Չեմ հասկանում՝ ինչու են «հիվանդություն» և «հիվանդ» բառերը չակերտներով:
Հոգեներգործուն նյութերը /բառն ինքն էլ հուշում է/ ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն ազդում են կենտրոնական նյարդային համակարգի վրա: Նրանց ազդեցությունները մարդու «տրամադրությունը կարգավորող կենտրոնների» /ինչպես նաև այլ «կենտրոնների»/ վրա յուրաքանչյուր նյութի դեպքում միմյանցից խիստ տարբեր են լինում՝ առաջացնելով տարաբնույթ ապրումներ, հոգեվիճակներ, վարքագծային փոփոխություններ, հոգեկան ֆունկցիաների աղավաղումներ և այլն:
Մշտական գործածմանը զուգահեռ՝ գլխուղեղում տեղի են ունենում նյարդաքիմիական, նյարդաֆիզիոլոգիական լուրջ, երբեմն՝ անդառնալի փոփոխություններ: Չմանրանամ. արդյունքում ձևավորվում է «կախվածություն», որը պարզապես «սովորություն» չէ, այլ որի հիմքում ընկած են լուրջ ախտաֆիզիոլոգիական երևույթներ: Զուգահեռաբար, անընդհատ թունավորվելու հետևանքով, ախտահարվում են նրանց գրեթե բոլոր օրգան-համակարգերը՝ նյարդային, սիրտ-անոթային, մարսողական, առաջանում են բազմաթիվ բարդություններ, ուղեկցող հիվանդություններ:
Պարզաբանեմ: Մարդը ձեռք է բերում հիվանդագին հակում տվյալ նյութի նկատմամբ: Հերթական դոզաչափը գործածելու ազուսպ, անհաղթահարելի պահանջ է առաջանում, որի հիմքում ընկած են հենց նշածս պատճառները ԿՆՀ կարևորագույն կենտրոնների նեյրոքիմիական մակարդակով: Նա պարզապես չի կարող զսպել ինքն իրեն: Անգամ թմրամիջոցի գործածումը կամովին դադարեցնելու դեպքում, պահանջը հաղթահարելու դեպքում՝ զարգանում է զրկանքային վիճակ /պախմելիա, լոմկա, աբստինենցիա/, որի ժամանակ ի հայտ են գալիս ծանր սոմատիկ, նյարդաբանական, հոգեկան խանգարումներ/տարբեր նյութերի դեպքում միմյանցից խիստ տարբեր են/ և բարդանալու դեպքում՝ կարող են սրանալ բազմաթիվ այլ ուղեկցող հիվանդություններ, կարող է անգամ ավարտվել մահվամբ:
Այսքանից հետո այդ մարդուն ասենք «դու դեբիլ ես»՞, թե՞ «դու հիվանդ ես»… Հիշեցնեմ. սա պարզապես «սովորություն» դիտարկելը ճիշտ չէ, որը փաստում են նաև բոլոր առողջապահական կազմակերպություններն ու մարդկության վերջին մի քանի հազարամյա պատմությունը:
Էջանիշներ