Իսկ նիստը բաց է լինելու, թե փակ: Ի նկատի ունեմ լրատվամիջոցներից մարդիք ներկա լինելու են?
Որն է լինելու նիստի գլխավոր թեման?
Իսկ նիստը բաց է լինելու, թե փակ: Ի նկատի ունեմ լրատվամիջոցներից մարդիք ներկա լինելու են?
Որն է լինելու նիստի գլխավոր թեման?
Կարծում եմ բաց կլինի: Թեման - Հայկազունիներ:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
VarzorVarzor-ի խոսքերից
Նախ նշեմ, որ ԽԵԹ = ՀԵԹ= ՀԱԹ (չշփոթել Երևանի բանգլադեշի հետ)
Այստեղից էլ` Հաթերք տեղանունը (գյուղ Արցախում)
ՎԱՆ
իմ կարծիքով հին արիական (չեմ սիրում հնդևվրոպական տերմինը` այն աշխարհագրական է և ոչ մի կերպ չի արտահայտում այդ մշակոիյթի ոչ միայն կրողներին, այլև աղբյուր հանդիսացողներին) "շինություն" կամ "տաճար" բառն է, ավելի շուտ առաջին է:
Սա պարզ երևում է նաև ներկայիս հայերենում` ավան բառը որպես քաղաքայինտիպի բնակավայր (պաշտոնապես ավաններ այլևս չկան, բայց խոսակցական դեռ կիրառվում է), կամ ատ քաղաքների անվանումներ` ա հոդակապով կամ ձևափոխված "ի" սեռական հոլովի մասնիկով (Ստեփանավան, Արշակավան, Բագրեվանդ, Իջեվան), նույն արմատից է նաև "վանք" բառը` "ք" հոգնակիակերտով, որը բառացի նշանակում է "շենքեր" կամ "տաճարներ": Հենց վան բառից էլ հետագա խոսակցականում է Տոսպ-ը դարձլ է Վան և մնացել ժողովրդի լեզվում:
ԽԱԼԴ=ՀԱՅԿ=ՀԱՅ=ԽՈՅ
Նունիսկ մեր ժամանակներում շատ բառբառներում Խ և Հ հնչյունները համարժեք և փոխարինելի են:
Լ և Յ հնչյունները փոխարինում են իրար նույնիսկ երեխաների մոտ
Այսպիսով ՀԱՅ(Դ): Արիական լեզվի Դ մասնիկը կատարում է որոշիչ հոդի դեր այսինքն ստացվում է "ՀԱՅԸ" կամ "ԽՈՅԸ"
Եթե մի քիչ ավելի ետ նայենք, ապա կարող ենք գուշակել, որ սրանք արիական կամ արմենական ցեղերի անուններն են, և ինչպես ընդունված է եղել շատ հին ժողովուրդների մոտ, առաջացել են ԱՌԱՋՆՈՐԴՆԵՐԻ ԱՆՈՒՆՆԵՐԻՑ:
Այսպիսով հայերը այն արիներն են կամ այն արմեններն են, որոնց առաջնորդը եղել է ՀԱՅը կամ ՀԱՅԿը:
Նույնատիպ` Խեթերինը - ՀԵԹը կամ ՀԱԹը, Խուռիներինը - ՀՈՒՐը կամ ՀԱՐը (որոշ լեզվագետներ նույնականացնում են նունիսկ ՀԱՐ=ՀԱՅ<=>ԱՐ)
Ինչ-որ տեղ ուսանող ժամանակ կարդացել եմ, որ ԳԱԼ=ԽՈՒՌԻ - չամ կարող ասել էլ ինչ կարելի է նույնականացնել:
Այսպիսի նույնականացումներ կարելի է շատ կատարել, սակայն մի բան ՀՍԱՏԱՏ գիտեմ` ՈՒՐԱՐՏՈՒ չի եղել այլ եղել է ԱՐԱՐԱՏԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ, որի արքաները Վանից էին (Բիայնա)
Սակայն կան ավելի խոսուն և մեր օրերում ակնհայտ բաստերն (օրինակ` վերևում նկարագրածս ՎԱՆը)
“Ուրարտու”-ի ստեղծման համառոտ պատմությունը կարող եք կարդալ իմ կողմից ռուսական էլեկտրոնային մամուլում տպագրված (ի մերկացում թուրքական տարբերակի), բայց ցավոք սրտի ռուսերեն կարճ (5 էջ
Կցորդ 52014
Ա. հ.ե տերմինը լիովին բավարարում է և աշխարհագրական իմաստին և նրա ստեղծողներին բնորոշմանը, իսկ եթե դու հայերին արիացի ես համարում ես ել բան չունեմ ասելու.... դեռ քառասուն տարի առաջ է ապացուցվել թե ովքեր են արիացի, իսկ են հայ հեղինակին չեմ հիշում, իր ոչ գիտական գրքով՝ Ովքեր են արիացիներ., այդ գիրքը համարվել է ոոոոոչ գիտական, նույնիկ ահակագիտական,,,, հայերը արիացի չեեեն: Հայերը հայ են....
Բ. ԽԱԼԴ=ՀԱՅԿ=ՀԱՅ=ԽՈՅ ռաֆայել Իշխանյանի այս ստուգաբանությունը ընդունել է նաև Դանիելյանը, բայց հիշեցնեմ, որ երկուսն էլ այդ ոլորտի մասնագետներ չեն:
Գ. քո զիպ ֆայլի վերջում, գրել էիր թե իննսունականներին պիկտոգրաֆիա համարող գիտնականներին համարել են շառլատան.. կարծեմ սխալվում ես աղբայր հարգարժան. ուզում եմ հղում անել Սարգիս Պետրոսյանի «Հայկական մեհենագրության ակունքներում» գիրքը, կարդա և մի հատ վերանայի տեսակետներդ ուրարտական թագավորթյան մասին...հիշեցման կարգով ասեմ, որ Արարատյան դաշտը եղել է Էթիունիի կազմում, հետո նոր մ,տել Վանի կազմ...
Դ.. յոթանասուն իներորդ հաղորդագրության մեջ. ոչ թե ասորերենն , այլ ասուրերերն, տարբերությունը այն է, որասորերերնը արամեական բարբառ է, ասուրերենը աքքադական…
Ուսանասուն չուրս. ոչնինչ տարօինակ չկա... ուրարտերեն կոչվածը, որը արձաբնագրությունների, այսպես կոչված պաշտոնական գրագրության լեզուն է, ազգակից է ՀԼ ժամանակին խոսված խուռիերենին՝ Միտանիում, հիշեցնեմ, որ ինչպես առաջին ուսումնասիրողներն են այն կոչել՝ խալդերեն, լրիվ համապատասխանում է ճշմարտությանը: Քանի որ այն ներմուծված էր հենց Մուծածիրից, որտեղի բնակչությունը խառն էր՝ հայեր, խուռիներ, ասորիներ, կուտիներ...ևս մեկ հիշեցում, իսկ Մուծածիրը եղել է Միտանիի կազմում:
Իսկ ուրարտական մեհնագրությունը, պիկտոգրաֆիան հին հ-ե հայերենն է, ելի ուզում եմ հղում անել մեծանուն գիտնականի գրքին՝ Ս.Պետրոասյան, «Հայոց մեհենագրության ակունքներում»
В утренней маршрутке больше поз чем в камасутре!
"Արիացի" չէ, արիԱ. հ.ե տերմինը լիովին բավարարում է և աշխարհագրական իմաստին և նրա ստեղծողներին բնորոշմանը, իսկ եթե դու հայերին արիացի ես համարում ես ել բան չունեմ ասելու.... դեռ քառասուն տարի առաջ է ապացուցվել թե ովքեր են արիացի, իսկ են հայ հեղինակին չեմ հիշում, իր ոչ գիտական գրքով՝ Ովքեր են արիացիներ., այդ գիրքը համարվել է ոոոոոչ գիտական, նույնիկ ահակագիտական,,,, հայերը արիացի չեեեն: Հայերը հայ են....
Ոչ միայն: Առաջին անգամ այդ մասին խոսել է հայտնի լեզվաբան Լեման-Հաուպտը - հոսով եմ գոնե նրան ոչ մասնագետ չեք համարի: Ի դեպ, կուզենայի լսել, թե այնուհանդերձ նույնացումը ինչու հիմնավորված չէ?Բ. ԽԱԼԴ=ՀԱՅԿ=ՀԱՅ=ԽՈՅ ռաֆայել Իշխանյանի այս ստուգաբանությունը ընդունել է նաև Դանիելյանը, բայց հիշեցնեմ, որ երկուսն էլ այդ ոլորտի մասնագետներ չեն:
Մուծածիրը ինչ-որ շատ հեռու է, Միտանիի կազմում լինելու համար: Իսկ "կուտիներ"-ը դրանք հայերն էին...Ուսանասուն չուրս. ոչնինչ տարօինակ չկա... ուրարտերեն կոչվածը, որը արձաբնագրությունների, այսպես կոչված պաշտոնական գրագրության լեզուն է, ազգակից է ՀԼ ժամանակին խոսված խուռիերենին՝ Միտանիում, հիշեցնեմ, որ ինչպես առաջին ուսումնասիրողներն են այն կոչել՝ խալդերեն, լրիվ համապատասխանում է ճշմարտությանը: Քանի որ այն ներմուծված էր հենց Մուծածիրից, որտեղի բնակչությունը խառն էր՝ հայեր, խուռիներ, ասորիներ, կուտիներ...ևս մեկ հիշեցում, իսկ Մուծածիրը եղել է Միտանիի կազմում
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Առաջին անգամ եմ լսում նմանատիպ տարբերակում:
Խնդիրը կայանում է “ասորերենի” տարբեր լեզուներում տարբեր հնչելու մեջ: Իրականում “ասուրերեն” չի, այլ “աշշուր”` այդպես էր կոչվում և ազգը, և մայրաքաղաքը և իրենց գլխավոր աստվածը: Ժամանակակից հայերենում գործածվում է “ասորերեն” տարբերակը: Ռուսերենում “ասիրիյսկի”, անգլերենում “ասսիրիան”:
Չգիտեմ,
Իսկ միջազգայնորեն ընդունված խալդերենը (ռուս. халдейский) համարվում է հարավային միջագետքի լեզուն` խալդեյների լեզուն, համարվում է սեմիթական և ըստ էության Բաբելոնյան թագավորության պաշտոնական լեզուն էր: Խալդերը (աղավաղված տարբերակ է, ըստ հին աղբյուրների`kaldu – կալդու, կամ քալդու) համարվում է վաղ հյուսիսարաբական լեզուներից մեկը: Խալդերը հանդիսանում էին միջագետքյան քրմերի և մոգերի հիմնական մասը, նույնիսկ համարվում են, որ Հիսուսին երկրագելու եկած մոգերը` խալդերն էին: Հետևաբար խալդերենը Միջագետքի նաև տաճարական լեզուն էր: Այսինքն խալդերենը ոչ մի կապ չունի խալդեյների հետ:
Անձամբ ես գտնում եմ (և ոչ միան ես
Մի գուցե, դեռ շատ քիչ բան է այս ասպարեզում ուսումնասիրված: Սակայն պաշտոնական “ուրարտագիտությունում” մեհենագրությունը բացակայում է: Հիմնական գաղափարագրական (հիերոգլիֆ) գրերը հայտնաբերվել էն Մեծամորում, որը չեն համարում ուրարտական, այլ համարում են նախաուրարտական:Իսկ ուրարտական մեհնագրությունը, պիկտոգրաֆիան հին հ-ե հայերենն է, ելի ուզում եմ հղում անել մեծանուն գիտնականի գրքին՝ Ս.Պետրոասյան, «Հայոց մեհենագրության ակունքներում»
Կուտիները (նՆաև գուտիներ) ըստ պաշտոնական վարկածի բնակվում էին Ուրմիա (Արամեա) լճի հարավային, հարավ-աևըմտյան հատվածում: Մի քանի անգամ արշավանքներով անցել են միջագետքը: Երկար ժամանակ հանդիսանում էին "կռվախնձոր" Ասորեստանի և "Ուրարտուի" միջև, որպես պետություն վերացվեց Ասորեստանի կողմից: Ըստ էության նրանք Ուրմիա լճի ավազանի ցեղեր էին, հայերն "բարեկան": կա վարկած, որ դրանք քրդերի նախնիներն էին:
Դրանք հայեր էին, որ բնակվում էին պատմական Կորճայքի ու Պարսկահայքի գավառում
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Դե տարածքով իրոք Պարսկահայք նահանգն է (այլ անվանում էլ ուներ, չեմ հիշումԴրանք հայեր էին, որ բնակվում էին պատմական Կորճայքի ու Պարսկահայքի գավառում)
բայց հին աղգյուրներում, ցավոք հայերի մասին բան գրված չի, չնայած հենց այդ նույն աղբյուրները նրանց Լեռնաշխարհի մյուս բնակիչներից չեն տարբերում
Կա, կա: Արտակ Մովսիսյանի մենագրությունները այդ հարցը միանշանակ լուծում են:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
չեի սպասում, որ նման անհեթեթություն դուրս կտաս, ինչ քուրդ, ինչ զիբիլ.. եդ վաղտ քրդերը ուր է՞ին:
Դա իմ խնդիրը չ որ դու չես իմացել այդ երկու բարբառների տարբերությունների մասին...Իմ գրած խալդերենը կապ չուն խալդայներ ցեղանվանհետ, իմ ասածս կապի ունի Խալդ աստծո պաշտամունքային լեզվի հետ, երբ այն ներմուծվեց Ուրարտու, նրա հետ եկավ նաև նրա պաշտամունքային լեզուն ՝ խուռիերենի տարբերակը, որը գրվում էր ասորեստանյան պարզեցված սեպագրերով:
Նախ պետք չէ վիրավորական արտահայտություններ գրել: "Դուրս եմ տալիս", դու էլ ՆԵՐՍ ԸՆԴՈՒՆԻ
Պետք չէ վիրավորել քրդերին, իրենք քեզ վիարվորել են?
Իսկ թեմայի շուրջ ասեմ, որ կուտիներին քրդերին ՆԱԽՆԻՆԵՐ (ոչ թէ քրդեր) համարելը ընդամենը վարկած է, եվ իմ վարկածը չէ: Քրդերն էլ իրանական ցեղերեն են, հենց "քուրդի" անվանումով առաջին անգամ, եթե չեմ սխալվում հիշատակվում են մ.թ. 2-րդ դարում:
Նորից եմ կրկնում, դրանք բառբառներ չեն, նույն ասորերենը, հանդիսանալով աքքադերեին բառբառներից մեկը, ունեցել է իր ենթաբառբառները: Նույն լեզվի տարբեր անվանումներն են (տարբեր ձևով են կարդում):
Եթե խոսքը գնում է "պաշտամունքային", տաճարական լեզվի հետ, ապա այո, "պաշտոնական" վարկածով "ուրարտների" տաճարական և կառավարական լեզուն իրոք համարվում է խուռիների բառբառ, գիրը խուռիտական, սակայն "ասորեստանյան" սեպագիր գոյություն չունի: Սեպագիրը գոյություն ուներ արդեն առնվազն 1000 տարի, մինչև Ասորեստանի ստեղծումը: Նույն "պաշտոնական" վարկածով խոռիտները սեպագրերը վերցրել են խեթերից: Եթե չեմ սխալվում խեթական սեպագրերն ավելի հին են, քան ասորականը և ավելի շատ ժամանակակիցն են շումերականին: Ասորական սեպագիրը հենց միջագետքյան սեպագիրն է, որը օգտագործում էին շումերները, նրանցից "ժառանգեցին" աքքադները, հետո ասորիները:
Ըստ ևս մեկ վարկածի ասորիները (աշշուր) ընդամենը աքքադական մի ցեղ էին, որոնք իրենց գլխավոր աստված Աշշուրի անունով էին կոչվում:
Նման դեպքեր պատմությանմեջ շատ են: Օրինակ եզդիները` քրդեր են, որ եզիդական կրոնի հետևորդներ են:
Քաղդիերէնը կապ չունի Խալդ աստծու հետ:
Քաղդիերէնը՝ հին արտասանութեամբ քալդիերէն՝ ակկադերէնն է: Որոշ ժամանակ Բաբելոնը կոչուեց Քալդէա (Քաղդէա), իշխող ընտանիքի անունով:
Այժմ նրանց անունով գոյութիւն ունի ասորական մի կաթոլիկ եկեղեցի, համայնք, որ կոչւում է Քալդանի (հայերէն՝ քաղդէացի):
Haldi, Խալդի, ուրարտական աստծու անուն է, որմով Աճառեանն անուանել է Ուրարտուի ժամանակ արձանագրուած սեպագիր լեզուն:
Հենց այս տարբերակն է, որ ավելի ընդունված է:
Աճառյանի կողմից Խալդի լեզու է անվանվել պաշտոնական "ուրարտերենը"` խուռիերենը:
Քաղդիերեն տարբերակը հայերեն լեզվին բնորոշ ձևափոխությունների արդյունքում է ստացվել` լ=ղ (Երուշալիմ=Երուսաղեմ, Պավել=Պողոս և այլն)
Այո, գոյություն ունի քաղդի եկեղեցին (խալդեական) և ըստ էության նրանց լեզուն նոր-ասորերենն է (նորից նշեմ, որ ասորորերնը աքքադերենի, այսինքն հալդիերենի հյուսիսային բառբառների է համարվում) և ոչ մի կապ չունի Խալդ-Հայկ -ի հետ:
Եթե ուշադիր նայեք Ուրարտական Խալդ աստծու պահպանված պատկերին, ապա շատ նման է Աղեղնավոր Հայկին, ավլի ճիշտ պատկերված է աղեղնավոր` շատ մեծ նետով (միգուցե նիզակով) և գծապատկերով շատ նման է Հայկ (Օրիոն) համաստեղությանը:
Հալդերէն կամ Խալդերէն լեզու չկայ, հ-ով կամ խ-ով սկսող անուանումով. Միջագետքի այս ժողովրդի անունով կոչուած:
Քաղդիէրէնն է ճիշտը: Խալդերէն կոչուածը ուրարտական սեպագրերի լեզուի համար տրուած անուն է Աճառեանից (նրա օգտագործելը գիտեմ միայն):
Varzor (27.05.2011)
քաղդէացի
Chaldean
Վերոյիշեալը կապ չունի Ուրարտու, Նայիր, Վան երկրների հետ: Սակայն Վիկին սխալուել է, տալով այս բացատրականը.
Chaldean (plural Chaldeans)
Թարգմանեմ.
- A native of Chaldea; a Chaldee.
- A member of the Chaldean Catholic Church, a uniate church of the Roman Catholic Church.
- The Khaldi, an ancient people of the Caucasus; or, an Urartian.
- (Biblical) A diviner or astrologer.
1- Բնիկ քաղդէացի:
2-Քաղդէական կաթողիկէ եկեղեցւոյ անդամ:
3- Խալդի, հին ժողովուրդ Կովկասում, կամ ուրարտացի:
4- Աստղագուշակ:
Առաջինն ու երկրորդը ճիշտ են, երրորդը բացարձակ սխալ է, իսկ չորրորդը առաջինից ածանցուած է, քանի որ բաբելացիները (ակադացիները, քաղդէացիները) աստղագուշակութեամբ յայտնի են եղել:
Varzor (27.05.2011)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ