Կրոնական հանդուրժողականության անհրաժեշտություն «Կրոն» բաժնում

[Արշակ]

Չէ, համաձայն չեմ: Անիմաստ է հենց գաղափարական բանավեճը: Շփվել եմ, գիտեմ:

Գոռ ջան, մասնավոր դեպքերով եզրակացություններ ես անում։ Գուցե դու բավականաչափ իմաստուն չես եղել օգտակար բանավեճ տանելու համար, կամ տվյալ մարդ դունդուկ է եղել։
Ես էլ օրինակ շատ դեպքերում առաքելական եկեղեցու հետևորդների եմ տեսել, որ կբնորոշեի որպես կույր, միայն եկեղեցականների ասածները անգիր արած կրկնող, բանավեճի անընդունակ մարդիկ։ Որոշներն Բայց հո չե՞մ կարող դա տարածել առաքելական եկեղեցու բոլոր հետևորդների վրա։
Իսկ եթե կոնկրետ դեպքում այնուամենայնիվ մտածում ես որ անիմաստ է, ապա պիտի ուղղակի հանգիստ թողնես, ժամանակդ չվատնես։ Սենց հարցերում ագրեսիան երբեք օգուտ չի բերում։ Ու մի բան էլ հաշվի առ. ի վերջո հակադիր կողմն էլ կարող է ագրեսիա ցուցաբերել ու էդ ագրեսիայի արդարացումը ոչնչով չի զիջի քոնին։ Ամեն մարդ էլ մտածում է որ իր կրոնն է ճշմարիտը։ Ու եթե դա արդարացնումա անհանդուրժողականությունը, ապա նա էլ կարողա անհանդուրժողական լինել։ Ու ստեղ սկսվում են կրոնական հիմքի վրա պատերազմները։ Որից ահավոր բան դժվար է պատկերացնել։
Դրա համար էլ ասում եմ. բանավեճից լավ լուծում չկա։ Սենց հայտնի խոսք կա. «Ճշմարտությունից վեր կրոն չկա»։ Հետևապես բանավեճ պիտի լինի ճշմարտությունը պարզելու շուրջ։ Երբ ամեն մեկը կարծրատիպերից զերծ լինելով, իրեն մյուսից վեր չդասելով բանավիճում է, ճշմարտության հասնելու համար։ Էդ դեպքում բացասական հետևանքներ չեն լինում։

Արշակ ջան, խաբված մարդու հետ ինչպե՞ս բանավիճես: Երբ ինչ էլ ասես, նա քեզ կուրորեն պատասխանելու է իր աղանդում, կամ խմբակում սերտածը:

Nareco ջան, նույն ձևով էլ նա կարողա քեզ խաբված համարել ու մեղադրել քեզ քո եկեղեցում սերտածը կրկնելու մեջ չէ՞։ Հետո՞ հարցը պիտի իրար վիրավորելով ու հալածելով լուծվի՞։

Իսկ ընդհանրապես, ցանկացած երկրում աղանդները շատանում են էն դեպքում, երբ հիմնական եկեղեցին հոգևոր, բարոյական առումով ընկնում է։ Էդ դեպքում մարդիկ սկսում են այլ տեղերում հոգևոր տանիք փնտրել։ Նենց որ հալածելու փոխարեն գուցե ավելի լավ է սեփական հավատն ու եկեղեցին բարոյապես նորոգել։

[Ուրվական]

Գոռ ջան, մասնավոր դեպքերով եզրակացություններ ես անում։ Գուցե դու բավականաչափ իմաստուն չես եղել օգտակար բանավեճ տանելու համար, կամ տվյալ մարդ դունդուկ է եղել։
Ես էլ օրինակ շատ դեպքերում առաքելական եկեղեցու հետևորդների եմ տեսել, որ կբնորոշեի որպես կույր, միայն եկեղեցականների ասածները անգիր արած կրկնող, բանավեճի անընդունակ մարդիկ։ Որոշներն Բայց հո չե՞մ կարող դա տարածել առաքելական եկեղեցու բոլոր հետևորդների վրա։
Իսկ եթե կոնկրետ դեպքում այնուամենայնիվ մտածում ես որ անիմաստ է, ապա պիտի ուղղակի հանգիստ թողնես, ժամանակդ չվատնես։ Սենց հարցերում ագրեսիան երբեք օգուտ չի բերում։ Ու մի բան էլ հաշվի առ. ի վերջո հակադիր կողմն էլ կարող է ագրեսիա ցուցաբերել ու էդ ագրեսիայի արդարացումը ոչնչով չի զիջի քոնին։ Ամեն մարդ էլ մտածում է որ իր կրոնն է ճշմարիտը։ Ու եթե դա արդարացնումա անհանդուրժողականությունը, ապա նա էլ կարողա անհանդուրժողական լինել։ Ու ստեղ սկսվում են կրոնական հիմքի վրա պատերազմները։ Որից ահավոր բան դժվար է պատկերացնել։
Դրա համար էլ ասում եմ. բանավեճից լավ լուծում չկա։ Սենց հայտնի խոսք կա. «Ճշմարտությունից վեր կրոն չկա»։ Հետևապես բանավեճ պիտի լինի ճշմարտությունը պարզելու շուրջ։ Երբ ամեն մեկը կարծրատիպերից զերծ լինելով, իրեն մյուսից վեր չդասելով բանավիճում է, ճշմարտության հասնելու համար։ Էդ դեպքում բացասական հետևանքներ չեն լինում։

Արշ ջան, Աստվածաշնչի վրա են իրանք միշտ հղումներ անում: Ընդհանրապես, Աստվածաշունչը նենց ա գրած, որ կարաս ոնց ուզենաս, փոխես, հարմարացնես: Շա՜տ խելոք մարդիկ են եղել Աստվածաշունչ գրողները: Ու էդ Աստվածաշնչի վրա հղում անելով կարելի ա կառուցել քո ուզած կրոնը՝ քո ուզած ձևով, իհարկե, հիմքում պահելով որոշ ընդհանուր ճշմարտություններ, պատվիրաններ և այլն: Դրա համար, երբ ես կոնկրետ սկսում էի գաղափարական բանավեճ, երկար չէի կարում ձգեի: Չնայած առանձնապես էդ ոլորտում չկամ էլ, բայց դեե հո որոշ ընդհանուր բաներ բոլորս էլ գիտենք: Մի խոսքով, անօգուտ եմ համար բանավեճը: Դե հա, ես իրան հանգիստ կթողնեի, հաստատ ոչ մեկի հետ իմաստ չունի կրոնական պատերազմ սկսել, լրիվ քո հետ համաձայն եմ, հանգիստ կթողնեի, եթե, օրինակ, էդ իրա կրոնական պատկանելիությունից ելնելով չասեր, որ երբեք մարդ չի սպանի, կամ որ ինքը ամեն ինչի վրա համարյա թքած ունի, բացի իրենց կրոնական հավաքույթներից, ու ինքն իմ ընկերն ա:
Դրա համար իրանց հետ չպետք ա փորձել բանավիճել, բայց դե մյուս կողմից էլ ագրեսիվ վերաբերմունքը ավելի ու ավելի ա մեկուսացնում հասարակությունից ու իրան ի վերջո համոզում, որ ինքն ա ճիշտ: Ինձ թվում ա, որ սա շա՜տ գլոբալ խնդիր ա, որը պետությունների կառավարությունների մակարդակով պետք ա լուծվի:
Շատ կարամ խոսամ էս թեմայով, շատ ցավոտ թեմա ա: Բայց կարծիքս էս ա, որ պետք ա իրանց հանդեպ անհանդուրժող լինես, իսկ թե ոնց կդրսևորվի էդ անհանդուրժողկանությունը, կախված ա կոնկրետ դեպքից:

[Արշակ]

Դրա համար իրանց հետ չպետք ա փորձել բանավիճել, բայց դե մյուս կողմից էլ ագրեսիվ վերաբերմունքը ավելի ու ավելի ա մեկուսացնում հասարակությունից ու իրան ի վերջո համոզում, որ ինքն ա ճիշտ: Ինձ թվում ա, որ սա շա՜տ գլոբալ խնդիր ա, որը պետությունների կառավարությունների մակարդակով պետք ա լուծվի:
Շատ կարամ խոսամ էս թեմայով, շատ ցավոտ թեմա ա: Բայց կարծիքս էս ա, որ պետք ա իրանց հանդեպ անհանդուրժող լինես, իսկ թե ոնց կդրսևորվի էդ անհանդուրժողկանությունը, կախված ա կոնկրետ դեպքից:

Գոռ ջան, անհանդուրժողականանությամբ երբեք հարց չի լուծվել։ Ընդհակառակը պետքա փորձել հասկանալ, քննարկել երևույթները, վերլուծել ու եթե հույս կա, որ մի բան կստացվի, ապա մենակ էդ ձևով։
Իսկ պետությունների մակարդակով հստակա ամեն ինչ։ Սահմանադրության մեջ գրածա, որ ամեն մեկն ունի կրոնական հայացքների իրավունք։ Ինչո՞վ են մեզ վնասում էդ աղանդները։ Առաջին հերթին բերվումա պետականության հարցը, որ քանդում են պետականությունը։ Դրա դեմ պայքարը էնա, որ պետությունը պիտի հայրենասիրություն, պետականամետ մտածողություն, քաղաքացիական, ընտանեկան պատասխանատվություն ու արժեքներ դաստիարակի մարդկանց մեջ։ Էդ ձևով լավագույնս կպայքարի վնասակար աղանդների դեմ։ Եկեղեցին էլ հոգևոր առումով եթե մաքուր, ամուր լինի, կայուն գաղափարական հիմք լինի իր հետևորդների համար, ապա ոչ մի աղանդ վնաս չի կարող տալ։ Վնասակար աղանդները զարգացման միջավայր չեն ունենա։

Ու մի հանգամանք էլ. նաև կրոնական անհանդուրժողականության պատճառովա, որ էդքան հայ ա կոտորվել Թուրքիայում (Արևմտյան Հայաստանում)։ Իրանք էլ կարող են ասել, որ իրանց մահմեդական պետությունն էին «պաշտպանում աղանդներից»։ «Սպանիր անհավատին» ասելով դնում մոռթում էին։ Ասածս էնա, որ գոնե մենք հայերս, որ էդքան տուժել ենք կրոնական անհանդուրժողականությունից, ինքներս չպիտի տենց ագրեսիա դրսևորենք։

Հ. Գ.
Լավ, ժողովուրդ, գործերս մնացին։ Գնացի, հետո կգամ

[Ambrosine]

Ու մի հանգամանք էլ. նաև կրոնական անհանդուրժողականության պատճառովա, որ էդքան հայ ա կոտորվել Թուրքիայում (Արևմտյան Հայաստանում)։ Իրանք էլ կարող են ասել, որ իրանց մահմեդական պետությունն էին «պաշտպանում աղանդներից»։ «Սպանիր անհավատին» ասելով դնում մոռթում էին։ Ասածս էնա, որ գոնե մենք հայերս, որ էդքան տուժել ենք կրոնական անհանդուրժողականությունից, ինքներս չպիտի տենց ագրեսիա դրսևորենք։

իրենք անհանդուրժողական են եղել քրիստոնյաների դեմ, իսկ իրենք մահմեդական են. դա հասկանալ կարելի է

մեր կռիվը ուրիշ կռիվ է, Արշակ չես ուզում մեզ հասկանաս. Սահմանադրության էդ հոդվածը դիր մի կողմ: Մենք ասում ենք, որ ինչու է այս մի հայը մահմեդական? հա? չենք ասում: Իր ընտրությունն է, բայց երբ որ բռնում են ու ամեն մեկը յուրովի մեկնաբանում Քրիստոնեությունը, դա արդեն անընդունելի է, արդեն կասկածի տակ են դնում եկեղեցու կողմից քարոզվող Քրիստոնեության ճշմարտությունը: Էլ ոնց ասեմ?

ու էդքան դեմոկրատ մի եղիր, դա նաև վնասակար է

[REAL_ist]

Ինչ ուզում են, ինչքան ուզում են թող պաշտեն, քարոզեն իրանց համար։ Եթե աղանդը հաղթի եկեղեցուն, ինչը մեր ազգի նման քրիստոնյա ազգի դեպքում անհնարա, մեղքը միայն և միայն եկեղեցունը կլինի։
Աշխարհիկ պետությունը, ինչպիսին ՀՀ–ն է, պետք է միջամտի միայն այն դեպքում, երբ վտանգվում է հասարակական և պետական կարգը, երբ քաղաքացին չի կատարում իր պարտականությունները՝ պատճառաբանելով իր հավատքը։ Թե չե բռնել ճնշել քո հավատքը չդավանողին արդեն խտրականություն է ու միջին դարեր է հիշացնում։ ՀՀ համար քրիստոնյան, մահմեդականը, աղանդավորը հավասար են։

ոնց չեմ սիրում բայց գրական գրել

Աստղ ջան որ ասումես ավելի կոշտ քաղաքականություն ինչ ի նկատի ունես? քրեական պատասխանատվություն սահմանենք աղանդ դավանելու համար?

[Ambrosine]

Աստղ ջան որ ասումես ավելի կոշտ քաղաքականություն ինչ ի նկատի ունես? քրեական պատասխանատվություն սահմանենք աղանդ դավանելու համար?

Սահմանել այնպիսի օրենքներ, ընդունել այնպիսի բանաձևեր, որոնք մարդկանց հետ կպահեն այդ կազմակերպությունները անդամագրվելուց

քրեական պատժի անուն չեմ տվել, դա իրոք միջնադար կլիներ, բայց ընդունեք, որ դեմոկրատիան չի ենթադրում ամեն ինչի ազատություն. չափ կա: Իսկ աղանդավորները այժմ այդ չափը անցնում են. ուղղակի ինչքանով է ընդունակ մեր պետությունը այդքան խորամանկ օրենքներ ընդունել, որ այս ամենը գոնե չափի մեջ լինի այստեղ շիկացած ուղեղներ են պետք, որ ապացուցեն օրենքի իրավական հիմքը, բայց և դեմ լինեն աղանդներին: Մի բան պիտի անենք

[REAL_ist]

ինչ բանաձև կարան ընդունեն? մարդ ազատա դավանելու այն ինչ ուզումա, ոնց կարաս ասես դու դրան մի հավատա, ինչ պետքա օրենքով արգելվածա, մարդկանց աղանդներից հետ պետքա եկեղեցին հետ պահի ոչ թե պետությունը, մեր մոտ պետական կրոն չկա որ պետությունը կրոնական հարցերի մեջ խառնվի
իսկ հակաիրավական կոչեր ու գործունեություն անող աղանդների դեմ սենց թե նենց կպայքարեն

[Վիշապ]

Կրոնական հանդուրժողականությու՞ն հայեր ինչի՞ մասին եք զրուցում, նախ յուրաքանչյուր կրոն ըստ էության ներկայացնում է դրույթներ, որոնք անհանդուրժողականություն են՝ ասենք չարի, սպանության, ատելության… անհավատների նկատմամբ։ Կրոնների բազմազանությունը իր հերթին է անհանդուրժողականություն. Յուրաքանչյուր կրոնի դավանողի համար այլ դավանողները ըստ էության անհավատներ են, քանի որ ինքը չի հավատում մյուս կրոնականների աստվածներին, հետևաբար նաև դրույթներին էլ հետը…
Եկեք մի քիչ խորը մտածենք։
Կրոնական հանդուրժողականությունը իմ կարծիքով աբսուրդ գաղափար է, այդպիսի բան լինել չի կարող։ Օրինակ եթե ես քրիստոնյա եմ, բայց հանդուրժողաբար ընդունում եմ, որ կարող են լինել բուդդիստներ, մահմեդականներ, Եհովայի վկաներ ու նրանց ընդունեմ որպես հավատացյալների, դա կրկին աբսուրդ է, նշանակում է ես ինքս իսկական հավատացյալ չեմ, քանի որ իսկական հավատացյալի համար միայն իր Աստվածն է Աստված, այլ Աստվածներ պարզապես գոյություն ունենալ չեն կարող, մյուսները պարզապես անհավատներ են։
Կարծում եմ, որ կրոնական հանդուրժողականություն քարոզող մարդը իսկական հավատացյալ լինել չի կարող, կեղծավոր է։ Խիստ կասկածում եմ, որ այստեղ քննարկողներս ու մեկը՝ ես իսկական հավատացյալներ ենք, մենք պարզապես լիբերալ գաղափարների ու աշխարհայացքի տեր մարդիկ ենք։
Ինձ թվում է կրոնը դա հոգեբանական զենք է առաջին հերթին՝ կամ հանգստացնելու ամբոխին, կամ՝ ուղղորդելու… տարբեր կրոնական խմբավորումները հենց նրա համար են, որ ստեղծեն ուժերի միավորումներ՝ ուղղված այլ միավորումների դեմ։ Իրականում սա գոյապայքարի ձևերից մեկն է։

[Monk]

Շատ ուրախ եմ իհարկե, որ թեման այսքան արագ արձագանք ստացավ ու բավականին ծավալվեց: Ու չէի ասի, որ քննարկումները հեռու են թեմայի բովանդակությունից: Բայց ես ուզում եմ անդրադառնալ իմ թիվ 1 նպատակին. հանդուրժողականությանը (կամ փոխհանդուրժողականությանը, ես հենց դա ի նկատի ունեմ, Մեղապարտ ջան ) այստեղ` ֆորումում` մեր մեջ: Կարող ենք վերջնականապես ձևավորել այդ մթնոլորտը, ինչպես անենք դա, մեզնից ով ինչքանով է պատրաստ դրան? Եկեք այս հարցը նախ փորձենք կարգավորել մեր մեջ, գուցե դրանից հետո առավել դյուրին կլինի ընդարձակել քննարկման սահմանները:

[Մեղապարտ]

Շատ ուրախ եմ իհարկե, որ թեման այսքան արագ արձագանք ստացավ ու բավականին ծավալվեց: Ու չէի ասի, որ քննարկումները հեռու են թեմայի բովանդակությունից: Բայց ես ուզում եմ անդրադառնալ իմ թիվ 1 նպատակին. հանդուրժողականությանը (կամ փոխհանդուրժողականությանը, ես հենց դա ի նկատի ունեմ, Մեղապարտ ջան ) այստեղ` ֆորումում` մեր մեջ: Կարող ենք վերջնականապես ձևավորել այդ մթնոլորտը, ինչպես անենք դա, մեզնից ով ինչքանով է պատրաստ դրան? Եկեք այս հարցը նախ փորձենք կարգավորել մեր մեջ, գուցե դրանից հետո առավել դյուրին կլինի ընդարձակել քննարկման սահմանները:

Կատարենք առաջին քայլ և շտկում մտցնենք թեմայի վերնագրի մեջ և հաղթանակած ամնցնենք առաջ:

[Վիշապ]

Շատ ուրախ եմ իհարկե, որ թեման այսքան արագ արձագանք ստացավ ու բավականին ծավալվեց: Ու չէի ասի, որ քննարկումները հեռու են թեմայի բովանդակությունից: Բայց ես ուզում եմ անդրադառնալ իմ թիվ 1 նպատակին. հանդուրժողականությանը (կամ փոխհանդուրժողականությանը, ես հենց դա ի նկատի ունեմ, Մեղապարտ ջան ) այստեղ` ֆորումում` մեր մեջ: Կարող ենք վերջնականապես ձևավորել այդ մթնոլորտը, ինչպես անենք դա, մեզնից ով ինչքանով է պատրաստ դրան? Եկեք այս հարցը նախ փորձենք կարգավորել մեր մեջ, գուցե դրանից հետո առավել դյուրին կլինի ընդարձակել քննարկման սահմանները:

Հարգելի Մոնք, քանզի իմ նախորդ գրառումը արձագանքի չարժանցավ, մի օրինակ բերեմ և խնդրեմ պատասխանել։ Ենթադրենք Դուք հանգամանքների բերումով ապրում եք մի մուսուլմանի հետ նույն հարկում։ Վերջինիս որպես հավատացյալի ամենաբարձրյալ Ալլահը հրահանգում է անդադար զրուցել անհավատների հետ և ողջ ուժերով լուսավորել, ցույց տալ հավատքի ուղին ու կոչել ծառայելու Ալլահին (Ղուրանը այդպես է հրահանգում՝ Ответы из Корана)։ Եվ նա դիցուք կատարում է իր սրբազան պարտականությունը և փորձում Ձեզ դարձի բերել որպես անհավատի, քանի որ Դուք ըստ էության Ալլահին չեք հավատում և Ղուրանում դրույթներ կան, որ զգալի տարբերվում են Աստվածաշնչյան դրույթներից։ Խնդրում եմ ասել, թե ի վերջո ինչի կբերի ձեր հանդուրժողականությունը, ասենք ամեն օր կզրուցեք նրա հետ բայց չեք ընդունի նրա գաղափարները, կամ կդադարեք նրա հետ շփվել, կամ կբացատրեք որ Ձեր դավանանքը այլ է (ինձ թվում է, նա միևնույն է Ձեզ չի ընդունի որպես հավատացյալի)։ Կրկնում եմ, բայց կրոնական հանդուրժողականություն ասվածը ինձ աբսուրդային է թվում։ Այնուամենայնիվ պատնեշ կա տարբեր կրոնների դավանողների միջև, որն անհանդուրժողականության պոտենցիալ աղբյուր է, որը ոչ մի քարոզչության արդյունքում չի վերանա, քանի որ ոչ մի կրոնի դրույթների մեջ չկա թե հանդուրժեք և հանգիստ թողեք այլ կրոն դավանողներին, նրանք էլ իրենց Աստծու միջոցով կփրկվեն։ Ու առհասարակ մեր Առաքելական Եկեղեցու ավելորդ հանդուրժողականության պատճառով է, որ մանրից ծաղկում են աղանդները, սատանիստները, հոմոսեքսուալսիտները տարածելով չարիքներ, որոնք անհավատության արգասիք են։ Այ, Դուք Հայր Աստծո պատգամը չեք կատարում, դարձի չեք բերում անհավատներին ու դեռ հանդուրժողականություն քարոզելով ակամայից նպաստում եք անհավատների աճին։

[Nareco]

Nareco ջան, նույն ձևով էլ նա կարողա քեզ խաբված համարել ու մեղադրել քեզ քո եկեղեցում սերտածը կրկնելու մեջ չէ՞։ Հետո՞ հարցը պիտի իրար վիրավորելով ու հալածելով լուծվի՞։

Իսկ ընդհանրապես, ցանկացած երկրում աղանդները շատանում են էն դեպքում, երբ հիմնական եկեղեցին հոգևոր, բարոյական առումով ընկնում է։ Էդ դեպքում մարդիկ սկսում են այլ տեղերում հոգևոր տանիք փնտրել։ Նենց որ հալածելու փոխարեն գուցե ավելի լավ է սեփական հավատն ու եկեղեցին բարոյապես նորոգել։

Դե ամեն մարդ կարող է մի բան մտածի, նրանց էլ թվա մենք ենք կուրորեն հավատում, հենց ամբողջ ցավն էլ դա է: Իմ ու իրենց տարբերությունը ասեմ, որն է. ես համբերությամբ լսում եմ իրենցը, իրենց մտածելակերպը այս կամ այն հարցի շուրջ, երբ սկսում են Աստվածաշնչից մեջբերումներ անելով արագ-արագ անգիր արած ինչ որ բաներ «ապացուցել», բացում եմ Աստվածաշունչը ցույց տալիս, որ ՍԽԱԼ են անգիր արել, գոնե ճիշտ անգիր անեին, նորմալ մարդը միգուցե կսթափվեր, որ մի բան այն չէ, իրեն խաբել են, մոլորեցրել են, ինչ ասեն, որ լավ լինի, «դա ո՞ր թվի հրատարակություն է»... No comments.