Հայերի ծագումը

[Հայկօ]

Հիմա, հարգելի Վանակնին խնդրում եմ մեկնաբանել այս դյրույթը - ո՞ր դաշտի, ու՞մ կովի, ի՞նչ ցեղատեսկաի կովի, ի՞նչ յուղայնությամբ կաթ է պետք խմել, սա հասկանալու ու լուրջ ընդունելու համար:

Ե՛ս կմեկնաբանեմ. Հոկտեմբերյանի դաշտերի, Բառիգի կովի՝ Գյանջա ցեղատեսակի, օրենքով արգելված յուղայնության կաթ խմեք: Կամ՝ «կաթիկ»:

[Լեռնցի]

Շատ լավ ես արել, որ էդ գրառումը մեջ ես բերել: Առանձնապես բան չես փոխում:
Այդ մարդկանց պետք չեն չոր փաստեր: Այս նախադասության համար էր նշված այդ ամենը:
Իսկ հիմա կրկին կասեմ, թե ինչ էր իրականաում ասվում, և հուսով եմ, էլ այլևս չենք անրադառնա այս հրացերին:
Հարցը կայանում էր, դատաղություններ կատարելու ժամանակ, փաստերի դերակատարության կարևորության մասին: Այսինքն, գրառման ընթացքում խոսվում էր այն մասին, որ մարդիկ սկսում են տրամաբանել այն դեպքում, երբ փաստերն այլևս չեն օգնում/դրանում կարող եք համոզվել, եթե կարդաք ամբողջ գրառումը/: Իսկ քո այդքան շատ սիրելի օրինակը անուղակիորեն բերվեց որպես օրինակ, հենց այդ միտքը ավելի պատկերավոր դարձնելու համար: Իսկ թե այդ տրամաբանությունը ինչքանով է ստույգ կամ հիմնավորված, դա արդեն այլ հարց է, որի մասին մենք չենք խոսել: Բայց չգիտեմ ինչու, Տրիբուն ջան, դու միշտ պնդում ես, որ մենք ցանկացել ենք դա ապացուցել ինչ որ մեկին: Ոչ պարզապես ասել ենք, որ մարդիկ երբեմն առանց փաստերի շատ հարցերում լինում են համոզված, հիմնվելով որոշակի տրամաբանական շղթայի վրա:
Պյութագորասի հետ կապված, Հերունու բերած հիմնավորումները շատ հետաքրքիր են: Իսկ թե ինչն է բերել այդպես կարծելուն, խնդրեմ, կկրկնվեմ:
Քարահունջի աստղադիտարանը հայտնաբերելուց հետո, բոլորի մեջ բնականաբար հարց է առաջանում: Ովքեր են այն օգտագործել որպես աստղադիտարան: Այն ապացուցում է, որ մոտ ավելի քան 3000 տարի, այդ տարածքում առկա է եղել զարգացած քաղաքակրթություն: Այս ասելով մի հասկացեք, որ այն ժամանակ մարդիկ համակարգիչներ ունեին:
Կարելի է կարծել, որ այստեղ եղել է ինչ որ ժողովուրդ, որն այնուհետև վերացել է իր քաղաքակրթությունով: Կարելի է կարծել, որ մենք` հայերս, արմեններս, կամ որ նույնն է արի մարդիկ, ժառանգներն են հանդիսանում այս իրողությանը:
Նաև մտածելու տեղիք է տալիս այն փաստը, որ Քարահւոնջը 3000 տարով ավելի հին է, քան Բուրգերը, քան Ստոուն հենջը և այլն: Իսկ հայերը միակ ազգն են, որ ունեն մոլորակների իրենց անվանումները/"հայկական"/, հայերը ունեն մի քանի հին տոմարներ, որոնք պահապնվում են Մատենադարանում և էլի շատ փաստեր, որ այսօր երկրաչափական պրոգերսիայով աճում են, ոմանք քիչ հիմնավորված, ոմանք հստակ: Այդ իսկ պատճառով ես որպես հայորդի, երախտապարտ եմ բոլոր այն մարդկանց, ովքեր այդ ուղղությամ կատարում են աշխատանքներ, մասնավորապես, Լիոն քեզ:
Մյուս կողմից Տրիբուն ջան, Պյութագորեսի մասին շատ տվյլաներ չկան պահպանված: Նրա կենսագրության մասին քիչ բան է հայտնի: Սակայն հայտնի է, որ Պյութագորես իր կրթությունը ստացել է Հյուսիսային Միջագետքում: Դե թե հիմա հայ է ինքը թե չէ, դրանով առանձնապես բան չի փոխվում: Բայց ըստ իս մոտավոր արդեն պարզ դարձավ քեզ, թե ինչն է պատճառ այդպես կարծելուն:

Իսկ ինչ վերաբերվում է Հոմո Սապիենսին, ասեմ, ծիծաղելի կլինի հարցս հենց ուղիղ իմաստով հասկանալը: Ես ընդունում եմ, միտքս կարող էի ավելի հստակ ձևակերպեի, այժմ կուղեմ սխալս:

Նախ և առաջ, երբ երկրագնդի վրա Հոմո Սապիենսն է ձևաորվել, այդ ժամանակ չի եղել ոչ հայ ոչ էլ եսիմ ինչ հասկացողություններ:
Հարցը կայանում է հետևյալում, որ հայկական լեռնաշխարհն իր բնույթով նպաստավոր է մարդկային այդ տեսակի ձևաորմանը, ինչպես նաև զարգացմանը: Կա վարկած, որ հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի նախահայրերը եղել են հայկական լեռնաշխարհում: Դրա մասին արդեն խոսվել է: Մի քանի հիանալի առընչություններ նկատել է Հերունին: Այսօր օր օրի հայտնաբերում եմ Հայկական լեռնաշխարհում կամ 4000-5000 և այլն հնություն ունեցող դամբարաններ քաղաքներ և այլն:
Էլի շատ փաստեր կան հարգելիս: Որպես բանական մարդ, դու պետք է հետաքրքրված լինես դրանով, ոչ թե հակված լինես դրանք միանգամից մերժելուն:
Չկարծես թե դու ավելի շատ բան գիդես, քան այդ հարցերով զբաղվող մարդիկ: Այդ մարդիկ չեն մտնում ֆորում ու քննարկում այդ հարցերը, այլ հաշվի են առնում, քո իմացածներից հազար անգամ ավելի փաստեր: Նրանք իրենց գործով են զբաղված: Վերջիվերջո նրանք գիտնականներ են, պատմագետներ են, հնեաբաններ են և այլն:
Հ.Գ
Հերունու արշավանքների ժամանակ Հերունու հետ եղել են նաև այլ մասնագետներ, որոնք քեզնից շատ բան գիտեն պատմական հնությունների մասին:

[Տրիբուն]

Տուրո ջան, մի ցրի: Ես ընդհանրապես ոչ մի բան այդ ոլորտից չգիտեմ, դրա համար էլ ինձ մի պարզ հարց է հետաքրքրում, խնդրում եմ կարճ պատասխանել.

Պյութագորասը հայ է, թե՞ ոչ: Կարծեմ, իմ արած մեջբերման մեջ հայտարարությունն արված է հաստատական ինտոնացիայով, առանց Միջագետքի ու այլ վայրերի:

Կարճ ու կոնկրետ պատասխան խնդրում եմ:

Երբ էդքանը հասկանում ես, հասկանում ես նաև, որ հին աշխարհի բոլոր հանճարեղները որտեղից են ծագում: Հերունին այդ ձևով հասկացավ, որ Պյութագորասը ՀԱՅ է, իսկ իմ ծանոթներից մեկը հասկացավ, որ Արքիմեդը ՀԱՅ է: Այդ մարդկանց պետք չեն չոր փաստեր: Այդ մարդիկ դրանում համողված են . . .

Եվ ձեր ու բոլոր այդ գիտնականների կարծիքն եմ ուզում իմանալ, թե ովքեր այդ հին աշխարհի բոլոր հանճարները, ու որտեղից են ծագում:

Իսկ ինչ վերաբերվում է Հոմո Սապիենսին, ասեմ, ծիծաղելի կլինի հարցս հենց ուղիղ իմաստով հասկանալը: Ես ընդունում եմ, միտքս կարող էի ավելի հստակ ձևակերպեի, այժմ կուղեմ սխալս:

Հարցը հասկանալը չի ծիծաղելի, Տուրո ջան: Ինքը հարցն է ծիծաղելի: Չես պատկերացնի որքան ծիծաղելի: Իսկ քո գրածը անուղղակի հասկանալ հնարավոր չէ:
Դու ասում ես «հայերը առաջինն են ձևավորվել որպես հոմոսափիենս»: Սրա մեջ ի՞նչ անուղղակի իմաստ կա: Շատ էլ ուղղակի նախադասություն է, շատ ուղղակի իմաստով: