Քրիստոնեություն vs հեթանոսություն

[Ձայնալար]

Եղել ենք հեթանոս, դարձել ենք քրիստոնյա: Ո՞րն է տարբերությունը, ի՞նչ սկզբունքային տարբերություններ ու նմանություններ կան այս երկու կրոնների միջև:

Որպես քննարկման սկիզբ տեղադրում եմ իմ և ընկերներիցս մեկի (նա հեթանոս է) ICQ -ական երկխոսությունից մի հատված:

Նա: Ախպեր Սուրբ Սարգիսը որ տոնումենք ինչ-որ Սիրահարների Հովանավոր բան ման իրականում գիտե՞ս ինչա
Նա: Հեթանոսական Հողմերի աստվածնա
Նա: Մեկել գելերից պաշտպանողնա !
Ես: Մենք հավերջ եինք մեր լերների պես դուք հոխմերի պես խուջեցիք վայրագ. լավ բան չի հողմը ախպեր))
Նա: Լավ բանա!
Նա: Բա որ հողմ չի լինու՞մ, էդ էլլ լավ բան չի
Նա: Դուք Գազանի պես ոռնացիք վայրագ!
Ես:
Նա: էդ հողմ որպես տարերքա ասվում
Նա: հա մեկել դևերին սպանողնա Սուրբ Սարգիսը
Նա: Ես մեր Երևանի կողմերում միակ եկեղեցին որ հաճույքով եմ գնում Հենց Սուրբ Սարգիսնա!
Նա: Գիտե՞ս խի ախպեր
Նա: Պատին Գրած ա!
Նա: Նարեկացուց մեջբերում
Նա: Առավոտ Լուսո
Արեգակն Արդար
Առ ի լույս ցագյալ!
Նա: ու մեկել Սուրբ Սարքիսնա նկարած ձիու ոտերի տակ էլ դև ա քցած
Նա: Առավոտ Լուսո
Արեգակն Արդար
Առ ի լույս ցագյալ!
սախ արևի գովերգա!!!!
Ես: իսկ ո՞րն ա հիմնական տարբերուտիունը հեթանոսության ու քրիստոնեության
Ես: ասենք ճիշտ հեթանոսը ո՞նց պետքա ապրի, ու էդ ինչո՞վ ա տարբերվում ճիշտ քրիստոնեաի ապրելակերպից
Նա: Քրիստոնեությունը Հեզություն ա քարոզում
Նա: հեթանոսուտյունը հակառակը
Նա: քրիստոնեությունը Լրջություն ա քարոզում
Նա: ասում ա ոչ քրիստոսը ոչ էլ աստվածածինը կյանքում չեն ժպտացել
Նա: ինչը որ 100% անոց սուտա!
Ես: էդ ջպտալու մոմենդները չեմ լսել
Նա: տենցեն ասում!
Նա: որ խորհրդաոր տվա!
Նա: իսկ հեթանոսությունը Ասումա Ապրի, ուրախացի!
Նա: մաքուր ապրի բայց ուրախ
Նա: քրիստոնեության հիմքում քարոզնա!
Նա: իսկ հեթանոսությունը Քարոզ Չի ըՆդունում Բացարձակ!
Նա: Հեթանոսությունը ամենաշատը կյանքում Իմաստուն լինելն ա գնահատում
Նա: ու ասումա Անխելք մարդը չի կարա Սուրբ Լինի, քանի որ չի հասկանում
Նա: ու որ Մարդը ուղեղով ա աստծուն գտնում
Նա: իսկ քրիստոնեությունը ասում ա
«Երկնքի Թագավորությունը Հոգով Ախքատներիննա»
Նա:
Նա: դե 100% քրիստոսը տենց բան չի ասել!
Նա: Տերտերներն ու հրեաները քրիստոսին լրիվ փոխել են
Նա: հեթանոսությունը ասում ա, որ աստված ուղղակի չի կարա վատ բան անի ու վնաս տա,
քանի որ ինքը բարու Մարմնացումն ա
Նա: որ բարին ա ինքը ու վերչ
Նա: ու աստվացավախհություն չի ընդունում!
Նա: իսկ քրիստոնեուտյունը հիմնված ա Աստվածավախության վրա
Նա: հին կտակատրանից ավելի վախենալու Գրվացք չկա երևի աշխարհի երեսին!
Նա: աստված սրա երեխուն մորթեց
Նա: ստան ասեց երեխուդ զոհաբերի
Նա: հրեաներին ասեց դուք ձեր դռան վերևում արուն քսեք ես ձեր տուն չեմ մտնի
Նա: իսկ ում դրան վերևում արյուն չտեսավ մտավ ու իրա երեխեքին սպանեց!
Նա: )
Նա: լօօլ
Նա: ջոգումե՞ս ախպեր Ամենաբարի Աստվածը
Նա: ամենամեց տարբերությունը դայա!
Նա: հեթանոսների մոտ աստվաց Բարիա ու բարի
Նա: իսկ Ջդիերի մոտ աստված վախենալույա!
Ես: բայց եդ զոհաբերությունների պահը ավելի բոբո չի՞ հեթանոսների մոտ
Նա: չէէէ
Ես: խի՞ են զոհաբերություն անում
Նա: սուտ ա ախպեր
Նա: քրիստոսից 3000 տարի արաջ! Զրադաշտը ասել ա, որ դաժե կենդանիներ մի զոհաբերեք աստծուն!
Նա: հեթանոսների մոտ մենակ մատաղնա, էն էլ մենակ հայերի մոտ ա մնացել!
Նա: դա արվելա, որ աղքատներին ու անցորդ մարդկանց հաց տան!
Նա: դե պարզա որոշ Նյուտապաշտ քրմեր իրանցել են փայ վերցրել
Ես: մատաղը զոհաբերությու՞ն չի
Ես: բա մարդ մուրդ չե՞ն արել մատաղ
Նա: Չե!!!!!!!!!!!!!!
Նա: էդ սուտ ա!
Նա: մենակ Աքլոր ու գառ!
Նա: ուրիշ ոչմի բան!
Նա: իսկ աստվածներին զոհաբերելու առումով մենակ բուսական բաներ են եղել!
Նա: էդ մարդու զոհաբերությունը հաերի մոտ երբեք չի եղել!
Նա: ուրիշ անհամ բաներ են եղել, բայց Հույներից ժառանգված

[Նորմարդ]

Հմմ հետաքրքիր զրից էր, բայց ընյերդ մեղմ ասած մի քիչ ուրիշ բաներ ա ասել, դե պատմականով մի քիչ փորձեմ նեղել, ասում ա հայերի մոտ մարդկանց զոհաբերություն բան ման չի եղել, լավ ընդունենք մի պահ, բայց դե երևի չի ժխտի որ հեթանոսական ժամանակներում լայն տարածում ա ունեցել ինքնասպանությունը կամ ավելի ճիշտը ինքնազոհաբերումը, կարելի ա մեջբերել Խորենացուն երբ նա նկարագրում ա Արտաշես Ա թագավորի թաղումը և Աևտավազդ Ա թագավորի խոսքերը «Ավերակների վրա ի՞նչպես թագավորեմ», կամ մի քիչ եթե հիշողությունս ինձ չի դավաճանում ինքնազոհաբերումը ու մի քանի այլ տգեղ հեթանոսական երևույթներ, հայերի մոտ արգելել է Ներսես Շնորհալի կաթողիկոսը որը ի դեպ Քրիստոնեա ա եղել, իսկ են Սուրբ Սարգիսի վրով էլ, խոստանում եմ նյութեր տեղադրել, ո՞վ, ո՞նց, ե՞րբ, ի՞նչու և այլն …

[ars83]

Բոլորը մեկնաբանելու ժամանակ չկա, բայց ընկերդ, Ձայնալար, մեղմ ասած, աչքակապություն է անում մարդկային զոհերի վերաբերյալ։ Երեկ ԱՐ–ով մի ծրաքիր էր կրոնների վերաբերյալ։ Բավականին հետաքրքիր էր։ Խոսվում էր և՛ հեթանոսության, և՛ բուդդիզմի, և՛ քրիստոնեության, և՛ մահմեդականության մասին։
Մասնավորապես, ասվում էր, որ քրիստոնեությունը անհատին ուղղված կրոն է, որտեղ Քրիստոս խոսում է յուրաքանչյուրի հետ անհատապես, շեշտը դնելով ինքնադիտարկման և ինքնակատարելագործման վրա, մինչդեռ այլ կրոնները հիմնականում ամբոխին են ուղղված և նրանց համար կարևոր չի մարդու անհատականությունը։ Կարծում եմ՝ դա ճիշտ է։

[Janita Hero]

Կարևոր է պաշտել Աստծո, որն հեղինակն է ամեն արարվածի, այլ ոչ թե պաշտել աստվածների որոնք ստեղծված են, արարված են այլ ոչ թե ա ր ա ր ի չ:
Ոչ մի կրոնում, առավել ևս հեթանոսության մեջ, Աստված համայն մարդկության (նկատենք որ անխտիր ու անաչառ) փրկության համար իր որդուն չի տվել…բացի Քրիստոնյաների Աստծուց
Այժմյան քաղաքակիրթ աշխարհը պարտական է քրիստոնյաներին. նրանց միջոցով ա , որ զարգացում ա լինում (օրինակ. նայեք մուսուլմաններին, նրանց զարգացման մակարդակին):
Եվ հետո Սուրբ Երրորդությունը չդավանող ու չպաշտողը համարվում ա հեթանոս:

[Monk]

Այ թե շիլաշփոթ է ստացվել
Ձայնալար ջան, կներեք, բայց Ձեր ընկերը, դատելով զուտ այդ երկխոսությունից, խիստ թերի պատկերացումներ ունի թե քրիստոնեության և թե հեթանոսության վերաբերյալ
Հիմա շատ խառն եմ, ահագին գործ ունեմ, հետևաբար չեմ հասցնի մանրամասն անդրադառնալ, բայց մինչև նորմալ հայտնվելս գոնե մի երկու դիտարկում և հարց Ձեր ընկերոջը.
Կարող է Ձեր ընկերը հիմնավորել, որ Ս. Սարգիսը հեթանոսների հողմերի աստվածն է? Թող կոնկրետ նշի Ս. Սարգսի մասին իր ինֆորմացիայի աղբյուրը: Եվ ընդհանրապես, նրան ծանոթ է Ս. Սարգսի վարքը? Գիտի ով է? Ուշադրություն դարձրեք, որ չշփոթեցվեն իրար հետ քրիստոնյա սրբի վերաբերյալ ժողովրդական պատկերացումներն ու հավատիլքները և իր ասած հեթանոսական ատծո (մի բան, որ առաջին անգամ եմ լսում և իրական որևէ հիմք չեմ տեսնում) մասին հասկացությունները:
Ով է իսկական Քրիստոս և ինչպես են նրան փոխած ներկայացնում <տերտերներն ու հրենաերը>?
Որն է հեթանոսների աստվածը? Նա նշում է մի շարք հատկանիշներ, և կարելի է կարծել, թե հեթանոսությունը մեկ ատվածություն ունի: Կարող է թվարկել հեթանոսական ատվածներին? Ինքն այդ բոլորի մասին տեղյակ է?
Մի խոսքով` հարցեր շատ կարող են լինել: Շատ պրիմիտիվ ու սիրողական, ընդ որում անլիարժեք են ներկայացված այդ զրույցի մեջ թե քրիստոնեությունը և թե հեթանոսությունը:
Հա, մեկ էլ ճշտեք, որ <Առավոտ լուսոն> ոչ թե Նարեկացին է գրել, Ս. Ներսես Շնորհալին
Ի դեպ, ասել ասել է, Նորմարդ ջան, թաղման ժամանակ մարդկային ինքնազոհաբերումները վերացրել է ոչ թե Ներսես Շնորհալի, այլ Ներսես Մեծ Կաթողիկոսը` Ս. Գրիգոր Լուսավորչի ծոռը:

[Նորմարդ]

Ի դեպ, ասել ասել է, Նորմարդ ջան, թաղման ժամանակ մարդկային ինքնազոհաբերումները վերացրել է ոչ թե Ներսես Շնորհալի, այլ Ներսես Մեծ Կաթողիկոսը` Ս. Գրիգոր Լուսավորչի ծոռը:

Ուրեմն հիշողությունս արդեն դավաճանում է ինձ, սակայն Ներսեսը դեռ հիշում եմ

[Varzor]

Կարևոր է պաշտել Աստծո, որն հեղինակն է ամեն արարվածի, այլ ոչ թե պաշտել աստվածների որոնք ստեղծված են, արարված են այլ ոչ թե ա ր ա ր ի չ:
Ոչ մի կրոնում, առավել ևս հեթանոսության մեջ, Աստված համայն մարդկության (նկատենք որ անխտիր ու անաչառ) փրկության համար իր որդուն չի տվել…բացի Քրիստոնյաների Աստծուց
Այժմյան քաղաքակիրթ աշխարհը պարտական է քրիստոնյաներին. նրանց միջոցով ա , որ զարգացում ա լինում (օրինակ. նայեք մուսուլմաններին, նրանց զարգացման մակարդակին):
Եվ հետո Սուրբ Երրորդությունը չդավանող ու չպաշտողը համարվում ա հեթանոս:

Նախ ասեմ, որ բոլոր կրոններում էլ ստեղծիչը մեկն է` այսինքն աշխարհի առաջնային արարումը կատարվել է մեկ գերբանական էակի կողմից, որը որպես կանոն, ի տարբերություն քրիստոնեության չի անձնավորվում և չի ձևայնացվում:
Որդուն զոհաբերելը առանձնահատուկ չի, հեթանոսական ավանդույթների համաձայն շատ կրոններում նույնիսկ աստվածնեը կամ կիսաստվածներն իրենք իրենց են զոհաբերում:
Բա ոնց չէ, քաղաքակիթ աշխարհը պարտական է քրիստոնյաներին նրա համար, որ բազմաթիվ գիտնականներ վառեցին, կործանեցին հինավուրձ և ծաղկող ցիվիլիզացիաներ, ոչնչացրեցին ազգեր և էթնոսներ:
Մինչև հիմա գրում ենք այսպես կոչված արաբական գրերեվ, սովորում ենք հեթանոս հունական և մուսուլման մաթեմատիկոսների կողմից ուսումնասիրված և մատուցված հիմնարար գիտական դրույթներ, հիանում ենք արևելյան ոչ քրիստոնյա երկրների արվեստով, ճարտարապետությամբ և փիլիսոփայությամբ: մեկ էլ պարտական ենք, որ միասեռականներին ու կենդանիներին եկեղեցով են ամուսնացնում: Խորապես "շնորհակալ եմ"

Եթե քո ընկալմամբ մեկնաբանենք, ուրեմն մուսուլմանները, աթեիստները, դեիստները և այլն հեթանոսներ են Ախր ճիշտ չի է

[Nareco]

Ցանկացած քաղաքակիրթ հասարակության մեջ յուրաքանչյուր մարդ ունի խղճի ազատություն, որից հետևում է, որ ամեն մարդ կարող է ազատ ընտրել իր աստծուն: Մարդ կա Հիսուսին ա հավատում, մարդ կա Ալլահին, մարդ էլ կա իր հորը: Էս կոնտեքստում աղանդ հասկացությունը դառնում է հարաբերական ու լրիվ սուբյեկտիվ, և կախված է էն բանից թե կոնկրետ մարդը ինչ հավատք ունի: Պետք չի աղանդին վերաբերվել, որպես ինչ-որ բացասական երևույթի: Նույնիսկ քրիստոնեությունը իր ստեղծման ու կայացման ժամանակ համարվել է հուդդայիզմի աղանդ: Նույնիսկ եթե մի քիչ խոր մտածենք, կնկատենք, որ հենց Հայ առաքելական եկեղեցին ինչ-որ առումով Հայ հեթանոսության աղանդ է ու նրա շարունակությունը:

Անհեթեթություն: ՀԱԵ-ն այդ ի՞նչն է վերցրել, կամ այդ որ գաղափարն է այլ կերպ մեկնաբանել, եթե հենց հեթանոսները դավանում էին բազմաստվածություն: Ես քիչ թե շատ ծանոթ եմ մնացած կրոնների գաղափարներին, ինչ են ընդունում, ինչը ոչ, բայց հեթանոսությունը դիտել կրոն, ոչ մի կերպ չեմ պատկերացնում:

[Արիացի]

Անհեթեթություն: ՀԱԵ-ն այդ ի՞նչն է վերցրել, կամ այդ որ գաղափարն է այլ կերպ մեկնաբանել, եթե հենց հեթանոսները դավանում էին բազմաստվածություն: Ես քիչ թե շատ ծանոթ եմ մնացած կրոնների գաղափարներին, ինչ են ընդունում, ինչը ոչ, բայց հեթանոսությունը դիտել կրոն, ոչ մի կերպ չեմ պատկերացնում:

Նարեկո ջան, երբ ես փոքր էի, աշխարհից շատ բան չէի հասկանում ու երբ իմ մտածելակերպը շատ մակերեսային էր, ինձ էլ էին շատ մարդկանց դատողություններ անհեթեթություն թվում: Դու ճիշտ ես, առաջին հայացքից ինչ կապ ունեն քրիստոնեությունը ու հեթանոսությունը, եթե մեկում մի աստված կա, իսկ մյուսում բազմաթիվ: Բայց եթե մի քիչ խոր մտածես, կհասկանաս, որ կրոնի մեջ էականը հեչ էլ աստվածների քանակը չի, այլ այն թե էդ աստվածը կամ աստվածները ոնց են ներկայացվում: Չեմ ուզում հիմա երկար բարակ բացատրել, թե ես ինչ կապեր եմ տեսնում քրիստոնեության ու հեթանոսության մեջ (հավատա տենց կապեր ես շատ եմ տեսնում): Ասեմ միայն այն, որ քրիստոնեական տոների մեծամասնությունը փոխառնված են հեթանոսությունից ու այլ ձև չէր էլ կարող լինել:

[Second Chance]

Չեմ ուզում հիմա երկար բարակ բացատրել, թե ես ինչ կապեր եմ տեսնում քրիստոնեության ու հեթանոսության մեջ (հավատա տենց կապեր ես շատ եմ տեսնում): Ասեմ միայն այն, որ քրիստոնեական տոների մեծամասնությունը փոխառնված են հեթանոսությունից ու այլ ձև չէր էլ կարող լինել:

Ուզում եմ մի ուղղում մտցնել ոչ թե քրիստոնեական տոները այլ Հայ Առաքելական Եկեղեցու տոները

[Monk]

Ուզում եմ մի ուղղում մտցնել ոչ թե քրիստոնեական տոները այլ Հայ Առաքելական Եկեղեցու տոները

Հայ Առաքելական Եկեղեցին երևի իսլամիստական կազմակերպություն է?

[Second Chance]

Հայ Առաքելական Եկեղեցին երևի իսլամիստական կազմակերպություն է?

Չէ Մոնկ ջան ի տարբերություն Հայ Առաքելական Եկեղեցու հայտարարություներին ես ինձ թույլ չեմ տա նման պիտակներ կպցնել: Որովհետև վախենում եմ Աստծուց:
Ու թերություններն էլ հույս ունեմ կշտկվեն ժամանակի ընթացքում , որովհետև բոլորն էլ թերի են իսկ կանգնացնողը Տերն է, միայն ցանկություն է պետք:

[Nareco]

Նարեկո ջան, երբ ես փոքր էի, աշխարհից շատ բան չէի հասկանում ու երբ իմ մտածելակերպը շատ մակերեսային էր, ինձ էլ էին շատ մարդկանց դատողություններ անհեթեթություն թվում: Դու ճիշտ ես, առաջին հայացքից ինչ կապ ունեն քրիստոնեությունը ու հեթանոսությունը, եթե մեկում մի աստված կա, իսկ մյուսում բազմաթիվ: Բայց եթե մի քիչ խոր մտածես, կհասկանաս, որ կրոնի մեջ էականը հեչ էլ աստվածների քանակը չի, այլ այն թե էդ աստվածը կամ աստվածները ոնց են ներկայացվում: Չեմ ուզում հիմա երկար բարակ բացատրել, թե ես ինչ կապեր եմ տեսնում քրիստոնեության ու հեթանոսության մեջ (հավատա տենց կապեր ես շատ եմ տեսնում): Ասեմ միայն այն, որ քրիստոնեական տոների մեծամասնությունը փոխառնված են հեթանոսությունից ու այլ ձև չէր էլ կարող լինել:

Արիացի եղբայր, եթե դու այդպես ես մտածում ու այդպիսի «կապեր» ես տեսնում դա քո իրավունքն է: Բայց թե դա ինչքանով է համապատասխանում իրականությանը դա այլ հարց է:

Այսպես. ոչ մի տոն չի վերցվել հեթանոսությունից, ազգային տոնը դա հեթանոսական տոն չէ, այլ բան է որ այն ժամանակ հայերը հեթանոս էին: Այլ այն նորովի է մեկնաբանվել ՀԱԵ-ի կողմից: Օրինակ վերցնենք Վարդավառը, հեթանոսությունը այդ տոնի հիմքում հստակ դնում էր մեծամասամբ սեռահասուն աղջիկ-տղա հարաբերությունները: Սպիտակ, թափանցիկ զգեստներով իրար ջրե'ք, եղած-չեղած բարեմասնությունները երևան, «... ու թո'ղ հորդա անապակ գինին....»: Իսկ քանի որ մենք ՀԻՆ ժողովուրդ ենք, ու շատ ավանդապաշտ, ՀԱԵ-ն չի արգելել իրար ջրելու պրոցեսները, բայց այն մեկնաբանել է յուրովի, առանց որևէ կապի հեթանոսության հետ: Նույն բանն է, որ կապի մեջ դնենք հեթանոսական ատրուշանների տեղը կառուցած եկեղեցիները, խնդիրը միայն ու միայն ազգային ենթագիտակցության մակարդակի, ավանդապաշտության ու սովորույթի մեջ է, իսկ կապ որպես այդպիսին չկա:

[Արիացի]

Արիացի եղբայր, եթե դու այդպես ես մտածում ու այդպիսի «կապեր» ես տեսնում դա քո իրավունքն է: Բայց թե դա ինչքանով է համապատասխանում իրականությանը դա այլ հարց է:

Այսպես. ոչ մի տոն չի վերցվել հեթանոսությունից, ազգային տոնը դա հեթանոսական տոն չէ, այլ բան է որ այն ժամանակ հայերը հեթանոս էին: Այլ այն նորովի է մեկնաբանվել ՀԱԵ-ի կողմից: Օրինակ վերցնենք Վարդավառը, հեթանոսությունը այդ տոնի հիմքում հստակ դնում էր մեծամասամբ սեռահասուն աղջիկ-տղա հարաբերությունները: Սպիտակ, թափանցիկ զգեստներով իրար ջրե'ք, եղած-չեղած բարեմասնությունները երևան, «... ու թո'ղ հորդա անապակ գինին....»: Իսկ քանի որ մենք ՀԻՆ ժողովուրդ ենք, ու շատ ավանդապաշտ, ՀԱԵ-ն չի արգելել իրար ջրելու պրոցեսները, բայց այն մեկնաբանել է յուրովի, առանց որևէ կապի հեթանոսության հետ: Նույն բանն է, որ կապի մեջ դնենք հեթանոսական ատրուշանների տեղը կառուցած եկեղեցիները, խնդիրը միայն ու միայն ազգային ենթագիտակցության մակարդակի, ավանդապաշտության ու սովորույթի մեջ է, իսկ կապ որպես այդպիսին չկա:

Նախ ասեմ, որ ես չեմ պնդել, որ ՀԱԵ-ն հենց հեթանոսության աղանդ է, այլ միայն այն, որ որոշ առումով դա կարելի է տենց համարել: Եվ իմ բառերի ապացույցը հենց դու բերեցիր: Բացատրեմ: Աղանդը հենց այն է, երբ կոնկրետ կրոնի շրջանակներում մի բան մեկնաբանվում է մի ձև ու մի այլ կրոն, որը հենց աղանդն է, էդ նույն բանը վերցնում ու մեկնաբանում է այլ ձև: Քո բերած Վարդավառի օրինակը հենց դա է ցույց տալիս: Այսինքն, հեթանոսության մեջ Վարդավառի սովորույթը մեկնաբանվում էր մի ձև, իսկ ՀԱԵ-ն սովորույթը թողել է նույնը, բայց մեկնաբանել է այլ ձև:

[Nareco]

Նախ ասեմ, որ ես չեմ պնդել, որ ՀԱԵ-ն հենց հեթանոսության աղանդ է, այլ միայն այն, որ որոշ առումով դա կարելի է տենց համարել: Եվ իմ բառերի ապացույցը հենց դու բերեցիր: Բացատրեմ: Աղանդը հենց այն է, երբ կոնկրետ կրոնի շրջանակներում մի բան մեկնաբանվում է մի ձև ու մի այլ կրոն, որը հենց աղանդն է, էդ նույն բանը վերցնում ու մեկնաբանում է այլ ձև: Քո բերած Վարդավառի օրինակը հենց դա է ցույց տալիս: Այսինքն, հեթանոսության մեջ Վարդավառի սովորույթը մեկնաբանվում էր մի ձև, իսկ ՀԱԵ-ն սովորույթը թողել է նույնը, բայց մեկնաբանել է այլ ձև:

Արի փաստերը չաղավաղենք: Հայերը մինչև քրիստոնեություն ընդունելը եղել են հեթանոսներ, բայց դա չի նշանակում, որ ունեցած տոները եղել են հեթանոսության ԳԱՂԱՓԱՐԱԿԱՆ տոներ, ոնց ասեմ, օրինակ Սուրբ Սարգսի տոնը դա ազգային տոն չէ, այնպես էլ Վարդավառը հեթանոսական տոն չէ, դա ԱԶԳԱՅԻՆ տոն է: Ասածս այն է, որ հայերը մինչ քրիստոնեությունը ունեին ազգային տոներ հեթանոսական հիմնավորմամբ կամ մեկնաբանմամբ, քրիստոնեությունն ընդունելուց հետո, այդ ԱԶԳԱՅԻՆ տոները ոչ թե մոռացության մատնվեցին, այլ մեկնաբանվեցին քրիստոնեական արժեհամակարգով: Մենք մեր ազգությունը չենք փոխել Արիացի եղբայր, մենք հայ ենք, իսկ ազգայինը երբեք չի մոռացվում: Այնպես որ ազգայինը մի' կապիր հեթանոսության հետ: