Ֆիլմերի կրկնօրինակումներ

[Ուլուանա]

Ես վերջին ժամանակներս անցել եմ գրեթե բացառապես ռուսերեն դուբլյաժ նայելուն։ Մի պահ, հատկապես Ավստրալիայում ապրելու տարիներին, կուտը կերել էի, որ ճիշտը օրիգինալ լեզվով նայելն է, անհրաժեշտության դեպքում սուբտիտրերով։ Դրա համար լիքը ընտիր կինոներ չէի գնահատում ըստ արժանվույն։ Սուբտիտրեր կարդալը կարգին շեղում է կադրից ու դիսսոնանսի զգացում է առաջացնում։ Իհարկե, որոշ կատակներ, բառախաղեր ուրիշ լեզվի թարգմանելիս իրենց համ ու հոտը կկորցնեն, բայց ավելի լավ է այդպես, հատկապես որ Ռուսաստանում դուբլյաժի ստանդարտները միշտ շատ բարձր են եղել։ Մյուս տարբերակը ֆիլմը մի քանի անգամ նայելն է, այդ դեպքում կարելի է և անգլերեն, երբ արդեն համարյա անգիր գիտեմ ու կարող եմ թուլանալ ու հաճույք ստանալ։ Բայց դե ամեն ֆիլմ չես կարող նման պատվի արժանացնել։

Մի կողմից ճիշտ ես ասում լիարժեք ընկալելու ու հարմարավետ նայելու տեսակետից, բայց մյուս կողմից էլ էդպես վարվելու դեպքում կարող ա երբեք էլ չսովորես լեզուն էնքան, որ կարողանաս հանգիստ նայել` առանց սուբտիտրերի ու հասկանալ: Խոսքը, բնականաբար, էն լեզուների մասին ա, որոնց տիրապետում ես, ոչ թե լրիվ անծանոթ օտար լեզուների: Ես էլ, օրինակ, էն կինոները, որոնցում գործածվող լեզվին չեմ տիրապետում կամ էնքան լավ չեմ տիրապետում, որ հիմնականում հասկանամ, նախընտրում եմ դուբլյաժով նայել, ոչ թե իմ իմացած լեզուներով սուբտիտրերով: Էդ առումով վերջերս հաճելիորեն զարմացել էի, որ Netflix-ում օտարալեզու ֆիլմեր կան անգլերեն դուբլյաժով: Դե, ամերիկացիների մոտ դուբլյաժն էնքան էլ ընդունված պրակտիկա չի, սովորաբար սուբտիտրերով են ներկայացվում օտարալեզու ֆիլմերը: Բայց պարզվում ա` դուբլյաժ արած ֆիլմեր էլ կան, գուցե քիչ են դեռ, բայց կան:

Ի դեպ, սուբտիտրերի հետ կապված էսպիսի մի խնդիր էլ կա. երբ սուբտիտրեր կան, անկախ քեզնից անընդհատ նայում ես դրանց` անկախ նրանից, թե էդ պահին ասվածն ինչքանով ես հասկացել, մի տեսակ ակամա աչքդ միշտ սուբտիտրերին ա լինում, ինչը, բնականաբար, խոչընդոտում ա ֆիլմի տեսողական ընկալմանը, մինչդեռ եթե սուբտիտրերը չլինեին, ավելի լիարժեք կվայելեիր ֆիլմը: