«Կրոն» բաժնի թեմաներից դուրս քննարկումներ

[Malxas]

Իսկ Հովսեփը և իր Եղբայրները ոչ ոք չի կարդացել?

[Նետ]

Իսկ Հովսեփը և իր Եղբայրները ոչ ոք չի կարդացել?

Իսկ ի՞նչ է անհրաժեշտ։

[Tig]

Ամեն մարդ սեփական կարծիքն ունի, իհարկե, բայց ո՞վ ասաց, որ աստված չի ցանկանում, որ իրեն սիրեն: Մեկին մեկ քո ասածի նման, Մալխա՛ս՝
«Մենք սիրենք Նորան, որովհետեւ առաջ նա սիրեց մեզ» Ա Հովհաննես Դ, 19
«Սորանում է սէրը, որ ոչ թէ մենք սիրեցիք Աստուծուն, այլ որ նա սիրեց մեզ...» Ա Հովհաննես Դ, 10

Ու կամ միթե ասված չէ, որ մեծագույն պատվիրանը Նրան սիրելն է՝
«Վարդապետ, ո՞ր պատուիրանքն է մեծ օրէնքումը. Յիսուսն էլ ասաց նորան. Սիրիր քո Տէր Աստծուն քո բոլոր սրտովը քո բոլոր անձովը եւ քո բոլոր մտքովը: Սա է առաջին և մեծ պատուիրանքը:» Մատթեոս ԻԲ, 36-39

Իսկ ո՞րն է Աստծուն սիրելը՝ ապրել Հոգու պտուղներով՝
«Բայց Հոգու պտուղն է՝ սէր, ուրախութիւն, խաղաղութիւն, երկայնամտութիւն, քաղցրութիւն, բարութիւն, հաւատք, հեզութիւն, ժուժկալութիւն» Գաղատացիս Ե, 22-23

Բայց այս ամենը չի խանգարում Տիրոջը երկրպագելուն ու փառավորելուն՝
«Որովհետեւ Աստուծուն ճանաչելով, նորան Աստուծոյ պէս չ'փառաւորեցին՝ կամ շնորհակալ չ'եղան. այլ իրենց մտածմունքներումն ունայնացան եւ նորանց անմիտ սրտերը խաւարուեցան: Ասելով թէ իմաստուն են՝ յիմարեցան:» Հռովմայացիս Ա, 21-22

Մուն ջան, իմ համար Աստված կրոնից վեր է, դրա համար ես քո և մյուսների հետ խոսում եմ սեփական մտքերը մեջբերելով, այլ ոչ թե աստվածաշնչյան մեջբերումներով: Վատ չի երբ մեջբերուներ եք անում, բայց վատ է, երբ այդ մեջբերումներում խեղդվում են ձեր սեփական մտքերն ու դատողությունները:
Ես երկրպագել ասելով հասկանում եմ, կուրորեն ընդունել, փառաբանել, և առանձ հակաճառության անվեհապահորեն կատարել երկրպագվող օբյեկտի բոլոր ցուցումներն ու պահանջները: Իսկ տվյալ դեպքում ո?վ է ներկայացնում երկրպագվող աստծու ցուցումներն ու պահանջները... Կարծում եմ մանրանալն անիմաստ է: Հենց այս խաղաքարտի վրա է, որ ժամանակին խաղադրույք են արել մի փոքր ավելի "կրթվածներն ու խելացիները" և սկսել շահագործել հասարակ անգրագետ կամ կիսագրագետ մասսաներին: Հենց նման մարդին են կանգնել կրոնի հիմքերում և ի շահ իրենց անձնական նպատակներին կամ ֆանատիկ մտքերի օգտագործել մարդկանց: Լավ է, որ այսօր ինկվիզիցիաի ժամանակները չեն, բայց միևնուն է կրոնի քողի տակ դեռ օգտագործվում են մարդկանց: Սրա պատճառը կարծում եմ այն է, որ մարդին դեռ համարձակություն չունեն իրենց մտքերն ու գաղափարները առաջ տանել կրոնին դեմ գնալով /իհարկե, բացառություններ միշտ են եղել և կան/: Մարդկանց դեռ թվում է, որ դրանով նրանք Աստծուն են դեմ գնում: Իմ պատկերացմամբ հայր և որդի հարաբերությւոննները չպիտի հիմնված լինեն երկրպագման վրա: Որդին իհարկե պիտի լսի հոր խոսքը, բայց չեմ կարծում, որ չպիտի ունենա հակաճառման իրավունք... Իսկ երկրպագույթուն ասվածը բացառում է հակաճառման իրավունքը:

[Moonwalker]

Ինչպե՞ս Տերը կարող էր նման բան ասել, եթե Մարիամը Հովհաննեսի մայրը չէր:

Ո՞նց թե ինչպես կարող էր:
«Յիսուսն էլ տեսնելով իր մօրը եւ այն աշակերտին՝ որ սիրում էր, որ մօտիկ կանգնած էր, իր մօրն ասեց. Ով կին, ահա քո որդին: Յետոյ ասեց աշակերտին. Ահա քո մայրը. եւ այն ժամանակից այն աշակերտն իրան մօտ առաւ նորան»: Հովհաննես ԺԹ, 26
Բա ո՞ւր էին Հիսուսի բազմաթիվ եղբայրները, որ մորը գործնականում օտարը պիտի պահեր:

ԳՈՐԾՔ, Ա:14. "Սրանք բոլորը, միասիրտ, յարատև աղոթքի մեջ էին կանանց և Յիսուսի մոր՝ Մարիամի ու նրա եղբայրների հետ":
ՄԱՐԿՈՍ, Զ:3. "Սա հյուսնի տղան և Մարիամի որդին չէ՞ միթե, Հակոբի և Հովսեփի և Հուդայի և Սիմոնի եղբայրը. և սրա քույրերը այստեղ մեզ մոտ չե՞ն":
ՂՈՒԿԱՍ, Ը:19,20. "Նրա մոտ եկան իր մայրը և եղբայրները ու չէին կարողանում նրան մոտենալ բազմության պատճառով: Իմաց տվին նրան և ասացին. "Քո մայրը և եղբայրները դրսում կանգնել են և ուզում են քեզ տեսնել"":
ԳԱՂԱՏ., Ա:18,19. "Ապա, երեք տարի հետո, ելա Երուսաղեմ տեսնելու Պետրոսին և տասնհինգ օր նրա մոտ մնացի: Առաքյալներից ոչ ոքի չտեսա, բացի միայն Հակոբոսից՝ Տիրոջ եղբորից":

Նման կերպ մոտ հարազատին/տոհմակցին եղբայր/քույր կոչելը լայնորեն տարածված էր հրեաների շրջանում: Օրինակ՝ «Եւ երբ որ Աբրամը լսեց, թէ իր եղբայրը գերի տարուեցաւ, իր տանե երեքհարիւր տասնութը վարժուած ծառաներին դուրս հանեց ու նորանց ետեւից գնաց մինչեւ Դան:» Ծննդոց ԺԳ, 14: Եվ սա այն դեպքում, երբ Ղովտը (ում մասին է խոսքը) իրականում Աբրահամի եղբորորդին էր:
Իմա՝ սա փաստ չէ:
Մարիամի միշտ կուսության մասին այլաբանորեն մարգարեացել է Եզելիել մարգարեն.
«Եւ Տէրն ասեց ինձ. Այս դուռը կողպված պիտի մնայ. չ'պիտի բացուի, նորանով պիտի չմտնեն, որովհետեւ Իսրայելի Տեր Աստվածը մտաւ նորանով. ուրեմն կողպված պիտի մնայ»: Եզեկիել ԽԴ, 2

Մուն ջան, իմ համար Աստված կրոնից վեր է, դրա համար ես քո և մյուսների հետ խոսում եմ սեփական մտքերը մեջբերելով, այլ ոչ թե աստվածաշնչյան մեջբերումներով: Վատ չի երբ մեջբերուներ եք անում, բայց վատ է, երբ այդ մեջբերումներում խեղդվում են ձեր սեփական մտքերն ու դատողությունները:
Ես երկրպագել ասելով հասկանում եմ, կուրորեն ընդունել, փառաբանել, և առանձ հակաճառության անվեհապահորեն կատարել երկրպագվող օբյեկտի բոլոր ցուցումներն ու պահանջները: Իսկ տվյալ դեպքում ո?վ է ներկայացնում երկրպագվող աստծու ցուցումներն ու պահանջները... Կարծում եմ մանրանալն անիմաստ է: Հենց այս խաղաքարտի վրա է, որ ժամանակին խաղադրույք են արել մի փոքր ավելի "կրթվածներն ու խելացիները" և սկսել շահագործել հասարակ անգրագետ կամ կիսագրագետ մասսաներին: Հենց նման մարդին են կանգնել կրոնի հիմքերում և ի շահ իրենց անձնական նպատակներին կամ ֆանատիկ մտքերի օգտագործել մարդկանց: Լավ է, որ այսօր ինկվիզիցիաի ժամանակները չեն, բայց միևնուն է կրոնի քողի տակ դեռ օգտագործվում են մարդկանց: Սրա պատճառը կարծում եմ այն է, որ մարդին դեռ համարձակություն չունեն իրենց մտքերն ու գաղափարները առաջ տանել կրոնին դեմ գնալով /իհարկե, բացառություններ միշտ են եղել և կան/: Մարդկանց դեռ թվում է, որ դրանով նրանք Աստծուն են դեմ գնում: Իմ պատկերացմամբ հայր և որդի հարաբերությւոննները չպիտի հիմնված լինեն երկրպագման վրա: Որդին իհարկե պիտի լսի հոր խոսքը, բայց չեմ կարծում, որ չպիտի ունենա հակաճառման իրավունք... Իսկ երկրպագույթուն ասվածը բացառում է հակաճառման իրավունքը:

Ամեն մարդ ինքն է ընտրում իր ուղին: Ինչպես ասում են ճշտերը շատ են, ճշմարտությունը՝ մեկը:

[հովարս]

ուղղակի ինձ անհասկանալի է Աստծո փառասիրության հետ մեկտեղ: Ես չեմ կարող հասկանալ և ընդունել, որ այդքան մեծ ուժը կարող է այդքան փոքր ուժից երկրպագություն ակնկալել և այդչափ կարևորել դա:

« Մարդը ի՞նչ է՝ որ զանիկա կհիշես, կամ մարդու որդին, որ անոր այցելություն կընես: Քիչ մը վար ըրիր զանիկա հրեշտակներեն, փառքով ու պատվով պսակեցիր զանիկա»: (Սաղմ. 8:4, 5):
«Ո՛վ Տեր, մարդը ի՞նչ է որ զանիկա կճանչնաս ու մարդու որդին, որ զանիկա կհարգես»: ( Սաղմ. 144:3)
Դավիթն էլ չէր հասկանում:
Բայց կարծիքս ասեմ. անկախ մարդու հայեցողությունից, նրա մեջ կա երկրպագելու հակումը, կամ Աստծուն , կամ կուռքերին կամ էլ մամոնային(փողին) նա երկրպագում է , և Աստծո արքայությունը դեմոկրատիա չի, այլ Թեոկրատիա է : Դու ազատ ես ամեն տեսակի լծից, բացի այս լծից. «Իմ բեռս թեթև է և իմ լուծս քաղցր» և ինպես երկնային դասերն են պաշտում և երկրպագում Աստծուն , այնպես էլ՝ մարդը :
Եթե Աստվածն է հարգում մարդուն, որքան առավել մարդը պետք է հարգի իր Արարչին:

[Sambitbaba]

Այո, «այդ օրերի նեղութիւնից անմիջապէս յետոյ, արեգակը պիտի խաւարի, եւ լուսինը իր լոյսը չպիտի տայ, եւ աստղերը երկնքից պիտի ընկնեն, ու երկնքի զօրութիւններ պիտի շարժուեն։ Եւ ապա երկնքի վրայ մարդու Որդու նշանը պիտի երեւայ, ու այդ ժամանակ երկրի բոլոր ազգերը լացուկոծ պիտի անեն եւ պիտի տեսնեն մարդու Որդուն, որ գալիս է երկնքի ամպերի վրայով՝ զօրութեամբ եւ բազում փառքով։» Մատթեոս 24: 29-31

Կներես, բայց պիտի ասեմ: Եղած-չեղած 60 տարվա չափ պատմություն էլ չունեցող, կասկածելիորեն անորոշ հեղինակով (ավելի շուտ դրա բացակայությամբ) գիրքը չէ, որ պիտի ինձ «համոզիչ» Աստված ներկայացնի:

Իհարկե ասա, սիրելի Մուն: Բայց եկ ջահելուրյունը պարսավանք չդարձնենք: Աստվածաշունչը շատ ավելի ջահել է Վեդաներից, քան Ուրանտիան՝ Աստվածաշնչից: Եվ ի՞նչ, ելնելով դրանից, մենք բանի տեղ չդնե՞նք Աստվածաշունչը… Առաքյալներն էլ, իրենց ժամանակին շատ ավելի կասկածելի դեմքեր են եղել մարդկանց համար, քան քրիստոնեայի համար Հրեշտակապետների Գլուխը կամ Սերովբեների Գլուխը: Ես թվարկեցի Ուրանտիա գրքի բազում հեղինակներից երկուսին միայն:

արեգակը պիտի խաւարի, եւ լուսինը իր լոյսը չպիտի տայ

Այս մասին ասում են, որ 2012 թվի վերջին Երկրագունդը երեք, թե վեց օր գտնվելու է Սիրիուսի ազդեցության տակ, ֆոտոնային գոտու մեջ: Իսկ լույսը ֆոտոնի միջով թափանցել չի կարող և այդ օրերին համայն մթություն է լինելու:

[հովարս]

Ինչպե՞ս Տերը կարող էր նման բան ասել, եթե Մարիամը Հովհաննեսի մայրը չէր: Բայց, եթե Հովհաննեսը Հիսուսի եղբայրը չէր, չի նշանակում, թե եղբայրների լիմիտը վերջացավ: Փորձեմ հիշեցնել, իսկ թե ինչն եմ ծռում և ինչը՝ ուղղում, - թող ժողովուրդը որոշի:

Դու էլի ծռում ես , այս անգամ իմ ասածները :
Ասածս նա է , որ եթե Մարիամ ուրիշ զավակներ ունենար, նա չէր գնա ապրելու ուրիշի մոտ , նաև այն պարզ պատճառով, որ պատվիրանին դեմ էր:
Բերածդ ավետարանական մեջբերումներին ես էլ եմ ծանոթ, դու երևի լավ տեղյակ չես հրեաների կարգերին, այնինչ փորձում ես ցույց տալ որ ամեն ինչ գիտես:

[Sambitbaba]

Աստծուն և մարդուն իրարից բաժանող անդունդը շատ մեծ է: Շատ ավելի մեծ, քան մարդուն և մրջյունին բաժանող անդունդը: Ես նույնպես չեմ կարող հասկանալ, թե ինչու է Աստված ցանկանում, որ իրեն երկրպագեն և այդքան շատ ձգտում է փառքի: Այս հատկությունները կարծես ավելի մարդկային բնույթի են, քան աստվածային: Մինչդեռ մարդը թքած ունի մրջյունը կերկրպագի իրեն, թե ոչ: Առանց այլևայլության կընդունեի, եթե Աստված շատ ցանկանար, որ իրեն մարդիկ սիրենին, քանզի ինքն էլ մարդկանց է սիրում:

Շատ տրամաբանական և արդարացի են մտքերդ, Մալխաս ջան:
Իսկ հարցիդ պատասխանը, կարծում եմ, կարող է հնչել մոտավորապես այսպես. շատ պարզ երևում է, որ Աստծոն երկրպագելը մարդիկ են հնարել, այլ ոչ Աստված: Քանզի մենք, չգիտես ինչու, որոշել ենք, որ Աստված իր պրոբլեմները լուծում է այնպես, ինչպես մենք լուծում ենք մերը…

[eduard30]

Իհարկե շատ ուժեղ տրամաբանական և արդարացի է անգիտակից բնազդաբար մրջունին համեմատության օրինակ բերել մարդուն և Աստծուն իրար բաժանելու մեջ

[հովարս]

Նորից իրար չհասկացանք

Այն ինչ ասում ես, դրանց էլ պատասխանում եմ , ինչ չհականալու բան կա, դու պարզ գրում ես , ես ավելի պարզ պատասխանում եմ, (գուցէ շարադրությունս է պատճառը): Ամեն դեպքում ես քեզ հասկանում եմ

[Malxas]

Այն ինչ ասում ես, դրանց էլ պատասխանում եմ , ինչ չհականալու բան կա, դու պարզ գրում ես , ես ավելի պարզ պատասխանում եմ, (գուցէ շարադրությունս է պատճառը): Ամեն դեպքում ես քեզ հասկանում եմ

Իմ ասածներին միշտ պատասխանում ես քեզ հարմար միակ տարբերակով:
Նույնիսկ Հովսեփը և իր եղբայրները չնչին Բեն Հուրի հետ համեմատեցիր , այսինքն, համաշխարհային գլուխգործոցը չգիտեմ թե ինչի:

[Malxas]

Իհարկե շատ ուժեղ տրամաբանական և արդարացի է անգիտակից բնազդաբար մրջունին համեմատության օրինակ բերել մարդուն և Աստծուն իրար բաժանելու մեջ

Եթե այդ ասելով ցանկանում ես ծաղրել իմ համեմատությունը, ապա վատ արարք ես կատարում դրանով:

[Malxas]

Իսկ ի՞նչ է անհրաժեշտ։

Նախկին հղման մեջ կարող ես ծանոթանալ: Ասենք ավելի լավ է նույնությամբ տեղադրեմ այստեղ...

Իսկ ծանոթ եք Թոմաս Մանի <Հովսեփը և իր եղբայրները> քառերգությանը: ?
Վերնագիրն արդեն հուշում է, թե ինչի մասին է: Ամենաբարձրակարգ գեղարվեստական գիրք է գրված Աստվածաշնչի մի փոքր հատվածի հիման վրա: Հորինվածքներ կամ շեղումներ, որոնք կփոխեին պատմության էությունը, գրքի մեջ չկան: Ասենք նկարագրված է Հովսեփի հարաբերությունները իր եղբայրների հետ, Հակոբի կրոնական երկխոսությունները Եղիազարի հետ, մանրամասնորեն նկարագրված է, թե ինչպես է Պոտիֆարի կինը սիրահարվում Հովսեփին և այլն: Կարծում եմ այդպիսի բաների վրա ոչ ոք չի առարկի, քանի որ գեղարվեստական գիրք է և առօրյա մանրամասնություններ հորինելը հեղինակի պարտականությունն է: Շատ համակրելի ու ճշմարտանման բացատրված են այն երևույթները, որոնք հազարամյակների հեռավորությունից հեքիաթային են թվում: Յոթ կուշտ տարիների և յոթ սոված տարիների երազը այդ դրվագներից մեկն է:
Կարծում եմ <Հովսեփը և իր եղբայրները> մեծ հուշարձան է` կանգնեցված Աստվածաշնչի փառավորմանը: Ոչ պակաս մեծ, քան հավատացյալների ամենասիրած <Հո Երթաս> -ը:
Երբ թեմայում հարցեր էի տալիս և ակնկալում պատասխաններ լսել, նկատի ունեի Ավետարանում գրված խոսքերի մեկնաբանությունները լսել, ինչը ոչ մի անգամ չեղավ: Իմ յուրաքանչյուր հարցադրմանը կոնկրետ օրինակ էր բերվում Աստվածաշնչից, որոնց մեծ մասին ծանոթ էի: Բացի այդ գիրքն ունեմ ձեռքիս տակ և կարող եմ կարդալ և մեծ հաշվով ոչ ոքի մեջբերման կարիքը չի զգացվում:
Խոսքն ինքն իրեն բերեց մի բանի, որի մասին սկզբում խոսել նպատակ չունեի: Այսպես ուրեմն, կարդացած և զարգացած մարդը, նկատի չունեմ միայն կրոնական գրականությունը, ավելի ունակ է հասկանալու և բացատրելու Աստվածաշունչը, քան այն մարդը, որ միայն Աստվածաշունչ է կարդում: Ի վերջո բոլոր գիտությունները գործում են Աստծո օրենքներին համապատասխան և գաղափար ունենալով դրանց մասին մարդը ավելի ունակ է դառնում հասկանալու Սուրբ Գիրքը: Թոմաս Մանը դրա վառ օրինակ: Մինչդեռ առավել հաճախ հանդիպում են այնպիսի հավատացյալներ, որոնք Աստվածաշնչից բացի այլ գրականության երես չեն ցանկանում տեսնել: Նորից եմ կրկնում` նկատի չունեմ սոսկ կրոնական գրականությունը: Ընկերներիցս մեկը իր տուն էր տեղափոխել մի հարյուրի չափ գեղարվեստական գրականություն, որոնք մի հավատացյալ, նրա հարևաններից մեկը, կապ կապ արած դարսել էր աղբահորի մոտ:

[eduard30]

Եթե այդ ասելով ցանկանում ես ծաղրել իմ համեմատությունը, ապա վատ արարք ես կատարում դրանով:

ՄԻՔ և նպատակ անգամ չեմ ունեցել համեմատություն ծաղրելու:

[հովարս]

Իմ ասածներին միշտ պատասխանում ես քեզ հարմար միակ տարբերակով:

Այսինքն ուզում ես քեզ հաճեցնեմ, ասեմ այն ինչ քեզ է հաճելի: Ցավում եմ, չի ստացվի:

Նույնիսկ Հովսեփը և իր եղբայրները չնչին Բեն Հուրի հետ համեմատեցիր , այսինքն, համաշխարհային գլուխգործոցը չգիտեմ թե ինչի:

Եթե ուշադիր կարդայիր կտեսնեիր, որ «Բեն Հուր»ը «Յո երթաս»ի հետ համեմատեցի, այն էլ հատուկ նպատակով, շեշտելով հեղինակի մասին:
Ահա մի գրածը՝

«Յո երթաս»ը ամենա սիրելին չի, իսկ դուք գիտե՞ք, թե ով է գրել «Բեն Հուր»ը , մի շատ ճանաչված և հեղինակավոր աթեիստ գրող:

Իսկ «Հովսեփը և նրա եղբայրները» քեզ համար են գլուխ գործոց, ինձ համար՝ ոչ , մի պարզ պատճառով , որ այն ստեղծվել է արդեն եղած փաստերի վրա: Իսկ «Բեն Հուր»ի առավելությունը նա է, որ հեղինակը հատուկ պատվերով պիտի գրեր մի գիրք , որտեղ պիտի հերքեր և ծաղրեր քրիստոնեությունը: Բայց երբ սկսեց աշխարհով մեկ շրջագաել և տեղեկություններ հավաքել իր այդ գրքի համար, ստացվեց հակառակը՝ ինքն էլ դարձավ քրիստոնյա և գրեց այդ գիրքը: