Արդի աշխարհաքաղաքական պայմաններում հայ ժողովրդի ու Հայաստանի անցյալի, ներկայի ու ապագայի խնդիրների լուծման անհրաժեշտության շրջանակներում էլ կազմվում է հայոց ազգային գաղափարախոսությունը հետևյալ հիմնախնդիրներով.
, որը ազգային գաղափարախոսության առանցքն է, նպատակը, գերխնդիրը: Բոլոր ուժերը ի սպաս են դրվում այդ գերխնդրի իրագործմանը, որի էությունը հայ ժողովրդի գոյատևումն է, ազատ, անկապ զարգացումը և բարեկեցիկ կյանքի ապահովումը:
Հայ ժողովրդի գոյապահպանման առաջին հիմնապայմանը անկախ, ամբողջական հայրենիքի առկայությունն է: Երկրորդ հիմնապայմանը` անկախ պետականության առկայությունն է: Երրորդ հիմնապայմանը` ազգային մշակույթի համակարգի առկայությունն է, ազգային մշակույթի` ազգային դաստիարակության հիմնական լծակ լինելը:
Առանց ազգի ՀԱՅՐԵՆԻՔ չկա, առանց հայրենիքի` ԱԶԳ: Հայրենիքի բովանդակությունը ՀՈՂՆ է, ձևը` ԱԶԳԱՅԻՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹԸ: Առանց ազգային մշակույթի ազգային հայրենիք չկա: Հողը ազգերի հայրենիք է դառնում ազգային մշակույթով:
Հայ ժողովուրդը ունի մեկ հայրենիք` Հայկական լեռնաշխարհը, որի տարբեր մասերը բռնազավթված են այլ պետությունների կողմից: Ժողովրդի ապրելատարածքի յուրաքանչյուր անկյուն չի կարող ՀԱՅՐԵՆԻՔ անվանվել: Ամեն ժողովուրդ ունի մեկ հայրենիք: Միանգամայն ճիշտ էր Գարեգին Նժդեհը, երբ ընդունելով Խորհրդային Հայաստանի` հայոց պետականության կորիզ լինելու անհրաժեշտությունը, միաժամանակ ավելացնում էր.
<<Ներկա Հայաստանը կազմում է հազիվ մեկ տասներկուերորդը մեր պատմական ՀԱՅՐԵՆԻՔԻ: Դա ՀԱՅՐԵՆԻՔ ՉԷ, այլ ՀԱՅՐԵՆԻ ԱՆԿՅՈՒՆ>>:
Ահա թե ինչու
հայոց ազգային գաղափարախոսության հիմնական նպատակը պատմական ՀԱՅՐԵՆԻՔԻ ազատագրումն է:
Հայրենիքի գաղափարը հայոց ազգային գաղափարախոսության մեջ բաժանվում է երկու հիմնադրույթի.
Անկախ և Միացյալ Հայաստանի հիմնադրույթ,
Հայաստանի անկախ հանրապետության հիմնադրույթ:
ԱՆԿԱԽ ԵՎ ՄԻԱՑՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹ
Հայոց ազգային գաղափարախոսության հիմնական նպատակը Պատմական Հայրենիքում հայկական ազկախ պետականության վերականգնում է` Անկախ և Միացյալ Հայաստանի ստեղծումը:
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԴԵՐԻ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹԸ
Հայոց ազգային գաղափարախոսության առանցքային հիմնադրույթներից է Հայաստանի անկախ հանրապետության հռչակումը, ամրապնդումն ու հզորացումը, որպես Անկախ և Միացյալ Հայաստանի իրականացման նախապայման, որպես հայ ժողովրդի գոյապհպանման ու զարգացման երաշխիք:
Հայ ժողովուրդը թևակոխել է Մեծ Գաղափարի իրականացման առաջին փուլը` հռչակված է Հայաստանի անկախ հանրապետությունը, ազատագրված է Լեռնային Ղարաբաղը: Մեծ գաղափարի իրականացումը կատարվում է փուլ առ փուլ:
- ԱԶԳԱՅԻՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԵՎ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹԸ
Ազգային ինքնության և ազգային նկարագրի պահպանման ու զարգացման հիմնական միջոցը ազգային մշակույթն է, կրթության ազգային համակարգը, ազգային դաստիարակությունը` մանկապարտեզից մինչև ԲՈՒՀ:
Ազգային ինքնագիտակցությունը, մտածողությունը, նկարագիրը, բնավորությունը և հպարտությունը ձևավորվում են ազգային մշակույթի հիման վրա, կրթական համակարգում:
Առանց ազգային մշակույթի և ազգային կրթության ազգը չի կարող հարատևել:
Կրթական համակարգի գերնպատակը պետք է լինի ազգային դաստիարակությունը, ազգային գաղափարախոսության հիման վրա` Ազգի, Հայրենիքի և անկախ պետականության գաղափարների սրբացումը:
Ազգային պետությունը և ժողովուրդը պետք է մշտական հոգատարություն ցուցաբերեն ազգային մշակույթի և կրթական համակարգի հիմնախնդիրների նկատմամբ` դրանց մեջ տեսնե;ով ոչ թե լոկ մշախույթի ու կրթական համակարգի ընդհանուր գաղափարներ, այլ նաև ազգի, հայրենիքի ու պետականության գոյատևման և զարգացման գործոններ:
Առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է դարձվի դպրոցում և բուհում լեզվի, պատմության և գրականության դասավանդման հիմնախնդիրներին, ազգային գաղափարախոսության էությունից ելնող դասագրքերի ստեղծմանը: Լեզուն, պատմությունը և գրականությունը ժողովրդի ազգային ինքնագիտակցությունը, նկարագիրը և բնավորությունը ամրապնդող ամենազորեղ գործոններն են:
- ՄԵԿ ԱԶԳ – ՄԵԿ ՀԱՅՐԵՆԻՔ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹԸ
Եղեռնից փրկված արևմտահայության մի ստվար զանգված ապաստան գտավ աշխարհի բազմաթիվ երկրներում: Ստեղծվեց հայկական Սփյուռքը: Հայ ժողովուրդը երկատվեց: Սփյուռքահայությունը կանգնեց ձուլման վտանգի առաջ: Նման իրավիճակում
սփյուռքահյությունը ձուլումից փրկելու, Հայ դատի աշխատանքները առաջ տանելու համար` մեկ ազգ – մեկ հայրենիք, Հայրենիք – Սփյուռք միասնական համակարգի ստեղծումը դառնում է ազգային գաղափարախոսության հիմնադրույթ:
Ելնելով ազգային գաղափարախոսության հրամայականից, անհրաժեշտ է մշտապես վարել մեկ – ազգ, մեկ – հայրենիք քաղաքականություն: Այդ ազգային քաղաքականության մեջ թե Հայաստանի Հանրապետությունը և թե Սփյուռքը իրենց դերն ունեն կատարելու, իրենց պատմական առաքելությունը:
Էջանիշներ