Արցախի հիմնախնդիրը

[ivy]

Էս թեման նայելիս մտածում եմ՝ հետո էլ մարդիկ ասում են, թե Ակումբում մնացել են նույն մտածելակերպով մարդիկ․ հլը մի հատ էս թեմայի գրառումներում ներառված աշխարհայացքների տարբերությունները տեսեք։ Ու ինձ դա ահագին ուրախացնում է, որ դեռ էսքան բազմազանություն կա Ակումբում, ու որ էսքան տարբեր ենք։

[One_Way_Ticket]

Ես չեմ դադարում հիանալ Ժիրայր Լիպարիտյանի պրագմատիզմով։ Իր հարցազրույցը ռուսական BBC-ին․

https://www.bbc.com/russian/features-55132269

Հայերեն թարգմանությունը․

https://www.civilnet.am/news/2020/12...1%D5%B6/410844

Պետք է իրատեսորեն գնահատել սեփական ուժերը։ Վերցնել այն, ինչ կարող ես, ոչ թե պահանջել այն, ինչ քո կարծիքով արդար է։ Ինչը բնավ չի նշանակում, որ չպետք է ուժեղանալ։

[Գաղթական]

Պետք է իրատեսորեն գնահատել սեփական ուժերը։ Վերցնել այն, ինչ կարող ես, ոչ թե պահանջել այն, ինչ քո կարծիքով արդար է։ Ինչը բնավ չի նշանակում, որ չպետք է ուժեղանալ։

Լիպարիտյանին ես էլ եմ համակրում, բայց ամեն ինչի հետ չի, որ հետը համաձայն եմ:

Խնդիրը ոչ թե նրանում է, որ մենք ուզում էինք ամենը մեզ պահել, այլ նրանում, որ ոչ միայն բան չէինք անում էդ նպատակին հասնելու համար, այլև՝ զբաղված էինք ճիշտ հակառակ ուղղությամբ շարժվելով:
Երկիրը գնալով թուլանում էր, մարդիկ դեմորալիզացվում էին, արտագաղթն աճում էր, պետական կենսական նշանակության արտերիաները հերթով անցնում էին օտարի ձեռքը, մեծանում էր աղքատությունը, նոր դաշնակիցներ չէինք փնտրում, իսկ հների վրա էլ բավարար ջանք չէինք գործադրում:

ՌԴ-ն էլ դրա վառ օրինակն է, որ տարածաշրջանում ամենաազդեցիկ երկիրն է ու մենք նրա հետ ենք կապել, ի թիվս այլոց, մեր անվտանգությունն ու տնտեսական առաջընթացը:
Սա աբսուրդի ժանրից է, որ էդ երկրի վարչապետը կիսով չափ հայ լինի, ԱԳ նախարարը հայ լինի, համարյա ամբողջ մեդիադաշտը հայերի ձռռքում կենտրոնացած լինի ու էդ երկրում պրոհայկական վեկտորը ոչ միայն չզարգանա, այլև՝ գնալով ավելի ու ավելի ծավալվի ու թափ հավաքի հակահայկականը:

Մարդիկ գերագույն ճիգեր են գործադրում ուրիշներին վերբովկա անելու համար, իսկ Հայաստանը մատը մատին չի խփում առնվազն սեփական հայրենակիցների սիրտը շահելու համար...

[One_Way_Ticket]

Լիպարիտյանին ես էլ եմ համակրում, բայց ամեն ինչի հետ չի, որ հետը համաձայն եմ:

Խնդիրը ոչ թե նրանում է, որ մենք ուզում էինք ամենը մեզ պահել, այլ նրանում, որ ոչ միայն բան չէինք անում էդ նպատակին հասնելու համար, այլև՝ զբաղված էինք ճիշտ հակառակ ուղղությամբ շարժվելով:
Երկիրը գնալով թուլանում էր, մարդիկ դեմորալիզացվում էին, արտագաղթն աճում էր, պետական կենսական նշանակության արտերիաները հերթով անցնում էին օտարի ձեռքը, մեծանում էր աղքատությունը, նոր դաշնակիցներ չէինք փնտրում, իսկ հների վրա էլ բավարար ջանք չէինք գործադրում:

ՌԴ-ն էլ դրա վառ օրինակն է, որ տարածաշրջանում ամենաազդեցիկ երկիրն է ու մենք նրա հետ ենք կապել, ի թիվս այլոց, մեր անվտանգությունն ու տնտեսական առաջընթացը:
Սա աբսուրդի ժանրից է, որ էդ երկրի վարչապետը կիսով չափ հայ լինի, ԱԳ նախարարը հայ լինի, համարյա ամբողջ մեդիադաշտը հայերի ձռռքում կենտրոնացած լինի ու էդ երկրում պրոհայկական վեկտորը ոչ միայն չզարգանա, այլև՝ գնալով ավելի ու ավելի ծավալվի ու թափ հավաքի հակահայկականը:

Մարդիկ գերագույն ճիգեր են գործադրում ուրիշներին վերբովկա անելու համար, իսկ Հայաստանը մատը մատին չի խփում առնվազն սեփական հայրենակիցների սիրտը շահելու համար...

Բայց արդյո՞ք էդ նպատակը հասանելի էր, հաշվի առնելով Ադրբեջանի նավթի և այլ մեզ համար անբարենպաստ գործոնները։
Ինչ վերաբերվում է Ռուսաստանի հայերին, ինձ թվում է՝ ավելի քան որևէ այլ երկրում հայերն այնտեղ կամ ինտեգրված ու ասսիմիլացված են, կամ բանվոր են։ Առաջիններն առանձնապես հետաքրքրվածություն չունեն հզոր անկախ Հայաստան տեսնելու ու առավել ևս դրանում իրենց լուման ներդնելու, երկրորդները ոչինչ անել չեն կարող։ Առաջինի վառ օրինակ է Մարգարիտա Սիմոնյանը։ Լավրովն ընդհանրապես ես չեմ լսել, որ իրեն հայ համարի։ Վիկիպեդիան ասում է․

Об отце Лаврова известно, что он тбилисский армянин[2][3], по некоторым сведениям — по фамилии Калантаров или Калантарян[4]. О матери известно, что она была сотрудницей Министерства внешней торговли СССР. На сайте МИД России указывается, что Лавров — русский[5].

[Գաղթական]

Բայց արդյո՞ք էդ նպատակը հասանելի էր, հաշվի առնելով Ադրբեջանի նավթի և այլ մեզ համար անբարենպաստ գործոնները։

Էս հարցի 100%-անոց պատասխանը էլ երբևէ չենք իմանա:
Բայց վստահ եմ, որ հաստատ կարող էինք հիմիկվանից շատ ավելի հարուստ երկիր ունենալ, շատ ավելի սուվերեն ու շատ ավելի մեծաթիվ բնակչությամբ՝ էդ թվում նաև ազատագրված շրջաններում:
Ընդ որում՝ ոչ միայն հայերով բնակեցված:
Օրինակ Իրաքի կործանման ընթացքում քա՞նի հայի համար պայմաններ ստեղծվեցին Հայաստանում արժանապատիվ կյանքի:
Էլ չխոսանք, որ էնտեղից նաև լիքը եզդիներ, ասորիներ, գլդանիներ և այլոց կարելի էր հրավիրել բերել:

Եթե առանց էդ էլ սակավաթիվ ռեսուրսները քիչ թալանեին, եթե ավելի պետականամետ լինեին, եթե ավելի հեռատես ու իմաստուն քաղաքականություն վարեին, եթե, եթե, եթե...

Յուրաքանչյուր եթե ավելի ու ավելի կզսպեր թշնամուն Հայաստանի վրա հարձակվելուց, իսկ հքրձակվելու դեպքում էլ՝ հաղթելուց..

Ինչ վերաբերվում է Ռուսաստանի հայերին, ինձ թվում է՝ ավելի քան որևէ այլ երկրում հայերն այնտեղ կամ ինտեգրված ու ասսիմիլացված են, կամ բանվոր են։ Առաջիններն առանձնապես հետաքրքրվածություն չունեն հզոր անկախ Հայաստան տեսնելու ու առավել ևս դրանում իրենց լուման ներդնելու, երկրորդները ոչինչ անել չեն կարող։ Առաջինի վառ օրինակ է Մարգարիտա Սիմոնյանը։ Լավրովն ընդհանրապես ես չեմ լսել, որ իրեն հայ համարի։ Վիկիպեդիան ասում է․

Էդ Ռուսաստանի հայերի մասին լեգենդները շատ են ուռճացված:
Մեր ազգային առանձնահատկություններից ա կենտրոնանալ միմյանցից տարբերությունների վրա՝ իրար վանելով, փոխանակ էդ բազմերանգությունը զենք դարձնելու:

ՈՒժեղ ինտեգրված են՝ հա, բայց էդ աստիճանի ասիմիլացված չեն, որ իրենց ազգային պատկանելությունը պրիզնատ չգան:
Էն էլ՝ ռուսների մեջ, որոնք՝ բեսամբ շովինիստ լինելով, վանում են օտարներին:

Նույն Մարգարիտա Սիմոնյանը հեչ էլ աչքիս լույսը չի, բայց ոչ մի առիթ բաց չի թողում իր հայ լինելը մատնանշելուց:
Ի տարբերություն շատերի իր ազգանունը չի փոխել, հայտարարում ա, որ երեխուն հայերեն սովորելու ա ուղարկում ու կռավաթի կողքի տումբչկին Նարեկ ունի դրած:
Ի՞նչ են սրանք, եթե ոչ իր ազգայինն արժեվորելու ինդիկատորներ:
Գուցե պետք էր մի քիչ մտածել ու հասկանալ, թե ինչից ա տենց վատ տրամադրվել ու մի ձև փորձել հետը լեզո՞ւ գտնել:
Գոնե փորձել..

Նույնը Գաբրելյանովն ու մնացածը..

Իսկ Լավրովը վաբշե Թիֆլիսում ա մեծացել՝ ինչպես և ինքդ նշեցիր:
Եթե բավականաչափ շփվել ես թիֆլիսահայերի հետ, կիմանաս, որ իրենք ահագին տարբերություններ ունեն Հայաստանի հայերի ու նույնիսկ ջավախահայերի հետ:
Բայց նրանք միանշանակ հայ են ու շատ բարձր ազգային արժանապատվություն ունեն:

Իրար հետ լեզու գտնել պիտի սովորենք, իրար լեզու հասկանալ ու իրար առանձնահատկություններին հարգանքով վերաբերվել պիտի կարողանանք:
ՈՒ էդ դեպքում միայն բոլորն էլ իրենց կարեցածի չափով կօգնեն Հայաստանին ու հաստատ կօգնեն:

[One_Way_Ticket]

Էդ Ռուսաստանի հայերի մասին լեգենդները շատ են ուռճացված:
Մեր ազգային առանձնահատկություններից ա կենտրոնանալ միմյանցից տարբերությունների վրա՝ իրար վանելով, փոխանակ էդ բազմերանգությունը զենք դարձնելու:

ՈՒժեղ ինտեգրված են՝ հա, բայց էդ աստիճանի ասիմիլացված չեն, որ իրենց ազգային պատկանելությունը պրիզնատ չգան:
Էն էլ՝ ռուսների մեջ, որոնք՝ բեսամբ շովինիստ լինելով, վանում են օտարներին:

Նույն Մարգարիտա Սիմոնյանը հեչ էլ աչքիս լույսը չի, բայց ոչ մի առիթ բաց չի թողում իր հայ լինելը մատնանշելուց:
Ի տարբերություն շատերի իր ազգանունը չի փոխել, հայտարարում ա, որ երեխուն հայերեն սովորելու ա ուղարկում ու կռավաթի կողքի տումբչկին Նարեկ ունի դրած:
Ի՞նչ են սրանք, եթե ոչ իր ազգայինն արժեվորելու ինդիկատորներ:
Գուցե պետք էր մի քիչ մտածել ու հասկանալ, թե ինչից ա տենց վատ տրամադրվել ու մի ձև փորձել հետը լեզո՞ւ գտնել:
Գոնե փորձել..

Նույնը Գաբրելյանովն ու մնացածը..

Իսկ Լավրովը վաբշե Թիֆլիսում ա մեծացել՝ ինչպես և ինքդ նշեցիր:
Եթե բավականաչափ շփվել ես թիֆլիսահայերի հետ, կիմանաս, որ իրենք ահագին տարբերություններ ունեն Հայաստանի հայերի ու նույնիսկ ջավախահայերի հետ:
Բայց նրանք միանշանակ հայ են ու շատ բարձր ազգային արժանապատվություն ունեն:

Իրար հետ լեզու գտնել պիտի սովորենք, իրար լեզու հասկանալ ու իրար առանձնահատկություններին հարգանքով վերաբերվել պիտի կարողանանք:
ՈՒ էդ դեպքում միայն բոլորն էլ իրենց կարեցածի չափով կօգնեն Հայաստանին ու հաստատ կօգնեն:

Չգիտեմ՝ ինչ լեգենդների մասին է խոսքը, ճիշտն ասած։ Բայց Գաբրելյանովի մասին, եթե նայես էս վիդեոն 24:18-ից որ լսես, նենց է խոսում, ոնց որ իրեն ռուս համարի։

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

Էդ որ առաջարկում ես իրար հետ լեզու գտնել, հիանալի է, բայց այսօրվա դրությամբ ես դժվարությամբ եմ պատկերացնում իդեոլոգիա, որը կմիավորի աշխարհի նայերին, ներառյալ ասենք հենց Գաբրելյանովին ու Լավրովին։ Ինչի՞ շուրջ միավորվենք։

[StrangeLittleGirl]

Ռուսաստանի հայերի թեման հակառուսական պրոպագանդայի բաղադրիչ հերթական միֆերից մեկն ա, որին ես էլ էի հավատում՝ ունենալով Ռուսաստանում ապրող ընտանիքի անդամներ, մինչև պատերազմի ժամանակ ինքս չշփվեցի էնտեղի համայնքի հետ։ Կարան էնտեղ լինեն առանձին հայեր, որ լրիվ ռուսացած ու հակահայկական լինեն, բայց ընդհանուր առմամբ նույնիսկ եթե իրենց ռուս են համարում, ցանկացած այլ պետության հայերի նման Հայաստանի շահերի կողքին են կանգնած։

Պատերազմի ժամանակ լուրեր էին պտտվում, որ Ռուսաստանի հայերը բան չէին անում։ Դե հա, Ռուսաստանը ժողովրդավար Եվրոպա չի, որ արխային բողոքի ցույց անեին, միջպետական ճանապարհ փակեին և այլն։ Բայց ահռելի քանակությամբ փող են հավաքել, ուղարկել Հայաստան (ի դեպ, ոչ համահայկական հիմադրամով, դա էլ էին դրոշակ սարքել ոմանք), շատերն էլ ինքնաթիռ են նստել, գնացել պատերազմի դաշտ։ Ընդհանրապես, Ռուսաստանի հայությունը շատ կարևոր ու մեծ ռեսուրս ա, որոնց կարելի էր ճիշտ օգտագործել։

Ու մի բան էլ հասկացա էս պատերազմի ընթացքում․ նույնիսկ ասիմիլացված հայն ա հայ։ Աշխարհի տարբեր ծայրերում լիքը հայերի գիտեի, որ կյանքում ՀՀ-ում չէին էղել կամ մենակ քառորդով կամ նույնիսկ ութերորդով էին հայ, հայերի հետ էլ լրիվ կապը կորցրած, բայց պատերազմի օրերին ՀՀ-ում ծնված-մեծացածներին հավասար բողոքի ցույցերի էին դուրս գալիս ու լիքը տարբեր ակցիաներ անում՝ դրամահավաքներ, քաղաքական լոբբինգ, լրատվամիջոցների հետ կապ, սոցիալական ցանցերում ինֆորմացիոն ակցիաներ և այլն։

Ցավալի ա, որ մենք էսքանը չգիտեինք։

[One_Way_Ticket]

Ու մի բան էլ հասկացա էս պատերազմի ընթացքում․ նույնիսկ ասիմիլացված հայն ա հայ։ Աշխարհի տարբեր ծայրերում լիքը հայերի գիտեի, որ կյանքում ՀՀ-ում չէին էղել կամ մենակ քառորդով կամ նույնիսկ ութերորդով էին հայ, հայերի հետ էլ լրիվ կապը կորցրած, բայց պատերազմի օրերին ՀՀ-ում ծնված-մեծացածներին հավասար բողոքի ցույցերի էին դուրս գալիս ու լիքը տարբեր ակցիաներ անում՝ դրամահավաքներ, քաղաքական լոբբինգ, լրատվամիջոցների հետ կապ, սոցիալական ցանցերում ինֆորմացիոն ակցիաներ և այլն։

Իրականում ես էդ բողոքի ցույցերն ու մանր-մունր դրամահավաքները լուրջ չեմ ընդունում (մանր-մունր ասելով նկատի ունեմ ոչ թե բացարձակ առումով, այլ այն, որ քո գրպանին առանձնապես չի խփում)։ Թող ասածս որպես մեղադրանք չհնչի, ես ինքս ոչ մի լուրջ բան չեմ արել Հայաստանին օգնելու համար։ Պարզապես փաստն եմ արձանագրում։ Ոնց որ BLM պրոտեստը կամ climate change պրոտեստը։ Կան իհարկե լուրջ ակտիվիստներ, բայց մարդկանց մեծամասնությունը էսօր ցույցին մասնակցեց, վաղը վերադարձավ իր սովորական կյանքին։

Հայաստանին իդեոլոգիա է պետք։ Այնպիսին, որ էդ ութերորդով հայը ու նույնիսկ ընդհանրապես օտարազգին ուզենա Հայաստանում ապրել ու իրեն հայ համարել։ Մենակ մի հարցրեք, որն է այդ իդեոլոգիան։ Էն անեկդոտի պես, ինձ մանր հարցերով մի շեղեք, ես ստրատեգիայով եմ զբաղվում

[Ներսես_AM]

ՔՈ–ից Միքայել Նահապետյանի էս հարցազրույցը նայեք։ Համարյա ամեն ինչով համընկնում ա իմ կարծիքի հետ, որ ստեղ արդեն կտոր–կտոր գրել եմ

[Գաղթական]

Բայց Գաբրելյանովի մասին, եթե նայես էս վիդեոն 24:18-ից որ լսես, նենց է խոսում, ոնց որ իրեն ռուս համարի։

Էսի նայի, Թիքեթ ջան, սաղ ասում ա..

ՈՒ, ընդհանրապես, Երկանյանի էդ հաղորդումը մի հրաշք բան էր ու աշխարհի չորս ծակերից լիքը հայերի ա բացահայտում:

Ինչի՞ շուրջ միավորվենք։

Դրա համար էի ասում` նոր ազգային գաղափարախոսություն ա պետք:
Նիկոլը փորձեց տենց մի բան անի` օջախ-ընտանիք, բայց բավականաչափ լավ ռասկրուտկա չարեցին, հետն էլ էդքան հիշվող չէր ու հանգերը չբռնցրած:

Բայց հարցիդ կարճ պատասխանը` Հայաստանի շուրջ, էլ ինչի ))

[One_Way_Ticket]

Էսի նայի, Թիքեթ ջան, սաղ ասում ա..

ՈՒ, ընդհանրապես, Երկանյանի էդ հաղորդումը մի հրաշք բան էր ու աշխարհի չորս ծակերից լիքը հայերի ա բացահայտում:

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

Դրա համար էի ասում` նոր ազգային գաղափարախոսություն ա պետք:
Նիկոլը փորձեց տենց մի բան անի` օջախ-ընտանիք, բայց բավականաչափ լավ ռասկրուտկա չարեցին, հետն էլ էդքան հիշվող չէր ու հանգերը չբռնցրած:

Բայց հարցիդ կարճ պատասխանը` Հայաստանի շուրջ, էլ ինչի ))

Վիդեոն անպայման կնայեմ։ Ինչ վերաբերվում է գաղափարախոսությանը, ապա այն անշուշտ պետք է։ Սակայն կարճ պատասխանդ մեղմ ասած անհասկանալի է։ Դու ուզում ես, որ Լավրովը, ով մեծացել է Թիֆլիսում, հանկարծ հոգու խորքում կապ զգա Հայաստանի հե՞տ։ С какого перепуга? Օջախ-ընտանիքն էլ լիքը հայերի համար, այդ թվում Հայաստանում ապրող, խորթ ու հնացած արժեքներ են։

[Գաղթական]

Դու ուզում ես, որ Լավրովը, ով մեծացել է Թիֆլիսում, հանկարծ հոգու խորքում կապ զգա Հայաստանի հե՞տ։ С какого перепуга?

Իհարկե:
Որովհետև եթե մարդ իրեն որպես հայ է իդենտիֆիկացնում, ավտոմատ կերպով Հայաստանի հետ էլ է կապ զգում:

Վիդեոն երբ նայես, Գաբրելյանովն էլ է էդ ամենը գեղեցիկ բացատրում, թեպետ ինքն էլ է ծնվելու սաղ կյանքը Հայաստանից դուրս ապրել:

Նորմալ է, եթե հայ մարդը ինչ-որ այլ երկրում ապրելով էն աստիճան էդտեղ ինտեգրված լինի, որ էդ երկիրն իր հայրենիքը համարի:
Բայց տենց հայերից, համենայն դեպս ինձ հանդիպած բոլոր դեպքերում, ասում են թե երկու հայրենիք ունեն ու մեկը Հայաստանն է:
Թեև կարող ա կյանքում չի էլ եղել Հայաստանում:

Ճիշտն ասած ինձ համար էլ ա էդ զգացումն անհասկանալի, քանի որ ինքս որտեղ էլ ապրել եմ՝ միայն մի հայրենիք եմ ճանաչել, բայց եթե էդքան մարդ տենց նույն պատասխանն ա տալիս, ուրեմն դա ուղղակի պետք ա ընդունել ի գիտություն ու անցնել առաջ:

[One_Way_Ticket]

Իհարկե:
Որովհետև եթե մարդ իրեն որպես հայ է իդենտիֆիկացնում, ավտոմատ կերպով Հայաստանի հետ էլ է կապ զգում:

Վիդեոն երբ նայես, Գաբրելյանովն էլ է էդ ամենը գեղեցիկ բացատրում, թեպետ ինքն էլ է ծնվելու սաղ կյանքը Հայաստանից դուրս ապրել:

Նորմալ է, եթե հայ մարդը ինչ-որ այլ երկրում ապրելով էն աստիճան էդտեղ ինտեգրված լինի, որ էդ երկիրն իր հայրենիքը համարի:
Բայց տենց հայերից, համենայն դեպս ինձ հանդիպած բոլոր դեպքերում, ասում են թե երկու հայրենիք ունեն ու մեկը Հայաստանն է:
Թեև կարող ա կյանքում չի էլ եղել Հայաստանում:

Ճիշտն ասած ինձ համար էլ ա էդ զգացումն անհասկանալի, քանի որ ինքս որտեղ էլ ապրել եմ՝ միայն մի հայրենիք եմ ճանաչել, բայց եթե էդքան մարդ տենց նույն պատասխանն ա տալիս, ուրեմն դա ուղղակի պետք ա ընդունել ի գիտություն ու անցնել առաջ:

Թնդացրածս մասը կասկածելի պնդում է։
Ավստրալիայում վարորդական ինստրուկտորս իրեն որպես հայ էր իդենտիֆիկացնում։ Սիրիայից էր, հայերեն չէր խոսում։ Ասում էր՝ պապի քույրը, թե եսիմ ով հայերեն խոսում էր։ Չեմ հիշում, որ երբևէ ինձ հարցուփորձ աներ Հայաստանի մասին։
Ռիգայում մի հայ ծանոթ ունեմ։ Էստեղ է ծնվել, բայց շատ լավ հայերեն խոսում է, ծնողները Հայաստանից են։ Պատերազմի սկզբի օրերին երբ սկսեցի հետը քննարկել թեման, զարմանալիորեն նկատեցի, որ իրեն դա առանձնապես չի հուզում։
Ու տենց օրինակները լիքն են։
Դրածդ վիդեոյում Գաբրելյանովն ասում է, որ իր հայրենիքը ԽՍՀՄ-ն է։
Այ մարդ հեռու չգնանք, ես, Հայաստանում ծնված, գենետիկորեն ինչքան ինձ հայտնի է հայ լինելով, Հայաստանի հետ առանձնապես կապված չեմ։ Ներկա գաղափարախոսությամբ (կամ դրա բացակայությամբ) ոչ էլ կկապնվեմ։ Ուր մնաց Լավրովը։

[StrangeLittleGirl]

Իրականում ես էդ բողոքի ցույցերն ու մանր-մունր դրամահավաքները լուրջ չեմ ընդունում (մանր-մունր ասելով նկատի ունեմ ոչ թե բացարձակ առումով, այլ այն, որ քո գրպանին առանձնապես չի խփում)։ Թող ասածս որպես մեղադրանք չհնչի, ես ինքս ոչ մի լուրջ բան չեմ արել Հայաստանին օգնելու համար։ Պարզապես փաստն եմ արձանագրում։ Ոնց որ BLM պրոտեստը կամ climate change պրոտեստը։ Կան իհարկե լուրջ ակտիվիստներ, բայց մարդկանց մեծամասնությունը էսօր ցույցին մասնակցեց, վաղը վերադարձավ իր սովորական կյանքին։

Հայաստանին իդեոլոգիա է պետք։ Այնպիսին, որ էդ ութերորդով հայը ու նույնիսկ ընդհանրապես օտարազգին ուզենա Հայաստանում ապրել ու իրեն հայ համարել։ Մենակ մի հարցրեք, որն է այդ իդեոլոգիան։ Էն անեկդոտի պես, ինձ մանր հարցերով մի շեղեք, ես ստրատեգիայով եմ զբաղվում

Թիքեթ ջան, հենց էդ ա, մանր-մունր չի։ Տասնյակ հազարավոր մարդիկ տեղահանվել էին/են, կորցրել իրենց տները, պետություն չկա, որ իրանց օգնի, էդ ֆունկցիան իրանց վրա վերցրել են Հայաստանի հասարակ քաղաքացիներն ու սփյուռքը։ Էդ դրամահավաքները պարբերաբար են, կազմակերպված, նպատակաուղղված։ Եթե դու լուրջ բան չես արել, չի նշանակում, որ մյուսները չեն անում։ Ես արվեստագետներ գիտեմ, որ իրանց արվեստից ստացված հասույթի տոկոս կամ ամբողջությամբ ուղարկել են Հայաստան։ Մարդիկ գիտեմ սփյուռքում, որ կազմակերպված ու շարունակական համակարգ են ստեղծում դոնորների կոնկրետ ընտանիքների օգնելու համար։ Իսկ բողոքի ակցիան առանձին ինքն իրանով կարա արդյունավետ չլինի, բայց հետևողական քաղաքական լոբբինգի արդյունք ա։ Դանիայի մի բուռ հայությունը հասել ա նրան, որ Դանիայի պառլամենտը Թուրքիայի դեմ սանկցիաների բանաձև ա անցկացրել։ Չգիտեմ՝ ԵՄ-ն կվավերացնի, թե չէ (հավանաբար չէ), բայց էլի փոքր քայլ ա։ Դանիայի լրատվամիջոցները, որ առաջին օրերին երկու կողմ էին անում, հետևողական պայքարի շնորհիվ նաև լրագրողական թիմ ուղարկեց, ավելի շատ պրո-հայկական կողմ սկսեց բռնել։ Կարաս ասես՝ արդյունավետ չի, բայց տարիների լոբբին արդյունք տալիս ա, մարդիկ իմանում են խնդրի մասին, սկսում մտահոգվել ու քաղաքական պահանջներ ներկայացնել։ Բայց մերոնք նոր են սկսել (դե Ցեղասպանությունից բացի)։ Ու սենց ցանկացած պետությունում լիքը հայեր, քառորդ հայեր, ութերորդ հայեր հավաքված ամեն մեկն իրա ձեռից էկածն անում ա։

Պետք չի թերագնահատել էս ամբողջ ազդեցությունը, որ սփյուռքն ունի։

Իդեոլոգիայի մասով համաձայն եմ ու որոշակի մտքեր ունեմ։ Որ հավես ունենամ, մանրամասն կգրեմ։ Բայց կարճ․ Իսրայելի ճամփան բռնել մի քիչ ուրիշ ձևով չէր խանգարի։

[Գաղթական]

Թնդացրածս մասը կասկածելի պնդում է։

Մմմ.. երևի ճիշտ ես:
ՈՒրիշ կերպ պետք է ձևակերպեի ասելիքս:
Որտև հա, բուն Հայաստանում էլ շատ հայեր կան, որ հայ են, բայց Հայաստանն իրենց համար որևէ արժեք չի..

Ավստրալիայում վարորդական ինստրուկտորս իրեն որպես հայ էր իդենտիֆիկացնում։ Սիրիայից էր, հայերեն չէր խոսում։ Ասում էր՝ պապի քույրը, թե եսիմ ով հայերեն խոսում էր։ Չեմ հիշում, որ երբևէ ինձ հարցուփորձ աներ Հայաստանի մասին։

Ի դեպ՝ 2 շաբաթ առաջ մի ընտանիքի կողմից էինք հրավիրված Բրյուսել, որի 2 անդամ չափահաս տարիքում էին հայերեն սովորել:
Նախկինում երբևէ չէի խորացել էդ հարցի մեջ, համ էլ նրա համար, որ Հայաստանի հայերենով էին խոսում:
Բայց էս անգամ խոսք բացվեց՝ ամեն մեկն իր պատմությունը պատմեց:

Ընտանիքի հայրը Սիրիայում է ծնվել:
Ասում է՝ հայերեն սովորելը կյանքիս ամենամեծ երազանքն ա եղել:
Բայց իրենք քրդաբնակ տարածքում ապրելով միայն արաբերեն ու քրդերեն են հաղորդակցվել:
Էդ էն հայերն են, ում Հայաստանում «քրդախոս» են ասում:
ՈՒ ինքը դաշնակներին ատում է հենց նրա համար, որ մի քանի անգամ փորձել է գալ Հալեպ, ընդունվել հայկական դպրոց, բայց բոլոր դպրոցները դաշնակների կողմից են կառավարվել ու իրեն ամեն անգամ մերժել են պատճառաբանելով, թե հայերեն չգիտի ու դրա համար հայկական դպրոցն իր համար փակ է:

Հետո 70-ականներին հայրենադարձվել ա Հայաստան, ամուսնացել տեղացու հետ ու էդպես սովորել:

Մյուս պատմությունն էլ իր փեսունն էր, ում պապը Եղեռնի տարիներին մի քուրդ շեյխի օգնականն է եղել ու էդպես փրկվելով մնացել է էնտեղ:
Հետո ասորի կին է առել ու տեղափոխվել ասորիների գյուղ: Էդպես էս տղու հայրն էլ, ինքն էլ էդ ասորական գյուղում են ծնվել, որ թուրքիայում է:
Փաստացի իր միայն պապն է մաքուր հայ եղել, ինքն էլ՝ 25%-ով է հայ:
Բայց ասում է միշտ էլ մենք մեզ հայ ենք համարել ու գյուղում բոլորն էլ իրենց «էն հայի տուն»-ով են դիմել:

Հետո Բելգիա է տեղափոխվել, էստեղ ամուսնացել վերոնշյալ մարդու դստրերից մեկի հետ ու նրանից էլ հայերեն սովորել:
Հիմա թե իրենք ու թե իրենց 4 երեխաները տանը միայն մաքուր հայերեն են խոսում:
Բացած ռեստորանի անունն էլ Արարատ է:

Դրածդ վիդեոյում Գաբրելյանովն ասում է, որ իր հայրենիքը ԽՍՀՄ-ն է։

Հա, բա հետո՞ ինչ է ասում Հայաստանի մասին, օրինակ՝ քառօրյա պատերազմից խոսելիս, կամ իր որդու կամավոր լինելու ցանկության մասին պատմելիս:

Այ մարդ հեռու չգնանք, ես, Հայաստանում ծնված, գենետիկորեն ինչքան ինձ հայտնի է հայ լինելով, Հայաստանի հետ առանձնապես կապված չեմ։

Գրածումդ թեթև տրամաբանական սխալ կա.
Ռիգայի ծանոթիդ Հայաստանի հետ կապված չլինելը հիմնավորում ես վերջին պատերազմով չհետաքրքրվելով:
Բայց ինքդ փաստորեն հետաքրքրվել ես չէ՞ ու մի բան էլ քո համար զարմանալի է եղել, որ էդ ծանոթդ չի հետաքրքրվում..