Մահապատիժ, թե ցմահ բանտարկություն

[Բարեկամ]

Քանի որ Զաքարի թեման ստեղից ա սկսել, մահապատիժ թե՞ ոչ, կարծիքս ստեղ հայտնեմ։ Էն «Թեմայից դուրս, բայց հետաքրքիր կամ կարևոր գրառումներ» թեման կարդում եմ, բայց Զաքարի մասին կարծիք չեմ ուզում հայտնել: Նախ, ես երևի վերջին իմացողներից եմ եղել, որ Ակումբում ցմահ դատապարտված կա, երկրորդ՝ էսօր առավոտ եմ իմացել, թե ինչի համար ա դատապարտված:

Ուրեմն, պետք ա տարանջատել մեր անձնական զգացմունքները հասարակության կողմից օրենքով սահմանվող պատժի ձևից․

Եթե հենվենք ասենք (օրինակի համար) իմ անձնական կարծիքի վրա, ապա, եթե Զաքարի մեղքը էն ինչում իրան մեղադրում են հաստատված ա, ապա իրան ոչ միայն պետք ա մահապատժի ենթարկել, այլ նաև ենթարկելուց առաջ էլ, մի տարվա ընթացքում իրա հետ պետք ա անել էն, ինչը ինքը արել տուժողի գլխին։ Բայց էս իմ անձնական մոտցումն ա հարցին, իսկ ես ասենք (օրինակի համար) խիստ անհանդուրժող, էմոցիոնալ, ներքուստ նաև շատ դաժան մարդ եմ։ Ու ոնց որ մի անգամ ասել եմ, մարդ կա փոքր գողության համար էլ կարող ա մահապատիժ պահանջի։

Բայց, եթե նայենք հասարակության տեսանկյունից, ի՞նչ կստանա հասարակությունը Զաքարին մահապատժի ենթարկելուց, բացի նրանից, որ ի ցույց կդնի իր անհանդուրժողականությունը, դաժանությունը ու անտարբերությունը մարդկային կյանքի նկատմամբ։ Պետք ա արդյո՞ հասարակությունը, իրա պատժի համակարգով, մտածի այնպեսս, ինչպես մտածում ա անհատ Տրիբունը։ Չեմ կարծում։ Հասարակությունը պիտի վեր լինի առանձին անհատների էմոցիաներից։

Հետևապես, եթե Զաքարի մեղքն ապացուցված ա, ապա կարծում եմ արդարացի ա, որ ինքը դատապարտվել ա ցմահ ազատազրկման։ Ես ուզում եմ, որ մեղավորը արդարացի պատիժ կրի, բայց չեմ ուզում որ մենք, որպես հասարակություն, գնանք մահը մահով պատժելու ճանապարհով։ Իմ համար էս սզկզբունքային հարց ա։

Վերջում, պարզվում ա Զաքարը էնքան էլ լիարժեք չի կրում իրա ցմահ պատիժը, ու արխային Ակումբում գրառումներ ա անում, ավելին, առանձին գրվում ա տարբեր մարդկանց հետ, ու հնարավոր ա, խաղեր ա տալիս առանձին մարդկանց զգացմունքների հետ։ Պե՞տք ա արդյոք թույլ տալ, որ Զաքարը շարունակի մնալ Ակումբում։ Էս հարցի պատասխանը անձամբ ես չունեմ, բայց լիարժեք վստահում եմ Չուկի ինտուիցիային։ Կամ էլ, որպես այլընտրանք կարելի ա հարցը որպես առանձին թեմա դնել Ակումբում քվեարկության ու լսել բոլորի կարծիքը։

Տրիբուն, էդ լավ է, որ էստեղ գրեցիր, որովհետև էստեղի թեմայի հետ կապված մի բան էի ուզում ասել, որը միախառնվում է Զաքարի ու Ակումբի խնդրին։

Եթե Զաքարին արգելափակելու պատճառը հայաստանյան բանտային համակարգի սխալի ուղղումն է, որ դատապարտվածները պետք է զրկված լինեն ինտերնետ մտնելու շքեղությունից և արդյունքում մարդկանց հետ "խաղալու" հնարավորությունց, ապա դա մաքուր երեսպաշտություն կլինի, քանի որ կան այլ սոցիալական կայքեր, և ակումբցիներն այդտեղ ևս հասանելի են։
Իսկ եթե Ակումբը արգելում է պարզապես ցմահ բանտարկյալնեի մուտքը, ապա դա ստերեոտիպային խտրականության մաքուր դրսևորում է, քանի որ Զաքարն այս էջերում ոչ մարդասպանական պրոպագանդա է տարել, ոչ էլ իրեն անհարգի է պահել, այլ ընդհակառակը, ինչպես նշեցին շատերը, շատ էլ գրագետ ու նորմալ արտահայտվել է, կիսվել է ձեռքի աշխատանքներով և այլն։
Եվ կա երրորդ տարբերակը․ Ակումբը իրեն դնում է դատավորի տեղ և որոշում է խստացնել Զաքարի պատիժը՝ համարելով, որ նա ըստ արժանվույն չի կրում, թող գոնե Ակումբից զուրկ մնա։
Եվ վերջապես մի այսպիսի չորրորդ տարբերակ էլ կա․ մարդկանց մի խումբ այստեղ ասես վրեժ է լուծում, ուղղակի լավ չեմ պատկերացնում, թե ում համար և թե այդ վրեժն իրենց ինչ է տալիս։
Հիմա այսքանից ընտրեք, թե որն է համապատասխանում Ակումբի դիրքորոշմանը, եթե իսկապես որոշվի Զաքարի այստեղ լինել-չլինելու հարցը դրվի քվեարկության։

Ինչ վերաբերում է ցմահներին, կամ դատապարտվածներին առհասարակ, չգիտեմ ուրիշ որ երկրում ինչպես է, բայց ես զարմանում եմ, որ Հայաստանում նրանց բոլորին չեն լծում հարկադիր, չվճարվող աշխատանքի՝ գոնե հատուցելու իրենց պահելու ծախսերը, որպեսզի հարկատուների մոտ էլ վրդովմունք չառաջանա։ Մյուս կողմից էլ՝ ցանկացած տեսակի աշխատանք ազնվացնում է մարդուն, փոխում ներքուստ, մյուս կողմից էլ՝ հասարակությանը օգուտ կլինի։