Զվարճալի պատմություններ

[Գաղթական]

էնքան զվարճալի չի պատմությունը, որքան՝ երևույթը..


Հոլանդական քոլեջ..
հասարակական օրենքներին վերաբերող ինչ-որ դաս..
մի ջահել աղջիկ էլ, որպես դասատու, Երկիր մոլորակնա ներկայացնում..
- Երկրի վրա գոյություն ունեն 3 օվկիանոսներ..

սովորաբար փորձում եմ արհամարհել նման կարգի ու ոչ հազվադեպ հանդիպող անհեթեթությունները ու չբռնվել անիմաստ քննարկումների..
դե գիտեք՝ էս եվրոպացի նացիստները ավելի վատն են քան թե ռուսներինը.. նրանք գոնե պարզ-պարզ ասում են, որ քեզ չեն սիրում, կամ էլ գլխիդ տված դուբինկի հարվածից ես կռահում.. բայց սրանք բոլորը միադեմ ժպտում են.. ու հետևիցդ ինչ կեղտ կա անում են՝ փորձելով ամեն կերպ հասկացնել, որ եթե երրորդ աշխարհի մարդ ես՝ ուրեմն մարդ չես, ու հաստատ քեզ պատկանող տեղում չես գտնվում.. ու հլա եթե մի բան էլ մեկին զգացնել տաս, թե իրենից խելացի ես՝ աչքի գրողն ես դառնում..

բայց էդ օրը, երևի, հակառակ ոտից էի վեր կացել..
ձեռք բարձրացրեցի, իբր հարց ունեմ...
էս «դասատու»-ն էլ արհամարհական.
- ու ի՞նչ հարց առաջացավ..
- կներեք իհարկե, որ ընդհատեցի.. ուղղակի ուզում էի հարցնել ինչո՞ւ եք սխալ տեղեկություններ տալիս.. բա որ մեկը հավատա..
- ի՞նչն էր սխալ..
- դե հենց նոր հայտարարեցիք, թե օվկիանոսները 3-ն են.. այն դեպքում, երբ դրանք 4-ն են..
էս աղջկա աչքերը արյունով լցվեցին..
- ու ո՞րն է քո իմացած 4-րդը..
- դե ես չգիտեմ դուք որ 3-ը ի նկատի ունեիք, բայց իմ իմացածները՝ խաղաղ, Ատլանտյան, Հյուսիսային սառուցյալ ու Հնդկական..
թեթև քրքջաց.
- հյուսիսայինը օվկիանոս չէ.. այն ծով է..
- ..դուք երևի շփոթում եք Մեծ Բրիտանիայի ու Նիդերլանդների արանքում ընկած Հյուսիսային ծովի հե՞տ..
քրքիջը կրկնվեց ու մի քարտեզ ձեռքին մոտեցավ ինձ.
- հնարավոր է դուք ձեր լեզվով դրան օվկիանոս եք ասում, բայց դա Հյուսիսային Սառուցյալ ծովն է.. իսկ մեր ու Բրիտանիայի արանքում ընկածը՝ ուղղակի Հյուսիսային ծովը..
ու դեմ տվեց ձեռքի հոլանդալեզու քարտեզը, որտեղ իրոք, համապատասխան վայրում, սևը կապույտի վրա գրված էր «հյուսիսային սառուցյալ ծով»..

գիտությունն այստեղ արդեն անզոր էր..

մի կերպ ստիպեցի ինձ, որ չշարունակեմ..
ափսոս որ Հայկական մեթոդները հիմնականում հակառակ էֆեկտն են ունենում քաղաքակիրթ աշխարհում

հիշում էի, որ գլխավոր միջանցքում մի մեծ անգլալեզու քարտեզ էր փակցված..

դասամիջոցին ստուգեցի.. «օվկիանոս»-ն իր տեղում էր..
էս աղջկան իր սենյակից դուրս հրավիրեցի միջանցք ու մոտեցրի քարտեզին..

ու մինչ բերանը բացուխուփ անելով նայում էր, հեռանալուց չմոռացա նշել.
- բան չունեմ ասելու՝ գուցե և դուք ձեր լեզվով դրան ծով եք անվանում.. բայց ինչպես տեսնում եք՝ աշխարհն այն ճանաչում է որպես օվկիանոս..

[Գաղթական]

Պատահական ծանոթություններ..


***
երեկ գնացել էի մեր կողքի քաղաքում նոր բացված խանութը..
ավտոբուսով..
վերջը էնքան առևտուր արեցի, որ մի կերպ հասցրի կանգառ ու մտցրի ավտոբուս..
ավտոբուսի միջից էլ՝ զանգեցի հարևանիս, որ գա դիմավորի տանենք մեր տուն..
հենց հեռախոսը կախեցի, մեկ էլ՝ ոչ հեռու նստած մեկը.
- բարի օր ախպերս, ծանոթանա՞նք..


***
դրանից հիշեցի, որ մի անգամ, երկար տարիներ առաջ, Հոլանդիայում մի ընկերոջ տանը խնջույքի էինք..
իրիկունը ուշ հետ էինք գալիս մեր քաղաք..
քեֆներս էնքան լավ էր, որ ավտոբուսի վերջում նստած երգում էինք.. այսինքն՝ մեր երեքից մեկը երգում էր, մենք էլ՝ բաղաձայնությամբ խանգարում էինք..
մայրուղի չմտած մի ջահել զույգ նստեց ու եկավ մեզ մոտ՝ վերջ..
մենք էլ սկսեցինք ռեպլիկներ թողնել..
- հլա էս լկտիներին՝ տենաս էդ ինչ էին անում գիշերվա էս ժամին էդ անտեր տեղը.. հլը նայի նայի՝ ձեռը դրեց ոտին..
էս կարգի շարանը մեկ էլ ընդհատեցի.
- ժողովուրդ հլա սուսեք լսենք ինչ լեզվով են խոսում..
էս տղեն էլ ֆռաց, թե.
- ախպերս դե վաբշե-տո Ռուսերեն, բայց Հայերեն էլ եմ սովորացնում..


***
էդ Հոլանդիայում էնքան շատ էի ստիպված տեղափոխվել.. էս ծերից էն ծերը ու էլի կարճ ժամանակով..
դրա համար՝ շատ ունեցվածք աշխատում էի չհավաքել..
բայց դե ոնց էլ լինի՝ ժամանակի հետ մանր-մունր հավաքվումա էլի..
մի էդպիսի տեղափոխության ժամանակ, երևի միանգամից մի 70-80կգ շալակած, գնացքով հասա մի միջանցիկ կայարան, որտեղ պետք էր գնացքները փոխել..
նախօրոք դուրս գրածս ինֆորմացիայով գիտեյի, որ պետք է իջնեմ 3-րդ պեռոնում ու մի 10-15 րոպեից նորից նստեյի 5-րդից..
դե քանի որ տեսականորեն 3-րդն ու 5-րդը չեն կարող գտնվել միևնույն գծի վրա, հենց գնացքը կանգնեց, առանց խորանալու միանգամից սկսեցի ճամպրուկները քարշ տալ աստիճաններով ներքև..
արդեն ներքևում հայտնաբերեցի, որ 5-րդ պեռոնի սլաքը ցույց է տալիս վերև՝ հենց էնտեղ, որտեղից նոր իջնում էի..
էդպես էլ չհասկացա, թե ինչի էդ բացառություն-կայարանում 4-րդ չկար..
բայց էդ պահին, ոնց որ ասում են, ականջներս փակեցի ու 7 հարկանի հաճոյախոսություններով նախշեցի կայարանը կառուցող բոլոր ճարտարապետների հեռավոր անցյալներին..
մեկ էլ՝ ամբոխի միջից մեկը առանձնացավ ու թափով մոտեցավ.
- ախպերս էս ինչ լավ էր քեզ տեսա.. Երգրից նոր էի եկել, բռնին փագին՝ թուղթ չունեյի.. 6 ամիսա նստած էի, նոր հելել եմ չգիտեմ ոնց էթամ Զվոլլե.. լավ ախպերս ընդեյա.. մի հատ ցուց տայիր էլի.. հա, մեկ էլ, եթե դժվար չի, հեռախոսդ տայիր ծնգցնեյի: որ դիմավորեր..

տնաշենը վերջում իսկի ճամպրուկներիս հարցով էլ չխորացավ..
ոնց արագ հայտնվել էր, էդպես էլ արագ անհայտացավ..

[Գաղթական]

Սև հումոր..


Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի ավարտին Գերմանիայից անկախացման նախօրեին՝ մայիսի 4-ին, այս տարի էլ, սովորականի պես, Նիդերլանդների թագավորական ընտանիքը, շուրջ 20000 այլ քաղաքացիների հետ, ներկա էր տոնախմբությանը՝ Ամստերդամի Դամ կոչվող կենտրոնական հրապարակում..

նկարը դեպքի վայրից..


արարողության ընթացքում, հանկարծ, հրապարակի վրա տարածվում է տղամարդու սահմռկեցուցիչ սուր աղաղակը..
դրանից հետո արդեն հայտնի չէ, թե ով առաջինը հիստերիկ երանգներով պատասխան բղավոց արձակեց, թե. «վա՜այ, տեռոռիստները.. հեսա սաղիս պայթացնելու են..», բայց փաստն այն է, որ բղավոցը բազմապատկվեց ու լույսի արագությամբ տարածվելով ցնցեց ողջ հրապարակը..
սկսվեց անասելի իրարանցում ու պանիկա.. հրմշտոց, աղաղակներ ու գլխապատառ փախչող հազարավոր մարդիկ..
հետո հաշվել էին, որ ոտքերի տակ են ընկել ու վնասվել տասնյակ երեխաներ..
դե իսկ թագավորական ընտանիքն էլ, բնականաբար, շտապ շրջապատվում ու էվակուացվում է հրապարակից..


..վերջում պարզվել էր, որ առաջին սուր աղաղակը արձակել էր ոմն մարդ, որի ճակատագիրը նախատեսել էր նրա մահը՝ հենց այդ պահին հենց այդ վայրում.. էդ մարդն էլ, չգիտես ինչի, «որոշել էր» մահանալուց աղաղակներ արձակել.. իրար խառնելով ողջ Հոլանդական էլիտային..

[Հայուհի]

Սև հումոր..


Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի ավարտին Գերմանիայից անկախացման նախօրեին՝ մայիսի 4-ին, այս տարի էլ, սովորականի պես, Նիդերլանդների թագավորական ընտանիքը, շուրջ 20000 այլ քաղաքացիների հետ, ներկա էր տոնախմբությանը՝ Ամստերդամի Դամ կոչվող կենտրոնական հրապարակում..

նկարը դեպքի վայրից..


արարողության ընթացքում, հանկարծ, հրապարակի վրա տարածվում է տղամարդու սահմռկեցուցիչ սուր աղաղակը..
դրանից հետո արդեն հայտնի չէ, թե ով առաջինը հիստերիկ երանգներով պատասխան բղավոց արձակեց, թե. «վա՜այ, տեռոռիստները.. հեսա սաղիս պայթացնելու են..», բայց փաստն այն է, որ բղավոցը բազմապատկվեց ու լույսի արագությամբ տարածվելով ցնցեց ողջ հրապարակը..
սկսվեց անասելի իրարանցում ու պանիկա.. հրմշտոց, աղաղակներ ու գլխապատառ փախչող հազարավոր մարդիկ..
հետո հաշվել էին, որ ոտքերի տակ են ընկել ու վնասվել տասնյակ երեխաներ..
դե իսկ թագավորական ընտանիքն էլ, բնականաբար, շտապ շրջապատվում ու էվակուացվում է հրապարակից..


..վերջում պարզվել էր, որ առաջին սուր աղաղակը արձակել էր ոմն մարդ, որի ճակատագիրը նախատեսել էր նրա մահը՝ հենց այդ պահին հենց այդ վայրում.. էդ մարդն էլ, չգիտես ինչի, «որոշել էր» մահանալուց աղաղակներ արձակել.. իրար խառնելով ողջ Հոլանդական էլիտային..

Իսկ էդ մարդը մեռա՞վ:

[Գաղթական]

Իսկ էդ մարդը մեռա՞վ:

ահան..
այսինքն՝ էդ մարդը, ճիշտն ասած, ինձ էնքան չէր հետաքրքրել, որքան՝ Հոլանդիայի քաջարի ժողովրդի հերթական խիզախությունը..
դրա համար՝ նորությունները մինչև վերջ չկարողացա նայել..

Գերմանիայից անկախացման նախօրեին՝ մայիսի 4-ին

նոր նկատեցի, չէի նշել, որ այդ օրն, իրենց մոտ Զոհերի Հիշատակի օր է..
չնայած, որ էդպես էլ ոչ մի տվյալ չգտա նույնիսկ այդ տոնի պաշտոնական կայքէջում, թե մոտավոր քանի՞ զոհ է տվել Հոլանդիան 2-րդ աշխարհամարտի ընթացքում..

[Արևածագ]

Առավոտյան զանգել եմ Մոսկվա, հերանցս, երկար սպասելուց հետո լսեցի եղբորս քնաթաթախ ձայնը: «Առավոտ» ասածն էլ ժ.11- ն անց է.
-Ապերս, բարլուս, բա մերոնք ու՞ր են...
- Գնացել են Վրաստանի դեսպանատուն՝ վիզաների համար:
- Բա դու ընչի՞ չես գնացե...
- Կարող ա՞ գիտես պարապ եմ, որ գնամ դեսպանատուն ամբողջ օրը հերթ կանգնեմ: Գործի եմ չէ՞...
-Բա որ գործի ես, էս ժամին տանն ի՞նչ ես անում...
-Հեչ... քնած էի...

[Էլիզե]

Եղբորս աղջկա կիքսերից ...

Էս մեր բալիկը, շաաաաատ է սիրում խոսել: Մի անգամ անընդմեջ երեք ժամ խոսելուց հետո, մեր բալիկը նայեց իր մամային ու ասաց.
- Մամ... բա դու խի ես էսքան սատ խոսում???
Խեղճ մաման բացեց բերանը որ պատասխանի, մեր ճստոն հանդուրժող տոնով ասաց.
- Դե լավ, ոցինց, կյանք ա էլի, ամեն ինց էլ պատահում ա....
... ու շարունակեց խոսելը....