Հայոց բանակ

[Աթեիստ]

Ես լրիվ համաձայն եմ, որ հասարակությունը հիվանդ ա (չնայած մեկը ես քո ասած գերազանցիկներից եմ եղեկ ու չեմ հիշում, որ իմ ապրելուն խանգարող լիներ)։ Բայց քանի որ հենց բանակին վերաբերող հարց ա լինում, սաղ սկսում են արդեն զզվեցրած «բանակը փակ կառույց է» արտահայտությունը ու ներքին կարգով իրենց հարցերը լուծում՝ դրանով մեկուսանալով հասարակությունից։
Նույնիսկ եթե հասարակությունը «բուժվի», բանակը, նման լոզունգներով նույն էլ մնալու է։
Ես որ հիշում եմ ինչ հիմարություններ էին անում զինվորները բանակում մի բանի վր էի զարմանում։ Նույն մարդը մինչև բանակ մտնելը (ու հիմնականում բանակից հետո) նորմալ խելքը գլխին մարդ էր, բայց բանակում կարծես ուղեղն անջատեր։
Օրինակ՝ ամեն ինչ անում էին, որ ընկնեին հոսպիտալ, գոնե մի շաբաթ հանգիստ պառկեին։ Ընկան, պառկեցին։ Նորմալ մարդը նման դեպքում վայելում է այդ 7 օրը։ Զինվոր մի հիմար ЧП էր սարքում, (ասենք ալարում էր 5 մետր քայլեր ու ծխեր ծխարանում, ծխում էր հիվանդասենյակում), բժիշկը, դա տեսնելով, անմիջապես դուրս էր գրում, արգելելով մոտակա մեկ ամսվա ընթացքում կրկին բերել հոսպիտալ (չհաշված ծանր դեպքերը)։
Բանակից դուրս նույն զինվորը երբեք նման հիմար բան չէր անում ու ամեն քայլից առաջ մտածում էր։

[Artyom]

Իսկապե՞ս մտածում ես, որ հասարակության մտածելակերպի արդյունք չի "լավ զգացողների" նման պահվածքը: Կարող ա հիշես, ձեր բակում եղե՞լ ա դեպք, երբ ֆիզիկապես ավելի զարգացած երեխան ճնշում, նվաստացնում ու ստորացնում ա ավելի թույլ զարգացածին, կհիշես թե ձեր դպրոցում, դասարանում քանի գերազանցիկ տղա կար, ու նրանցից քանիսն էին հագիստ "ապրում", նույնը նաև բուհերում, որը դուրս ա ամեն տրամաբանությունից, կարո՞ղ ա էլի հիշես մի երկիր, որտեղ "գող" բնորոշումը սենց մեծարանքի հնչեղություն ունի, թե՞ շատ են երկրները որտեղ երիտասարդները վարդեվառի տոնին (կամ ինչ որ ազգային տոնի) իրար ջրելու ու զվարճանալու փոխարեն, մենակ աղջիկ են ման գալիս ջրելուց հետո հիսուն հոգով օճառներով լղոզելու, ու ստորացնելու համար (սա ինքս եմ տեսել, Արեշում):

Անշուշտ այս ամենի մեղավորը ընտանիքն է, որը համարվում է հասարակության բջիջը: Երեխայի բնավորությունը ձևավորվում է այն ամենի հիման վրա, ինչ նա տեսնում է ընտանիքում և փողոցում: Շատ ընտանիքներ լուրջ ուշադրություն չեն դարձնում դաստիարակությանը (կամ այդ հարցերը լուծում են ծեծելով, ինչն անթույլատրելի է) կամ որ ավելի վատ է բառիս բուն իմաստով իրենց երեխաներին «բրախում են» փողոցները: Դե երեխան էլ ընկնում է վատ շրջապատ և ահա խնդրեմ մեկ՝ այսպես կոչված պոտենցիալ «գողը» պատրաստ է:

[John]

Վոբշմ ով ինչ ուզում ա ասի՝ ոչ քուչում պպզող եմ եղել, ոչ էլ հարցեր լուծող՝ բանակում էլ բնականաբար տենց հարցերում չկայի, բայց ոչ ոք իմ ինքնասիրությանը չէր կպնում, իրա գործը ինձ անել չէր տալիս, չէր փորձում ինձնից փող պոկել ու նման բաներ... խի՞ որտև ամեն քայլս մտածված էի անում... իհարկե եղել են բացառություններ, բայց էնքան հարգանք պատիվ եմ ունեցել որ արածս ՉԷՊԵների դիմաց աչէ են փակել ... ախր ես ոչ գողական ախպերներ ունեմ, ոչ էլ կոմանդիրի աչքի լույսն էի... ու քանի որ ՄԻԱՅՆ ինքս ինձնով ես կարողացել եմ բանակում ինձ ճիշտ դրսևորեմ, ՈՉ ՄԵԿԻ համար պրոբլեմներ չստեղծեմ, ինքս չընկնեմ պրոբլեմների մեջ՝ ուրեմն ես ինձ իրավունք եմ վերապահում ասելու, որ մեր բանակը ԼԱՎՆ է, եթե քեզ ճիշտ դրսևորես))) եթե սխալ պահես քեզ՝ բանակում չէ՝ սեփական տանդ մեջ էլ գլուխդ կուտեն...

[Varzor]

Ավտովթարից մահանում են, ոչ թե սպանվում:

Այ էդ դու կասես ավտովթարից մահացածների հարազատներին?
Ավտովթարներից մահանում են առավելապես վարորդի հանցավոր պահվածքի հետևանքով: Դա նույնպես սպանություն է, չկանխամտածված, բայց սպանություն:

Բանակում տեղի ունեցած սպանությունները և ինքնասպանությունները ժողովրդի մենտալիտետի և մտածելակերպի արդյունք են: Ինչպես նաև սպայական անձնակազզմում մեղմ ասած ոչխարների առկայության հետևանք: Ու այս հարցում միանշանակ ամենամեծ մեղավորությունը բանակի բարձրաստիճան հրամանատարությունն ու հասարակական դաստիարակությունն են, որոնց համար ամբողջապես պատասխանատու է երկրի իշխանությունը:

[Varzor]

Ծառայել եմ 2006-2008 թվերին, Հոկտեմբերյան, Պառվաքար, Թովուզ, Բերդ:
Նշածս չորս իրարից բավականին տարբեր զորամասերում չեմ տեսել մի սպա, (անգամ ամենավատը, որը սպա կոչվելու ոչ մի իրավունք չունի) որը ընդունակ կլիներ զինվորի սպանության անմիջական պատճառ հանդիսանալ: Ամենազզվելի սպան, որին տեսել եմ, ամենաշատը ապտակում էր զինվորին, կամ հայհոյում համեմատաբար "մեղմ" հայհոյանքներով (ոչ մի կերպ չեմ արդարացնում, բանակում նման սպա չպետք է լինի), բայց որ նա կարողանար զինվոր սպանել, բացառում եմ:
Մեկ ինքնասպանության և մեկ սպանության եմ ականատես եղել: Երկու դեպքն էլ` զինվորների միջանձնյա հարաբերությունների արդյունք:
Ճիշտ է, սպան պետք է կարգավորի այդ հարաբերությունները, բայց մեր հասարակությունում այնպիսի կարծրատիպեր են ընդունված, որ այլ զինծառայողի կողմից ոտնահարված իրավունքներով անձը ոչ մի դեպքում չի ասի էդ մասին հրամանատարին, անհամեմատ ավելի բարդացնելով այդ հարաբերությունների կարգավորման հարցը:
Սպանությունների ու ինքնասպանությունների 99%-ը տոկոսը էդ խեղաթյուրված միջանձնյա հարաբերությունների արդյունք է:

Մասսամբ համաձայն եմ, որ բանակում մահերի մեծ մասը միջանձնային կոնֆլիկտներից են գալիս և ներկայացվում են որպես ինքնասպանություն: Սակայն չեմ կարող չնշել, որ այդ միջանձնային կոնֆլիկտների մեծ մասը հնարավոր է կանխել, եթե բանակի համակարգը աշխատի այնպես, ոնց որ նախատեսված է:
բացի այդ ասեմ, որ քո նշած զորամասերի "հարևան" մեր զորամասում զինվորների սպանության դեպքեր գրանցվել են և սպաները դրա համար քրեական պատասխանատվույթուն են կրել:
Նաև կան դեպքեր, որ զինվորը զոհվում է սպայի սխալ հրամանի պատճառով: Այդպիսին կարող է լինել, ինչպես սպաի նվաստացուցիչ կամ ստորացուցիչ "հրամանը", կամ այնպիսի հրամաններ, որոնք դրդում են զինվորներին խախտե անվտագնության կանոները:

Միջանձնային հարաբերությունների հիմքի վրա տեղի ունեցած սպանությունները քողաարկել ինքնասպանությունների տակ` սա աշխարհի բոլոր բանակների "տակտիկան" է, և դրա դեմ ոչինչ չես անի: Սակայն եթե կոծկման դեմը չենք առնի, ապա հնարավոր է առնել միջանձնային կոնֆլիկտների մեծ մասի առաջը` համակարգը պետք է աշխատի, ընտանիքը և հասարակությունը նույնպես:

[Varzor]

Բերածդ օրինակը շատ բնորոշ էր բանակին ու ոչ մի կապ չուներ հասարակության հետ։ Հասարակության մեջ նման բան չկա։
Սենց օրինակ բերեմ՝

Լավ էլ օրինակ ա բերել, ինչի տենց բաներ քաղաքացիական կյանքում չկան? մարդիք կան, որ սիրում են ուժի հաշվին ուրիշի ունեցվածքին տիրանալ` "կթում են" ուսանողներից` թոշակը, աշակերտներից` լավ իրերը, թաղի տղերքից` փող, ապրանք և այլն:
Մենակ չասեք, թե "տենց բան չկա": Մեր տղերքի շրջանում բավականին ընդունված երևույթ է:

Մարդու ատամը ցավում ա (բանակը), դու համոզում ես որ դա նրանից ա, որ ամբողջ օրգանիզմն ա հիվանդ (հասարակությունը)։ Կարող ա երիկամի հետ էլ խնդիր կա, բայց տվյալ դեպքում խոսում ենք ատամից։ Դու ատամը բուժի, մարդը կարանա հաց ունի, հետո ինչն ուզում ես բուժի։

Համաձայն եմ, որ կոնկրետ օրգանի բուժում է պետք` հնարավոր չե պետական փտած համակարգը միանգամից բուժել: բայց քո օրինակի համաձայն ասեմ հետևյալը. ենթադրենք, թե ատամը ցավում է ինչ-որ այլ պատճառով: Դու հա փորձի բուժես ատամը, մեկա չի բուժվի, որովհետև բուն պատճառը ատամի մեջ չի:
Այսինքն բանակի հիմնական խնդիրը ղեկավար օղակների և նետևապես պետական իշխանությնա մեջ է, իսկ միջանձնային վատ հարաբերությունները հասարակական պատճառ ունեն, սակայն առողջ հասարակությունը ինքն իրեն չի կառուցվի, այդպիսի հասարակություն կառուցելու գործում նաև իր մեծ և որոշիչ դերը ունի պետությունը, սակայն մենակ պետական մոտեցումը բավարար չէ, նաև հասարակութոյւնը պետք է ընկալի և ընդունի "բուժումը":

[Varzor]

Անշուշտ այս ամենի մեղավորը ընտանիքն է, որը համարվում է հասարակության բջիջը: Երեխայի բնավորությունը ձևավորվում է այն ամենի հիման վրա, ինչ նա տեսնում է ընտանիքում և փողոցում: Շատ ընտանիքներ լուրջ ուշադրություն չեն դարձնում դաստիարակությանը (կամ այդ հարցերը լուծում են ծեծելով, ինչն անթույլատրելի է) կամ որ ավելի վատ է բառիս բուն իմաստով իրենց երեխաներին «բրախում են» փողոցները: Դե երեխան էլ ընկնում է վատ շրջապատ և ահա խնդրեմ մեկ՝ այսպես կոչված պոտենցիալ «գողը» պատրաստ է:

Միանշանակ ասելը դժվար է: Ընտանիքը երեմն իր երեխաներին դաստիարակում է ժամանակի բարքերին համահունչ` որ չկորեն: Օրինակ սենց ասեմ, հայրը որդուն սովորեցնում է, որ "տղա ջան, ոնց կարաս քո գլուխը պահի, ում հաշվին կարաս, որովհետև եթե դու չանես, ապա քեզ կանեն` կյանքի որենքը սա է: Էսօր բարիների ու արդարների դար չի, շատ բարի ու արդար եղար, ամեն ինչից կզրկվես":
Սենց տարբերակը ծանոթ չի? Հիմա օվ ա մեղավոր հայրը, որ կյանքի փորձից ելնելով իր տղային "գոյության պահպանման" դաեր է տալիս, թե այդ կյանքի փորձը առաջացրած հասարակությունը և պետությունը?

[Varzor]

Վոբշմ ով ինչ ուզում ա ասի՝ ոչ քուչում պպզող եմ եղել, ոչ էլ հարցեր լուծող՝ բանակում էլ բնականաբար տենց հարցերում չկայի, բայց ոչ ոք իմ ինքնասիրությանը չէր կպնում, իրա գործը ինձ անել չէր տալիս, չէր փորձում ինձնից փող պոկել ու նման բաներ... խի՞ որտև ամեն քայլս մտածված էի անում... իհարկե եղել են բացառություններ, բայց էնքան հարգանք պատիվ եմ ունեցել որ արածս ՉԷՊԵների դիմաց աչէ են փակել ... ախր ես ոչ գողական ախպերներ ունեմ, ոչ էլ կոմանդիրի աչքի լույսն էի... ու քանի որ ՄԻԱՅՆ ինքս ինձնով ես կարողացել եմ բանակում ինձ ճիշտ դրսևորեմ, ՈՉ ՄԵԿԻ համար պրոբլեմներ չստեղծեմ, ինքս չընկնեմ պրոբլեմների մեջ՝ ուրեմն ես ինձ իրավունք եմ վերապահում ասելու, որ մեր բանակը ԼԱՎՆ է, եթե քեզ ճիշտ դրսևորես))) եթե սխալ պահես քեզ՝ բանակում չէ՝ սեփական տանդ մեջ էլ գլուխդ կուտեն...

Մասսամբ քեզ հետ համաձայն եմ` եթե մարդ ունի ճկուն ուղեղ և շփման դիվանագիտություն, ապա լավից վատից բանակի 2 տարին կգլորի ու իրա համար հանգիստ կգա տուն: Մոտավորապես քո պատածի նման էլ իմ ծառայությունն է եղել, ինչպես և նաև մեր զորամասում ծառայած բազմաթիվ զինվորներինը:
Բայց երբեմն լինում են բացառություններ, որոնց դեպքում արդեն էդ ամեն ինչը չի անցնում ու հենց ստեղ էլ սկսվու ա կոնֆլիկտը:
Քո ասած "ճիշտ դրսևորելու" համար մարդուն մենակ բնավորոթյունն ու տրամաբանությունը քիչ են, նաև պայմաններ է պետք:

[Աթեիստ]

Վոբշմ ով ինչ ուզում ա ասի՝ ոչ քուչում պպզող եմ եղել, ոչ էլ հարցեր լուծող՝ բանակում էլ բնականաբար տենց հարցերում չկայի, բայց ոչ ոք իմ ինքնասիրությանը չէր կպնում, իրա գործը ինձ անել չէր տալիս, չէր փորձում ինձնից փող պոկել ու նման բաներ... խի՞ որտև ամեն քայլս մտածված էի անում... իհարկե եղել են բացառություններ, բայց էնքան հարգանք պատիվ եմ ունեցել որ արածս ՉԷՊԵների դիմաց աչէ են փակել ... ախր ես ոչ գողական ախպերներ ունեմ, ոչ էլ կոմանդիրի աչքի լույսն էի... ու քանի որ ՄԻԱՅՆ ինքս ինձնով ես կարողացել եմ բանակում ինձ ճիշտ դրսևորեմ, ՈՉ ՄԵԿԻ համար պրոբլեմներ չստեղծեմ, ինքս չընկնեմ պրոբլեմների մեջ՝ ուրեմն ես ինձ իրավունք եմ վերապահում ասելու, որ մեր բանակը ԼԱՎՆ է, եթե քեզ ճիշտ դրսևորես))) եթե սխալ պահես քեզ՝ բանակում չէ՝ սեփական տանդ մեջ էլ գլուխդ կուտեն...

Կարդում եմ ու կասկածում, որ ես լրիվ սխալ եմ պատկերացնում բանակի դերը պետության կյանքում։ Իմ կարծիոքվ բանակն այն տեղն է, որտեղ երիտասարդները սովորում են զինվորական կարգ ու կանոն, զենքի հետ շփվել, այդ ընթացքում նաև պատշպանում են երկիրը։
իսկ John-ի նկարագրածը մի գործիք է խոտանը վերացնելու համար։ Եթե մարդը չի համապատասխանում որոշակի ստանդարտների (վերևում բլոդ արածս հատվածը) ուրեմն բանակը նրան սպանում է կամ սարքում հաշմանդամ ու ուղարկում տուն։
Եթե բանակը տենց ես պատկերացնում, որ գնում ես, որ կամ քեզ «դրսևորես» ու չմեռնես, կամ էլ մեռնես, ուրեմն հիմիկվա բանակը լրիվ իր գործառույթները ապահովում ա։ Ասելու բան չունեմ։
Դեռ կարծես թե քիչ են մեռնում, կարելի ա ֆիլտրը մի քիչ էլ խստացնել։

Բանակում զինվորը կարա մեռնի ՄԻԱՅՆ թշնամու գնդակից։
Հիմի մենք երեխային պատրաստվում ենք տալ մանկապարտեզ, ու շատ մանրամասն ինֆորմացիա ենք հավաքում, թե որն ա լավը, որտեղ են լավ կերակրում։ Ու եթե տվեցինք մի վատ տեղ ու նա ասենք թունավորվեց, ես խոսելու տեղ չեմ ունենա։ Բայց բանակը ինքն ա գալիս ԶՈՌՈՎ իմ երեխային տանում։ Էդ դեպքում երեխային ինչ եղավ պատասխանատու ա բանակը ու ուրիշ ոչ ոք։ Եթե երեխան հիվանդ էր (Օրինակ դեպրեսիան, որը բերում ա ինքնասպանության առանց դրդելու հիվանդություն ա), թող ստուգեին չտանեին։ Եթե հիվանդ չէր ուրեմն դրդել են, ուրեմն սպանել են։

[Սամվել]

Նախ գրառումս սկսեմ նրանցով որ զորացրվել եմ մոտ 20 օր առաջ, ծառայել եմ Հայաստանի ամենախիստ զորամասերից մեկում, իմ հետ ծառայել են նաև իմ ընկերները Հայաստանի ու ԼՂՀ-ի տարբեր զորամասերում: Նրանց հետ եղել եմ մշտական կապի մեջ ու բավականին լավ եմ պատկերացնում էսօրվա բանակի վիճակը, մթնոլորտը մնացած բոլոր հարցերը:

Շատ ծանր եմ տանում կոնկրետ այս զինվորի մահը: Իրեն ինքս անձամբ ճանաչում էի: Մի ոսկի անձնավորություն հեռացավ կյանքից: Ինչի՞, քանի որ նյարդայանցրել էր հրմանատարական կազմին: Բա դուք մա՞րդ էք, բա դուք ապրելու իրավունք ունե՞ք: Պետք ա տենցներին տանեն, իրենց ծնողների առաջ մորթեն, տանջելով մորթեն, հետո հաշմանդամ թողնեն, որ ամբողջ կյանքը դառնա իրա համար դժղոխք: Չէ, չէ սպանել պետք չի, մոռթել է պետք, որ տանջվի, մրմռա, որ այդպիսի բան ա արել: Ես ձեր ......)))

Ապե ջան մի հարցից սկսեմ անձնական բնույթի, դու քանի՞ տարեկան ես:

Չեմ խորանում ոչմիբանի մեջ, բայց մենակ մի բան կասեմ, հաստատ եթե զինվորին սպա լինի սպանողը դա կպարզվի, տենց բան չկա որ զորքի մեջից տենց բանը դուրս չգա, ոնց էլ չլինի հարցաքննության ժամանակ ինչքան էլ շատ ուզենան կոծկել դեպքը/ճնայած զորքը տենց բաները չի կոծկում/ հաստատ չեն կարողանա / ինչոր մեկը բերնից վատագույն դեպքում մի բան կթռցնի/ 2րդը զինվոր սպանող ՍՊԱյին ոչ մի զինվոր չի պահի, հաստատ թե տենց բանա եղել բոլորն էլ/կամ գոնե մեծ մասը/ ցուցմունք կտան ու էդ սպային կդատեն: վատագույն դեպքում զինվորները որ տենան ՍՊԱ-ի անպատժելիությունը ուրիշ տեղեր կդիմեն ու էլի դեպքը կպարզվի: էս ամենը ապացույցը էն պարզ պանյատնա որ կա մեր զինվորների մեջ որ զինվորին վնաս տվող ՍՊԱ-ին /առավել ևս սպանող/ վնաս տալը լավա, ցուցմունք տալը ճիշտա: Կարողա բոլորը 100 տոկոսով տենց չմտածեն, բայց հաստատ իմացեք 80 տոկոսը տենց կանեն ու դեպքը կպարզվի: էդ 100 տոկոս:

Նենց որ բերեք հավայի օդի մեջ արտահայտություններ ու սրտաճմլիկ բաներ չգրենք ավելի լավա սպասենք տեսնենք իրականում ինչա եղել:

2րդը զինորին կարողա հենց նույն զինվորնեը ծեծած հեղինակազրկած լինեն ու ինքը հոգեբանական հարվածին չդիմանալով իրան վնասած լինի: /էս որպես վարկած հիմնված նրա վրա որ սովորաբար հենց տենց էլ լինում է/

Ավտովթարից մահանում են, ոչ թե սպանվում:


Բանակը պարտավոր չի՞ ծառայողների անվտանգությունը ապահովել: Ամեն դեպքում ոչ մի զինվոր էլ մեղվի խայթոցից չի, որ մահանումա ու ոչ էլ արջեր ու գելեր են հարձակվում իրանց վրա:

Ապեր բոցաշունչ բաներ մի գրա հա՞ եթե մի բանից տեղյակ չես, զինվորների պրոպլեմներին 99,9 տոկոսը հենց նույն զինվորներն են ստեղծում:

Լավ… ուրեմն բոլոր մահացած զինվորները ինքնասպան են լինում, նախապես ջարդելով ոսկորները ու այլանդակելով դեմքը:

Դա էլ հո ես չեմ ասում, պաշտոնական լրատվամիջոցներն են ասում:

Դրանից իմիջայլոց չի հետևում որ ՍՊԱներն են զինվոր սպանել:

Այսօր, բոլորս էլ տեղյակ ենք բանակից, մեկս մի քիչ շատ, մեկս մի քիչ, բայց դրա հետ մեկտեղ նաև տեսնում ենք ընդհանուր ի՞նչ կատարվում բանակում: Ինչպիսի՞ հրամանատարներ են աշխատում ու գլխավորում ներկայիս բանակը:

Այնքան փող են կերել, կերել մեր, ժողովրդի փողերը, որ այսօր իրենց այսպիսի ստորություններ թույլ տալիս, ու չեն մտածում հետոի մասին, քանի որ ունեն փող: Հերիքա. լրիվ հերիքա դա, որ նա առանց որևէ խնդրի անի սրտի ուզածը չմտածելով հետոի մասին: Պետությանն էլ կկաշառենք… ու այդպես շարունակ:

azatutyan.am - ի վիդեոն դիտել է՞ս: Տեսար հոր խոսքերը, մասնաորապես՝

«Հիմակվա բանակը զոնա, զոն… մեկը չաստ նայողա մեկը եսիմ ով…»
«Մինչև այսօր բանակաում սպանված զինվորը միշտ էլ մեղավոր ի եղել»

հերիքա…

Առողջ հասարակությունը ո՞ւնի էդքան փող, ինչքան ասենք գեներալ՝ Ման... - ը:

Ապեր ջան զինվորի հետ հիմնական աշխատողներն են՝
Ա. դասակի հրամանատար /20-25/ տարեկան ջահել տղա 99 տոկոս դեպքերում, Ռազմական ինստիտուտը նոր ավարտած: փող չի կերել դրանք իրան անհասանելի լինելու պատճառով:
Բ. Վաշտի հրամանատար /23-35/ տարեկան ջահել տղա հաստատ չի հասցրել ժողովրդի փողերը ուտի դրանք իրան անհասանելի լինելու պատճառով:
Գ. Գումարտակի հրամանատար, տեղակալներ /26-45/ տարեկան: Փող չի կարա կերած լինի որովհետև իրան անհասանելի են ժողովրդի փողերը:

Դ. Սրանցից ավելի քիչ /ասենք կարողա զինվորի հետ 2 շաբաթը մեկ հանդիպեն ծառայութան մեջ, կարողա մարդ լինի ընդհանրապես անձամբ չհանդիպեն/ Աշխատում են ԳՆԴԻ հրամանատար, տեղակալները: Սրանց մեջ կարողա ինչոր մի քանի տոկոսը փող կերած լինեն ասենք 2-3 տոկոսը.. բայց իրնանք զինվորի հետ էնքան քիչ են շփվում որ եթե զինվորը գլխից մեծ բաներ չանի հավանականությունը համարյա զրոյա որ իրանք զինվորին լուրջ վնաս կտան կամ առավել ևս կսպանեն: լուրջ բան արած զինվորին էլ էսօրվա իրականության մեջ մեծ մասամբ կալանք են ուղարկում կամ դատում են, լինումա նաև որ ծեծում են, բայց 90 տոկոս դեպքերում առանց նրա առողջությանը լուրջ վնաս հասցնելու:
Ե. Կորպուսի հրամանատար տեղակալները/զինվորների շատ քիչ տոկոսի հետ կարողա շփվեն լավագույն դեպքում ծառայության մեջ 1-2 անգամ/ զինվորների համար բարի քեռի են, միշտ սիրալիր ու բարեհամբույր, միշտ ուզում են զինվորներին սիրաշահելու միջոցով պարզեն նրանց նկատմամբ կատարված անօրենությունների մասին որ ՍՊԱյական անձնակազմին պատժեն, զինվորների վիճակը լավացնեն: Ծեծը նրանց կողմից 99,99999 տոկոս բացառվում է, փոխարենը բան կերած զինվորին կարողա դատեն /եթե լուրջ բանա արել/ կամ էլ կալանքով բավարարվեն / 5-30օր/
Դ. Դրանից բարձր քո ասած գեներալները զինվորների հետ շփում առհասարակ չկա, իրանց շփումա հնարավորա մենակ ինչոր շատ լավ բան արած/թուրք սպանած, կամ տենց ինչոր լուրջ հաջողության հասած/ կամ ինչոր շա՜տ վատ բան արած /մարդ սպանած, ինչոր մեկին ինքնասպանության դրդած/ զինվորի հետ: Էդ շա՜տ վատ բան արած զինվորների հետ էլ շփումը իրավապահների ներկայութամբա լինում, բացառվում է զինվորին վնասելը:

Ժողովրդի փող ասածը նկատի չունեմ ինչոր զինվորի համար լավ բան անելու դիմաց վերցված փողը/ փողով օտպուսկ ուվալնենիները/ ցավոք կան բանակում դեռ ու զինվորը ոչ թե լավ ու կարգապահ լինելովա զգտում գնալ արձակուրդ կամ ազատ արձակում կամ արժանանալ ինչոր պարգևների այլ պապայի փողերով ու կապերով:

Բայց քո ասած փող կերած գեներալները 100 տոկոս զինվորին խաղաղ ժամանակ չեն վնասում, հլը մեծ մասամբ օգնում են:

ԻՆչքան ծեծի դեպք եմ հանդիպել իմ ու ընկերներիս ծառայության մեջ զինվորին մի քանի ապտակ են տալիս պատժելու համար 90 տոկոս դեպքերում, թեթև ծեծի են ենթարկում 5 տոկոս դեպքերում, ծանր .բայց մահացուից շա՜տ հեռու/ 4,999 տոկոս դեպքերում: Սպայական կազմի կողմից ծեծից մահվան դեպքեր թեև ցավոք կան բայց շա՜՜՜՜՜՜տ հազվագյուտ են էսօրվա բանակում, մեծ մասը բացահայտվում են, ու մե՜ծ տենդենց կա դրանց կրճատման:

Էլի եմ ասում ադբոյից հետո էլ թող հետեևեն: Թող գումար ծախսեն, ու մարդ նշանակեն, որ ամեն երեկո ադբոյից հետո կանխի այդ ամենը:

Երբ զինվորը բանակ է գալիս, արդեն այդտեղ՝ չաստում, ինչոր զինվորներ, բաժանված խմբերի իրենց օրենքներն են դրել, իսկ նոր զինվորին էլ մնում է միայն համակերպել այդ ամենի հետ, որ խնդիրներ չունենա ադբայից հետո: Իսկ եթե չի համակերպվում, արդեն ունենում է խնդիրներ ու այդ խնդիրը ինչպես դու նշեցիր քո նախորդ գրառման մեջ, կարող է մահացու ելք ունենալ: Հիմա ի՞նչ թողնենք, որ ամեն ամիս մեկը լավագույն դեպքում զինվոր հեռանա կյանքից: Քանի որ… … … երի դուր չի գալիս զեկուցել:

Էդ ամենը ամեն տեղ էլ կատարվումա, պատասխանատուներ են նշանակվում, փողեր են ծախսվում էդ ամենը կանխելու համար, բայց դե հասկացեք անհնարա Ամեն զինվորի գլխին մի սպա կանգնացնել որ հանկարծիրա հետ մի բան չլինի:

Հիմա ուղղակի պետք է համեմատվել այլ երկրների բանակի հետ: Ինչո՞ւ եմ համեմատվում, քանի որ խոսվել «Հայող բանակի» զարգացվածության մասին, խոսվեց նրա մասին, որ այսօր «Հայող բանակում» զինվոր չի սպանվում ղեկավարական կազմի պատճառով: Պետք է ասեմ, որ արտասահմանում՝ «Գերմանիայում», «Լեհաստանում», «Ռուսաստանում» մարդիկ չեն փախչում ծառայություից, այլ հաճույքով գնում են ծառայելում, և՛ նորմալ ա ամեն ինչ, և՛ իրենք իրենց ծառայության ընթացքում հասցնում են լավ գումար աշխատել, լավ ծառայության ընթացքում երևի ավելի լավ գումար վաստակել:

Հայաստանը կիլոմետրերով հեռու է օրենքից, ոչ մի տեղ օրենք չկա: Նույն վիճակը բանակում է, անգամ ավելի վատ:

Ապեր ի՞նչ գումար, էդ որտեղից են քեզ էդ տվյալները, Էդ ո՞ր երկրի բանակում են ժամկետային զինվորները գումար վաստակում: խիստ կասկածում եմ, որ կա նենց երկիր որ ժամկետային զինվորը ինչոր նշանակալի գումարա վաստակում:

Իսկ ինչ վերաբերվումա "Պանյատներին".
Ցանկացած երկրի բանակում /ժամկետային մասում/ կա զինվորների ոչ կանոնադրական հարաբերություններ, ԴԵԴԱՎՇԻՆԱ, ԶԵՄԼՅԱՉԵՍՏՎՈ / մեր բանակում ԴԵԴԱՎՇԻՆԱՆ համարյա վերացել է, Զեմլյաչեստվոն էլ տենց արտահայտված չի/.

Ու էտի գալիսա տղամարդկային կոլեկտիվի ու տղամարդկային մտածելակերպի ձևից:

Իսկ մեր երկրի նման գողական-պագոնավոր պանյատներով տառապող երիտասարդություն ունեցող երկրների բանակներում բնականաբար էդ ամենը ավելի բուռնա արտահայտվում:

Սրա դեմը առնելու հիմնական ձևը ՈՒՍՏԱՎ /կանոնադրություն/ մցնելնա բանակ, ինչը լուրջ քայլերով արվումա մեր բանակում:

Ասեմ ձեզ որ մեր զինվորները իրանք են արգելակում ուստավի մտնելուն, որովհետև ուստավը նշանակումա սաղ օրը վազող, դաս անող, չլվող, խելոք, գլուխը կախ, հոգեպես պինդ, լավ տրամադրություն ունեցող, ֆիզիկապես շատ հոգնած միշտ ֆիզիկականը լավացնող զինվորներ: Բայց արի ու տես որ մեր զինվորների 90 տոկոսին դուր չի գալիս ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ պատրաստությամբ զբաղվելը, ՄԱՐՏԱԿԱՆ պատրաստության պարապմունքներ անելը, շարայինը ու մնացած բանակային բաները որոնց նպատակը մենակ առողջ ու լավ զինվորներ ստեղծելնա, 90 տոկոսը ալարում են վազեն ու ժիմ անեն, քայլեն ու կրակեն: Որովհետև բանակ գալուց մտածում են ընդեղ մի յանի վրա ուխոդվեն խախանդ լռվեն, խելքները էնքան չի հասնում որ վաղը իրանց սովորածով են թուրքի դեմը առնելու, դիպուկ կրակելուվ, ու իրանց հրետանին ճիշտ ու ժամանակին օգտագործելով են թուրքին իրանց մայրերի ու քույրերի փեշերից հեռու պահելու: Կռվից մի 2 հատ կադր են տեսել, մի քանի հատ էլ կինո, մտածում են թե էսա կռիվ լինի ավտոմատը կվերցնեն ու կգնան կռիվ / փախնելու մասին մտածողներն էլ քիչ չեն/ չեն հասկանում որ առանց կանոնավոր բանակի, առանց մարտունակ Հրետանու ու դիպուկ կրակող առողջ հետևակի կռիվ չես հաղթի: չեն հասկանում որ բանակում ամեն մեկը իրա դերն ունի ու պետքա իրա գործը լավ անի որ ամբողջ մեխանիզմին չարգելակի: Ու էդ ամենը չհասկանալու պատճառը ինչպես նշվեց Ընտանիքում ու շրջապատում ստացված սխալ դաստիարակությունն է, Օ՜յ բանակը վատնա արտահայտություններն են: Տենց մի բանի պատճառ էլ հենց ստեղ տենց բաներ գրողներն են, որ վաղը մի հատ ուղեղը չհասած բան չհասկացող երեխա էլ կկարդա էս ամենը ու կսկսի բանակից խուսափել:

Ավելացնեմ որ ինձ ճանաչողները լավ գիտեն որ լա՜վ էլ տրամադրված ու ուզելով եմ գնացել բանակ: Ընդեղ մի անգամ չի որ պրոբլեմների եմ հանդիպել 100 անգամ ձեռքերի ու ոտքերը հլը մեկ մեկ էլ տաբուրետկեքի օգնությամբ եմ արժանապատվությունս, թասիբս ու ինքնասիրությունս պաշտպանել, վրես էլ մի քանի հատ շռամ ավելացած հետ եմ եկել: Բայց մեկա քվեարկում եմ գնացել եմ, լավ էր:

Բանակը ժողովրդի որդինա, ընդեղ ինչ տեղիյա ունենում ժողովրդիցա գալիս, իրանց դաստիարակած տղեքն էլ վերջիվերջո ՍՊԱներն էլ զինվորներն էլ: Բոլորն էլ պարտավոր են ծառայել: Դա է մեր ժողովրդի զավակը: ինչքան էլ իդեալական չի, բայց անընդհատ բարեփոխվում է: Ու եթե վատ բաներ եք գրում բանակի մասին գոնե մի քիչ խորը մտածեք ու հասկացեք էդ ամենի իրական պատճառը:

[Varzor]

Բանակում զինվորը կարա մեռնի ՄԻԱՅՆ թշնամու գնդակից։
Հիմի մենք երեխային պատրաստվում ենք տալ մանկապարտեզ, ու շատ մանրամասն ինֆորմացիա ենք հավաքում, թե որն ա լավը, որտեղ են լավ կերակրում։ Ու եթե տվեցինք մի վատ տեղ ու նա ասենք թունավորվեց, ես խոսելու տեղ չեմ ունենա։ Բայց բանակը ինքն ա գալիս ԶՈՌՈՎ իմ երեխային տանում։ Էդ դեպքում երեխային ինչ եղավ պատասխանատու ա բանակը ու ուրիշ ոչ ոք։ Եթե երեխան հիվանդ էր (Օրինակ դեպրեսիան, որը բերում ա ինքնասպանության առանց դրդելու հիվանդություն ա), թող ստուգեին չտանեին։ Եթե հիվանդ չէր ուրեմն դրդել են, ուրեմն սպանել են։
։

Քո ասածի իդելաիստական մոտեցում է: նույնն է, որ ասես "մարդիք միայն ծերությունից պիտի մեռնեն":
Գրիպից մեռնում են թե բանակում, թե բանակից դուրս
Բանակը զոռով չի տանում, այլ օրենքն է այդպես պահանջում` այն օրենքը, համաձայն որի ես, դու, բանկ գնացողը ՀՀ քաղաքացիներ լինելով "ընդունում" ենք:
Ինչ անի մանկապարտեզը, եթե օրինակ ջուրը թունավոր էր ու երեխաները թունավորվել են? Պարզ չի, որ ջուր տվողն է մեղավոր
Բանակը չի վատը, այլ բանակը ղեկավարողները: Բանակը պետական ինստիտուտ է, առանց որի ՀՀ-ն գոյություն չի ունենա:
Այն անհրաժեշտ պայման է մանկապարտեզի երեխաներին պաշտպանելու համար

[Varzor]

Սամվել ջան, շատ բար ճիշտ ես ասում, բայց կան բաներ, որ շատ իդեալսիտական ես նայում
մասնավորապես փողակերության մասը:
1. Վաշտի հրամանատար - լավ էլ տեղ ունի փող ուտելու, զինվորների աշխատավարձը (պալուչկեն), դիրքերի համար նախատեսված սնունդը ու վառելիքը: Կոնկրետ մեր զորամասում կային այդպիսի անճոռնի հոգեբանությամբ վաշտի ու դասակի հրամանատարներ:
2. Գումարտակի հրամանատար և տեղակալներ - նույն հնարավորությունները ունեն, ինչ վաշտի հրամանատարը, դրանց գումարած զինվորների փողով արձակուրդ ուղարկելը, "պուսկ" անելը (առանց օրինական հիմքերի զորամասից դուրս թողնելը) ու ծառայողական դիրքի բարելավումը (օրինակ` մարտական հեերթապահության չտանելը, կամ ավելի "ախանդ" ու "անվնաս" դիրք տանելը, ասենք հրամանատարական դիտակետ)

Իսկ բարձրաստիճան հրամանատարությունը մարտական հերթապահութոյւն տանող զինվորի հետ համարյա ամեն օր շփվում է, մանավանդ հրամանատարի առաջնային գխով տեղակալը, որի պարտականություններն էլ հենց դիտակետերը ստուգելն ու հսկելն է Մեր գնդում համարյա ամեն օր շարքային զինվորը շփվում էր հրամանատարական կազմի հետ:

Լիովին ճիշտ ես, որ թաղային "պանյատներով" են գալիս բանակ ու "ուստավից" փախնում են: Ես ել եմ "փախել"` ահավոր չէի սիրում "ռազվոդ" ու շարք կանգնելը, նույնիսկ կալանք եմ ստացել դրա համար, բայց մինչև վերջ էլ, ինձ համար հիմնավոր պատճառներով հնարավորինս խուսափում էի
Սպայական կադրերը մեղմ ասած վատն են, բայց դրա մեղավորը հասարակութոյւնը չի, այլ ղեկավարությունը:

Այսինքն` բանակում առկա բացասական երևույթները առաջանում են ինչպես հասարակական և անձնական հիմքերից, այնպես էլ հանդիսանում են ոչ ճիշտ կառավարման հետևանք:

Ճիշտ ես ասում, որ բանակը ժողովրդի զավակն է, բայց նաև պետական ինստիտուտ է, ուստի խնդիրները երկուստեք են

[Սամվել]

Իմիջայլոց մի բան մոռացա նշեմ ...

Էդ որ էտքան խոսում եք վա՜յ բանակում զինվորները ծեծում են իրար, խեղճերին ճնշում են, խելոքներին նեղում են մի բան չեմ ջոգում: Էդ գրողները դպրոց չե՞ն գնացել, կամ ինստիտուտ, կամ ընդհանրապես մի հատ կյանքում կռիվ չե՞ն արել, մի աղջկա, մի հատ չգիտեմ ինչի համար կամ ընկերոջը նեղացնողի գլուխը չե՞ն ջարել զարմանում եմ, կարողա լուսնից սկսել են մարդիկ իջնել: ԱԽՐ էդ սաղ դպրոցում էլ կա, ինստիտուտում էլ կա, բակում էլ կա, ու ընդհանրապես ամեն քայլափոխիյա, խոսքի ընկերուհուդ հետ քայլում ես մեկը իրան մի հատ եսիմինչ արտահայտությունա թույլ տալիս մի հատ զգուշացնում ես մի հատ էլ ինքնա ոգևորվում մուննաթ գալիս բա մի հատ չտաս բերանը ջարդես որ իրան հավաքի ... Կռիվը ցանկացած տղու կյանքի անբաժան մասնա, պետքա տղեն ծեծի էլ ծեծվի էլ...

Չեմ հավատում որ էտ իմ նկարագրված վիճակում տղա կա որ չի հայտնվել, իրան, իրա սիրելի մարդկանց չպաշտպանող տղեն այլ կերպ կոչվումա տրյապկա:

[Սամվել]

Սամվել ջան, շատ բար ճիշտ ես ասում, բայց կան բաներ, որ շատ իդեալսիտական ես նայում
մասնավորապես փողակերության մասը:
1. Վաշտի հրամանատար - լավ էլ տեղ ունի փող ուտելու, զինվորների աշխատավարձը (պալուչկեն), դիրքերի համար նախատեսված սնունդը ու վառելիքը: Կոնկրետ մեր զորամասում կային այդպիսի անճոռնի հոգեբանությամբ վաշտի ու դասակի հրամանատարներ:
2. Գումարտակի հրամանատար և տեղակալներ - նույն հնարավորությունները ունեն, ինչ վաշտի հրամանատարը, դրանց գումարած զինվորների փողով արձակուրդ ուղարկելը, "պուսկ" անելը (առանց օրինական հիմքերի զորամասից դուրս թողնելը) ու ծառայողական դիրքի բարելավումը (օրինակ` մարտական հեերթապահության չտանելը, կամ ավելի "ախանդ" ու "անվնաս" դիրք տանելը, ասենք հրամանատարական դիտակետ)

Չէ, չեմ ասում փող չեն ուտում, մեջները տենցներն էլ կան ..

Իմ ասածը նենց գլոբալ փողակեր աֆիցեռները գենեռալները որ էնքան փող են կերել որ կարան դրանով օրենքից խուսափեն. Դրա մասինա խոսքը,համաձայնվի որ բենզին, պալչկա ու մսաբասական հավաքելով մարդ չես սպանի ու տակիս դուս գաս:

Իսկ բարձրաստիճան հրամանատարությունը մարտական հերթապահութոյւն տանող զինվորի հետ համարյա ամեն օր շփվում է, մանավանդ հրամանատարի առաջնային գխով տեղակալը, որի պարտականություններն էլ հենց դիտակետերը ստուգելն ու հսկելն է Մեր գնդում համարյա ամեն օր շարքային զինվորը շփվում էր հրամանատարական կազմի հետ:

Մեր մոտ տենց չեր, ամեն օր չի որ բոլորի հետ շփվում էին, հա հերթապահության 14 օվա ընթացքում 1-2 անգամ բոլոր պոստերում էլ լինում էին, բայց դե դա ամենօրյա դասակի ու վաշտի հրամանատարի կարգի շփում չի:

Այսինքն` բանակում առկա բացասական երևույթները առաջանում են ինչպես հասարակական և անձնական հիմքերից, այնպես էլ հանդիսանում են ոչ ճիշտ կառավարման հետևանք:

Ճիշտ ես ասում, որ բանակը ժողովրդի զավակն է, բայց նաև պետական ինստիտուտ է, ուստի խնդիրները երկուստեք են

Ես նշել եմ որ Բանակը էսօր զգտում են ավելի ու ավելի մոտեցնեն ուստավին, բայց դրան հիմնական արգելակողը հենց ժողովրդի զավակներ զինվորներն են:

[Varzor]

Չէ, չեմ ասում փող չեն ուտում, մեջները տենցներն էլ կան ..
Իմ ասածը նենց գլոբալ փողակեր աֆիցեռները գենեռալները որ էնքան փող են կերել որ կարան դրանով օրենքից խուսափեն. Դրա մասինա խոսքը,համաձայնվի որ բենզին, պալչկա ու մսաբասական հավաքելով մարդ չես սպանի ու տակիս դուս գաս:
Մեր մոտ տենց չեր, ամեն օր չի որ բոլորի հետ շփվում էին, հա հերթապահության 14 օվա ընթացքում 1-2 անգամ բոլոր պոստերում էլ լինում էին, բայց դե դա ամենօրյա դասակի ու վաշտի հրամանատարի կարգի շփում չի:
Ես նշել եմ որ Բանակը էսօր զգտում են ավելի ու ավելի մոտեցնեն ուստավին, բայց դրան հիմնական արգելակողը հենց ժողովրդի զավակներ զինվորներն են:

Հա, հիմնականում կանոնադրական հարաբերություններից խուսափում են և դրանց դեմ են շարքային զինվորները, սակայն կան նաև սպաներ, որոնք նույնպես չեն սիրում այդ հարաբերությունները` իրանք էլ տղա