Այլ օրինակի կարիք չունենք ու Արցախի լուծումը չի էլ կարող հիմնվել ինչ որ արդեն գոյություն ունեցող լուծման վրա։ Շվեյցարիայի կայացման օրինակը ուղղակի ամենամոտն է այն տարբերակին, որ լինելու է Արցախում կամ Արցախ պետությունը գոյություն չի ունենալու...
Արցախը Հայաստանի, Իրանի ու Ադրբեջանի հետ սահմանակից է ու հենց այն վիճակում է ինչ Շվեյցարիան իր կայացման ժամանակ - բոլոր իր սահմանակից պետությունները նրա նկատմամբ հավակնություններ ու ոտնձգություններ ունեին ու իրենց միացնելու ձգտում։
Անկախ նրանից մեկը լավ տեր կլիներ իսկ մյուսը վատը, նրանք անկախացել են ու կարողացել են բազմազգությունը գերակայելի դարձնել, սերմանելով զգացմունք բոլոր ազգերին, որոնք հիմա Շվեյցարիայի քաղաքացի են, որ դա իրենց հայրենիքն է ու իրենք են ՏԵՐԸ և որ դա գերադասելի է քան ինչ որ երրորդ պետություն, որ ինչ ինչ ազգային, լեզվական կապեր ունի իրենց հետ գա ու պարտադրի իր կառավարումը ու բարգերը նրանց գլխին իսկ իրենք հուսան, որ մեծ ախպեր է չի նեղացնի։
Հարցը տարածքային կամ սահմանային չափանիշները չեն, այլ անկախության ու ճիշտ նկատեցիր չեզոքության սկզբունքը, որը հենց գնահատելով Շվեյցարայի սահմանակից պետությունները բոլորը հրաժարվել են այդ տարածքի ու ազգությունների իրենցով անելուց, այն պայմանով, որ ուրիշներն էլ այդ ոտնձգությունները չեն կատարի։
Արցախի լուծումն էլ դրանում է, որ տարածաշրջանի բոլոր պետությունները ՆԵՐԱՌՅԱԼ Հայաստանը հրաժարվեն իրենց հավակնություններից այդ տարածքների ու այնտեղ ապրողների վրա։
Ակնհայտ է, որ այսօր ոչ Հայաստանի, ոչ առավել ևս Ադրբեջանի կամ Իրանի կամ Թուրքիայի, էլ չասած Ռուսաստանի կարգերն ու բարքերը գերադասելի են մյուս երկրինից ու հարցը միայն նանում է, ով դրանցից ամենալավնէ նա պիտի ստանա Արցախը։ Լավ ու վատի մեջ ընտրություններ կատարլու դեպքում առաջ են գալիս ամեն տեսակ աբսուրդ չափանիշներ, որոնցով մեկել ստացվում է որ Ադրբեջանը ավելի լավն է ու տալիս են իրեն, մեկել պարզվում է Ռուսաստանն է ավելի լավը, ուրեմն տալսի են իրեն... Հավերժ կռվախնձոր....
Բայց եթե արցախցիք չեն գիտակցում իրենց ընձեռնված այդ մեծ արժեքը, դառնալ կովկասյան ազգերի անվտանգության հանգրվան ու մենակ կամ հայկական են ուզում լինել կամ մենակ թրքական կամ մենակ ռուսական ապա երբեք չեն ստանա համաձայնություն ԲՈԼՈՐԻ, որ իրենք գոյություն ունենան ու միշտ լինելու է մի դժգոհող կողմ, որն իրեն համարելու է անբավարարված։
Էջանիշներ