Մարթա Կետրո «Դառը շոկոլադ: Գիրք մխիթարումների»
«Իմ սերն իմ մեջ է, այն ոչ մի տեղ չի կորի, փոխվում են միայն օբյեկտները: Կարիք չկա նրանց հետ կապել զգացմունքը, որն ինքս եմ ծնում: Նրանք ընդամենը պատրվակ են: Կամ միայն ես ու աստվածային սերը: Իսկ տղամարդն ընդամենը կանգնած է լույսին դեմ-հանդիման, ու ինձ միայն թվում է, որ լուսարձակումը նրանից է: Հիմա նա չկա, իսկ սերը, միևնույն է, մնացել է, սերն՝ ընդհանրապես. այն ոչ մեկի մասին չի»:
Կարծում եմ, շատ դրական է: Ամեն անգամ խեղդվում եմ «նա չկա» բառերի վրա, բայց դա աստոճանաբար կանցնի: Լավ, արագ լոտոսի դիրքով նստենք ու շարունակենք:
«Նրա ներկայությունը ոչ մի հատուկ նշանակություն չունի, կամ միայն ես ու իմ սերը: Նշանակում է՝ ոչինչ չի փոխվել: Իմ անձնավորությունը չի փլուզվել, կյանքը շարունակվում է»:
Իրականում ես փորձում եմ իի պատառները հավաքել - այնպես էի միահյուսել մեր կյանքերը, որ իմից միայն փշուրներ մնացին, երբ նա իրենը հանեց: Որտե՞ղ են իմ հետաքրքրությունները, իմ ձգտումները, իմ ցանկությունները: Որտե՞ղ եմ ԵՍ: Ոչ մի նշույլ չկա, բացի նրանից, երևի, որ ԻՄ ոտքերն են թմրել:
«Իմ կյանքում կլինեն տարբեր տղամարդիկ, ու նրանցից ամեն մեկը սիրո նոր նրբերանգներ կծնի, ասես ծաղկի մոտ ևս մի թերթիկ է բացվում, ու դա հավերժ իմ մեջ կմնա, ու ես կդառնամ ավելի վառ, ավելի ընկալունակ, ավելի ուժեղ»:
Այո, վաթսուն տարեկանի կողմերը ես անկրկնելիորեն բազմակողմանի կլինեմ: Եթե ինչ-որ մեկը ցանկանա դրան նայել:
«Սիրելիս, շնորհակալություն, որ եղար իմ հետ: Իսկ հիմա ես առաջ եմ գնում»:
Սիրելիս, շնորհակալություն, որ եղար իմ հետ: Իսկ հիմա դու քո այդ ընկերուհու հետ ես, իսկ ես միայնակ նստած եմ ապուշ դիրքով ու փորձում եմ ինքս իմ ներսում ինչ-որ կենդանի բան գտնել, որ քո հետ կապ չունենա: Սրտիս դատարկությունում պետք է, պարտավոր է առաջանալ ինչ-որ պղպջակ, կայծ, հենման կետ: Ցանկացած մանրուք, որից ես կփորձեմ կառչել:
«Սիրող մարդն իր կյանքի ամեն օրով երկնային Երուսաղեմ է կառուցում՝ հավերժական, ավերման ոչ ենթակա քաղաք, ու այդ շինվածքից քար իսկ չի կարելի խլել՝ նույնիսկ հիմա, երբ երկրային սերն ավարտվել է: Դրա համար էլ դժբախտ սեր չի լինում»:
Լավ, լեզվանի սատանա, համոզեցիր, չի լինում: Իսկ հիմա քիթդ մաքրիր ու գնա կատվին կերակրելու:
* * *
Հոգիս, դու տարար ինձ մանկական զբոսայգու զվարճանքի ստանդարտ լաբիրինթոսով. մուտքի մոտ՝ «ինչպես երբեք կյանքում», իսկ ելքի մոտ՝ անտարբերություն: Մենք սլաքներով էինք քայլում. քնքշության, երանության, թախծի, խանդի, «գնա գրողի ծոցը»-ի ու զզվանքի միջով: Շրջաններ էինք գծում, վերադառնում կրքին ու հույսին, երբեմն հայացք էինք գցում լրիվ մութ սենյակներ, ինչպիսիք են ատելությունն ու վրիժառությունը: Ես մտա, երբ փողոցում գարուն էր, ու դուրս եմ գալիս հունվարի սկզբին, գլուխս մի փոքր պտպվում է, ու շատ եմ ուզում պառկել ձյան վրա ու աչքերս փակել: Քեզ հասցեագրված բազում խոսքերից հետո (որոնք ասել, գրել, շշնջացել, մտածել եմ), բոլոր երփներանգ բառերից հետո, որոնց միայն մի բան է միավորում՝ այն, որ նրանք անպատասխան մնացին. այդ ամենից հետո մնում է ամենապարզը՝ շնորհակալությունը: Որովհետև հենց քո շնորհիվ ես սիրո իմ հերթական տեսությունը մշակեցի, որը կբզբզեմ այնքան ժամանակ, մինչև ինչ-որ նոր մեկը չի հայտնվի, ով ինձ ինչ-որ ուրիշ բան կսովորեցնի: Մինչ այդ ես սուֆիների մոտ կարդում եմ. «Օ Սիրեցյալ, քո նետերն անխնա խայթում են սիրտը, ու միևնույն է՝ ես միշտ թիրախ կլինեմ Ոսկե աղեղի ու չսպառվող կապարճի համար»: Ու սա, հոգիս, ոչ թե քո մասին է, այլ աստծո: Ավելի ճիշտ՝ Աստծո: Կինն առաջվա պես նայում է Աստծո ուղղությամբ ու տեսնում է աստվածային սիրո փայլը, նորից ու նորից սխալվելով, քանի որ որպես աղբյուր է ընդունում տղամարդուն, որն ընդամենը կանգնած է լույսին դեմ-հանդիման: Ու միայն այն պահին, երբ նա գնում է, կինը հասկանում է, որ իր սիրտը միշտ էլ թիրախ է եղել ոսկե նետերի ու մանուշակագույն կայծակների համար, որովհետև որչ ոք չկա ու չի էլ եղել նրա ու սիրո միջև: Ահա այս դեռևս չմոռացված գիտելիքի համար՝ շնորհակալություն:
Էջանիշներ