Դորիան` 113

[Dorian]

Նախաբան
114 օր առաջ` 17.01.2009թ.

Սրճարան Աբովյան փողոցի վրա

- Չեմ հասկանում խի չես ուզում: Քեզնից ի՞նչ ա գնում: Տաս րոպե էլ չես խոսա: Ոչ ոք քեզ չի տեսնի, չի իմանա ով ես:
- Ձենս...
- Պրծի էլի: Աբսուրդ բաներ ես ասում: Եթե քեզ թվում ա, թե մեկը քեզ կարևորություն ա տալու ու ընկնի հետևիցդ, սխալվում ես: Ընդեղ բոլորը թքած ունեն: Ամեն մեկն իրա հետաքրքրության համար ա գալու:
- Բա դու՞:
- Ես էլ իմ հետաքրքրության:
- Հետաքրքիր բան չկա: Ես մի անգամ նման տեղ գնացել եմ: Սիրտս խառնում ա:
- Չէ, ընգերս, չես գնացել: Առաջ նման բան չի եղել: Հասկանում ես, որ մենակ ընտրյալներն են ընդեղ գնում: Դու շատ բան կփոխես:
- Ընտրյալնե՞րը: Ընտրողներն էլ դու ու Վ.-ն եք, հա՞: Խելքդ սիրեմ: Էդ ձեր հովանավորն էլ սիրուն-սիրուն խոստումներով բոլորիդ շախի ա գցում:
- Քելե սենց: Դու վաղը գալիս ես ու եթե չես հավանում, ամեն ինչ գրողի ծոցն ես ուղարկում: Հը՞: Իմ խաթր:
- Ի՞նչ ես ուզում, որ խոսամ:

[Dorian]

113 օր առաջ` 18.01.2009թ.

Այնտեղ

«Պատկերացրեք, թե մտել եք մի պարտեզ, ուր բազմատեսակ ծաղիկներ կան: Շատ ծաղիկներ: Դուք հավաքում եք մի գեղեցիկ փունջ` սիրելիին նվիրելու համար, կամ ձեր: Եվ ի՞նչ կանեք հետո: Մի՞թե կկոխրճեք մյուս բոլոր ծաղիկները, ոտնատակ կտաք, որ չհավաքեն մյուսները, կամ որովհետև կարծում եք, թե ամենագեղեցիկ ծաղիկներն արդեն դուք եք հավաքել, իսկ մյուսներն անպետք են»:
Ոչ, աղաղակեցին ձայները: Դե իհարկե ոչ: Ես գիտեի պատասխանը:
- Սա հատված է իմ «Սպիտակ գրքից»:
- Չեմ լսել, - պատասխանեց տղամարդու ձայնը:
- Կարևորը դա չէ: Այժմ եկեք պատկերացնենք, թե ծաղիկների փոխարեն մտքեր են: Մենք մտնում ենք պարտեզ, որտեղ շատ մտքեր կան: Բազմապիսի մտքեր: Մենք հավաքում ենք նրանք, որոնք ճիշտ ենք համարում: Հետո մեզանից շատերը, ցավոք, կոխրճում են մյուսները: Իսկ դա ճի՞շտ է:
Պատասխանը նորից ոչ էր: Էստեղ ես պիտի լռեի: Վերջապես խոսեց սեղանի գլխին նստած կինը:
- Ուրեմն եկեք միասին կրկնենք: Երդվում եմ 113 օր չկոխրճել պարտեզի մյուս ծաղիկները:
Չգիտեմ, թե խի, անկախ ինձանից, մյուսների հետ կրկնեցի:
- Երդվում եմ 113 օր չկոխրճել պարտեզի մյուս ծաղիկները:

Մեքենայի մեջ

- Հավանեցիր, չէ՞: Տիկինն էլ քեզանից էր գոհ: Հարցնում էր ով ես:
- Հույս ունեմ...
- Ունեցի: Ոչ մի բան չեմ ասել:
- Խելացիները անխելքներին զիջում են միայն քանակությամբ:
- Լավ ասեց, չէ՞:
- Ասելը, լավ ասեց, բայց էդ մարդու ձենն էր շատ ծանոթ: Թատրոնում եմ լսել:
- Ասում էի չէ, էստեղ ամենաարժանիներն են:
- Լսի... Խի՞ 113:
- Շուտով ամեն ինչ կիմանաս:
- Մի գայթակղի, էլ չեմ գալու:
- Ո՞նց:
- Մարդավարի: Ես էլ պայման ունեմ:
- Երգի տեսնեմ:
- Սրա մասին էլ եմ գիրք գրելու: Ես չէ էլի` Դորիանը: Եթե արգելեք, իմ մասին մոռացեք: Ես պաս:
- Անուններ տալ չկա, գործողության վայրեր նշել չկա:
- Իսկ ինձ թվում ա, պիտի նշել:
- Գժվա՞ր:
- Դեբիլիկ, մեր համաձայնությունը պիտի նշենք: Մեր սիրած պիվայով:

[Dorian]

112 օր առաջ` 19.01.2009թ.

Այնտեղ

Պիտի չխոսեինք: Արդեն իրար հասկացրել էինք, թե որս ինչի համար է էստեղ: Հիմա տիկնոջ խոսելու ժամանակն էր: Վա՜յ, չէ, ախր նա ասում է, որ չխոնարհենք... Հիմա տիկին-ի խոսելու ժամանակն էր: Տիկինը չի խոնարհվում:
Մոմերը միայն նրա առջև էին դրած: Երևի պիտի ներշնչեինք մեզ, թե մութ էր, բայց էդքան էլ մութ չէր: Հակառակ նրան, որ կողքինս լայն թիկնոցով էր, հասկացա, որ կին է` անգամ լայն թիկնոցի տակից ընդգծվում էր նրա փարթամ կուրծքը:
- Երկինքը կապույտ է, - բարձրաձայնեց տիկինը և երկար լռեց, ասես մեզ ժամանակ տալով մարսել ոչ այնքան բարդ այդ միտքը:
- Երբեմն մեր երկնքին անձրևաբեր ամպեր են հավաքվում ու մեզ թվում է, թե այն մոխրագույն է... Երբեմն էլ ամպերը սպիտակ են ու երկինքը մեզ սպիտակ է թվում: Բայց երկինքը կապույտ է:
Նա նորից երկար լռեց ու ես ժամանակից շուտ հասկացա նրա միտքը: Գրողը տանի, հա էլի, իմ երկինքը կապույտ է, իզուր էի երեկ մտածում, թե մոխրագույն է: Ու իզուր եմ հիմա` լսելով տիկինին, կարծում, թե այն սպիտակ է:
- Մարդիկ էլ են երկնքի նման, - շարունակեց տիկինը, - Երբեք չկարծեք, թե նրանք սպիտակ կամ մոխրագույն են: Բոլորս էլ կապույտ ենք:

Բնակարանումս

- Մաքուր ապուշություն: Կարդացի երեկ գրածդ էջերը: Արմանն էնպես է Հայկի մասին խոսում, ասես սիրեկանն է եղել: Սխալ բառեր ես ընտրել, լավ չես պատկերացնում հերոսիդ ներաշխարհը: Վիկոն էլ նենց ա պատասխանում, ոնց որ էդ երկուսի գաղտնի սիրո վկան լինի: Պիտի մշակես էդ մասը, լրիվ այլ կերպ ա հասկացվում: Քո մոտ սենց կոպիտ սխալներ չէի տեսել:
Քմծիծաղ տվեցի ու լռեցի:
- Դա նշանակու՞մ էր. «Ես ավելի լավ գիտեմ իմ գործը»:
- Ինչու՞ 113:
- Հարցիս հարցո՞վ:
- Ես դեռ երեկ էի հարցրել: Այսօր էլ պատասխանը չստացա:
- Առխային, կիմանաս:
- Ե՞րբ, 113 օրի՞ց:

[Dorian]

111 օր առաջ` 20.01.2009թ.

Գիտակցությանս ներսում

- Բարև Դորիան, ո՞նց ես:
- Բարև... Բայց ձեզ, կարծեմ, չեմ ճանաչում:
- Ճանաչում ես, ուղղակի մոռացել ես: Այ, ես էլ մտածեցի-մտածեցի, ասեցի գնամ մի քիչ մեր Դորիանին տանջեմ, շուտվանից իրար չենք տեսել, մոռացել ենք...
- Ապրես որ եկար: Վե՞րջ:
- Ի՜նչ հյուրընկալություն:
- Ընկալել-չընկալելու բան չկա: Չեմ ճանաչում ձեզ: Ուղղակի մտքերս էսօր խառն են: Հնարավոր ա, եթե վաղը գաք` հիշեմ: Իսկ էսօր, կներեք, իրար ասելիք չունենք:
- Դու չունես, գիտեմ, բայց ես քեզ պիտի մի բան ասեմ: Ուզում եմ ասել այն, ինչ մի օր Ռեյգանն ասեց միլիոնավոր ամերիկացիների:
- Կեցցեն Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները՞:
- Չէ: «Պարզապես ասեք ոչ թմրանյութերին»:

Այնտեղ

Երբ ներս մտանք, ոտքերիս տակ մի բան խրթխրթաց: Խրթխրթոցն ամեն տեղից էր գալիս: Միջանցքում մութ էր ու մինչև սրահ չանցանք` չկարողացանք տեսնել հատակին լցրած փշուրները: Ոչ փայտ էր, ոչ մետաղ, ոչ ապակի: Թեկուզ... Չգիտեմ, ես քիմիկոս չեմ: Հետո սրահ մտավ բարձրահասակ մի տղամարդ: Գեղեցիկ ասեղնագործած թիկնոցով ու փետրազարդ դիմակով:
- Այսօր օրն է ազատումի: Ով հավատում է Աստծուն, թողություն կխնդրի նրանից, ով չի հավատում, ինքն իր առաջ կհատուցի: Թող կոշիկներն հանեն բոլոր նրանք, ովքեր մի բանի համար մեղավոր են զգում իրենց, ովքեր փոշմանում են: Քավելու ժամանակն է, մաքրվելու ու նորից սկսելու:
Հանեցինք կոշիկները: Սկզբում կարծում էի, թե կարիք չկա... Բայց առավոտվա մտքերս հիշեցի: Լսվեց մի գեղեցիկ վալս: Տիկինը դուրս եկավ ամբոխի միջից ու սկսեց պարել բարձրահասակ տղամարդու հետ: Մի քանի քայլ արեցի... Ցավոտ էր: Հայացքով փնտրեցի երեկ կողքիս նստած կնոջը, բայց կամ չէր եկել, կամ ուղղակի աչքիս չընկավ: Մեկը ձեռքն ուսիս դրեց:
- Պարե՞նք, պարոն պոետ:
- Ի՞նչ իմացաք:
- Մարմինի կառուցվածքից, շարժ ու ձևից, վարսերից:
- Հա՜: Ուրեմն պարենք, նրբանկատ օրիորդ:

[Երվանդ]

Dorian գրածներիդ մեջ ուժ կա, մի ձևի «քաշող» ես գրում

[DVG]

Gray-ն ա պակասում

[Dorian]

Gray-ն ա պակասում

Հակառակը` գրածներումս gray-ն էնքան շատ ա, որ կեղծանվանս մեջ արդեն ավելորդ կլիներ:

[Dorian]

110 օր առաջ` 21.01.2009թ.

Ընկերոջս տանը

- Այ, տեսնում ես, ինքն իրեն է գալիս: Ոչ մի տեղս չի ցավում: Հանկարծ հենց այնպես սկսում է: Որ ասում էի, չէիր հավատում:
Տիկին Ի.-ն կոմպոտի բաժակները ձեռքին սենյակ մտավ ու զարմացած ինձ նայեց:
- Այ բալա, ի՞նչ եղավ:
- Ոչ մի բան Ի. տոտա: Ի՞նչ պիտի լիներ:
- Բա հո հենց էնպես չես լացում:
- Ինքն իրեն է, չգիտեմ, թե ինչից է:
- Ինձ ոչ մի բան պարտավոր չես ասել: Սիրտդ մեր Տեր Հիսուսի առաջ բաց արա, նա կօգնի ու կմխիթարի:
- Մամ, վերջ տուր, Դորիանը քրիստոնյա չի:
- Էլի սկսեցի՜ր, էս էրեխուն թուրքի տե՞ղ ես դրել...

Այնտեղ

- Ինչ-որ բանից վախենու՞մ եք, - տիկինն հարցրեց ու չսպասեց պատասխանի, - Դե իհարկե վախենում եք: Ու ես հասկանում եմ ձեզ: Ես վախենում եմ ուշ գիշերով տանից դուրս գալ, քանի որ փողոցներն ավազակներով լիքն են: Ու իմ վախն հիմնավորված է: Ես վախենում եմ նաև ամուսնուս ասել, որ ինձ մի բան չի հերիքում, որ ասես մի բաց լինի կյանքումս: Ու էս վախն անհիմն է: Ամուսինս ոչ կսպանի ինձ դրա համար, ոչ կբաժանվի: Տեղի կունենա այն, ինչ ավելի է սարսափեցնում ինձ: Մենք կզրուցենք: Մենք կզրուցենք ոչ թե հարևանի անշնորքության, սերիալի միջի Հովոյի կամ աշխատանքի մասին: Մենք իսկապես կզրուցենք:
Տիկինը ձեռքով նշան արեց և մի մարդ ապակե տարայի մեջ լցրած կարմիր մետաղադրամներ բերեց:
- Հաշվեք ձեր անհիմն վախերը ու վերցրեք այդքան մետաղադրամ: Ապա ամեն հաղթահարված վախի դիմաց մի դրամ ետ վերադարձրեք : Երբ բոլոր դրամները հետ կհավաքվեն, մի տեղ կգնանք...
Ես հաշվեցի և ութ մետաղադրամ վերցրեցի: Մեկը զապաս... Հայ ենք էլի...

Ընկերոջս տանը

- Կարծում եմ, քո համար ավելի լավ կլինի ճամփորդել, ցրվել, մոռանալ Սիլվիոյին: Դու դեռ երիտասարդ ես Օլիվիա...
- Անջատի էդ զիբլիը, - սենյակ խուժեց Ա.-ն:
- Ա.:
- Հը՞:
- Ես քեզ սիրում եմ:
- Ինչա՞:
- Դե... Մի խոսքով, որ դու չլինեիր ես էսքան առխային չէի լինի, թև ու թիկունք չէի ունենա, վստահ չէի լինի, որ ուր էլ խրվեմ մեջքիս մեկը կա: Չէի իմանա, ում հետ կիսվեմ, ում ուսին լացեմ, ում թուլությունս ցույց տամ ու դրանից վատ չզգամ...
- Հա, - ժպտաց Ա.-ն, - Էդ դեպքում ես էլ քեզ եմ սիրում: Որ դու չլինեիր ես կյանքում լիքը սխալված կլինեի, հազար փորձանքի մեջ կընկնեի, էն մորթիով կուրտկեքից կհագնեի, որ յանըմ գլամուր ա: Մի խոսքով, դու իմ ուղեղն ես... Չէ լավ` մենակ ձախ կիսագունդը:
Ես ծիծաղեցի: Էդ ընթացքում Ա.-ն մի գրպանից մյուսը գցեց իր վերցրած մետաղադրամներից մեկը: Ոնց չէի ֆայմել, կարամ ես էլ տենց հաշվեմ...

[Ծով]

հետաքրքիր ա կարդացվում...բայց դեժավյու ա մոտս...ինչ-որ բան ծանոթ ա...նման չի ոչ մեկի գրածին...դրա մասին չի խոսքը..շարունակի՛ր

[Dorian]

109 օր առաջ` 22.01.2009թ.

Բժիշկ Ռ.-ի աշխատասենյակում

- Ամենաքիչը 15 օր ոչ մի համակարգիչ, ընթերցանություն... կկաթացնես սա օրը երեք անգամ: Հեռուստացույց թույլատրում եմ նայես, բայց ամենաշատը մեկ ժամ ու հեռու նստած: Հա... մեկ էլ աշխատի քնել գիշերները:
- Ռ. ձյաձյա դու բժիշկ չես, դու շարլոտան ես: Մերոնց անունից ես խոսում, ոչ թե քո: Փոխանակ դու սրսկումներ անես, քեզ են սրսկում արել: Բա դու թասիբ ունե՞ս, բա դու Հիպոկրատի երդում չե՞ս տվել: Խիղճդ, աբուռդ ու՞ր են:
- Առողջությունդ, գոնե, ֆարս մի դարձրու: Ա. կողքին ես լինում, կհետևես:
- Հա Ռ. ձյաձյա, էսօրվանից ուղղիչ աշխատանքներ ա կատարելու:
- Բայց դու զգույշ, պարոն բժիշկ` ես նավսոտ եմ...
Ռ.-ն օրորեց գլուխն ու ժպտաց: Ավելի լուրջ վիրավորանք չէր կարող հասցնել: Գոնե սկսեր հետս վիճել, հասկանայի, որ հասա ուզածիս:

Այնտեղ

Տիկինը վերցրեց նախորդ օրվա ապակե տարան և նայեց դրա մեջ:
- Հազիվ տաս մետաղադրամ լինի:
Ապա տարան մի կողմ դրեց ու նստեց այն աթոռին, որին սովորաբար նստում էր:
- Մի օր` ճամփորդության ժամանակ, կրկես գնացինք: Մեծ կրկես էր, մերի պես չէր: Սեփական փիղն ունեին ու ես սկսեցի հիանալ դրանով: Վարժեցնողը ջահել աղջիկ էր: Փղին փոքրիկ գերանից էր կապել ու մի կողմ քաշվել: Զարմացա, թե ինչպես փախչելու փորձ չի անում: Մի՞թե այդքան նվիրված էր իր տիրուհուն:
«Ես մի քանի շաբաթ է, ինչ վարժեցնում եմ նրան, - հարցիս պատասխանեց աղջիկը, - նա դեռ չի էլ ճանաչում ինձ: Չի փախչում, որովհետև կարծում է, թե չի կարող: Երբ նոր ծնված ժամանակ նրան կապել են նման մի գերանի, գերանը շատ ծանր է եղել ու փղիկն անզոր է գտնվել դրա դեմ: Նա, իհարկե, շատ է փորձել պոկել պարանը, բայց իզուր... Ու նա հաշտվել է այն մտքի հետ, որ պարանն ու գերանը հաղթահարելը նրա ուժերով չէ: Դրա համար էլ ազատվելու փորձ չի անում»:
- Այսօր այստեղ ընդամենը տաս մետաղադրամ է, - շարունակեց տիկինը, - ու ես հասկացա, որ դուք նույնն եք զգում, ինչ այդ խեղճ փիղը:

Բնակարանումս

- Privet. Vonc es?
- Vonc vor erek che araji or@. Erek ur eir? Chpiti tex gnainq?
- Ha. Ari hima gnanq.
- Heru ho chi?
- Qaxaqic durs a. Bajc meqenajov em, shut kgnanq-kganq.
- Lav. Gnacinq.
- Hasanq.
- Ur?
- Poqr ekexeci a. Kisaqand. Vren xot-mot a achac. Koxqer@ ban chka, amai taracq a.
- Es zarmaca, te du inchi inc estex berecir.
- Es cerqd brnac ners tara qez. Mard-isan chka. Xoran@ qandvac, pater@ tapac.
- Es der chem jogum, te inch a katarvum. "Inchi enq stex ekel Dorian?"
- Ari axotenq. Choqac.
- Ok. Es choqum em.
- Es el em choqum, brnum em qo cerq@. "Penelope, hamacajn eq duq knutjan gnal Dorianin. Linel nra koxqin harstutyan u axqatutyan, erjankutyan u djbaxtutyan mej, qani der mah@ chi bajanel cez?"
- ...
- De?
- Ha, hamacajn em... Dorian, hamacajn eq duq knutjan arnel Penelopein. Linel nra koxqin harstutyan u axqatutyan, erjankutyan u djbaxtutyan mej, qani der mah@ chi bajanel cez?"
- Hamacajn em. Uremn hajtararum enq mez ajr ev kin... Chem kara grem... vaxy ksharunakenq.
Ա.-ն զարթնեց և տեսնելով ինձ համակարգչի առաջ` տեղից վեր թռավ:
- Ոչ մեկի շան տեղ չես դնում: Ինչ պարտադիր էր: Էդքան կարևոր բան ես, հա՞, անում:
- Հա: Նոր, օրինակ, ամուսնացա...

[Dorian]

108 օր առաջ` 23.01.2009թ.

Այնտեղ

- Պարոն, ես հասկացա ձեզ, - արդեն սկսել էր բարձրաձայնել տիկինը, - սակայն դուք չեք փորձում ինձ հասկանալ: Ձեր խնդիրը պարզ է: Դուք նման եք այն շանը, որ կանգնում է լճի ափին և հրաժարվում է ցատկել` վախենալով ջրի մեջի շնից: Դուք չեք ուզում ընդունել, որ դա ձեր արտացոլումն է, որ իրականում վախենալու ոչինչ չկա:
Տղամարդը նստեց տեղը և շրջվեց իմ կողմ:
- Փորձում է Ամերիկա հայտնագործել: Նրան թվում է, թե ամեն ինչ այդքան հեշտ է: Բայց սովորական մարդկանց մոտ այդպես չէ: Էդպես չի լինում:
- Չին բուդդիստ Դեն Ին Ֆենը մի օր հարցրեց իր աշակերտներին. «Մարդ կա պառկած է մեռնում, մարդ կա` նստած, մարդ էլ կա` կանգնած: Իսկ, ասեք ինձ, թե ո՞վ է մեռել գլխի վրա կանգնած»: «Չգիտենք», պատասխանեցին աշակերտները: Այդ ժամանակ Դենը կանգնեց գլխի վրա և մեռավ...
- Թուղթ ճմրթող, էդ դու՞ ես, - ճանաչեց ինձ պարոնը, - Փիլիսոփայում ես էլի...
- Բայց անտեղի չեմ փիլիսոփայում... պարոն դերասան:
Նրա մտքով անգամ չանցավ, թե որտեղից վերցրեցի, որ դերասան է: Լռեց: Ուրեմն իրոք նա էր:

Սրճարան Աբովյան փողոցի վրա

- Ինչպե՞ս է ծնվում պոեզիան: Քո պոեզիան:
- Ես... իմ տողերի մայրն եմ: Հայրը` միայնությունն է: Նրանից են տողերն հայտնվում իմ ներսում ու մի օր դուրս գալիս: Ընդհանրապես ես այն ձկներին եմ նման, որոնք ուտում են սեփական ձագերին, որ ապրեն: Իմ տողերն ինձ օգնում են ապրել: Օգնում սիրել կյանքը, սիրել մարդկանց... յուրաքանչյուրին, ինչպես իմ հավատն է պահանջում: Երբ հերթական անգամ կարդում եմ բանաստեղծություններս, հպարտ եմ ինձ զգում: Ոչ թե ինչ-որ գլուխգործոց ստեղծելու համար, այլ նրա, որ անհամաձայնությունս, բարկությունս, վիրավորելու ցակությունը, ոչ թե անկշռադատ արարքի, այլ գեղեցիկ տողերի եմ վերածել:
- Կարծում ես հնարավո՞ր է փոխել աշխարհը շնորհիվ պոեզիայի:
- ... Լսիր, սա վատ գաղափար էր: Էս հարցազրույցը, քո էդ վեբ կայքը: Անիմաստ է ամեն ինչ: Բան դուր չի գա: Հիմա մի կանոն է գործում` փող-գովազդ-փող: Ուզում ես քսան հազար հատ կայք բացի:
- Քի՞թդ ես կախում:
- Բա ի՞նչս կախեմ...

[Dorian]

107 օր առաջ` 24.01.2009թ.

Վ.-ի բնակարանում

«Լաիսան նայում էր Ռեսուի աչքերի մեջ: Դրանցում իսկապես անմարդկային մի բան կար: Բայց նա չպիտի կասկածեր: Միայն հավատն էր ի զորու հրաշքներ գործել, միայն հավատքով նա կարող էր օգնել տղային: Արքայադուստրը մեկնեց ձեռքը սիրելիի կրծքին:
- Այ տեսնու՞մ ես, Ռեսու, էնտեղ մարդկային սիրտ է բխում, ես ճանաչում եմ այդ զարկերը:
- Արևը մայր կմտնի, արքայադուստր, և սիրտն այդ այլ կերպ կսկսի զարկել: Հաշտվեք այն մտքի հետ, որ ես գայլ եմ: Մի սիրեք ինձ: Կախարդանքը շուտով կանցնի և ո՞վ կլինեմ ես ձեզ համար... Վարժեցրած գազա՞ն:
- Ի՞սկ եթե տեղի ունենա հակառակը, Ռեսու: Եթե կախարդանքն հանելուց հետո դու մարդ մնաս... Ինչու՞ ես համոզված, որ գայլ ես:
- Ես գայլ եմ, Լաիսա, քանի որ գայլերի կանոններով եմ ապրում»:
Կլանված գրում էի, բայց զգացի, թե ինչպես Վ.-ն հետևից մոտեցավ: Մի պահ փորձեց աննկատ մնալ, կարդաց մի երկու տող, հետո ինձ դիմեց.
- Արդեն առավո՞տ է:
- Չէ, - ես նայեցի համակարգչի անկյունի ժամացույցին, - Դեռ գիշերվա չորսն է:
- Պարտադի՞ր էր ժամը չորսին որոշել նրա գայլ կամ մարդ լինելը:
- Հա, սիրելիս, կարևոր որոշումները միշտ քեզանից հետո` սթափված եմ կայացվում...

Այնտեղ

Բոյով տղամարդը վաղուց չեր երևացել: Այսօր, ամենօրյա աղոթքից հետո մի գիրք ձեռքը նստեց բոլորիս առաջ:
- Դոն Ջոն. «Ում համար է զրնգում զանգը»:
«Չկա մի մարդ, որը կղզու նման լինի` մենակ: Ամեն մարդ մայրցամաքի մի մաս է, ցամաքի մի մաս, ու եթե ալիքն ավիրի մի ափը, ավելի փոքր կդառնա ողջ Եվրոպան, ինչպես և, եթե ավիրի ամրոցը քո կամ ամրոցն ընկերոջդ: Ցանկացած մարդու մահ, ցավ է պատճառում ինձ, քանզի ես միասնական եմ մարդկության հետ: Դրա համար էլ երբեք մի հարցրու, թե ում համար է զրնգում զանգը` այն զրնգում է քեզ համար»:
Իհարկե էդպես չէ: Իմ զանգն իմ համար է զրնգում: Ի՞նչ կլինի ինչ-որ մեկին, եթե ես, ասենք, այսօր կտրեմ երակներս: Ոչինչ... Ոչինչ, քանի դեռ իմ զանգը միայն իմ համար է զրնգում:
- Հիշենք Հիսուսին, որ պատվիրեց սիրել ընկերոջը սեփական անձի պես, - շարունակում էր խոսել տղամարդը:
Դիմացի շարքից մեկը ձեռքով նշան արեց ինձ: Կարծեցի, թե Ա.-ն է ու պատասխան նշան արեցի նրան:
- Լսում ենք ձեզ, պարոն, - դիմեց ինձ բարձրահասակ տղամարդը` կարծելով, թե արտահայտվելու թույլտվություն եմ խնդրում:
Անիմաստ էր հրաժարվել և ավելորդ ուշադրություն գրավել:
- Տորայի գլխավոր գաղափարն հենց դա է` սերը մարդկության հանդեպ, - փորձեցի տակից դուրս գալ, - Պատկերացրեք, որ բոլորս մի նավի մեջ ենք: Ամեն մեկս նստած ենք իրարից առանձին, մեր մասում ու ինչ որ մեկը հանելով մեխը` սկսում է ծակել իր մասը... Մի՞թե չենք խեղդվի բոլորս: Հավատացեք, որ կյանքն էլ այդպիսի մի նավ է: Եկեք իմաստուն ճամփորդներ լինենք:

[Dorian]

106 օր առաջ` 25.01.2009թ.

Բնակարանումս

- Ալո, Դորիան, ու՞ր ես:
- Սան Ֆրանցիսկոյում, մասնակցում եմ լեսբուհիների ամենամյա շքերթին:
- Կատակ չեմ անում:
- Մեր տուն ես զանգել, չէ՞: Եթե վերցրել եմ խոսափողն ուրեմն էստեղ եմ:
- Չե՞ս գալու:
- Հանեք ինձ ցուցակներից:
- Ո՞նց:
- Ծաղկավոր:
- Անտանելի ես... ու անպատասխանատու:
- Խաբեբա ես: Մինչև հիմա չես ասում էդ հավաքների իմաստը: Չես ասում թե 113-ն ինչ է: Ոչ մի բան չես ասում: Այդ ամենն էլ սկսում է կրոնական երանգներ ստանալ: Վաղը ի՞նչ է լինելու, մասսայական ինքնահրկիզում հանուն ճշմարտության: Չէ: Ես հիմար չեմ: Արեք ինչ ուզում եք, չեմ մասնակցում:

Թատրոնում

Հետաքրքրությունից դրդված էի էստեղ: Ձայնը, որն այքան ծանոթ էր թվում, հանգիստ չէր տալիս ինձ: Չգիտես ինչու, համոզված էի, որ հենց այստեղ էի լսել: Եվս մի անգամ «Համլետ», որի փորձերի ժամանակ քիչ էր մնում բղավեյ. «Է՜յ, մարդիկ, թարգե՛ք, ամեն ինչ սխալ եք անում», բայց համեստորեն լռում էի: Լավ ածական էր... Ափսոս, ինձ բնութագրելիս միայն ես եմ այն օգտագործում: Ամեն դեպքում ոչինչ չէի ասում ու էս ձանձրալի «Համլետը» մնում էր թատրոնի խաղացանկի ամենաանհաջող ներկայացումը: Զարմանալի է, բայց լիքը մարդ կար: Գուցե ես անարդար եմ դատում բեմադրողներին, գուցե բոլորը թքած ունեն բեմադրողների վրա և հանուն Շեքսպիրի են էստեղ, գուցե և անհաջողակները նախընտրում են անհաջող ներկայացում... Բայց և այպես իզուր չէր էստեղ գալս: Բա ո՜նց: Նա էր: Այլևս երբեք այդ ձայնը չեմ շփոթի: Նա էր... Կասկածում եմ, որ ճանաչած լինի ինձ: Վերջին անգամ ինձ թուղթ ճմրթող դիմեց: Իսկ նրա ճանաչած մարդը կյանքում ոչ մի գիրք չի կարդացել, ուր մնաց թե գրի... Տեսնես շատ են էնտեղ նրա նման պսեվդոհանճարները: Ա՜խ, վերջին անգամ գնայի էնտեղ ու բոլորի վրայից պոկեի այդ անիծյալ դիմակները: Թե տղա են, թող առանց դիմակների փորձեն կարգավորել իրենց կյանքը:
Ձախ ուսիս վրայից մեկն, ինչքան ուժ ուներ, բարձր բղավեց.
- Թե տղա ես, դեն նետիր Դորիանի դիմակը ու առանց դրա ինքնահաստատվիր:
- Տգետ, նա արդեն ինքնահաստատված է և փոձում է երկրորդ անգամ դա անել, - հակառակ ուսիս վրայից բղավեց մի ուրիշը:

Բնակարանումս

- Սա տիկինն է խնդրել փոխանցել, ա՛ռ, - էնպիսի առհամարանքով ինձ դիմեց Ա.-ն, ասես ամենաառաջին չուզողս լիներ ու մի ծալած թութ փոխանցեց:
«Դորիան, ես հասկանում եմ ձեր կասկածները ու դժվարանում եմ պատկերացնել, թե ինչ կմտածեի` լինելով ձեր տեղում: Մենք ապրում ենք այնտեղ, որտեղ դիմացինի հանդեպ հավատը միամտություն է անվանվում: Ու այժմ դուք վախենում եք միամիտ գտնվել, խաբնվել: Հավատը ձերն է, դուք եք այն տնօրինում: Սակայն, երանելի է խաբնվածը, քանզի չարի սերմանած գաղափարները խորթ են նրան: Կասկածներ, անհավատություն, վախ... Դա այն է, ինչ երազում է Չարը, որին Սատանա ենք անվանում: Ու դուք իրականացնում եք նրա երազանքը: Եղեք աստվածային: Եթե անգամ խմբակը ստեղծված է ձեզ խաբելու համար` խաբնվե՛ք: Ու թող Չարն ինձանից բխի... Ես հիշում եմ ձեր մտքերը... Տող առ տող եմ հիշում: Ու եթե ամեն ինչ անիմաստ է ձեր համար, ինչ-որ մեկի համար ձեր ներկայությու՛նն արդեն իմաստալից է: Գալ, թե չգալ` որոշումը ձերն է: Սակայն, ձեզ սպասում են»:
- Լավ էր գրել... Հիշու՞մ ես, երբ ընտրությունների ժամանակ գնում էինք տներով ու կաշառք առաջարկում ժողովրդին: Հետո չար ու լուրջ դեմքերով կանգնում ընտրատարածքի մոտ, յանըմ տեսե՛ք հա՜, հիշու՞մ եք մեզ, հետևում ենք, կոկորդներդ կկտրենք: Այ էն ժամանակ էի նման մի բան զգում: Ասես ավելի կարևոր ես, պետքական: Իրականում ինչ-որ մեկի շունն ես: Էդպես էլ փոխանցի տիկինին:
- Հիշու՞մ ես, թե մեզ ինչքան վճարեցին: Լավ էլ ծախսում էինք: Արել էինք այն, ինչ միևնույն է արվելու էր: Փոխանցիր ինքդ քեզ:

[Dorian]

105 օր առաջ` 26.01.2009թ.

Այնտեղ

Գնացի անելու այն, ինչ միևնույն է անելու էի: Ընդունեի դա, թե ոչ, ինձ հետաքրքիր էին այդ հավաքները: Երբ փորձում էի ամեն ինչ լրջորեն ընդունել, սրտիս մոտիկ, զգում էի, որ էդ բոլոր խոսակցություններն իզուր չեն: Գրպանումս մնացել էր դեռ չորս մետաղադրամ, բայց ես ոչինչ չէի անում դրանցից ազատվելու համար: Ինչ-որ բան շարունակում էր խոչընդոտել: Հարկավոր էր մեկի սփոփանքը, մեկի խրատները:
- Մի՞թե մանուկներին ուսուցիչ է անհրաժեշտ, որպեսզի սովորեն խոսել, - հավաքված ամբոխին հարցրեց տիկինը, - Իհարկե ոչ: Նրանք սկսում են խոսել, քանի որ խոսողների մեջ են ապրում: Այսօր դուք նորից բոլորդ միասին եք, այլևս ոչ ոք չի պակասում: Ու նա գիտի, թե ինչու է եկել: Նա եկել է այնտեղ, որտեղ խոսողներն են: Նա ցանկանում է խոսել սովորել:
Այսօր կարիքից կխոսենք: Ես գիտեմ, որ դու հարուստներ, ունեվորներ չեք: Ձեզանից մեկը դժվարությամբ է վաստակում օրվա հացը, մյուսը չի կարող գնել այն հագուստը, որն հավանել է, մեկ այլ մարդ փողի պակասության պատճառով կարծում է, թե զրկված է ապագայից, ուրիշը` չի կարողանում վճարել ուսման համար: Այս ամենը երկրորդական է: Մի ճանապարհորդ հերթական երկիր այցելելիս իմաստունի տուն է գնում, որպեսզի նրան մի հարցով դիմի: Երբ մտնում է տուն, նկատում է, որ էնտեղ ոչ կահույք կա, ոչ այլ իրեր: Դատարկ պատեր են ու հատակին փռած մի սավան:
- Ո՜վ իմաստուն, ու՞ր են քո իրերը, - զարմացած հարցնում է նա:
- Իսկ քոնն ու՞ր են, - դիմում է նրան իմաստունը:
- Ես ընդամենը ճամփորդ եմ, ի՞նչ կարիք կա իրերս քարշ տալ հետս:
- Ես էլ ընդամենը ճամփորդ եմ և չունեմ դրա կարիքը:
Հարուստ եղեք մտքով ու մի թողեք, որպեսզի չքավորությունը մթագնի այն: Միտքը ձեր հետ եք տանելու, իսկ իրերն, ավաղ, թողնելու եք էստեղ: Կապ չունի, թե ուր եք գնալու մահվանից հետո: Չէ որ, երբ մեռնում եք, ձեր ունեցվածքը շարունակում է մեր աչքի առաջ մնալ, իսկ միտքը կորչում է: Ո՞վ գիտի, գուցե այն իրոք ձեզ հետ է մնում: Հենց այս պահից եկեք մոռանանք կարիքը: Փորձենք հաղթահարել այն, բայց անհաջողության դեպքում չթողնենք, որպեսզի այն հաղթահարի մեզ: Լինենք իմաստուն:

Մեքենայի մեջ

- Երեկ դեմքիդ նայել չէր լինում: Մի՞թե հնարավոր է ջուրը գցել երկար տարիների ընկերությունը ինչ-որ հիմար միջադեպի պատճառով: Էսօր հավաքի եկա մեծ մասամբ քո համար: Էն հայացքդ էլ չեմ մոռանա:
- Բաժանորդը մտել է գետինը, խնդրում ենք փորձել մի փոքր ուշ:
- Լավ է, որ փոշմանել ես, բայց պիտի մինչև գալս փոշմանեիր: Հիմա արդեն հաշիվ չի: Էլ ի՞նչ, ես առաջինը զիջեցի, չնայած ոչ մի մեղք չունեի: Քիչ ա մնում տամ սպանեմ: Ո՞վ ես դու էդքանից հետո: Ուրացող... Ան աղ ու հաց:
- Լսի, խորը շնչիր և թուլացրու մկաններդ, երեխային կվնասես:
- Հիմար կատակներով ոչինչ չես շտկի: Դու քեզ վա՞տ չես զգում:
Ա.-ն արգելակեց մեքենան ու գրպանի դանակն իմ կողմ շպրտեց:
- Առ, սպանի: Կարծեմ դու էիր երազում կյանքում գոնե մեկ անգամ մարդ հերձել: Հերձի՛:
- Քշի՛: Մի մտածի, ամեն ինչ լավ ա լինելու, քեզ ոչ մի բան չի սպառնում: Ես ասել եմ որ մարդ եմ ուզում հերձեմ, ոչ թե քեզ:

[Dorian]

104 օր առաջ` 27.01.2009թ.

Վ.-ի բնակարանում

- Ի՞նչ: Նենց բաներ ես խոսում, որ ենթադրում եմ, թե ուզում ես...
- Չէ, ուղղակի ասում եմ, որ կյանքդ փչացրել եմ: Դե... Պիտի նման հարաբերություններ չունենայինք: Ես երբեք չեմ ամուսնանա...
- Հիմարիկ: Իսկ ո՞վ ասեց, որ ես ամուսնանալու եմ:
- Չէ՞:
- Չէ: Չեմ ուզում լինել, ինչպես դու ես ասում. «Ոչինչ, այն էլ ուրիշի տիրապետության տակ»: Ես ազատ եմ:
- Եթե լքեմ քեզ...
- Եթե դուրս գաս այս դռնով ու էլ չվերադառնաս ես նույն պահին կկտրեմ երակներս ու չեմ սպասի, որ մահանամ, մի քանի տուփ քննաբեր կխմեմ ու դուրս կնետվեմ պատուհանից:
- Վ.:
- Հը՞:
- Նախ քննաբերը կխմես: Մեղք ես, երակներդ կտրած էդքան մի վազվզի:

Այնտեղ

- Պարոն պոե՜տ, - ինձ մոտեցավ այն աղջիկը, որի հետ վերջերս պարում էինք փշրանքների վրա, - Ո՞նց եք:
- Ձեռի հետ: Դու՞:
Նա ոչինչ չպատասխանեց: Հայացքով ինչ-որ բան էր փնտրում ու կարծես չլսեց պատասխանս:
- Երեկոյան ի՞նչ եք անում:
- Ինկ ի՞նչ եք ուզում որ անեմ:
- Ուզում եմ միասին ընթրենք: Դուք ընկերուհի ունե՞ք:
- Ես շատ ընկերուհիներ ունեմ:
- Դուք հասկացաք, թե ինչ ի նկատի ունեի:
- Հա՜: Չգիտեմ... Ունեի, բայց հիմա երևի ինքնասպան է եղել:
- Կատակ՞ եք անում:
- Չէ, ուղղակի ուզում եմ ասել, որ ձեր ճանապարհն ազատ է:
Նա նորից այս ու այն կողմ նայեց: Տիկինն ինչ-որ բան էր խոսում: Նրան դուր չէր գա մեզ հեռվում տեսնելը: Բռնեցի աղջկա ձեռքը ու փոքր ինչ առաջ գնացինք:
- Այդպես եղել է միշտ, - իրեն բնորոշ հանգիստ ու միևնույն ժամանակ բարկացկոտ տոնով խոսում էր տիկինը, - Մահանում է սերմը, ծնվում է ծաղիկը: Գուցե տաս սերմից մի ծաղիկ դուրս գա, բայց չէ՞ որ սերմ ինքնին մեզ հարկավոր չէ: Ավելի լավ է տասն էլ նետել ու գոնե մի ծաղիկ ունենալ:
- Լավ ասեց, - ծիծաղեց աղջիկը, - Դեն նետեք սերմը, որ ծաղիկ ստանաք:
- Իսկ ես կստանա՞մ ծաղիկը:
- Անկասկած: