Ի՞նչ գիտեք այս դպրոցների մասին։ Ինչքան գիտեմ, երեխաներին կրթելու շատ հետաքրքիր մեթոդ ունեն։ Շատ կուզենայի ավելի մանրամասն դրա մասին իմանալ։
Վալդորֆյան դպրոց
Ի՞նչ գիտեք այս դպրոցների մասին։ Ինչքան գիտեմ, երեխաներին կրթելու շատ հետաքրքիր մեթոդ ունեն։ Շատ կուզենայի ավելի մանրամասն դրա մասին իմանալ։
Այս հոդվածը գտա հետևյալ կայքում՝ http://dpir.mskh.am/arxiv/dpir15-10.html
Այն ընդհանուր պատկերացում է տալիս Վալդորֆյան դպրոցների մասին։
Շթայներն ու վալդորֆյան մանկավարժությունը
Ռուդոլֆ Շթայները (1861-1925թ.թ.) գերմանացի գիտնական է, իդեալիստ փիլիսոփա, անթրոպոսֆիայի և վալդորֆյան մանկավարժության հիմնադիրը:
Անթրոպոսոֆիան հունարենից թարգմանաբար նշանակում է մարդիմացություն:
Շթայները առաջիններից էր, որ փորձեց գիտական օրինաչափությունները բացատրել հոգևոր օրենքներով, ինչը նկարագրել է իր ‹Թեոսոֆիա› աշխատության մեջ։
Գիտնականը, պայծառատեսը, մանկավարժը նոր ձևով ներկայացրեց մարդու կեցության և աշխարհի մի շարք սկզբունքային հարցեր։ Շթայների ամբողջ գործունեությունը ուղղորդված է այն հարցերի պատասխանները գտնելուն, որոնք առաջադրվել են իր ժամանակակիցների կողմից։
Անթրոպոսոֆիան այսօր շատերի համար դարձել է կյանքի և ստեղծագործական աշխատանքի անքակտելի մաս։
Նրա երկերի լիակատար ժողովածուն, որ բաղկացած է 364 հատորից, ընդգրկում է մանկավարժության, բժշկության, գյուղատնտեսության և մի շարք այլ ոլորտներ: Ներկայումս աշխարհի շատ երկրներում տարածված են վալդորֆյան դպրոցները և մանկապարտեզները, գյուղական տնտեսությունները, որտեղ բացառվում են քիմիական պարարտանյութերը, անթրոպոսֆյան կլինիկաները և դեղագործական ֆիրմաները, բուժական մանկավարժական հաստատությունները, էվրիթմիայի դպրոցները և մի շարք այլ գործունեություններ, որոնք առաջացացել են Շթայների գաղափարների հիման վրա։
Վալդորֆյան մանկավարժության հիմքում ընկած է.
* դպրոցի ղեկավարումը մանկավարժական խորհրդի կողմից
* ուսուցչի, հատկապես դասվարի, բազմակողմանի գիտելիքների և հմտությունների տիրապետումը
* ուսումնական պլանի և ուսուցման մեթոդների տարիքային կողմնորոշումը
* բանավոր արտահայտվելու ավանդույթը, թատերական բեմականացումները՝ որպես ուսումնական գործընթացի բաղկացուցիչ մաս
* ուսուցման գեղարվեստական-գեղագիտական տարրի բերումը 1-ին պլան (ձեռագործություն, խեցեգործություն, գեղանկար, ծեփում, էվրիթմիա, այգեգործություն)
* ավանդությունների և տոների (Սուրբ Միքայելի, Սուրբ Ծնունդ, Զատիկ և այլն) նշումը
* գնահատականների անցումը բալային համակարգի, երեխայի անհատական առանձնահատկություններից ելնելով, ապահովելով անձի զարգացումը
* առաջին իսկ դասարանից միաժամանակ երկու օտար լեզվի դասավանդումը առանձնահատուկ մեթոդիկայով
* «դասավանդման հիգիենան», դասվանդումը էտապներով
* ամենշաբաթյա մանկավարժական համաժողովները, որպես արդյունք` ուսումնական գործընթացի և երեխաների մշտական դիտարկումը
* ուսուցիչների և ծնողների համատեղ աշխատանք, դպրոցի գործունեության մեջ ծնողների դերի բարձրացում
* երեխային շրջապատող միջավայրի կազմակերպումը (վալդորֆյան էքստերիեր և ինտերիեր):
Վալդոֆյան մանկավարժությունը հիմնվում է Ռ. Շթայների գաղափարների հիման վրա, որոնց էությունը այն է, որ անձի մարմինը, հոգին, մտքերը, զգացմունքները, կամքը կազմում են մի ամբողջություն: Զարգացումը և ուսուցումը պետք է ազդեցություն գործեն երեխայի վրա ամբողջությամբ, և ոչ թե ոչ միայն գլխի: Ինտելեկտը կազմում է անձի հոգևոր բաղկացուցիչներից միայն մեկը:
Շթայների մանկավարժական հայացքներից է երեխայի ուսուցման նկատմամբ նրա փիլիսոփայական մարդաբանական մոտեցումը: Դաստիարակության և ուսուցման արվեստի մեջ անհրաժեշտ է մարդկային բնության մասին գիտելիքը:
Ուսուցումը կառուցված է ֆենոմենոլոգիական մոտեցման վրա, որի հիմնական սկզբունքը ոչ թե «ինֆորմացիան է, այլ ձգտումը առ ճշմարտություն». սկզբում սովորել դիտարկել որևէ երևույթ, հետո տալ նկարագրությունը, գտնել օրինաչափությունները, գիտակցելով դրանք` ձևակերպել օրենքը:
Երեխայի ճանաչողական ընդունակությունները սկսվում են ծննդյան օրից, որոնք ակտիվանում են, եթե գիտելիքները տրվում են, երբ երեխայի ֆիզիկական մարմնի կառուցումն ավարտվում է ատամնափոխությամբ։
Գիտելիքը ոչ թե պատրաստի ձևով է տրվում, ինչպես ավանդական դպրոցում, այլ ինքնուրույն է ձեռք բերվում՝ ուսումնասիրելով և հետազոտելով սեփական մարմինը՝ փնտրելով այնտեղ գիտելիքների աղբյուրը, ֆրոնտալ հարցման փոխարեն լինում են երկխոսություններ, աշխատանք խմբերում, խնդրի քննարկում։
Կարևորվում է ձեռքի աշխատանքը տարբեր արհեստանոցներում, անհատական աշխատանքը:
Ուսուցումն, այսպիսով, կրում է պրոբլեմային բնույթ, տեղի է ունենում գիտական ինքնուրույն մտածողության զարգացում:
Մեծ նշանակություն է տրվում դասարանի ձևավորմանը և դասվարի ընտրությանը, որը դասարանի ղեկավարն է առաջինից մինչև ութերորդ դասարան։ Դասարաններում երեխաների խտությունը մեծ է՝ մինչև 40 աշակերտ։ Դասարանի կազմը սովորաբար տարիների ընթացքում մնում է անփոփոխ։
Երեխաներին առաջին հերթին սովորեցնում են կենտրոնանալ, լսել և լռել (մշակված հատուկ ժեստերի միջոցով)։
Յուրաքանչյուր դասարանում ուսումնական օրը սկսվում է հիմնական դասով (տևում է 2 ժամ):
Երկար ժամանակ (2-4շաբաթ) հիմնական դասը կազմում է դպրոցական այս կամ այն առարկան (պատմություն, ֆիզիկա, կենսաբանություն և այլն): Իհարկե կան նաև վարժությունների դասեր, առարկաներ, որոնք պահանջում են անհընդհատ վարժություններ՝ լեզուներ, մաթեմատիկա, ֆիզկուլտուրա, էվրիթմիա, որոնք էլ բաժանված են շաբաթվա գրաֆիկի մեջ:
Վալդորֆյան մանկավարժությունն ունի լայն իմաստով բնապահպանական ուղղվածություն: Բնության, կյանքի մասին ամբողջական պատկերացումը, ինչպես նաև օրինաչափությունները ձևավորվում են ոչ միայն գիտելիքների միջոցով, այլև բնական երևույթների ապրման փորձի միջոցով: Համատեղելով իրականության երևույթների նկատմամբ գիտական և գեղարվեստական մոտեցումները` ուսուցիչը փորձում է լրացնել բնական երևույթների մասին պատկերացումները գեղարվեստական կամ պոետիկ պատկերներով: Այսինքն, արվեստի տարրերը ուսումնական գործընթացի մեջ կարևոր մասն են կազմում: Կարևորվում են ուսումնական, և հատկապես աշխատանքային բազմօրյա ճամփորդությունները, երբ երեխան հնարավորություն է ստանում ինքնուրույն, առանց ծնողների ապրելու բնության մեջ իր ընկերների և ուսուցչի հետ։
Դեռևս 20-րդ դարի սկզբում Ռ. Շթայներն զգաց, որ կյանքի աճող ինդուստրիալացումը վտանգ է ներկայացնում մարդու հոգևոր առողջության համար: Դեռևս այն ժամանակ մեծ քաղաքների երեխաները չունեին պատկերացում մարդկային տարրական աշխատանքի մասին: Իսկ հիմա՝ առավել քան…Ինչպե՞ս են ստանում հացը, կառուցում տներ կամ զամբյուղ գործում: Երեխային շրջապատող ժամանակակից կենցաղն այնքան է ավտոմատացված և հեռու բնությունից, որ երեխաները պատկերացում չունեն մարդկային գործունեության տարրական բնազդների մասին: Վալդորֆյան դպրոցի հիմնական սկզբունքներից է կապը կյանքի հետ, գիտական գիտելիքների և կյանքի փորձի միջև հարաբերությունների հաստատում, այդ պատճառով էլ մեծ տեղ է հատկացվում այգեգործությանը, գյուղատնտեսությանը, խեցեգործությանը և այլն:
Դպրոցում ուսուցումը կրում է ստեղծագործական, հետազոտողական բնույթ՝ ինչպես աշակերտների, այնպես էլ ուսուցիչների կողմից: Մինչև 7-8-րդ դասարաններ դասղեկը (այսինքն այդ դասարանի հիմնական ուսուցիչը, կազմակերպիչը, դաստիարակը) դասվանդում է հիմնական առարկաները: Դասղեկը լիարժեք ճանաչում է իր դասարանի երեխաներին, այդ պատճառով էլ կարողանում է հաշվի առնել երեխայի ընկալման անհատական առանձնահատկությունները` դիտարկելով երեխային տարբեր առարկաների և տարբեր գործունեությունների ժամանակ: Դա, իհարկե, բարդ է մի անձի համար, սակայն տալիս է արդյունք, որը հնարավոր չէ ստանալ սովորական դպրոցի առարկայան ուսուցման շրջանակներում, որտեղ երեխան և ուսուցիչը օտարված են միմյանցից:
Վալդորֆյան դպրոցը «երեխայի հետաքրքրություների դպրոց է». ոչ թե երեխան է դպրոցի համար, այլ դպրոցը` երեխայի: Այսինքն՝ երեխան իրավունք ունի այստեղ մնալու երեխա և զարգացնելու իր անհատական հետաքրքրությունները: Դեռևս Պեստալոցին ասել է, որ պետք չէ համեմատել երեխային ուրիշ երեխայի հետ, «միշտ համեմատիր իրեն իր հետ»:
Այս դպրոցի խնդիրներից են.
* երեխայի համար բացահայտել արվեստի և գիտության աշխարհն այնպես, որ երեխան մեծանալով ինքն ուզենա կարդալ դասականներին՝ Դոստոևսկի, Պուշկին, ձգտի ընկալել Մոցարտի երաժշտությունը, Ռեմբրանտի նկարները, չմերժի ավանգարդը.
* սովորեցնել գործել, դրսևորել կամք, կրել պատասխանատվություն իր արարքների համար, դրսևորել ուշադրություն թույլերի նկատմամբ, հանդուրժողականություն այլ աշխարհայացքի և կենսակերպի նկատմամբ, այսինքն դաստիարակել ներքուստ ազատ մարդ:
Նյութը պատրաստեցին Հասմիկ Նալբանդյանը և Գոհար Բադալյանը
Սակայն իմ մեջբերած հոդվածը պարզապես ընդհանուր տեղեկություն էր տալիս։ Իսկ իրականում Վալդորֆյան դպրոցների որակի մասին ես տարբեր կարծիքներ եմ կարդացել։ Որոշ մայրեր գրում էին, որ դա հիանալի դպրոց է, որտեղ երեխան ստանում է այն ամենը ինչ իրեն անհրաժեշտ է։ Սակայն կարդացի նաև շատ վատ կարծիքներ այդ դպրոցների մասին։ Կարծիքները հիմնականում ռուսաստանի Վալդորֆյան դպրոցների մասին էին։ Գրում էին հենց մայրերը։ Սակայն Վալդորֆյան դպրոց կա նաև Հայաստանում։ Այն կոչվում է «Արեգնազան» կրթօջախ, իսկ հիմնադիրն է Արա Աթայանը:
Ինչ-որ մեկը ծանո՞թ է այս դպրոցների հետ ավելի մոտիկից։
Վերջին խմբագրող՝ Freddie: 24.08.2009, 19:16:
ես ել մենակ լսել եմ տարբեր կարծիքներ...նունիսկ ետեղ սովորողներից..մեկը ասում ա հոյակապ դպրոց ա..մյուսը ասում ա անասուն տեղ ա..կարդացել եմ էտ դպրոցի մասին վիկիպեդիայում..ու հետեվություն եմ արել որ դա սեկտայի նման բան ա..
We shall once again sing
Hymns from ancient times
Like we did in those days
A long time ago
may (04.10.2009)
Ոչ մի սեկտա էլ չկա…Ես էտ դպրոցից շատ ծանոթներ ունեմ, որից մեկն էլ իմ մոտիկ ընկերուհին է: Շատ լավ դպրոց է. կարծես մի ընտանիք լինեն, բոլոր աշակերտներն ու ուսուցիչները իրար հետ շատ մոտ են…
Դպրոցի բոլոր երեխաները իրար ճանաչում են: Ասեմ ավելին, ամեն տարի կազմակերպվում է դիմակահանդես, ու այդ երեկույթին հրավիրվում են դպրոցի բոլոր նախկին աշակերտները:
Nun ... (27.08.2009)
Իսկ մի քիչ մանրամասն չէի՞ր նկարագրի դասավանդման պրոցեսըYevuk-ի խոսքերից
Ոչ մի սեկտա էլ չկա…
Էդքան չգիտեմ, բայց կարող եմ ասել, որ անցնում են գերմաներեն բավականին բարձր մակարդակով ու բարձր դասարանում (կոնկրետ չգիտեմ որում) բոլոր երեխաներին տանում են Գերմանիա կամ գերմանախոս այլ երկրներ… Ուրիշ դպրոցներից տարբերվում է նաև նրանով, որ նրանք շատ հաճախ թատրոններ են բեմադրում…Իսկ մի քիչ մանրամասն չէի՞ր նկարագրի դասավանդման պրոցեսը
Գիտեմ նաև, որ բացի սովորական առարկաներից նաև անցնում են կավագործություն և ուրիշ հետաքրքիր առարկաներ…
Շաաատ լավ ծանոթ եմ էտ դպրոցին. Աղբերս էտ դպրոցումա սովորել, ու շաաաատ լավ դպրոցա.
Ծանկացած մարդ մի օր գնա, հետո կերազի սովորի ընդեղ.
Yevuk (04.10.2009)
Հա, շատ ճիշտ ա.....Ոչ մի սեկտա էլ չկա…
Դասատուները շաատ կապված են աշակերտների հետ, ու ծնողների հետ.
Ամեն օր զանգում են ծնողին, տեղեկանա թե խի երեխեն դասի չի, խի չի սովորել,.
Հետո ընդեղ որ չես պատասխանում դաս, պարտք ես մնում ու անպայման պիտի պատասխանես, դասատռուները շաատ զարգաց են, համել 8-րդ դասարանում իրանց տանում են արտասահման....բա
Ես շատ բան չգիտեմ Հայատանում գործող դպրոցի մասին:
Գուցե դրական բաներ կան ուսուցման մեթոդների, ուսուցիչների մակարդակի առումով (էլ չեմ ասում հայերիս համար այդքան բաղձալի արտասահման գնալը), բայց նման դպրեցները չեն կարող զերծ մնալ իրենց հիմնադիրների (այս դեպքում` Ռ. Շտայների) ուսմունքի քարոզչությունից:
Եվրոպայում օրինակ, այս դպրոցի նկատմամբ տարբեր կարծիքներ են հնչում: Նրանք ովքեր ժամանակից շուտ են դուրս գալիս դպրոցից կամ մանկապարտեզից (կան և Վալդորֆյան մանկապարտեզներ), այդ դպրոցներում քարոզվող ուսմունքը համարում են սեկտա:
Չեմ զարմանա, եթե Հայաստանում գործող այս դպրոցը ևս գեղեցիկ քողով (արվեստի, ուսուցում, Եվրոպա մեկնելու հնարավորություն) ծածկված հերթական թակարդը լինի` մեր պատանիների ոտքերի տակ խնամքով տեղադրված:
Երբ Քրիստոս մենակ էր, փորձվեց սատանայից:
Այ վերջապես ճիշտ բան ասեցիք
Սեկտայա բա ինչա...դրանում կասկած չկա,իմ ուղեղն ել կխնդրեմ չհարդուկել,որ յանի դզեր ընկեր բարեկամները ասում են լավ դպրոցա,10 տարիյա տեսնում էինք ինչա,Հայ Առաքելական Եկեղեցու քարերով դպրոցի հետեվում պատ են սարքել(եթե կասկածներ կան եկեք սարյան փողոց տանեմ ցույց տամ) բա ետ անելու բանա՞ քարերի վրեն սրբապատկերներ են,խաչեր են,բռնել պատ են սարքում դրանցով...
Սեկտա չլիներ տենց հսկայական ֆինանսավորում չէր ստանա գերմանիայից...
Պաշտպանում եմ այդ դպրոցը, քանի որ բազմաթիվ հիանալի երեխաներ գիտեմ, ովքեր ավարտել են այդ դպրոցը, մի անգամ էլ այցելել եմ ու ապշել նրանց հաճելի մթնոլորտով, երեխաների հանդեպ սիրալի վերաբերմունքով
1 հոգու ճանաչելով արդեն կարծի՞ք եք կազմում
Ես չեմ սովորել, այդ դպրոցում, ոչ էլ կողքի դպրոցում…չէ հաստատ հակառակը չի...որ ասում եմ ուրեմն մի բան գիտեմ հո հավայի չեմ խոսաում՞ կարողա դու ես ետ դրանց կողքը 10 տարի սովորել՞
հակառակը որի իմաստով՞ ծեծելու՞ լավ ելի տենց բաներ մի ասա
հ.գ մեր դասարանի 20 հոգուց 20նել ընդունվել են պետական բուհեր,մեծ մասը ԵՊՀ-առանց ծանոթի,առանց փողի,դե դու քցի բռնի
Որ ընդունվել են պետական բուհեր, մի մեծ գործ չեն արել…
Այս լավ դպրոցը վարկաբեկելու փոխարեն ավելի լավ է քննարկեք մյուս բոլոր դպրոցների անմխիթար վիճակը, այդ դպրցներում տիրող մարդկային մթնոլորտը և երեխաների մակարդակը…
Եթե ձեզ նման բան հայտնի է, կարո՞ղ եք ավելի մանրամասն նկարագրել ձեր ասած "սեկտա"-ի մասին
Ես սեկտա ասելով անշուշտ նկատի չունեմ այն երեխաներին, որոնք հաճախում են այդ դպրոցը, այլ այն քարոզչությունը, որ սովորաբար նման դպրոցներում տարվում է:
Ցավոք ձեռքիս տակ հայալեզու աղբյուրներ չկան, կարող եմ առաջարկել այս տեսանյութը:
Երբ Քրիստոս մենակ էր, փորձվեց սատանայից:
Մոդերատորական. Անվանարկումներ պարունակող, ինչպես նաև անթույլատրելի բառապաշարով գրառումներն ու դրանց արձագանքները ջնջվել են: Մնացեք կանոնադրության շրջանակներում:
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Yevuk (05.10.2009)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ