Արցախի հիմնախնդիրը

[Overdose]

Ասում ա եթե իմ նման քֆուր չես գրում, ուրեմն երեսպաշտ ես։ Օք։

Բա որ ասում եմ՝ դու ու Աթեիստը Նիկոլի քսերոքսն եք։ Մանիպուլյացիաների պահով իհարկե, մնացածից խաբար չեմ։ Իմ գրածի իմաստը Նիկոլին քֆուր տալը չէր, այլ գլխավոր մեղավորին տեսնելը։ Բայց դե ես դեմից էլ գիտեի, որ Նիկոլը սուրբ կով ա, իրան պրյամոյ կպնել ոչ մի պարագայում չի կարելի։

Նորմալ ա, Արէա ջան, ամեն ինչ իր տեղում է

[Արէա]

Բա որ ասում եմ՝ դու ու Աթեիստը Նիկոլի քսերոքսն եք։ Մանիպուլյացիաների պահով իհարկե, մնացածից խաբար չեմ։ Իմ գրածի իմաստը Նիկոլին քֆուր տալը չէր, այլ գլխավոր մեղավորին տեսնելը։ Բայց դե ես դեմից էլ գիտեի, որ Նիկոլը սուրբ կով ա, իրան պրյամոյ կպնել ոչ մի պարագայում չի կարելի։

Նորմալ ա, Արէա ջան, ամեն ինչ իր տեղում է

2018-ից սկսած էս ա։
Բացառվում ա որևէ քննարկում։
Կամ Նիկոլին պիտի քրֆես, կամ «ռոբասերժական կլանին», հակառակ դեպքում անհայրենիք, սորոսական, եվրոգոմիկ, պիցայակեր, հանցագործ, մաֆիոս, կոռուպցիոներ ես։

Հենց հիմա ասա, որ Նիկոլը դավաճան վիժվածք կապիտուլյանտ ա, թե չէ դու անհայրենիք մանիպուլյատոր ես։

Կապ չունի ինչ ես գրել, ոչ մեկի չի հետաքրքրում, կարևորն էն ա, թե ում ես քրֆել։

[Overdose]

2018-ից սկսած էս ա։
Բացառվում ա որևէ քննարկում։
Կամ Նիկոլին պիտի քրֆես, կամ «ռոբասերժական կլանին», հակառակ դեպքում անհայրենիք, սորոսական, եվրոգոմիկ, պիցայակեր, հանցագործ, մաֆիոս, կոռուպցիոներ ես։

Հենց հիմա ասա, որ Նիկոլը դավաճան վիժվածք կապիտուլյանտ ա, թե չէ դու անհայրենիք մանիպուլյատոր ես։

Կապ չունի ինչ ես գրել, ոչ մեկի չի հետաքրքրում, կարևորն էն ա, թե ում ես քրֆել։

Էլի ցրում ես թեման, բայց լավ, արի սրանով թեման փակենք։

Դու քո նիկոլին պաշտի, ես էլ իմ ռոբասերժապիցցային։

[Արէա]

Էլի ցրում ես թեման, բայց լավ, արի սրանով թեման փակենք։

Դու քո նիկոլին պաշտի, ես էլ իմ ռոբասերժապիցցային։

Ես չեմ ասել որ դու ռոբասերժապիցցա ես պաշտում, դու ես ասում։ Ու դա հերիք չի, կարծում ես, որ բոլոր հակառակ կարծիք ունեցողներն էլ նիկոլ են պաշտում։

Ես մի անգամ խոստացել էի, որ կփորձեմ չարձագանքել էլ գրառումներիդ, չստացվեց, կներես, բայց արժեր, որովհետև բան էի գրել, որը կարելի էր քննարկել, զարգացնել, ինչ որ բան փոխանցել իրար, ինչ որ ընդհանուր եզրահանգման գալ բոլոր էն մարդկանցով ովքեր թքած ունեն նիկոլի վրա էլ քոչարյանի վրա էլ, ում միակ նպատակը Հայաստանը բաեկեցիկ, անվտանգ ու զարգացող երկիր տեսնելն ա, փոխարենը էջերով եսիմ ինչ եմ գրում։

[Overdose]

Ես չեմ ասել որ դու ռոբասերժապիցցա ես պաշտում, դու ես ասում։ Ու դա հերիք չի, կարծում ես, որ բոլոր հակառակ կարծիք ունեցողներն էլ նիկոլ են պաշտում։

Ես մի անգամ խոստացել էի, որ կփորձեմ չարձագանքել էլ գրառումներիդ, չստացվեց, կներես, բայց արժեր, որովհետև բան էի գրել, որը կարելի էր քննարկել, զարգացնել, ինչ որ բան փոխանցել իրար, ինչ որ ընդհանուր եզրահանգման գալ բոլոր էն մարդկանցով ովքեր թքած ունեն նիկոլի վրա էլ քոչարյանի վրա էլ, ում միակ նպատակը Հայաստանը բաեկեցիկ, անվտանգ ու զարգացող երկիր տեսնելն ա, փոխարենը էջերով եսիմ ինչ եմ գրում։

Ճիշտ է, դու Դ՛Արտանյանն ես, մնացած բոլորը հոնդուրաս են։

Բայց ամեն դեպքում դու նաեւ Նիկոլի տեսանկյունից ճիշտ չվարվեցիր։ Երբ Նիկոլը թամբի վրա էր, դու նրա կողմնակիցն էիր։ Երբ ամբողջ Հայաստանը հիմա թքում է Նիկոլի վրա, վռազ խաչակնքվեցիր Հուդայի նման, ուրացար Նիկոլիդ, քեզ հռչակեցիր մարդ, ով թքած ունի Նիկոլի վրա էլ, մնացածի վրա էլ, կարեւորը Հայաստանը բարեկեցիկ, անվտանգ ու զարգացող լինի։

Մի քիչ չեմ կողմնորոշվում սա է՞լ է երեսպաշտություն, թե ուղղակի փոքրոգիություն։

[Արէա]

Ճիշտ է, դու Դ՛Արտանյանն ես, մնացած բոլորը հոնդուրաս են։

Բայց ամեն դեպքում դու նաեւ Նիկոլի տեսանկյունից ճիշտ չվարվեցիր։ Երբ Նիկոլը թամբի վրա էր, դու նրա կողմնակիցն էիր։ Երբ ամբողջ Հայաստանը հիմա թքում է Նիկոլի վրա, վռազ խաչակնքվեցիր Հուդայի նման, ուրացար Նիկոլիդ, քեզ հռչակեցիր մարդ, ով թքած ունի Նիկոլի վրա էլ, մնացածի վրա էլ, կարեւորը Հայաստանը բարեկեցիկ, անվտանգ ու զարգացող լինի։

Մի քիչ չեմ կողմնորոշվում սա է՞լ է երեսպաշտություն, թե ուղղակի փոքրոգիություն։

Բլոկ։

[Lion]

Հայաստանի պետական սահմանն են խախտել, զավթել են ՀՀ տարածքի մի մասը, ո՞ւր ա հանրության արձագանքը։ Պատասխան ունե՞ս։

Ո՞ր հանրության, ապեր, էն հանրությա՞ն, որին նիկոլենք, իրենց պարտված պատերազմը արդարացնելու համար, թուրքերով ու թուրքի մսաղացներով էի՞ն ՎԱԽԵՑՆՈՒՄ: Թե՞ էն հանրության, որտեղ փողոց էին լցնում զինվորական համազգեստով կասկածելի տարրեի, որոնք սկսում էին պատմել ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐԻ և իրենց փրկված կյանքերի մասին:

Ժամանակին ասում էի՝ ՄԻ ԱՐԵՔ, սա վերջին պատերազմը չէ, դեռ էլի ենք կռվելու, իսկ դուք կոտրում եք կռվելու կամքը: Չլսեցին՝ հետևեներն էր պետք փրկել, պետք էր թուրքին սարսափելի ցույց տալ, որ իրենց ՊԱՐՏՎԱԾ ՊԱՏԵՐԱԶՄՆ ԱՐԴԱՐԱՑՆԵԻՆ: Ահա և հիմա հանրությունը՝ վախեցած է, չի ուզում կռվել, ի՞նչ ես ուզում ավել լսել...

[Արէա]

Ո՞ր հանրության, ապեր, էն հանրությա՞ն, որին նիկոլենք, իրենց պարտված պատերազմը արդարացնելու համար, թուրքերով ու թուրքի մսաղացներով էի՞բ վախեցնում: Թե՞ էն հանրության, որտեղ փողոց էին լցնում զինվորական համազգեստով կասկածելի տարրեի, որոնք սկսում էին պատմել պատերազմի սարսափների և իրենց փրկված կյանքերի մասին:

Ժամանակին ասում էի՝ մի արեք, սա վերջին պատերազմը չէ, դեռ էլի ենք կռվելու, իսկ դուք կոտրում եք կռվելու կամքը: Չլսեցին՝ հետևեներն էր պետք փրկել, պետք էր թուրքին սարսափելի ցույց տալ, որ իրենց պարտված պատերազմն արդարացնեին: Ահա և իմա հանրությունը՝ վախեցած է, չի ուզում կռվել, ի՞նչ ես ուզում ավել լսել...

Համաձա՞յն ես, որ էս ընտրությունները Նիկոլի ու Քոչարյանի մեջ ա։
Եթե Նիկոլին փոխենք Քոչարյանով, էս խնդիրները կլուծվե՞ն։
Ես անձամբ մտածում եմ, հենց Քոչարյանը ընտրվեց գերիներն էլ են վերադառնալու, սահմանային դեպքերն էլ են հանդարտվելու, տնտեսությունն էլ կարող ա սկսի խելքի կամաց-կամաց գալ։ Բայց կտրուկ մեծանալու ա Ռուսաստանի ազդեցությունը Հայաստանի վրա։ Մեծ հաշվով Հայաստան, որպես անկախ երկիր էլ չի լինելու (իբր հիմա կա էլի)։ Արժի՞, էս վիճակո՞ւմ ենք արդեն։
Ի՞նչ անել, եղբայր։
Միակ առաջարկը ժողովրդին, դեռ Նիկոլին հեռացնելն ա եղել։
Է՞, հետո ամեն ինչ լա՞վ ա լինելու։ Բա որ ավելի վատ եղա՞վ։

[Lion]

Ապեր, եթե ինչ որ բացառիկ բան չլինի, ես Քոչարյանին եմ ընտրելու: Սա իմ պատասխանը քեզ: Իր բոլոր թերություններով հանդերձ՝ այս պահին այլ ելք ուղղակի չկա:

[Overdose]

Բլոկ։

Տենց ա։ Երբ արգումենտները պրծնում են, բլոկը անխափան աշխատում ա

[Գաղթական]

Համաձա՞յն ես, որ էս ընտրությունները Նիկոլի ու Քոչարյանի մեջ ա։

Հայաստանը Խորհրդարանական երկիր ա:
Բայց բավարար ձևավորված քաղաքական ուժեր չկան:
ՈՒ դրա վառ ապացույցներից մեկն էլ անձ ընտրելն ա:

Ժամանակ ա հարկավոր, որ քաղաքական դաշտը կայանա, կուսակցությունները գաղափարապես ամրապնդվեն ու էլեկտորատը կողմնորոշվի:

Սա ա միակ ճանապարհը ժողովրդավարության:

ՈՒղղակի, ըստ իս, Քոչն էս ամենը հանդուրժող չի:

Այլընտրանքը դիկտատուրան ա:

[Արէա]

Հայաստանը Խորհրդարանական երկիր ա:
Բայց բավարար ձևավորված քաղաքական ուժեր չկան:
ՈՒ դրա վառ ապացույցներից մեկն էլ անձ ընտրելն ա:

Ժամանակ ա հարկավոր, որ քաղաքական դաշտը կայանա, կուսակցությունները գաղափարապես ամրապնդվեն ու էլեկտորատը կողմնորոշվի:

Սա ա միակ ճանապարհը ժողովրդավարության:

ՈՒղղակի, ըստ իս, Քոչն էս ամենը հանդուրժող չի:

Այլընտրանքը դիկտատուրան ա:

Ժամանակ չունենք, Գաղթական ջան։

Իսկ Հայաստանը բնույթով խորհրդարանական երկիր չի, զոռով չես կարող սարքել։
Խորհրդարանական դարձավ հստակ նպատակով՝ Սերժ Սարգսյանին վերընտրվելու հնարավորություն տալու համար, թե չէ Հայաստանում ե՞րբ գաղափարական կուսակցություն կա, որ խորհրդարանական կառավարում ունենանք։

Իրական ժողովրդավարությունն էլ ահագին վտանգավոր բան ա ոնց տեսանք, եթե ռուսաստանի ազդեցությունից դուրս գալ չենք կարողանալու։

2013-ի ընտրություններից հետո մի հաղորդման ժամանակ Շանթը սենց բան ասեց, բառացի ցիտում եմ. հենց Հայաստանում հայտնվի մի ուժ, որը կփորձի դուրս գալ ռուսական ազդեցության տակից ու քիչ թե շատ ինքնուրույն քայլեր անի, ռուսները հայ-ադրբեջանական կռիվ են սարքելու ու չեն օգնելու Հայաստանին, էդ ուժին տապալելու համար։
Սա 2013-ին ա ասվել, շատերի հիշողությունը 18-ից հետո ջնջվել ա, բայց մենք հո հիշում ենք։ Բառ առ բառ իրականացավ էս ասվածը։ Իրական պատճառը հասկանալու ու լուծումները գտնելու փոխարեն մարդիկ Նիկոլ հայհոյելով են զբաղված։

Հիմա ընտրությունը սենց ա. կամ փաստացի Չեչնիայի կարգավիճակով երկիր, բայց անվտանգ, նաև տնտեսապես գուցե ոչ վատ վիճակում, կամ ինքնուրույն, անկախ պետություն, բայց մշտական արտաքին վտանգով ու կործանվող տնտեսությամբ։

Ոչ մեկն էլ մի բան չի, եսիմ։

[Գաղթական]

Իսկ Հայաստանը բնույթով խորհրդարանական երկիր չի, զոռով չես կարող սարքել։
Խորհրդարանական դարձավ հստակ նպատակով՝ Սերժ Սարգսյանին վերընտրվելու հնարավորություն տալու համար, թե չէ Հայաստանում ե՞րբ գաղափարական կուսակցություն կա, որ խորհրդարանական կառավարում ունենանք։

Արէա ջան, ճիշտ ես իհարկե, որ Խորհրդարանական դարձավ Սերժի հաշվարկով (էն էլ` փնթի հաշվարկով), բայց ինչ վերաբերում ա <Հայաստանի բնույթին>` ինքս միշտ համարել եմ, որ հենց խորհրդարանական կառավարման մոդելն ա Հայաստանի համար ամենաճիշտը, որտեղ ներկայացված կլինեն հասարակության համարյա բոլոր շերտերը` իրենց տրամագծորեն իրարից տարբերվող տեսակետներով, ու էս ամենի համակեցությունից մի հրաշալի բան կարող է ստացվել:

2013-ի ընտրություններից հետո մի հաղորդման ժամանակ Շանթը սենց բան ասեց, բառացի ցիտում եմ. հենց Հայաստանում հայտնվի մի ուժ, որը կփորձի դուրս գալ ռուսական ազդեցության տակից ու քիչ թե շատ ինքնուրույն քայլեր անի, ռուսները հայ-ադրբեջանական կռիվ են սարքելու ու չեն օգնելու Հայաստանին, էդ ուժին տապալելու համար։

Մի քիչ թերահավատորեն եմ մոտենում պնդումներին, թե սա ռուսի սարքածն էր:
Թողտվությամբ` գուցե, բայց ոչ հենց ինքն էր ամբողջ սցենարի հեղինակը:
Կարծում եմ Հայաստանն ամենաառաջնային պրիորիտետության երկիր չի, որտեղ իր ազդեցությունը մի քիչ ավելացնելու համար ՌԴ-ն հոժարակամ կդիմեր տարածաշրջանում թուրքիային ավելի շատ կոզրներ բաժանելուն:
ՈՒ ռուսական ազդեցությունը Հայաստանում, առանց էդ ուժեղացման էլ, բավարար էր` որոշիչ հարցերում դերակատրություն ապահովելու ու խաղի կանոններ թելադրելու համար:

Հիմա ընտրությունը սենց ա. կամ փաստացի Չեչնիայի կարգավիճակով երկիր, բայց անվտանգ, նաև տնտեսապես գուցե ոչ վատ վիճակում, կամ ինքնուրույն, անկախ պետություն, բայց մշտական արտաքին վտանգով ու կործանվող տնտեսությամբ։

Չգիտեմ, իմ կարծիքով, ՌԴ-ին հարկավոր չէ Հայաստանը` իր կազմում:
Հակառակը` ձեռք կտա, որ Հայաստանն իր տնտեսությունը նորից ռելսերի վրա գցի, եկամուտ ապահովի (չափավոր) ու շարունակի ռուսական զենք գնել:

ՈՒ չափազանց պարզ է, որ դա հենց վաղը չի տեղի ունենալու:
Հետևաբար և անհրաժեշտ է միառժամանակ Հայաստանի անվտանգությամբ ինքնուրույն զբաղվել, մինչև որ ամենը նորից սովորական հունի մեջ մտնի:

Բայց դե, մյուս կողմից էլ, թուրքն էլ քնած չի ու նա էլ իր սեփական խաղն է խաղում:
Մասնավորապես` իր սատելիտի միջոցով ժամանակ առ ժամանակ ինչ-որ սադրանքների է դիմում, ռեակցիան ստուգում:

[Արէա]

Գաղթական ջան, Ռուսաստանը վտանգ ունի Հայաստանը կորցնելու, Վրաստանի նման։ Դրա համար, Հայաստանում տվյալ պահի իշխանությունը ինչքան մեծ պոտենցիալ ունենա հակառուսական գիծ բռնելու ու քայլեր անելու, էնքան Ռուսաստանն ամեն ինչ անելու ա, որ էդ իշխանության օրոք Հայաստանում հնարավորինս ծանր վիճակ լինի։

Ռուսաստանն ինքը ուժով չի բերելու իշխանության ռուսահպատակ ուժի, որովհետև դրանից հետո առկա լարվածությունները չի կարողանալու կառավարել, փոխարենն ամեն ինչ անելու ա, որ ժողովուրդն ինքը, հոժարակամ գնա ընտրի այդ ուժին։

Ռուսաստանին պետք չի աղքատ Հայաստանին վերցնել իր կազմ, ու կերակրել, բայց պետք ա կանխատեսելի, ու հնազանդ Հայաստան, տարածաշրջանը վերջականապես չկորցնելու համար։

[Գաղթական]

Գաղթական ջան, Ռուսաստանը վտանգ ունի Հայաստանը կորցնելու, Վրաստանի նման։ Դրա համար, Հայաստանում տվյալ պահի իշխանությունը ինչքան մեծ պոտենցիալ ունենա հակառուսական գիծ բռնելու ու քայլեր անելու, էնքան Ռուսաստանն ամեն ինչ անելու ա, որ էդ իշխանության օրոք Հայաստանում հնարավորինս ծանր վիճակ լինի։

Ռուսաստանն ինքը ուժով չի բերելու իշխանության ռուսահպատակ ուժի, որովհետև դրանից հետո առկա լարվածությունները չի կարողանալու կառավարել, փոխարենն ամեն ինչ անելու ա, որ ժողովուրդն ինքը, հոժարակամ գնա ընտրի այդ ուժին։

Ռուսաստանին պետք չի աղքատ Հայաստանին վերցնել իր կազմ, ու կերակրել, բայց պետք ա կանխատեսելի, ու հնազանդ Հայաստան, տարածաշրջանը վերջականապես չկորցնելու համար։

Այո, վտանգ զգացին:
Զուտ ռուսավարի ոճով էլի..
Սկզբից թողեն բանը բանից անցնի, իրենք իրենց ձեռքով պերմյակովախառը հակառուսական տրամադրություններ հրահրեն, հետո զարմանան, թե խի իրանց սաղ չեն սիրում:

Նիկոլենք էլ եկան, փորձեցին Հայաստանի սուվերենությունն ընդլայնել (ոչ հակառուսականությունը, ինչպես ոմանք համարում են, այլ՝ հենց Հայաստանի ինքնիշխանությունը):
ՈՒղղակի մի քանի կոպիտ մանյովր արեցին էն հարցերում, որտեղ շատ նուրբ աշխատանք էր հարկավոր, ու ռուսները խրտնեցին:

Բայց էլի, ըստ իս, Արցախյան II-րդը մաքուր ռուսական սցենար չէր:
Կարծում եմ իրենք «ընդամենը» թույլ տվեցին, որ դա տեղի ունենա՝ արանքում կարգին օգտվելով առիթից:

Բայց էստեղ հարցի մյուս կողմն էլ կա՝ թե ինչ կլիներ, եթե իրենք թույլ չտային..
Կամ հանուն ինչի թույլ չտային..
Սրանք հետաքրքիր վերլուծելու թեմաներ են, միայն թե պետք է զուտ ռուսական տեսանկյունից նայել հարցին:


Ինչ վերաբերում ա մեզ ու մեր արտահերթին՝ համաձայն եմ հետդ, որ կանխատեսելի Հայաստանն ա ռուսների սրտով:
ՈՒ էդ առումով Նիկոլը՝ հիմա, էս վիճակով, բավական խեղճացած ու կանխատեսելի ա իրենց համար:
Ինչ-որ տեղ ավելի շատ, քան Քոչը:
Բայց Քոչն էլ ա պետք, որպես ագրեսիվ հակակշիռ:

Իհարկե ինքս կգերադասեի, որ ավելի ուժեղ մենեջերական հատկություններով ու ավելի քիչ վարկաբեկված մեկը լիներ, քան Նիկոլը:
Բայց խաղի էս դասավորությամբ գտնում եմ, որ էս պահին ինքն ավելի նախընտրելի ա:
Որտև, պա-լյուբոմու, գլոբալ հարցերում արդեն որոշողը մենք չենք, թե ինչը ոնց կլինի:
Մնում են լոկալ հարցերը, իսկ դրանցում, առավել ևս հիմա, օդ ու ջրի պես անհրաժեշտ ա, որ սաղ մաքսիմալ արդար ու անկաշառ լինի: