործնական նպատակներով այլ ոչ թե բարեգործությունից ելնելով… մեր պարագային ոչ հասարակությունը ոչ էլ համակարգը զիջելու բան ունեն…Երևի սա է պատճառը որ Սերժը իր առջև ծառացած պրոբլեմները փորձում է դրսում կամ "դրսի"միջոցով լուծել (ինչում նա շարժմանն է մեղադրում)… "Հայկական օլիգարխիկ համակարգի" առանձնահատկություններից մեկն էլ այն է, որ հասարակությունն արագ տեմպերով բարոյազրկվում է ինչը չես ասի այլ օլիգարխիկ ու դիկտատուրային համակարգերի համար (Ադրբեջանն անգամ այս առանձնահատկությունը չունի)
Առ այսօր նրանց հաջողվել է դա իրականացնել, բայց 2008-ի Սեպտեմբերի 21-ից հետո կյանքն ու հանգամանքներն անդառնալիորեն փոխվեցին…
Փոխելու ձևերը՝ կողմ եմ բոլոր օրինական ձևերին, բայց գնալով հակվում եմ մտածելու որ դա անհնար է… Միսյո Տղեբյունի հետ համաձայն եմ երկու ձեռքով և երեք ոտքով… ամեն գնով ազատվել, ամեն գնով
Խառնվեմ էլի: Ներող ըլեք ապե:Բոլոր օրենքները գործում են որոշակի հաշվարկման համակարգում: Ամեն ինչն է այդպես...կեցցե պոլիտեխըՀիմա...Ժողովրդավարական երկրներում այո գործում են ժողովրդավարական ջանջալ մեխանիզմները, բայց քո նշած համակարգերից և ոչ մեկում չի կարող գործել այդ մեխանիզմները` հաշվարկման համակարգերն են տարբեր: Կոմիտ ասած գերմանիայում չինարենով սուպերմակետում առևտուր չես անի( էս կատակով, հիմա արդեն կանես
): Բայց թշնամուն հաղթելու համար պետք ա իրա լեզուն`օրենքները իմանանք և օգտագործենք: Իսկ մենք ոտներս դրել ենք մի կոշիկի մեջ ու մենակ շարժվում ենք ժողովրդավարական "լեզվով"...Չգիտեմ կարող է գիրքը կարդամ և համոզվեմ որ այդպես հնարավոր է մի բան փոխել, բայց էս պահին մեղմ ասած թերահավատորեն եմ մոտենում այդ տակտիկային...
Ուրեմն, ԱՄԷ-ում, անկախ այն բանից, որ երկիրը կառավարվում է էմիրների խորհրդի կողմից, միապետություն է: Այն էլ բացարձակ: Միապետությունը կառավարման համակարգ է: Ի միջի այլոց, Եվրոպական երկրների մեծ մասը սահմանադրական միապետություններ են: Սա բոլորս էլ լավ գիտենք: Բայց կառավարման համակարգը մի բան է, հասարակարագը մեկ այլ բան: ԽՍՀՄ սահմանադրությունը ամենադեմոկրատական սահմանադրություններից մեկն է, իսկ փաստացի երկրում դիկտատուրա էր: Մեկ մարդու դիկտատուրա Ստալինի ժամանակ, մի քանիսի (քղբյուրոյի) դիկտատուրա մնացածի ժամանակ:
Ուրեմն էս վերևի գրածս լրիվ շիլաշփոթ էր: Հիմա ասեմ, թե ինչ էի ուզում գրել:
Օրենքները դեմոկրատական երկրկներում գրվում են նրա համար, որ ընդհանու կարգ ու կանոնից օգուտ ստանա ողջ հասարակությունը (Եվրոպա): Իսկ ավտորիտար ռեժիմով երկրներում օրենքները գրվում ու կիրառվում են նրա համար, որ ընդհանուր կարգ ու կանոնի արդյունքում հարատևի դիկտատորը, ու որ նրա կառավարմանը ոչ իմ վտանգ չսպառնա (ԱՄԷ): Դեմոկրատական երկրներում բոլորը օրենքները պահում են նախ, քանի որ հասկանում են, որ օրենքը պահել է օգուտ է նաև իրենց, և երկրորդ գիտեն որ կպատժվեն (Եվրոպա): Ավոտրիտար երկրներում, օրենքին հետևում են միայն այն պատճառով, որ կպատժվեն, եթե օրենքին չհետևեն (ԱՄԷ): Դեմոկրատական երկրներում օրենքին հետևելը ապահովում է արդյունավետ կառավարման մեխանիզմներ, և հետևապես նաև արդյունավետ տնտեսություն ու բարեկեցիկ հասարակություն (Եվրոպա): Դիկտատուրայով երկրներում հասարակությունը կարելի է մշտապես ստիպել որ հետևեն օրենքներին, հասարակությանը հսկայական ռեսուրսներով ու փողով կերակրելով (ԱՄԷ): Կարճ ասած, ԱՄԷ տիպի օրինապահ հասարակությունը կարող է գոյատևել այնքան, քանի դեռ ԱՄԷ-ն նավթ ունի ու հարուստ է: Հենց վերջացավ, բոլորը պալաժիտ կանեն օրենքները: Ոչ մի ԱՄԷ-ում ապրող արաբ Եգիտոսում ապրող արաբից իր մենթալիտետով չի տարբերվում: Բայց մի տեղ կարգ ու կանոն կա, իսկ մյուս տեղում բարդակ է, քանի որ մի տեղ նավթ կա, շատ փող կա ու քիչ բնակչություն, իսկ մյուս տեղում ոչ մի բան չկա, ու մի վախտ բնակչություն: Իսկ դրան հակառակ դեմոկրատական երկրներում, որտեղ օրենքին հետևելն ու դեմոկրատական մեխանիզմները ի վերջո հանգեցրել են արդյունավետ տնտեսական համակարգի, անկախ այն բանի կա նավթ, կան ռեսուրսները, թե չկան, հասարակությունը կապրի բարեկեցիկ կյանքով: ԱՄԷ-ում փողերի հասկայական մասը գնում է էմիրներին, բայց մի ահագին էլ, քանի որ շատ կա, գնում է սահամանափակ թվով բնակչությանը, ու բոլորը երջանիկ են: Եվրոպայում, տնտեսությունն աշխատում է, ու կան եկամուտների բաշխման ու վերաբաշխման հստակ գործող մեխանիզմներ, որոնք բոլորին բավարարում են:
Էսօր, ԱՄԷ տիպի երկիր հոտխորհրդայիններից դառնում է Ղազախստանը: Նազարբաեվ միապետի ու նրա ընտանիքի տիրապետության տակ բոլորը երջանիկ ապրում են, ու Ալմաթան այօր ոնց որ եվրոպական առաջնակարգ քաղաք լինի: Նայում ես ու չես հավատում որ ղազաները կարող են ասենք տենց կարոգ ու կանոնով մեքենա քշել: Նավթ կա, լիքը փող կա, ու բոլորը երջանիկ են ու օրինապահ: Նազարբաեվի հասցեին բան ասողին տաս տարի գրողի ծոցը:
Mephistopheles (11.05.2009), Nareco (11.05.2009), REAL_ist (11.05.2009), Վիշապ (11.05.2009)
Ժամանակին արքայազն Կոնդեն հզոր լծակների էր տիրապետում իր տիրույթներում: Իսկ Լուդովիկն էլ մնացածում: Հետո՞ ինչ: դրանից ինչ է, Ժողովդին վնասից բացի ուրիշ բան կար՞: Երբ իրանց համար ժողովրդին իրար մորթել էին տալիս:
…
Հարցը էն չի, թե ինչ ունի ընդիմությունը, հարցը էն է, թե ինչքանով է դա վերաբերվում ժողովրդին ու պետությանը:
Հայաստանում ավտորիտար համակարգ է՝ տեղ-տեղ տոտալիտարիզմի տարրերով: Ավտորիտար համակարգերում պարզա պետքա զարգացած լինի օլիգարխիկ համակարգը, որը և հանդիսնում է ռեժիմի տնտեսական հիմքը, էդքան բան:
Տրիբուն (12.05.2009)
Դեմոկրատիայի իմ պատկերացրած սխեման ա:
Ներքևում իշխանության 3 ճյուղերն են, վերևի գագաթը մասս- մեդիան ա:
Ճուղերից մեկը քաղաքացին է?
Դեմոկրատիայի իմ պատկերացրած սխեման ա:
Ներքևում իշխանության 3 ճյուղերն են, վերևի գագաթը մասս- մեդիան ա:
ճաղերը դժվար է քաղաքացիներ կոչել, բայց վանդակը հաստատ քաղհասարակության "բանտն" է:
Իսկ եթե լուրջ ես հետաքրքրվում, կարող եմ մանրամասնել քեզ նամակով:
Նամակը երկար ստացվեց, էստեղ եմ պատասխանում:
Հայտնի է, որ ձևավորված հասուն, գործող դեմոկրատիան ունի իրար հետ որոշակի հարաբերություններով խարսխված իշխանության 4 ճյուղ: Անունները գիտես, բոլոր քաղաքականությամբ զբաղվողները գիտեն:
Ներկայացված մեդելը սխեմատիկորեն նկարագրում է է դրանց հարաբերությունները: Ստորին 3 ֆորմալ իշխանական ճյուղերը /ներկայացված են որպես բուրգի գագաթներ- օրենսդիր, դատական, գործադիր/ գտնվում են միևնույն հարթության վրա, իսկ ազատ մամուլը /ինֆորմացիան/ հանդես է գալիս որպես բոլորի հանդեպ գերագույն ուժ- որպես ժողովրդական վերահսկողության հիմնական լծակ -իշխանություն: / վերին գագաթն է/: Բուրգի կողմերը սուբյեկտներ չեն, այլ ներկայացնում են այդ երեքի հարաբերությունները: Այսինքն բոլորն էլ իրար հակազդելու հնարավորություններ ունեն:
Ստորին ճյուղերը միտում ունեն կոռռուպցիայի ու դրանով էլ զբաղված են անկախ երկրից: Իսկ ազատ մամուլն էլ զբաղված է դրանց կերած բողկերը բացահայտելով: Ու հենց ազատ ինֆորմացիան է հանդիսանում այն զսպիչ մեխանիզմը, որը չափավորում է պաշտոնյաներին ու ընտրյալներին:
Էսքանը մոդելի մասին::
Հիմա դրա հետ կապված հայկական իրականության մասին:
Ազատ մամուլն ինքնին ոչինչ է, եթե չկա տեղեկացված քաղաքացու պատրաստակամությունը իր իրավունքներին տեր կանգնելու ու խախտողին պատժելու: Մամուլը տեղեկացնում է քաղաքացուն սրա նրա ԲՏ-ության մասին, մարդիկ էլ պետք է դրանց պատժեն -էլ չընտրեն, իսկ եթե համը շատ հանած եղավ -նստացնեն, դա էլ չհերիքեց -սատկացնեն: Այսինքն հարցը պատժելն է: Ըստ հայաստանում սավառնող տեսությունների, դեմոկրատիան իրացվում է ամեն ցիկլում միայն նորի ընտրությամբ, բայց չգիտենք, որ դա բավարար չէ- սխալ գործածին պետք է պատժել, որ հինը չկրկնվի: Այսինքն մենք զոռ ենք տալիս միայն իշխանությունից հեռացնելու մեխանիզմին, իսկ իրականում դեմոկրատիան գործուն է միայն ադեկվատ պատժի դեպքում:
Մեր մոտ սաղս էլ ամեն ինչ գիտենք, թե որ ԲՏ-ն ինչ արեց, բայց անհատականորեն ոչ մեկս էլ ձեն չի համում, դեռ հակառակը, ձգտում է մաս դառնալ կերակրատաշտին: Իսկ շատ դժգոհին էլ կանչում են միտինգին, ասում են արի ըստե կայնի, հեսա դրանք վախից տակները կանեն, մենք կդառնանք չեստնի իշխանություն:
Այսինքն այն, որ ասվում է, թե ժողովուրդն է իշխանության տերը իսկապես ճիշտ է, բայց պայմանով, որ ժողովուրդն անհատ-անհատ պատրաստ է այդ իշխանությունը իրացնելու: Ազատ ինֆորմացիան որոշիչ է , բայց էդ ինֆորմացիան նրա համար է, որ մարդը դրանով ինչ որ գործ անի, գոնե իր արժանապատվությանը տեր կանգնի:
Մեր պրոբլեմը ոչ թե կեղտոտ իշխանություններն են, այլ մարդկանց մոտ անձնական արժանապատվության քռչ վիճակը: Սկզբից դա է պետք դզել: Ու դա դզվում է ոչ թե կրթելով, այլ անձնական համարձակությունը խրախուսելով, համը հանածի հանդեպ վրեժի մեխանիզմը, անհատական պատիժը կյանք մտցնելով: Անմիտ է հույս ունենալ, որ եթե հայերով բոլորը ելան միտինգի, կամ կարգ ու կանոն պաշտպանեցին, քաղհասարակությունը կկայանա:
Ոչ, ԲՏ-ն կմնա այնքան, քանի դեռ էդ գործը անվտանգ է:
Այսինքն դեռ մենք շատ հեռու ենք մոդելից ու անիմաստ է հույս ունենալ, որ քաղհասրակության միայն մի էլեմենտը ունենալով, ինչ որ արդյունքի է հնարավոր հասնել: Մոտավորապես նույնն է, որ մեկն ասի, թե արդեն ես մերսեդեսի էմբլեմն ունեմ, հեսա ցեխ-ավազից մերսեդես եմ սարքում, նստեմ քշեմ:
Ես համոզված եմ, որ քաղմասերում սպանված տղերքին մլիցեքը սպանել են հենց արժանապատվություն ցուցաբերելու համար: Մարդիկ չեն դիմացել քֆուրին, անարգանքին ու դիմադրել են: Ի պատասխան- կյանքն են կորցնում:
Հիմա հայաստանի ամենահիմնական հրեշը մլիցեն է: Դրանցից գոնե ամենայլանդկաները պետք է սատկացվեն, որ մյուսները խելքները գլուխը հավաքեն: Ու սատկացնելը պետք է դառնա ոչ թե միտինգի գործ, այլ ամեն մի մարդ պետք է մլիցա ասելուց հասկանա, որ գործ ունի վիժվածքի հետ, բորենու, իժի հետ ու պետք է ձգտի սատկացնել դրան
Այ սրան ենք հասել մեր ազգային-հասարակական հոգեբանության ոչ ադեկվատության պատճառով:
Չի ստացվում էլի, ոնց խոսում եմ հասնում եմ ԲՏ-մլիցուն:
Վերջին խմբագրող՝ Բիձա: 25.04.2010, 18:56:
Rammer (26.04.2010)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ