«Գոյություն չունեցող նախապայմանների» գինը. Ալիևը կոչ է անում թյուրքական աշխարհի միավորմանը և Զանգեզուրի (Սյունիքի) վերադարձին
Վերլուծությունը` Արիս Ղազինյանի
«ԱրմենիաՆաուի» թղթակից
Published: 08 Հոկտեմբեր, 2009
* Article tools
* printable version
* email to friend
* comments (3)
* share the article
Մինչ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը փորձում էր բացատրել արտերկրի իր հայրենակիցներին, որ Երևանի ու Անկարայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին օգոստոսի 31-ին նախաստորագրված արձանագրություններում ոչ մի թուրքական նախապայման չկա, նրա ադրբեջանցի պաշտոնակից Իլհամ Ալիևը գտնվում էր Երևանից ընդամենը 100 կմ հարավ` բարձրաձայնելով թուրքական հավակնությունները հայկական հողերի նկատմամբ:
Այդ հայտարարությունները հնչեցին թյուրքալեզու պետությունների 9-րդ գագաթնաժողովում: Եվ բնավ պատահական չէր, որ գագաթնաժողովի անցկացման վայր էր ընտրվել հին հայկական Նախիջևանը, որը բոլշևիկները հանձնել էին Խորհրդային Ադրբեջանին:
Նման արմատական հայտարարություններով հանդես գալուց առաջ Ադրբեջանի նախագահն իր պարտքը համարեց կրկին հիշեցնելու, թե «Նախիջևանը բնիկ ադրբեջանական հող է և Ադրբեջանի` Թուրքիային սահմանակից միակ տարածքը»:
Ապա Ալիևը ներկայացրեց իր անմահ հոր ու նրա եղբայրների մասին «նաղլը»:
«Ալիևները միշտ հիշել են Զանգեզուրի լեռնային կածանների մանր ու մեծ քարերը, որ քերծում էին նրանց ոտքերը, այդ խոտերը, ծառերն ու թփերը, որ կշտացնում էին, պատսպարում: Նրանք փախչում էին հայերից: Երկարթափառումներից հետո Նախիջևանը նրանց ավետյաց երկիր թվաց»:
Սրտաճմլիկ պատմությունը Նախիջևանի ու անմոռանալի Հեյդար Ալիևի մասին խորապես հուզել էր Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևին:
«Հեյդար Ալիևն ու Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթուրքը (Թուրքիայի առաջին նախագահը) երազում էին թյուրքալեզու ժողովուրդների միասնության մասին,- ասաց նա կերկերուն ձայնով: - Մեր նախնիներն իշխել են ընդարձակ տարածքների վրա` Միջերկրական ծովից մինչև Ալթայ, և թողել են մեզ մեծ արժեքներ: Կարծում ենք` ժամանակն է, որ դրանք լայնորեն ներկայացվեն ամբողջ համաշխարհային հանրությանը…»:
Իսկ Ալիևն անցավ Հայաստանի Սյունիքի մարզի` Զանգեզուրի մասին մտորումներին:
«Ժամանակին Ադրբեջանի պատմական, բնիկ տարածքի` Զանգեզուրի շրջանի անջատումը նրանից ու դրա միացումը Հայաստանին, աշխարհագրական առումով մասնատեց մեծ թյուրքական աշխարհը: Այսպիսով, թյուրքական աշխարհի` որպես միասնական ընտանիքի գործունեությունը, դադարեցվեց տասնամյակներով»:
Գագաթնաժողովի աշխատանքների արդյունքում ստորագրվել է Նախիջևանի հռչակագիրը և Համաձայնագիր թյուրքալեզու պետությունների համագործակցության միություն ստեղծելու մասին:
Այդ փաստաթղթերի ստորագրումից հետո Ալիևն ասել է. «Ընդունած որոշումների ու ձեռնարկած քայլերի շնորհիվ մենք այսօր ավելի ամրապնդեցինք թուրքական կապը: Թեև աշխարհագրական առումով մեր արանքում է Զանգեզուրը` հին ադրբեջանական տարածք, որ ներկայումս գտնվում է Հայաստանի վերահսկողության տակ»: («Զանգեզուր» ասելով` նա նկատի ունի Հայաստանի Սյունիքի մարզը
«Կարող են բացվել բոլոր ճանապարհները, հաղորդակցության բոլոր միջոցները, տարածաշրջանի բոլոր երկրները կարող են փոխշահավետ համագործակցություն ծավալել: Սակայն ճիշտ է նաև, որ քանի դեռ մեր հողերը գրավված են, Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև անհնար է որևէ համագործակցություն»,- ասել է Ադրբեջանի նախագահը:
Էջանիշներ