Պանդուխտ-ի խոսքերից
Բարի օր,
Քարահունջի, 7500 տարի առաջ, աստղադիտարան լինելու առնչութեամբ, հետեւեալ հարցերն են ծագում.
ա-Եթէ աստղադիտարան է եղել, ուրեմն կային աստղագէտներ.
բ-Եթէ կային աստղագէտներ, ուրեմն կար աստղագիտութիւն.
գ-Եթէ կար աստղագիտութիւն, ուրեմն պիտի լինէր գիր, թուանշան, գրագիտութիւն.
դ-Եթէ կային վերեւում յիշուածները, ուրեմն Քարահունջեան ժողովուրդը, շատ աւելի հնուց կազմաւորուած ազգ պէտք է լիներ. առնուազն՝ աստղադիտարանից 2-3 հազարամեակ առաջ, որպէսզի կարենար Քարահունջի կառուցման թուականում, այդքան գիտութիւն ձեռք բերած լինէր: Այսինքն՝ ոչ թէ 7500, այլ 9500 կամ 10000 տարեկան ազգ է(ենք) Քարահունջը կառուցողը:
Նոյնիսկ 7500 տարի առաջ, մարդիկ որսորդ ու թափառիկ հաւաքականութիւն լինելուց դեռ չէին անցել հողամշակ հաւաքականութեան, հետեւաբար քաղաքակրթութեան նախաշէմին լինելուն, իսկ մերոնք՝ քարահունջցիք, ճանաչում էին երկնային մոլորակների շարժումները:
Ինչքան գիտեմ, մարդիկ աստղերի շարժումներով են հետաքրքրուել, ուղղութիւն որոշելու, վար ու ցանքի ժամանակը իմանալու, եւ աստղագուշակութեամբ՝ մարդկանց ապագան իմանալու համար:
Ինչ վերաբերի ծակերի մէջ հայելի դնելուն: Արդարեւ`ժամանակակից հայելին առաջին անգամ վենետիկցիներն են հնարել:
Ապակին, հռոմայեցիների ժամանակ է հնարուել, իսկ հին եգիպտացիք օգտագործել են բրոնզի թիթեղից պատրաստած հայելիներ: Արդ, ի՞նչքան նպատակայարմար է բրոնզի թիթեղից պատրաստած «հայել»ուց դիտել աստղերը, յետոյ՝ Քարահունջը շատ աւելի հին է (Հերունի ©), քան հին եգիպտացիների կողմից բրոնզեայ հայելիներ ստեղծելու ժամանակը:
Քարահունջ անունը, ամենայն հաւանականութեամբ, նոր ժամանակների անուանակոչում է, այսինք այնքան հին չէ, ինչ որ կարծւում է Քարահունջի հնութիւնը:
Չեմ ստուգաբանում, միա'յն յիշեցման կարգով, ըստ Արմատականի.
ՀՈՒՆ գետի անցք, գետում ծանծաղ տեղ, անցք, ճամբայ.
ՀՈՒՆՉ ձայն
Կայ նաեւ բարբառային խունջ (խուճուճ-ից) «խրտուիլակ»:
Ամենայն դէպս, ձեռնպահ եմ մնում, քանզի բառը կարող է նաեւ այլ ստուգաբանումներ ունենալ:
Ի դէպ՝ հայերէն «հունջ». անգլերէն եւ գալլերէն «հենջ» ձեւով բառեր չկան:
Ու ինչքան գիտեմ, բրիտանացիք, Ստոնհենջը աստղադիտարան չեն ընդունում, այլ՝ պաշտամունքային կառոյց:
Կարծում եմ Յուլեան տոմարով էլ Արեւը էդ ծակից պէտք է երեւի:
Էջանիշներ