Ըստ իս, հայերենն ունի իրեն կից 4 ենթալեզու:
1. Քյարթու ենթալեզու
2. Կիսառուսահայերեն ենթալեզու
3. Նորմալ խոսակցական ենթալեզու
4. Գրական հայերեն ենթալեզու
Որպեսզի Հայաստանում կարողանաս շփվել բոլորի հետ՝ նախ պետք է ամբողջությամբ տիրապետես այս 4 ենթալեզվին: Որպեսզի տվյալ ենթալեզվով խոսողին չհիասթափեցնես, եթե ուզում է ընկերանալ քո հետ: Պետք խոսես իր հետ իր ենթալեզվով: Որպեսզի ինքը քեզ իրեն ավելի մոտիկ համարի, պետք է կատարյալ իմանաս տվյալ ենթալեզուն: (անհեթեթություններ եմ դուրս տալի, բայց դե գրում եմ էլի...)
Բացատրեմ ամեն մեկի նշանակությունը, կիրառության ձևը:
1. Քյարթու ենթալեզու - «Բարլուս ազիզ, ի՞նչ կա ընգեր, ապե լավ հանգստացի թե չէ միամիտ կարողա քացով տամ գլխիտ, ջոգի՞ր ախպերս
Մեկնաբանություն - Շատ տարածված է հիմնականում Երևանում: Ես կասեյի Երևանի 40 տոկոսը խոսումա էս ենթալեզվով... նույնիսկ մինչև 30-35 տարեկան: Անբուժելի ենթալեզու է
2. Կիսառուսահայերեն ենթալեզու - «Ուրեմն վաղը արի գնանք առնենք մի հատ սիձի ձիսկ, հետո վրեն մի էրկու հատ սաունդ տռեկ զապիս անենք ու սարքենք վիսիձի, որ մի էրկու ամիս հետո որպես ձիվիձի ծախենք
Մեկնաբանություն - Այս ենթալեզուն տարածված է մոտ 30 տոկոսի մոտ: Կան նույնիսկ մարդիկ, որ ոչ ռուսական դպրոց են ավարտել, ոչ Ռուսաստանից են եկել (հիմնականում նրանց է վերաբերում).... բայց միևնույնն է օգտագործում են ենթալեզվի այս տարբերակը... չգիտեմ, երևի ավելի զարգացած երևալու համար...(ինչի օրինակ չեն օգտագործում անգլերեն բառեր.... չէ՞ որ առաջին զարգացած երկիրն ու լեզուն Ամերիկան է ու անգլերենը..... բան չես հասկանա...
3. Նորմալ խոսակցական ենթալեզու - «Բարև ձեզ, ո՞նց եք... մերսի, լավ եմ, ի՞նչ կա չկա: էրեկ գնացի՞ք կինո: Վայ ես դրա մասին մոռացել էի, չեմ կարա ձեզ կոնկրետ ասեմ: Ուղղակի էրեկ շատ հոգնած էի... ահավոր: Խի՞ չզանգեցիր էրեկ: Ո՞նց են գործերտ: Լավ էղի, կզանգվենք»:
Մեկնաբանություն - Օգտագործում են նրանք, ովքեր չեն օգտագործում 1-ին նշված ենթալեզուն և 2-րդը: Հա, մեկել անպայման նշեմ, որ այս կետում ասում են ոչ թե ձիվիձի, այլ դիվիդի
Նորմալ ենթալեզույա... շատ թեթև, առանց ավելորդությունների
4. Գրական հայերեն ենթալեզու - «Բարև ձեզ, ինչպե՞ս ես հարգելիս: Ես երեկ զանգահարեցի իմ լավ բարեկամներից մեկին, որպեսզի երկուսով գնանք տոնավաճառ՝ իմ տան համար ջահ, գորգ և հարթաշուրթ գնելու, սակայն նա հրաժարվեց, ասելով, որ զբաղված է, քանի որ երեխաներին պետք է տանի շոկոլադե պաղպաղակ, փքաբլիթ, վաֆլե թխվածք և արևածաղիկ գնելու
Մեկնաբանություն - Որպես առօրյա խոսակցական տարածված է 20 տոկոսի մոտ: Օրինակ մեր հարևանը մի անգամ մեր դուռը ծեծեց և հարցրեց, կներեք դուք սանդուղք ունե՞ք: Խնդալըս հազիվ պահեցի, բայց այնուամենայնիվ տվեցի մեր աստիճանը: Կամ օրինակ մեր ընտանիքին մոտ մի կին կա, որը վառատնիկին առօրյայում ասում է օձիք... կամ օրինակ սառոչկային վերնաշապիկ և այլն....մի տեսակ անհասկանալի ա: Ուրիշ բան, խոսես գրելով, ինչպես օրինակ ակումբում.... բայց առօրյայում էդպես խոսելը տարօրինակ եմ համարում: Սա իմ կարծիքն է:
Եթե ուզում ես ապրել Հայաստանում և լավ հարաբերություններ ունենալ ժողովրդից գոնե 90 տոկոսի հետ, ուրեմն սովորիր այս 4 ենթալեզուները և դարձիր իրական Հայաստանի քաղաքացի:
Ո՞ր ենթալեզվից եք օգտվում առօրյայում
Մեջբերել
Surpr!Se-ի խոսքերից
Ես էլ եմ գործածում այդ բառերը և դրա մեջ ոչ մի տարօրինակ կամ անհասկանալի բան չեմ տեսնում։ Ավելին՝ այդ և նմանատիպ բառեր գործածող մարդիկ հաստատ մի քանի անգամ ավելի շատ են, քան քեզ թվում է։ Զարմանալի է ու ցավալի, որ հայերեն սովորական բառերը մեր հայերին այնքան խորթ են, որ լսելու դեպքում նույնիսկ կարող են ծիծաղ, ծաղր կամ տարակուսանք առաջացնել։ Դա այլ կերպ չեմ կարող անվանել, քան ազգային խայտառակություն... Դեռ կարելի էր հասկանալ, եթե խոսքն իսկապես գրքային ու ոչ գործածական բառերի մասին լիներ, բայց ախր վերոնշյալ բառերը շատ հեռու են էդպիսին լինելուց։
(թող հանկարծ որպես մեծամտություն չդիտվի, ճիշտ եմ ասում 
)
Էջանիշներ