Ռուսերենը՝ որպես օտար լեզու

[Ra$Ta]

Չեմ հասկանում ոնց կարա շատերիտ համար ռուսերենը օտար հանդիսանա ?
Մեկը ես զարմանում եմ երբ ինչ որ մեկը ռուսերեն չի հասկանում , չեմ ասում վատա բայց ներքուստ սենց մի զգացումա առաջանում ոնց որ ես մարդը հարազատ լեզուն չգիտի , իմ համար ռուսերենը նույն տեղնա գրավում ինչ հայերենը…

[Հայկօ]

Դու կարող ե՞ս էդ նույն գրածդ նույն արագությամբ ռուսերեն գրել՝ առանց երկար մտածելու: Մենակ թե՝ ազնվորեն: Եթե հա, ուրեմն՝ հարց չկա:

[Vive L'Armenie]

Ռուսերենն ինձ համար օտար է միայն եթե հայերենի հետ համեմատեմ, բայց եթե օրինակ ասեն ֆրանսերեն կամ անգլերեն... այդ դեպքում այն հարազատ է դառնում

[ChildOfTheSky]

Նույն կերպ պապս կարա համարի, որ ադրբեջաներենն էլ ա իրան հարազատ լեզու. Գեղարքունիքի մարզի շատ գյուղերում ադրբեջանցիները հայերից քիչ չեն եղել:
Չի կարող լինել 2 հարազատ լեզու, գոնե Հայաստանի համար:

[Հայկօ]

Հը՛, պոլիգլոտներ ու բիլենգներ, որոշեցի՞ք՝ մարդ քանի՛ մայրենի լեզու կարող է ունենալ : Քանի հատ հայրենիք, էդքան էլ՝ մայրենի լեզու, հը՞: Ի՞նչ կասեք, կոսմոպոլիտնե՛ր:

[Artgeo]

Մայրենի լեզուս հայերենն է, չնայած որ շատ եմ սիրում ու հագում ռուսերեն և վրացերեն լեզուները: Չնայած նրան, որ շատերը պնդում են, թե իմ մտածողությունը ռուսերեն է, իսկ իմ կարծիքով վրացերեն (իրականում կառուցվածքի մեծ տարբերություն չկա), այդուամենայնիվ մայրենիս հայերենն է, իսկ մնացածը որքան էլ հարազատ, բայց օտար լեզուներ են:

[Ուլուանա]

Դիվ, քեզ հետ համաձայն եմ, բայց ինձ թվում ա էրեխեքի մոտ դա կոմպլեքսներից են, մեր էրեխեքը միշտ էլ էդքան ազատ չեն էղել, բայց հիմա, որ նայում եմ, շատ են փոխվել, մեր սերունդի հետ համեմատած, շատ ավելի ազատ են, թեկուզ երգել պարելը, միայն խոսելը չէ, էդ երևի ազգային դաստիարակության խնդիր ա, ոչ թե լեզվամտածողության։

Չեմ կարծում, թե ոչ գրագետ խոսելն ազատ լինել–չլինելուց է կախված։ Համենայնդեպս, ես չեմ նկատել, որ ներկայիս սերունդն ավելի գրագետ է խոսում, քան նախորդը։ Չգիտեմ, գուցե ուղղակի դժվար է համեմատելը, կամ ես չեմ նկատել... Դժվարանում եմ պատճառը գտնել, բայց որ ներկայումս համարյա անսխալ հայերեն խոսող հայերը շատ քիչ են, դա փաստ է։ Ես ինքս ընդամենը մի քանի հոգու գիտեմ։ Ի դեպ, կյանքը ցույց է տալիս, որ բարձրագույն կրթությունը, որքան էլ տարօրինակ է, այս հարցում գրեթե ոչնչով չի օգնում...

Իսկ ինչ վերաբերում է քաղաքական գործիչներին կամ արվեստագետներին, կարծում եմ նրանից է, որ հիմնականում ռուսական կրթություն ունեն, կամ էլ պարզապես կրթություն չունեն, ասենք եթե քաղաքական գործիչը դիվիդենտին DVD ա ասում, էդտեղ հեչ կապ չունի իր հայերեն ռուսերեն խոսելը, պարզապես ինքը անգրագետ է, որը քաջ Նազարի բախտով հասել է էդ պաշտոնին։

Չէ, պատկերացրու, որ հայկական կրթություն (բարձրագույն) ունեցողներն էլ են հիմնականում անգրագետ խոսում։

[Հայկօ]

Պոլիգլոտներն ու բիլենգերը լռում են՝ կոսմոպոլիտների ձեռքը բռնած...

[Ariadna]

Չեմ կարծում, թե ոչ գրագետ խոսելն ազատ լինել–չլինելուց է կախված։ Համենայնդեպս, ես չեմ նկատել, որ ներկայիս սերունդն ավելի գրագետ է խոսում, քան նախորդը։ Չգիտեմ, գուցե ուղղակի դժվար է համեմատելը, կամ ես չեմ նկատել... Դժվարանում եմ պատճառը գտնել, բայց որ ներկայումս համարյա անսխալ հայերեն խոսող հայերը շատ քիչ են, դա փաստ է։ Ես ինքս ընդամենը մի քանի հոգու գիտեմ։ Ի դեպ, կյանքը ցույց է տալիս, որ բարձրագույն կրթությունը, որքան էլ տարօրինակ է, այս հարցում գրեթե ոչնչով չի օգնում...

Ան ջան, լրիվ համաձայն եմ, պարզապես Դիվին ասում էր մեր երեխաները կմկմալով են խոսում, ես դրա մասին էի ասում, որ կմկմալը ոչ ազատության արդյունք էր, որը հիմա ահագին փոխվել է։ Իսկ ինչ վերաբերում է գրագետ խոսելուն, ոնց որ Բագրատն ա ասում՝ մարդիկ հիմնականում հայերեն խոսել չգիտեմ, ուղղակի մի կերպ հասկացնում են

[ArmineIvanyan]

Այո՛, իմ համար ռուսերենը օտար լեզու է:
Չնայած օբյեկտիվորեն դեռևս շատերի համար այն հարազատ լեզու է: Հուսով եմ, որ այդ երևույթը շուտ կփոխվի

Համաձայն եմ, սակայն ինչպես երեևում է մեր աշխատավոր հասարակությունից, դժվար թե դա երբևէ փոխվի, ամեն դեպքում պետք է ուշադրությունը կենտրոնացնել ՀԱՅԵՐԵՆԻ վրա:

Աշխատանքի ընդունվելուց միայն հարցնում են անգլերենի ու ռուսերենի մասին, բայց մոռանում են հարցնել` "կարող ես երկու տող հայերեն միտք ձևակերպել?"

[Ra$Ta]

Դու կարող ե՞ս էդ նույն գրածդ նույն արագությամբ ռուսերեն գրել՝ առանց երկար մտածելու: Մենակ թե՝ ազնվորեն: Եթե հա, ուրեմն՝ հարց չկա:

Ես վաբշետո շատ դեպքերում ռուսերեն եմ մտածում , ու ավելի լավ հասկանում եմ ռուսերեն կուլտուռական լեզուն քան թե հայերենը , իսկ քո ասածը իմ պռոբլեմ չի

[ars83]

Հը՛, պոլիգլոտներ ու բիլենգներ, որոշեցի՞ք՝ մարդ քանի՛ մայրենի լեզու կարող է ունենալ : Քանի հատ հայրենիք, էդքան էլ՝ մայրենի լեզու, հը՞: Ի՞նչ կասեք, կոսմոպոլիտնե՛ր:

Շատ խիստ չե՞ս դատում, Հայկ։
Իմ մայրենին հայերենն է, հայերնիքս՝ Հայաստանը։ Ներկա պահին հայերենի իմացությունս մոտեցել է ռուսերենի իմացությանս, միգուցե, տեղ–տեղ նաև առաջ է անցել։ Բայց առաջ այպդես չէր։ Պատմության ուսուցիչը մորս բողոքել էր, որ ես պատմելիս նախադասությունները կազմում և արտահայտում եմ ռուսերենին բնորոշ շարադասությամբ։ Չեմ կարող ասել՝ պատճառը որն է. հայկական դպրոց եմ ավարտել, տանը հայերեն են խոսել, ռուսերենի հետ միասին։ Միգուցե այն, որ հիմնականում կարդացածս գրականությունը ռուսալեզու է եղել։ Այսօր էլ ես ինձ համար բացահայտում եմ մեր լեզուն (շատ հետաքրքիր գործընթաց է, իդեպ)։

Ռուս ընկերներիցս մեկին փորձում էի բացատրել, որ ռուսերենը հայերենից լավ գիտեմ, ասացի, որ сталлактит և сталлагмит բառերի իմաստը գիտեմ ռուսերենից և ստիպված եմ եղել բառարանով նայել դրանց հայերեն համարժեքները՝ շթաքար և պտկաքար։ Նրա արձագանքն էր՝ ինչի՞ հետևից եմ ընկել (իբր՝ ո՞վ է առօրյա կյանքում խոսում շթաքարերի և պտկաքարերի մասին)։ Բայց ես իրոք ինձ անհարմար եմ զգում, երբ հարկ է լինում հայերեն բառերը թարգմանել ռուսերենի՝ հասկանալու համար։

Այնուամենայնիվ, ռուսերենը չափազանց հարուստ և գեղեցիկ լեզու է, և դրա իմացությունը միայն նպաստում է քո լեզուն սովորելուն և նրա գեղեցկությունը զգալուն։ Այնպես որ, խիստ մի դատիր

[Հայկօ]

Բնավ միտք չեմ ունեցել ինչ-որ մեկին դատելու Ուղղակի մի քիչ «բենդերավարի» ձևակերպել եմ այն միտքը, որ մարդ կարող է միայն մեկ մայրենի լեզու ունենալ: Սա պատասխան էր վերևում արտահայտված որոշ մտքերի: Հիմա օրինակ դու. տե՞ս՝ շատ լավ խոսում ես ռուսերեն, բայց քո մայրենին հայերենն է: Նույնը՝ ես. հազար տարի է՝ հայերեն գիրք չեմ կարդացել, ու մասնագիտության բերումով էլ ամբողջ օրը ֆրանսերեն եմ խոսում, բայց հայերենը չի՛ դադարում, չէ՞, իմ մայրենին լինելուց: Իսկ էդ շթաքար-պտկաքարերը ինչ-որ մեկի հիվանդ ուղեղի արգասիքն են, եթե հազար տարի է կան, նույնիսկ բառարաններում, ու դեռ ոչ ոք չի օգտագործում: Լեզվաբանության մեջ կա պուրիզմ՝ մաքրամոլություն կոչվող երևույթը, որ, ըստ իս, ինչպես ցանկացած «...մոլություն», բացասական երևույթ է: Պետք չէ վախենալ օտար բառերից: Քերականորեն ոչ հայերեն, օտար շարահյուսությամբ կառուցված նախադասությունները շա՜տ ավելի վտանգավոր են, քան սովորական փոխառությունները, որոնց շնորհիվ էլ, ի դեպ, մեծ մասամբ հարստանում է լեզուն: Ինչ վերաբերում է ուրիշ լեզուների միջոցով հայերենի գեղեցկությունը զգալուն, ես դա նկատել եմ շա՜տ վաղուց: Բա համեմատելու բա՛ն պիտի լինի, որ համեմատես ու ասես՝ մերը կոնկրետ ա՛յս դեպքում ավելի լավն է:

Շարունակիր բացահայտել հայերենը, ինչով կարող եմ՝ կօգնեմ:

[ars83]

Հիմա օրինակ դու. տե՞ս՝ շատ լավ խոսում ես ռուսերեն

Դե, վատ չէ, բայց գրելիս, արդեն սխալվեցի сталактит և сталагмит մեկ «л»–ով են գրվում։

Նույնը՝ ես. հազար տարի է՝ հայերեն գիրք չեմ կարդացել, ու մասնագիտության բերումով էլ ամբողջ օրը ֆրանսերեն եմ խոսում, բայց հայերենը չի՛ դադարում, չէ՞, իմ մայրենին լինելուց:

Անկասկած։

Իսկ էդ շթաքար-պտկաքարերը ինչ-որ մեկի հիվանդ ուղեղի արգասիքն են, եթե հազար տարի է կան, նույնիսկ բառարաններում, ու դեռ ոչ ոք չի օգտագործում:

Ինչու՞ ես այդպես ասում։ Օրինակ, եթե ես քարանձավում լինեի, ու ինձ ասեին՝ ցույց տուր, թե որն է այստեղ շթաքարը, որը՝ պտկաքարը, ես, եթե չիմանայի անգամ, թե դրանք ինչ են, ամենայն հավանականությամբ ճիշտ ցույց կտայի։ Շթաքարը նախ քար է, հետո նման է շթի (իսկ ջրի շիթը, բոլորը, երևի տեսել են)։ Մի քիչ շուրջը նայելուց հետո, վերևից կախված քարերը կնմանեցնեի քարե շիթերի և կասեի՝ դրանք են։ Պտկաքարն էլ քարից պտուկների պետք է նման լինի, հատակի վրայիններն են։ Բայց որ ասեին, մի հատ ցույց տուր, թե ստալակտիտն ու ստալագմիթը որն են, կյանքում չեի գտնի։

Բա համեմատելու բա՛ն պիտի լինի, որ համեմատես ու ասես՝ մերը կոնկրետ ա՛յս դեպքում ավելի լավն է:

Ի դեպ, երկու լեզվի իմացությունը երբեմն օգնում է երրորդը սովորելուն
Մի օրինակ բերեմ։ Ասենք, պետք է ֆրանսերեն թարգմանել հետևյալ երկու նախադասությունները.
1. Ֆրանսուան նրան շատ է սիրում։
2. Ֆրանսուան նրան մի դանակ տվեց։

«նրան» դերանունին համապատասխանում են ֆրանսերեն lui, la, le, l'–ները։ Որպեսզի պարզեմ, թե ո՞րն է պետք օգտագործել, հարց պետք է տամ.

1. Ու՞մ է Ֆրանսուան շատ սիրում։
2. Ու՞մ Ֆրանսուան մի դանակ տվեց։
Բայց սա ինձ ոչնչով չի օգնում , քանի որ հայերենում երկու դեպքում էլ նույն «ու՞մ»–ն է ստացվում։

Այսպիսի դեպքերում, ես, սովորաբար, դիմում եմ ռուսերենին.

1. Кого очень любит Франсуа?
2. Кому дал нож Франсуа?
Ռուսերենում արդեն հարցերը հստակ տարբերվում են՝ «кому» – lui և «кого» - l'

Ուստի, ստացվում է.
1. François l'aime beaucoup.
2. François lui a donné un couteau.

Իդեպ, եթե ավելի հեշտ ձև ասես, որ ռուսերեն միջանկյալ թարգմանություն չանեմ, շնորհակալ կլինեմ։

Հայերենն էլ օգնում է, օրինակ, անգլերենում.
Բաժակն ընկավ հատակին։

Ռուսերենը ոչինչ չի տա.
Чашка упала на пол.
քանի որ որոշյալ առում չունի։

Իսկ հայերենի բառավերջի «ն»–ն հուշում է, որ անգլերենում պետք է լինի «the».

The

cup fell on the floor.

Շարունակիր բացահայտել հայերենը, ինչով կարող եմ՝ կօգնեմ:

Հեսա մի նոր բառերի շարան եմ պատրաստում

[Հայկօ]

Մի օրինակ բերեմ։ Ասենք, պետք է ֆրանսերեն թարգմանել հետևյալ երկու նախադասությունները

Կոլլե՜գա...

Ուրեմն էսպես ես որոշում le-երի ու lui-ների հարցը: [me, te, le, la, nous, vous, les]-երը փոխարինում են ուղիղ խնդրին, իսկ [moi, toi, lui, elle, nous, vous, eux, elles]-երը՝ անուղղակի խնդրին: Մանրամասնեմ՝ ուղիղ խնդիր են պահանջում այն բայերը, որոնցից հետո ոչ մի préposition` նախդիր չի դրվում, օրինակ՝ aimer qn: Իսկ անուղղակի խնդիր պահանջում են այն բայերը, որոնք ինչ-որ նախդիր, այնուամենայնիվ, պահանջում են, օրինակ՝ donner à qn: Միջանկյալ ռուսերենը բոլորովին ավելորդ է