Անցյալի ուրվականը
Ես եմ, էլի ես եմ... եկել: Այդպես ստացվեց, անցյալի ուրվականը, ի՞նչ կարող ես անել: «Պետք չէ քաձ լինել»,- շատ եմ ասել այս խոսքերը: Պետք չէ, իհարկե պետք չէ: Պետք չէ հոգով ջարդվել ու դառնալ քաձի պես նվնվան: Դա կործանում է, դա տղամարդկության ու տղամարդու վերջն է: Ավելի լավ է գլխով պատերը փշրել, կամ... փորձել փշրել, թեկուզ և վերջում փշրես գլուխդ... Բայց երևի այսօր մի քիչ շատ զբոսնեցի Օպերայի շրջակայքում...
... Քայլում ես փողոցում և ամեն անգամ, երբ հեռվից նկատում ես որևէ մեկի սիլուետը, որը նման է Նրան, հեռվից, նման է, անցյալի ուրվականին, լարում ես տեսողությունդ, որ տեսնես Նրան: Իսկ հետո մոտենում է սիլուետը և ամեն մի քայլի հետ պարզվում է, այս անգամ էլ դա նա չէ, այս անգամ էլ... նա չէ: Բայց զարմանալի մի համառությամբ էլ ամեն անգամ, երբ հեռվից նկատում ես նման սիլուետ, գաղտնի մի հույսով նայում ես... ու տենչում, որ դա չլինի Նա, որ դու չհանդիպես անցյալի ուրվականին:
Ասում են մեկ գետը երկրորդ անգամ մտնել չի լինի, ես էլ միշտ ավելացնում եմ - մեկ կնոջն էլ հնարավոր չէ սիրել երկրորդ անգամ: Կյանքը չի կրկնվում, սերը նույնպես: Եվ այն, ինչ մենք երբեմն փորձում ենք կցմցել իրար և վերականգնել, նման է լինում անցյալ գեղեցիկին ուղիղ այնքան, ինչքան փշրված սափորը, սոսնձելուց հետո նույն այդ սափորին... մինչև փշրվելը: Կինը մեկ անգամ է գալիս ու մեկ անգամ է գնում: Այդպես է, կյանքի օրենքն է: Ու եթե մենք չենք պահում նրան, նա գնում է, անվերադարձ և... ուրվականային:
Իսկ ուրվականները երբեմն վերադառնալու սովորություն ունեն: Երևի ծիծաղեցիք, երբ մի անգամ ասացի, որ անցյալի ուրվականն ինձ օրերից մի օր հյուր եկավ զորամասի պատից ցատկած զինվորի տեսքով: Բայց իզուր ծիծաղեցիք, ամենահամառ ուրվականները հենց նրանք են, որոնք գալիս են մեր անցյալից: Տխուր ու զարմանալի բան է անցյալը, ըստ էության մարդու ապրած կյանքի մի աղբանոց, որտեղ նույնիսկ ամենագեղեցիկ հուշերը ի վերջո վերածվում են ծանր բեռի՝ հիշողության անտանելի ու ծանր բեռի:
«Պետք չէ քաձ լինել»,- շատ եմ ասել այս խոսքերը, ասել եմ ու անվերջ կրկնել: Պատերն եմ կրծել այս խոսքերը ասելիս, սեղաններն եմ փշրել ու... հոգիս եմ պայթեցրել: Բայց մի բան չեմ կարողացել անել՝ սիրտս չեմ կարողացել պոկել տեղից... և անիծյալ, սակայն այնքան անհրաժեշտ մարդկային մարմնի այդ մասը պահել է իր մեջ անցյալի ուրվականին՝ Նրա ուրվականի: Սա էլ այդպես ստացվեց և զգացած անհուն երջանկության համար այժմ պետք է վճարել: Կյանքի օրենքն է...
«Պետք չէ քաձ լինել»,- կպոկեմ սիրտս ու դեն կշպրտեմ, եթե այն պետք է կասկածի տակ դնի տղամարդկային էությունն իմ: Ու նա միայն մի պայմանով կմնա կրցքավանդակիս տակ, եթե չփորձի անել դա... Օպերայի շրջակայքում... զբոսնեցի: Հետո էլ երեկոյան փորձեցի սիրտս պոկել: Չստացվե՞ց: Երևի չէ... բայց այնուհանդերձ...
... «Պետք չէ քաձ լինել»,- կասեմ, երևի արդեն վաղը, երբ հեռվից հեռու կհանդիպեմ նման սիլուետի ու ինքս էլ վերջնականապես չեմ հասկանա - ուզում եմ հանդիպել նրան, թե ոչ: Բայց ես կամ, ես ապրում եմ ու ես չեմ հանձնվել: Ու քանի դեռ չեմ հանձնվել, կարող եմ մաքուր սրտով ատամներիս արանքից նետել. «Կորիր գրողի ծոցը»...
Իսկ դրանից հետո, մի քիչ հետո, երբ ինքս էլ կզարմանամ իմ անակնկալ պոռթքումից ու կլիցքաթափվեմ... սովորությանս համաձայն մանր կծիծաղեմ քթիս տակ և, հընթացս որսալով կողքիս անցորդների զարմացական հայացքները, կավելացնեմ. «Պետք չէ քաձ լինել, դե պետք չէ... էլի»...
15.09.2009
Երևան
Մեջբերել
Էջանիշներ