Ես մի փոքր ավելի ընդարձակեմ ars83-ի պատասխանը: Սուրբ Գրքի եբրայերեն ձեռագրերում Աստծուն տրվող տարբեր անուններ կան, որոնք հիմնականում արտահայտում են Աստծո հատկանիշները. Էլ, Էլօհիմ, Շադդա, Քաննա և այլն: Աստվածաշնչի արդի հրատարակություններում դրանք պարզապես թարգմանվել են Աստված կամ Տեր: Այդ տրվող անունների շարքում ամենաշատ գործածվածներից մեկը, այպես կոչված, Եհովան է, որի առավել ճիշտ հնչողությունն է համարվում Յահվեն կամ Յահվեհը: Աստծո պատասխանը Մովսեսին (ars83-ի մեջբերման մեջ նշված) հրեաները համարել են Աստծո անուններից մեկը, բայց այն արտասանելու իրավունք է ունեցել միայն քահանայապետը, այն էլ տարին մեկ անգամ, Սրբություն Սրբոց մտնելիս: Մյուսները պարզապես հասնելով այդ անվանը` հնչեցնում էին Էդոնա բառը (ըստ շեվա հնչողության), այինքն` Տեր: Քանի որ հին եբրայական ձեռագրերում միայն բաղաձայներն էին գրվում, ապա այդ անունը քառատառ էր` ՅՀՎՀ: Հրեաների գերությունների շրջանում, երբ քահանայական տոհմի ժառանգորդները վերացել էին, այդ անվան հնչողությունը նույնպես կորել էր: Հետագայում հրեաները այդ խնդիրը լուծեցին քառատառի բաղաձայների միջև տեղադրելով Էդոնա մակդիրի ձայնավորները, որի արդյունքում ստացվեց Եհովան: Եհովայի վկաների պնդումը, թե սա Աստծո միակ ու ճշմարիտ անվանումն է, իրականությանը չի համապատասխանում: Սա ընդամենը ստեղծված իրավիճակից ելք գտնելու ճիգի արդյունքում ստեղծված բառ է: Իսկ Սուրբ Գրոց արդի ուսումնասիրողները գտնում են, որ կրիպտոգրամմայի առավել հավանական հնչողությունն է Յահվեհը:
Իսկ եթե աստվածաբանորեն քննելու լինենք Ելք 3.14 համարը, Աստված ոչ թե Իր անունն է տալիս, այլ ընդհակառակը, մերժում է որևէ անուն տալ իրեն. <Ես այն Աստուածն եմ, որ Է>, այսինքն այլ աստվածներ չկան, որոնցից տարբերվելու համար հարկ լիներ անուն ասել: Նա Միակ, Ճշմարիտ ու Հավիտենական Աստված է:
Էջանիշներ