Քաղաքական քննարկումներ՝ թեմայից դուրս

[Տրիբուն]

Ուրեմն արի մի անգամ էլ հիշենք ինչ ա եղել, որովհետև ես չեմ ուզում քեզ հակադարձեմ «բլթցրիր» տիպի բառերով, չնայած ունեմ դրա տեղը

Եղավ հետևայլը: Չամիչը ինձ հարց հղեց, թե ո՞վ երկիրը բերելու օրենքի իշխանության և ինչու՞ եմ կարծում, որ Լևոնը այն մարդն է, որ դա կանի:
Ես ծավալուն անդրադարձա, հիմնավորելով, որ բերողը ոչ թե ՀԱԿ-ն ու Լևոնն են, այլ ժողովուրդը ու ներկայացրի սխեման, նաև հիմնավորելով, որ ՀԱԿ-ը չի կարող անել այլ բան, քան այս պահի ժողովրդի այդ պահանջները կատարելը: Ներկայացրի մոդել, որին առարկելու բան չունենալով առարկեցիք դու ու Վիշապը: Վիշապը, այդ թվում, գերազանցեց ՀՀԿ-ական պատգամավորներին, հայտարարելով, որ հասարակական ու քաղաքացիական ինստիտուտները, ինչպես նաև ժողովրդի բողոքի ակցիաների կազմակերպումը ոչ այլ ինչ են քան հակասահմանադրական: Դու, անտեսելով որ իմ ողջ ասածն էն ա, որ ժողովուրդն ա այդ պայքարը տանող ա, իսկ ՀԱԿ-ը թեկուզ և կազմակերպող, բայց գործիք ա, անցար քո հին երգին, ըստ որի «ՀԱԿ-ը քխ ա, իրան պատժել ա պետք»:

Սա էր վերջին օրվա բուռն ու տգեղ մեր բանավեճի ամփոփ տարբերակը: Հետևաբար ես իսկապես համարում եմ, որ այդ թեմայով ՔՈ ՀԵՏ այլևս խոսելիք չունեմ, քանի դեռ չես վերանայել քո հայացքներն ու ասելիքը:

Չուկ ջան, չունես մի խոսա:

Ի տաբերություն քաղաքկան ուժերի կամ համակիրների, ես ինձ երբեք վիրավորված ու ընկճված չեմ զգա այն բանից, որ ասենք դու իմ հետ բանավեճի մեջ մտնելու ցանկություն այլևս չունես: Թող մտածեն նրանք, ովքեր պայքարում կամ համակրում են ինչ-որ մեկին, բայց կորցնում եմ իմ նման շարքային հարիֆների համակրանքը:

Իսկ ասելքիս չեմ վերանայելու քանի որ, գոնա այս պահին ամուր մնում եմ իմ այն պարզ կարծիքին, որ ՀԱԿ-ի պես քաղաքկան ուժի ներկա գործունեությունը մեր կյանքի վրա ավելի բացասական ազդեցություն ա ունենալու, քան նույնիսկ արդեն ապականված ու փչացած ՕԵԿ-ի պես քաղաքական ուժի գործունեությունը:

[Chuk]

Միայն ու միայն պատժելու եմ: Էս իմ քաղաքացիական դիրքորոշումն ա: Դեմ բան ունես՞: Կարծեմ պայքարում ենք հանուն նրա, որ մարդիկ իրենց կամքը ու կարծիքը ազատ արտահայտելու իրավուն ունենան:

Գրառմանդ մնացած հատվածին չեմ արձագանքում, քանզի նախորդ գրածիս մեկ տառ անգամ ավելացնելու չկա ու արդեն «պատասխանած» ա:

Այս մասով: Չէ, Գնել ջան, դեմ չեմ էն առումով, որ դու ես «քո գլխի տերը», քո իրավունքն ա անել էն, ինչն ուզում ես, մանավանդ եթե դա չի հակասում երկրի օրենքներին ու բարոյականության նորմերին: Ես կարծում եմ, որ քո այս դիրքորոշումը այդ երկու կետերին էլ չի հակասում, հետևաբար ինչ ուզում ես՝ արա:

Սակայն ես պատժել բառդ առնում եմ չակերտների մեջ մի տեղ, չեմ առնում՝ այլ տեղ ու ասում կարծիքս հետևյալ տեսքով. իմ կարծիքով դու «կպատժես» ՀԱԿ-ին ու կպատժես քեզ:

Ցավոք, իմ կարծիքով, մեր հասարակության մտավորական խավը ներկայացնող մի հատվածն, այդ թվում դու, անցյալի սխալներից դաս չեն առնում ու փորձում են կրկնել նույն սխալը: Մասնավորապես այդ «պատժել» տերմինը առաջին անգամ հայրենի քաղաքական դաշտի երկնակամարում թևածեց ոչ հեռավոր 1996 թ.-ին, երբ մի շարք խելոք, բանիմաց, գիտակ ու մտավորական մարդիկ հայտարարում էին, որ պատժում են էլի նույն Տեր-Պետրոսյանին: Նրանք ասում էին, որ ուզում են, որ Լևոնն անցնի, բայց թող քթին ուտի, նոր անցնի, ու այդ «պատժելու» համար ձայն էին տալիս Վազգեն Մանուկյանին, ում չէին ուզում տեսնել նախագահ, ի տարբերություն Տեր-Պետրոսյանի: Մտավորականների այս խավն իսկապես եղել է այն ժամանակ: Խնդրում եմ, որ ոչ մեկը խոսքերս չաղավաղեն, հնարավոր արձագանքն իմանալով հատուկ ֆիքսում եմ. բոլոր մտավորականները չէին, որ այսպես էին մտածում ու գործում, շատերը անկեղծորեն ձայն են տվել Վազգեն Մանուկյանին, շատերն էլ նման մտքեր չեն ունեցել ու նորից անկեղծորեն ձայն են տվել Տեր-Պետրոսյանին: Արդյունքում եղավ էն, ինչ եղավ: Ավելի շատ «պատժվեց» Լևոնը, թե մենք բոլորս, այդ թվում «պատժողները», թողնում եմ յուրաքանչյուրի դատին, ընդամենը ցավով արձանագրելով, որ պատմությունը կրկնվում է: Միայն թե այս անգամ փորձելու ենք ձեզ չթողնել նույն սև գործն անել: Այսքանը:

[Տրիբուն]

Ուրեմն արի մի անգամ էլ հիշենք ինչ ա եղել, որովհետև ես չեմ ուզում քեզ հակադարձեմ «բլթցրիր» տիպի բառերով, չնայած ունեմ դրա տեղը

Եղավ հետևայլը: Չամիչը ինձ հարց հղեց, թե ո՞վ երկիրը բերելու օրենքի իշխանության և ինչու՞ եմ կարծում, որ Լևոնը այն մարդն է, որ դա կանի:
Ես ծավալուն անդրադարձա, հիմնավորելով, որ բերողը ոչ թե ՀԱԿ-ն ու Լևոնն են, այլ ժողովուրդը ու ներկայացրի սխեման, նաև հիմնավորելով, որ ՀԱԿ-ը չի կարող անել այլ բան, քան այս պահի ժողովրդի այդ պահանջները կատարելը: Ներկայացրի մոդել, որին առարկելու բան չունենալով առարկեցիք դու ու Վիշապը: Վիշապը, այդ թվում, գերազանցեց ՀՀԿ-ական պատգամավորներին, հայտարարելով, որ հասարակական ու քաղաքացիական ինստիտուտները, ինչպես նաև ժողովրդի բողոքի ակցիաների կազմակերպումը ոչ այլ ինչ են քան հակասահմանադրական: Դու, անտեսելով որ իմ ողջ ասածն էն ա, որ ժողովուրդն ա այդ պայքարը տանող ա, իսկ ՀԱԿ-ը թեկուզ և կազմակերպող, բայց գործիք ա, անցար քո հին երգին, ըստ որի «ՀԱԿ-ը քխ ա, իրան պատժել ա պետք»:

Քանի որ բանը սրան հասավ, ես էլ էլի մոջբերում եմ իմ պատասխանը գոր Չամիչին արված գրառմանը, որտեղ սևով սպիտակի վրա գրել եմ, որ չեմ անդրադառնալու քո ողջ գրածին, այլ միայն առանձին մտքերի սնանկությանը: Այդ առանձին մտքերը առնչվում էին, հենց այն բանին, թե ինչպես ու որքանով է ՀԱԿ-ը հաշվի առել ու հաշվի առնում ժողովորդի կարծիքն ու ցանկությունները:

Հըմ ... ահագին լավ բաներ ես գրել էս երկու պոստերում, բայց քանի որ Վիշապ հոպարն արդեն գաղափարական պալեմիկայի մեջ ա մտել, ապա ինքս չեմ ցանակնում անդրադառնալ նույն հարցերին՝ զագհլա չտանելու համար: Մտեքրդ լավն են, խելոք են, սիրուն են, հնչում են, արդար են ....... բայց էս մտքերի հիմքում ընկած են մի շարք մոլորություններ, իմ եղբայր ... ու որ խնդրի գլոբալ գաղափարական կողմին չանդրադառնանք, անցնենց իմ սիրած գործին, այն է, առանձին մտքերի սնանկությանը ...

Այսպիսով ես ներկայացրի իմ համոզմունքը, որ ըստ էության էական չի, թե ով է առաջնորդում այդ շարժումը, եթե կան գիտակից մարդկանց վերահսկողությունն, իսկ այդպիսին կա: Ես վստահ պնդում եմ. ՀԱԿ-ի ոչ մի որոշում չի կայացվում առանց ժողովրդի կարծիքը հաշվի առնելու: Բոլոր որոշումներից առաջ լայնորեն ուսումնասիրվում է հասարակության ու հատկապես ՀԱԿ համակիրների կարծիքները, միջինացվում ու կայացվում որոշում, որը մեզ համար ընդունելի է: Իսկ քաղաքական ուժը, եթե ինքն իշխանություն չի, պետք է հաշվի նստի առաջին հերթին իր համակիրների, երկրորդ հերթին՝ իր պոտենցիալ համակիրների հետ, այլ ոչ թե հակակիրների: Երբ կգա իշխանության, այո, նա ՊԱՐՏԱՎՈՐ կլինի հաշվի նստել բոլորի, բոլոր քաղաքացիների կարծիքների հետ, որովհետև դա իր առաջնային պարտականությունն է:

Ես նորից վստահ պնդում եմ. ՀԱԿ համակիրների կարծիքը հստակորեն հաշվի է առնվում, ու դա էլ բերում է նրան, որ շարժումը եթե ոչ ամբողջովին, ապա գլխավորապես շարժվում է մեր ուզած, մեր թելադրած, մեր ակնկալած հունով: Բերեմ ամենավերջին ու ամենափոքրիկ օրինակը. նստացույցի դադարեցումը ամբողջովին տեղավորվում էր ՀԱԿ հիմնական համակիրների համոզմունքների ու ցանկությունների շրջանակում, բոլորն էլ, կամ մեծ մասն էլ հասկանում էին, որ մեր առջև դրված խնդիրը փայլուն կատարվել է ու մինչ հաջորդ փուլը դադար է պետք: Դա ոչ թե ՀԱԿ կենտրոնական գրասենյակի կամ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի անհատական որոշումն էր, այլ ընդհանուր որոշում էր, ընդհանուր ցանկությունների ու պատկերացումների ի կատար ածում:

Հիմա, ՀԱԿ-ը հաշվի ա առնում ժողովրդի կարծիքը, թե՞ միայն իր համակիրների կարծիքը:

Եթե ՀԱԿ-ը տենց վստահաբար ոչ մի որոշում չի կայացրել առանց ժողովրդի կարծիքը հաշվի առնելու, ապա փաստորեն ժողովուրդը, այդ թվում ես, Վիշապը, Պողոսը, Ժորիկը, որոնք վերջին կես տարում ՀԱԿ-ի ոչ մի միտինգի չեն գնացել, փիս ցանկանում էին, որ ՀԱԿ-ը երկխոսություն սկսի իշխանությունների հետ: Բայց ինչպես տեսանք, ժողովրդի մեծամասնությունը նույնիսկ ՀԱԿ-ի վերջին՝ հետերկխոսական միտինգներին մասնակցելու չնչին ցանկություն չունեցավ:

Եթե ՀԱԿ-ը հաշվի է առել միայն իր համակիրների կարծիքը, ապա սա շատ նեղ կուսակցական շահերի համընկնում է, որի հետ ժողովուրդը ոչ մի կապ չունի: Նույն կերպ կան համակիրներ ասենք ՕԵԿ-ի, որոնք անկեղծորեն հավատում են ՕԵԿ-ի ծրագրային դրույթներին, որ ՕԵԿ-ը իշխանություն լինելու դեպքում հաստատելու է լիարժեք օրինական երկիր - մենակ կուսակցության անունն արդեն ինչ ասես արժի: Բա ինչ ասեն ԲՀԿ համակիրները, որոնք համ բարգավաճ երկիր են կառուցում, համ էլ ժամանակ առ ժամանակ քեշ փող են ստանում իրենց կուսակցությունից:

Այնպես որ եղբայր, հարցը հետևյալումն է - ՀԱԿ-ը իր որոշումներում ոչ միայն հաշվի չի առել ժողովրդի կարծիքը, այլ մեծապես թքած է ունեցել ժողովորդի կարծիքի վրա: Վկան երկխոսությունից հետո ժողովորդի «լայն զանգվածներն են», որոնք մասնակցեցին ՀԱԿ-ի ութօրյա հանրահավաքներին:

Իսկ ես կասեմ ավելին - ՀԱԿ-ն իր այս տեսքով ու կազմով ուղղակի ի վիճակի չի որևէ որոշում կայացնել, որտեղ հաշվի են առնվում տարբեր կարծիքներ, ներառյալ ՀԱԿ քաղխորհրդի կարծիքը: ՀԱԿ-ում որոշումների կայացման մի մեխանիզմ կա, ու էտ մեխանիզմը կոչվում ա «Լևոնը տենց ասեց, ուրեմն տենց պիտի լինի»: ՀԱԿ-ի կազմից վերջին մի քանի վերջին սեփական ասելքին ունեցողների հեռանալուց հետո, ՀԱԿ-ում ու քաղխորհրդում մնացել են միայն Լևոնի խամաճիկները, որոնք գլուխները կախ պեչատում են Լևոնի բոլոր որոշումները՝ երկխոսություն, 15 կետ, 3 կետ, 8 կետ, տրինգի, տուն, հրապարակ, տրնգի ..... ՀԱԿ-ի ներսում չկա դեմոկրատական այն մեխանիմզը, որ ճիշտ որոշումներ ընդունելու հնարավորություն է տալիս, էլ ու՞ր մնաց ժողովրդի կարծիքը հաշվի առնելը: Իսկ ՀԱԿ-ի վերջին մի քանի ամսվա հռետորաբանությունն ու վերջին բանաձևը այս հարցի վերջակետն են դնում - բացի ՀԱԿ-ից ու Լևոնից ուրիշ մարդ չկա:

Այնպես որ եղբայր, ես բուռն սիմպատիա ունեմ քո արտահայտած բոլոր մտքերի նկատմամբ - ժողովուրդ, պայքար, արդարություն ...... բայց ես ու իմ նման շատերը, որոնք նույնպես իրավուն ունեն իրենց կոչել «ժողովուրդ», այդ նպատակների իրացման համար որպես միջոց ՀԱԿ-ին այլևս վաղուց բացարձակապես չեն տեսնում: Ես չեմ վիճի այն հարցի շուրջ, թե ինչ բարի ու մեծ նպատակներ ունի ՀԱԿ-ը ու անձմաբ Լևոնը, բայց արդեն բացարձակն համոզմամբ կարող եմ ասել, որ ՀԱԿ-ի առաջնորդած շարժմամբ ու մեթոդներով, անձամբ քո բարի նպատակնեը երբեք իրակնություն չեն դառնալու ոչ հիմա, ոչ էլ քո ասած երկար տարիների ու լուրջ պայքարի արդյունքում:

Ավելցանեմ, որ գրառումս սկսել եմ նրանից, որ գովերգել եմ ընդհանուր առմամբ գրառումներդ:

[Chuk]

Ավելցանեմ, որ գրառումս սկսել եմ նրանից, որ գովերգել եմ ընդհանուր առմամբ գրառումներդ:

Գնել ջան, անկեղծ շնորհակալ եմ, որ գրառումս «հիմնականում գովերգել» ես, սակայն հիշեցնում եմ նորից, որ իմ ամբողջ ասածն էլ էն ա, որ դու իմ գրառումից կտրել ես այն հատվածը, որն իմ գրառման մեխը չէր ու դրա իբր սնանկությունը ցույց տալով, անկախ քո ձևակերպումներից փորձել ես «բացասական լույսի տակ» ներկայացնել իմ ողջ գրառումը: Ես բազմիցս հորդորեցի անդրադառնալ սխեմային, այն բուն ասելիքին, որն իմ գրառման մեխն էր, դու շարունակեցիր նույն ոգով: Ինչևէ, սա է ողջ պատմությունն ու ողջ խոսակցությունն էլ թեմայում պահպանված է:

Ինչևէ, անգամ այդ հատվածին արձագանքդ իմ գնահատմամբ «ադեկվատ» չէր: Երկու բառ. երբ ՀԱԿ-ը կներկայացնի իշխանության գալու դեպքում անելիք քայլերի ծրագիրը, ինքը պետք է հաշվի առնի ժողովրդի լայն զանգածների կարծիքները, փորձելով հստակ լուծումներ առաջարկել հասարակությունում առկա բոլոր խնդիրներին և այլն: Սակայն երբ խոսում ենք տվյալ պահի պայքարի մարտավորության մասին, իսկ այնտեղ հենց դրա մասին էի խոսում, ապա իհարկե պետք է հաշվի առնի առաջին հերթին իր այն համախոհների կարծիքը, ովքեր մասնակցելու են: Կներես, կոպիտ ասեմ. դու ո՞վ ես, որ քո կարծիքից ելնելով նստացույց հայտարարի կամ նստացույցը դադարեցնի, եթե ինքդ չես մասնակցելու: Ու սա էնքան պարզ բան ա, որ ուղղակի զարմանալ կարելի ա, որ քո պես մտածել կարողացող մարդը էդ եքա անիմաստ գրառումն արել ա:

Եվ շարունակում եմ ասել. այդ իմ գծած սխեմայի ու գրառման համատեքստում ՀԱԿ-ի ու Լևոնի քննարկումը ընդամենը թեմայից շեղում է, ու ես դրա պատճառը գնահատում եմ միայն մեկ կերպ. անպայման անհրաժեշտ է հակաճառել ու չընդունել դիմացինի ասածի իրավացիությունը, բայց մյուս կողմից տվյալ դեպքում դժվար էր դա չընդունելնն ու ավելի լավ հակափաստարկ գտնելը:

[Վիշապ]

... Ներկայացրի մոդել, որին առարկելու բան չունենալով առարկեցիք դու ու Վիշապը:

Հետաքրքիր է, այդ ինչպե՞ս առարկեցինք, առարկելու բան չունենալով: Ասեցինք՝ «մենք առարկում ենք քեզ», հա՞ ու էլ բան չասեցինք
Եթե այստեղ կա մեկը, որը առարկելու բան չունի բայց առարկում է, ապա դա դու ես նմանատիպ գրառումներով՝

Տրիբուն, Վիշապի գրառումները ես ինքս որակում եմ սնանկ ու համարում եմ, որ գրառումներ էին զուտ հակաճառելու համար:

Նույնը քո գրառմանն է վերաբերվում, ես դրան չեմ արձագանքում, հնչեցրածդ հարցերին չեմ պատասխանում, որովհետև նախապես ասել էի, որ քննարկման մեջ չեմ մտնելու: Ես ամեն ինչ հստակ գրել եմ, ու քո գրառման մեջ չկա հարց, որին ես ՀՍՏԱԿ այդ գրառումում անդրադարձած չլինեմ: Ընդհանուր առմամբ քո պատասխանն էլ էր սնանկ: Այսքանը:

Մի հատ նմանատիպ գրառում ցույց տուր, որ ես կամ Տրիբունը արել ենք, բացի էն մեկից, որը դուրդ չեկավ:

Վիշապը, այդ թվում, գերազանցեց ՀՀԿ-ական պատգամավորներին, հայտարարելով, որ հասարակական ու քաղաքացիական ինստիտուտները, ինչպես նաև ժողովրդի բողոքի ակցիաների կազմակերպումը ոչ այլ ինչ են քան հակասահմանադրական: ...

Այստեղ դու պղծել ես ստերի աստվածներին Մի հատ խնդրում եմ ցույց տուր իմ այդ հայտարարությունը, որտեղ ես նման բան եմ ասել:

[voter]

ՀԱԿը արդեն թեմայից դուրս ա, հեսա եսքան քննարկում եք նույնիսկ առանձին թեմա ստեղծելու կարիք, ցանկություն չի առաջանում ...

Եթե մեկը էլ անելիք չունի կամ չի կարողանում, տեղը փորձում է լցնել խոսքերով ու յուղ վառելով ՀԱԿն արդեն տարուց ավել ա յուղ ա վառում....

[Chuk]

Վիշապ, երկար-բարակ չեմ գրելու, որովհետև ամենն ասված է:
Ընդամենը շատ կարճ: Իմ գրառման մեջ գծած մոդելը կամ այսպես կոչված վերահսկողության մեխանիզմը հենց «հասարակական ու քաղաքացիական ինստիտուտները, ինչպես նաև ժողովրդի բողոքի ակցիաների կազմակերպումն» էին, պարզապես առավել մանրամասն գրած: Ահա դրան դու արձագանքել ես.

Ժողովուրդը չի կարող վերահսկողության մեխանիզմներ ստեղծել։ Վերահսկողության մեխանիզմները թելադրվում են Սահմանադրությամբ կամ Օրենքով։ Ժողովուրդը կարող է աջակցել իշխանության հավակնություններ ունեցող կամ արդեն իշխանություն ներկայացնող անձի կամ կուսակցության, որը իր ծրագրով առաջարկում է համապատասխան վերահսկողական մեխանիզմներ ստեղծելուն ուղղված սահմանադրական կամ օրենսդրական փոփոխություններ։

ինչը թարգմանված նշանակում է, որ հասրակական ու քաղաքացիական ինստիտուտներն, ինչպես նաև ժողովրդի ակցիաների կազմակերպումը «չեն թելադրվում սահմանադրությամբ կամ օրենքով», ինչը լրիվ նույնն ա, որ դու դրանք որակում ես «հակասահմանադրական»՝ գերազանցելով ՀՀԿ-ական պատգամավորներին:

Իհարկե դու քո գրառման մեջ ներմուծել էիր որոշ տերմիններ, որ «սղացնես» գրածդ, լրիվ վերանալով իմ գրառման բովանդակությունից ու «վերահսկողության մեխանիզմին» այլ, իմ ասածին չհամապատասխանող իմաստ հաղորդելով, այլ կերպ ասած խեղաթյուրելով իմ ասածը: Բայց բարեբախտաբար իմ գրառումն էլ է տեղում ու այնտեղից պարզ երևում է, թե ինչն եմ անվանում վերահսկողության մեխանիզմ:

[Varzor]

ՀԱԿը արդեն թեմայից դուրս ա, հեսա եսքան քննարկում եք նույնիսկ առանձին թեմա ստեղծելու կարիք, ցանկություն չի առաջանում ...
Եթե մեկը էլ անելիք չունի կամ չի կարողանում, տեղը փորձում է լցնել խոսքերով ու յուղ վառելով ՀԱԿն արդեն տարուց ավել ա յուղ ա վառում....

Չէ, 90-ականների մազութն ա վառում
Ամեն դեպքում սենց բաներ էլ կան
http://k4500.com/news/911-armyanskij...evrejskij.html

[Վիշապ]

Վիշապ, երկար-բարակ չեմ գրելու, որովհետև ամենն ասված է:
Ընդամենը շատ կարճ: Իմ գրառման մեջ գծած մոդելը կամ այսպես կոչված վերահսկողության մեխանիզմը հենց «հասարակական ու քաղաքացիական ինստիտուտները, ինչպես նաև ժողովրդի բողոքի ակցիաների կազմակերպումն» էին, պարզապես առավել մանրամասն գրած: Ահա դրան դու արձագանքել ես.

ինչը թարգմանված նշանակում է, որ հասրակական ու քաղաքացիական ինստիտուտներն, ինչպես նաև ժողովրդի ակցիաների կազմակերպումը «չեն թելադրվում սահմանադրությամբ կամ օրենքով», ինչը լրիվ նույնն ա, որ դու դրանք որակում ես «հակասահմանադրական»՝ գերազանցելով ՀՀԿ-ական պատգամավորներին:

Իհարկե դու քո գրառման մեջ ներմուծել էիր որոշ տերմիններ, որ «սղացնես» գրածդ, լրիվ վերանալով իմ գրառման բովանդակությունից ու «վերահսկողության մեխանիզմին» այլ, իմ ասածին չհամապատասխանող իմաստ հաղորդելով, այլ կերպ ասած խեղաթյուրելով իմ ասածը: Բայց բարեբախտաբար իմ գրառումն էլ է տեղում ու այնտեղից պարզ երևում է, թե ինչն եմ անվանում վերահսկողության մեխանիզմ:

Ախ քո գծած այսպես կոչված վերահսկողության մեխանի՜զմը... Պարոն Չուկը ՀԿ-ներն ու ցույցերը համարում է վերահսկողության մեխանիզմ: Իսկ քանի որ դա Չուկն է համարում, ապա դա այդպես է և քննարկման ենթակա չէ:
Կրկնում եմ: Վերահսկողության մեխանիզմները թելադրվում են Սահմանադրությամբ կամ Օրենքով: ՀԿ-ները կամ ցույցերը վերահսկողության մեխանիզմ չեն, չնայած դու կարող ես նաև դրանք ժողովդրի իշխանության իրականացման ձևեր էլ համարել: Պետությունն ինքն է վերահսկողություն սահմանում ՀԿ-ների, ցույցերի, ակցիաների նկատմամբ, ու որպեսզի քեզնից բաներ չհնարես, ապա լիկբեզ անցկացրու, բարի եղիր կարդալ մեր երկրի օրենքներն ու Սահմանադրությունը: Իրավունքների պատշպանությունն ու վերահսկողությունը դրանք տարբեր բաներ են, չնայած երևի թե շուտով կսկսենք «վերահսկողություն» բառի ստուգաբանությունը վերանայել:

[Mephistopheles]

………։

……

ձեր երկուսի գրառմանը մի գրառումով պատասխանեմ…

եկեք տեսականից անցնենք գործնականի… ես մի քանի հատ case study ներկայացնեմ՝ մեկին էլ անձամբ եմ մասնակից եղել (կարելի է ասել գործող անձ եմ եղել)

1. Ranch Palos Verdes-ում Դոնալդ Թրամփը վերցնում ու մի հատ հսկա ամերիկյան դրոշակ է տնկում՝ իր հողամասի վրա… բոլորս էլ գիտենք ով է Թրամփը՝ Միլիարդատեր է որ ամբողջ այդ քաղաքի այդ շրջանը կարող է առնել իր փողով… քաղաքապետարանից մի հատ սիրուն նամակ ուղղարկեցին որ դրոշակն իջացնի… սկսեց հայրենասիրական bullshit-ները, բայց ասսացին մինչև էսինչ թվի էսինչ օրը հանած չեղար գալիս ենք հետևիցդ… հանել տվին…

ես էդ շրջանում տուն ունեմ նախագծած ու լավ գիտեմ դրանց օրենքները… HOA (home owner association) հաստատում է այդ շրջանի տների մեծությունը, բարձրությունը, տեսքը, օգտագործվող նյութերը (երեսապատման) և քաղաքային իշխանություններն ընդունում են դրանք… HOA հզոր լծակ ունի էդ շրջանի բոլոր օրենքների վրա և շատ բան կարող է թոիյլ տալ կամ արգիլել…

2. South Pasadena հասնող 710 Freeway պիտի անցներ քաղաքի միջով 30 տարի առաջ, բայց տեղի բնակիչների համառ պայքարի ու դիմադրության պատճառո մինչև հիմա չի շարունակվում… 710 Freeway- հենց այդտեղ էլ վերջանում է… Freeway-ը ֆեդերալ նշանակության օբյեկտ է

3. LA-ում արդեն գոյություն ունեցող 2 յունիթին ավելացում էինք անում. 2 հարկանիին երրորդ հարկ էր ավելանում ու օրենքն ասում էր որ եթե երրորդ հարկ ես ավելացնում ապա գոյություն ունեցող շենքը 1 ոտք պիտի կտրես, որն ըստ էության ընհանուր վիճակը ոչ միայն չի բարելավվում և որևէ ազդեցություն չունի պլանիրովկայի վրա… և քանի որ չունի ապա ստեղծվում է չարդարացված ծախսեր… մի խոսքով օրենքի կիրառումը չարդարացբված ծախս է բացում… երկար բանավեճերից հետո նրանք համաձայնեցին որ օրենքի կիրառումը չի արդարացվում ու ասացին որ հարևանների համաձայնության դեպքում իրենք օրենքով կշրջանցեն օրենքը…

City attorney-ին ներկա էր մեր հանդիպմանը շինարարական բաժնի աշխատակիցների հետ ու երբ լսեց որ մտադիր ենք դատարան տանել անմիջապես մեջտեղը գտնելու ջանքեր թափեց… մի պարզ բանի համար՝ քաղաքային իշխանությունները բյուդջե չունեն նման դատերի համար… ընկերս էր ասել ու ասաց եթե վստահ ես քո գործի իրավացիության մեջ ապա կաշխատի… աշխատեց…

ու այսպես հազարավոր դեպքեր… ու ոնց որ տեսնում եք բոլորն էլ իրավունքի հարցեր են բայց զորքն ու ոստիկանությունը որևէ կերպ չի առնչվել և ոչ մի խնդրի հետ…

քաղաքացիական հասարակություն կազմող էլեմոնտները (արհմիություններ, կամավոր խմբեր, սոցիալական և հասարակական կազմակերպություններ և այլն) հանդիսանում են իշխանության ու հասարակության կապը, որը անընդհատ պիտի գործի… առանց սրանց, ինչքան էլ ազգընտիր իշխանություններ ունենանք վերածվելու է դիկտատուրայի, իշխանությունը պարզապես անհաղորդ է մնում… 5 տարին մեկ ընտրություններին մասնակցելը չի նշանակում որ քաղաքացին մասնակցում է երկրի կառավարմանն ու օրենքի ձևավորմանը…

…իսկ ուժային կառույցներին որքան քիչ խառնեն այնքան լավ…

մի հատ Ոստիկանապետ (անունը չեմ հիշում) մի շատ լավ բան ասաց "երբ անվտանգությունը դառնում է ազատությունից ու իրավունքից ավելի առաջնային, երկիրը վերածվում է դիկտատուրայի"

[Վիշապ]

ձեր երկուսի գրառմանը մի գրառումով պատասխանեմ…

Ապեր, մեզ մոտ էլ օրինակ «Աքիլլես» ավտովարորդների իրավունքների պաշտպանության միություն կա, հենց ՃՈ-ի հետ խնդիր է լինում, զանգահարում ես, կամ նամակ գրում ես, քեզ ամեն ձևի support անում են, եթե բանը դատարանին է հասնում, իրենց ներկայացուցիչը գալիս քո իրավունքները պաշտպանում է օրենքի շրջանակներում:
Օրինակ, ֆինանսական հաշտարար ունենք, որը սպառողների իրավունքներն է պաշտպանում ու նույն կերպ եթե քեզ թալանված ես զգում, ապա զանգում ես, ամեն ձևի support անում են օրենքի շրջանակներում, իմիջայլոց հիմնադրվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից:
Ու տենց մարդու իրավունքների պաշտպան ունենք, երեխաների իրավունքների պաշտպան ունենք, բնապահպանական, առողջապահական, ազգափրկչական, ու լիքը ՀԿ-ներորոնց մեծ մասը պետական այս կամ այն կառույցն է հիմնադրել: Թեժ գծեր կան համարյա բոլոր նախարարություններում: Չեմ հասկանում ինչու՞մն է ձեր բողոքը կամ ի՞նչ նոր մոդելներ եք գծում, առաջարկում, վերլուծում:
Կեցցե՛ Սերժ Սարգսյանը:

[davidus]

ձեր երկուսի գրառմանը մի գրառումով պատասխանեմ…

եկեք տեսականից անցնենք գործնականի… ես մի քանի հատ case study ներկայացնեմ՝ մեկին էլ անձամբ եմ մասնակից եղել (կարելի է ասել գործող անձ եմ եղել)

1. Ranch Palos Verdes-ում Դոնալդ Թրամփը վերցնում ու մի հատ հսկա ամերիկյան դրոշակ է տնկում՝ իր հողամասի վրա… բոլորս էլ գիտենք ով է Թրամփը՝ Միլիարդատեր է որ ամբողջ այդ քաղաքի այդ շրջանը կարող է առնել իր փողով… քաղաքապետարանից մի հատ սիրուն նամակ ուղղարկեցին որ դրոշակն իջացնի… սկսեց հայրենասիրական bullshit-ները, բայց ասսացին մինչև էսինչ թվի էսինչ օրը հանած չեղար գալիս ենք հետևիցդ… հանել տվին…

Երևանում, եթե նույն կերպ փորձես որևէ ապօրինի բան կառուցել, ապա նախ մի անգամ ՔՎՀՀ-ից (քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչություն) տեսուչ ա գալիս, զգուշացնում, որ առանց թույլտվության մատդ մատիդ չխփես, իսկ չենթարկվելու դեպքում տեխնիկայով գալիս են, հողին հավասարացնում ապօրինի կառույցը։ Ստեղ ուրիշ խնդիր ա, թե հնարավորա մեջտեղը-ծանոթ-քավոր-մորքուր խառնեն, լղոզեն գնա։ Բայց դա մասսայական չի, հատուկենտ ա։

ես էդ շրջանում տուն ունեմ նախագծած ու լավ գիտեմ դրանց օրենքները… HOA (home owner association) հաստատում է այդ շրջանի տների մեծությունը, բարձրությունը, տեսքը, օգտագործվող նյութերը (երեսապատման) և քաղաքային իշխանություններն ընդունում են դրանք… HOA հզոր լծակ ունի էդ շրջանի բոլոր օրենքների վրա և շատ բան կարող է թոիյլ տալ կամ արգիլել…

Ես միայն կարամ ողբամ էն օրենսդրության վրա, որտեղ որևէ իրավաբանական անձ (անկախ կազմակերպաիրավական ձևից) կարա հզոր լծակ ունենա օրենքի վրա։
Եթե տվյալ շրջանում քաղաքաշինության կանոնակարգումը իրականացնում են ոչ թե մունիցիպալ իշխանությունները, այլ որևէ կազմակերպություն (լինի դա միություն կամ այլ լիազորված խմբավորում), դա դեռ չի նշանակում, որ մենք գործ ունենք կազմակերպված հասարակության հետ։ Երևանում էլ, ինչպես շատ քաղաքներում, աղբահանությունը, կանաչապատումը իրականացնում են մասնավոր կազմակերպությունները։ Սա կազմակերպված հասարակության նշան ա՞։

2. South Pasadena հասնող 710 Freeway պիտի անցներ քաղաքի միջով 30 տարի առաջ, բայց տեղի բնակիչների համառ պայքարի ու դիմադրության պատճառո մինչև հիմա չի շարունակվում… 710 Freeway- հենց այդտեղ էլ վերջանում է… Freeway-ը ֆեդերալ նշանակության օբյեկտ է

Էս առումով բան չունեմ ասելու. լավ են արել։ Բայց միակողմանի էլ չի։ ՉԵմ եղել էդտեղ, բայց կարելի ա եզրակացնել, որ տեղանքը թույլ ա տվել էդ մայրուղին շրջանցիկ սարքել։ Հայաստանում մենք էս առումով ավելի կաշկանդված ենք։ Մեր տեղանքը մեզ թույլ չի տալիս կառուցվող ճանապարհը ուզածդ չափով երկարացնես, ձգես, շրջանցիկ սարքես։ Պարզ օրինակ. ողջ Նոր Նորքը քաղաքի կենտրոնին կապող ընդամենը մի ճանապարհ կա։ Ու եթե հանկարծ էդ ճանապարհի վրա թեթև ՃՏՊ ա լինում, ողջ մասիվի երթևեկությունը կաթվածահար ա լինում։ ՈՒ ընենց չի, որ հնարավորություն կա մասիվից նոր ճանապարհ իջեցնելու քաղաքի կենտրոնի կողմ ու չեն անում։ Իսկ եթե լուծում էլ գտնվի, ու դրա համար անհրաժեշտ լինի մի քնաի տուն ապամոնտաժել (պարտադիր փոխհատուցմամբ), ես հաստատ չեմ մեղադրի, եթե էդ տարածքը հանրային գերակա շահ համարվի ու մի քանիսին էլ զոռով հանեն իրենց տներից (նորից եմ կրկնում՝ պարտադիր համարժեք փոխհատուցմամբ)։

3. LA-ում արդեն գոյություն ունեցող 2 յունիթին ավելացում էինք անում. 2 հարկանիին երրորդ հարկ էր ավելանում ու օրենքն ասում էր որ եթե երրորդ հարկ ես ավելացնում ապա գոյություն ունեցող շենքը 1 ոտք պիտի կտրես, որն ըստ էության ընհանուր վիճակը ոչ միայն չի բարելավվում և որևէ ազդեցություն չունի պլանիրովկայի վրա… և քանի որ չունի ապա ստեղծվում է չարդարացված ծախսեր… մի խոսքով օրենքի կիրառումը չարդարացբված ծախս է բացում… երկար բանավեճերից հետո նրանք համաձայնեցին որ օրենքի կիրառումը չի արդարացվում ու ասացին որ հարևանների համաձայնության դեպքում իրենք օրենքով կշրջանցեն օրենքը…

City attorney-ին ներկա էր մեր հանդիպմանը շինարարական բաժնի աշխատակիցների հետ ու երբ լսեց որ մտադիր ենք դատարան տանել անմիջապես մեջտեղը գտնելու ջանքեր թափեց… մի պարզ բանի համար՝ քաղաքային իշխանությունները բյուդջե չունեն նման դատերի համար… ընկերս էր ասել ու ասաց եթե վստահ ես քո գործի իրավացիության մեջ ապա կաշխատի… աշխատեց…

ու այսպես հազարավոր դեպքեր… ու ոնց որ տեսնում եք բոլորն էլ իրավունքի հարցեր են բայց զորքն ու ոստիկանությունը որևէ կերպ չի առնչվել և ոչ մի խնդրի հետ…

Նախ ես չեմ հավատում, որ քաղաքաշինական նման նորմերը ՕՐԵՆՔԻ մեջ են ամրագրված։ Հայաստանում յուրաքանչյուր համայնք ինքն է հաստատում իր գլխավոր հատակագիծը և քաղաքաչաշինական նորմերն էլ կարգավորվում են քաղաքաշինության նախարարության սահմանած ձևաչափերով։ Էս դեպքում ցանկացած համայնքի ղեկավար, հիմնավորելով իր գործողություները փորձագիտական եզրակացություններով, հանգիստ կարող ա էդ հարցը բարձրացնի ու որոշում կայացնի. կոնկրետ դեպքի համար՝ կոնկրետ լուծում։
Չգիտեմ ձեզ մոտ ոնց, բայց մեզ մոտ խոշոր համայնքների աշխատակազմի պատադիր ստորաբաժանումներից մեկը հանդիսանում ա իրավաբանական բաժինը, որտեղ իրավաբանների թիմ ա աշխատում, ու պարտականությունն ա դատարանում ներկայացնել համայնքի շահերը։

քաղաքացիական հասարակություն կազմող էլեմոնտները (արհմիություններ, կամավոր խմբեր, սոցիալական և հասարակական կազմակերպություններ և այլն) հանդիսանում են իշխանության ու հասարակության կապը, որը անընդհատ պիտի գործի… առանց սրանց, ինչքան էլ ազգընտիր իշխանություններ ունենանք վերածվելու է դիկտատուրայի, իշխանությունը պարզապես անհաղորդ է մնում… 5 տարին մեկ ընտրություններին մասնակցելը չի նշանակում որ քաղաքացին մասնակցում է երկրի կառավարմանն ու օրենքի ձևավորմանը…

քո ասած քաղհասարակության էլեմենտները հանդիսանում են հասարակություն-իշխանությունների ալտերնատիվ կապ, ոչ թե դրանք միակն են։ Սրանց հարաբերությունները իշխանությունների հետ լրիվ այլ իրավական հարթության վրա են, քան հասարակ քաղաքացիներինը։ Շատ պարզ օրինակ. հարյուր հատ ՀԿ կարող ա իրան ճղի գլխներից մեծ ծրագրեր ներկայացնի, ելույթներ-չգիտեմ էլ ինչեր, բայց սրանց իշխանությունները կարողա սկի չընդունեն էլ, ու ունեն դրա իրավունքը։ Իսկ սրան հակառակ, ամենահասարակ քաղաքացին կարող ա գա համայնքապետարան, ու ասի՝ շենքիս կոյուղին խցնավել ա, արագ եկեք մաքրեք։ Ու համապատասխան ծառայությունը պիտի վազելով գնա էդ մարդու շենքի կոյուղին մաքրելու։ Զգում ես չէ իրավահարաբերությունների մակարդակների տարբերությունը։

Ճիշտ հասկացի ասածս, ես որևէ կերպ չեմ նսեմացնում ՀԿ սեկտորի դերը, բայց դրա աստվածացումն էլ կատեգորիկ կերպով չեմ ընդունում։ ՀԿ սեկտորը չի կարող միանձնյա համարվել հասարակության շարժիչ ուժ։

…իսկ ուժային կառույցներին որքան քիչ խառնեն այնքան լավ…

Ուժային կառույցները խառնվում են էնտեղ, որտեղ պետք ա։ Դու կյանքում չես տեսնի, որ բանակը խառնվի «ազատություն դելֆիններին» հասարակական նախաձեռնության ակցիաներին։

մի հատ Ոստիկանապետ (անունը չեմ հիշում) մի շատ լավ բան ասաց "երբ անվտանգությունը դառնում է ազատությունից ու իրավունքից ավելի առաջնային, երկիրը վերածվում է դիկտատուրայի"

Վատ բան չի ասել, բայց պետք չի մոռանալ, որ անվտանգությունն էլ ա համարվում մարդու իրավունքներից մեկը, ու պետք չի դասակարգում մտցնել իրավունքների մեջ։ Բոլոր իրավունքներն էլ միևնույն ուժը պիտի ունենան։

[Տրիբուն]

Մուֆթա կոլեկտիվ մի բլթցրեք Հայաստանում օրենսդրական դաշտի ու հավասարակշռության մեխանիզմների խնդիր չկա: Սահմանդարությունը բավականին լավն ա, օրենքներն էլ ահագին լավն են, որոշ մանր մունր թերություններով, որոնք մանրից կարելի ա ուղղել: ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի նման երկրներում հազարավոր լրացումներ ու փոփոխություններ են անում օրենքներում ու սահմանադրության մեջ` իրավիճակից ու դեպքերի զարգացումից կախված:

Հայաստանի պրոբլեմը էն ա, որ էտ օրենքները իշխանական ղզլբաշները անխնա բռնաբարում են, իսկ մինչև հիմա եղած ընդդիմություններն էլ առիթ-անառիթ հաճույքով պառկում են բռնաբարողներ տակ - մեկը` կոալիցիայով, երկրորդը` փողով, երրորդը` երկխոսությամբ: Հայաստանում կեղտոտ սերնդի խնդիր կա, սերունդ, որը մինչև հիմա իրա վրա վայրի, կոռումպացված, մաֆիոզ ու անլվա ռուսների ու կոմունիզմի ազդեցությունն ա կրում, ու էտ սերունդն ա էսօր համ իշխանություն, համ էլ ընդդիմություն: Մինչև սրանք սաղ կոլեկտիվ չսատկեն, Հայաստանում բան չի դզվելու:

[Տրիբուն]

Գնել ջան, անկեղծ շնորհակալ եմ, որ գրառումս «հիմնականում գովերգել» ես, սակայն հիշեցնում եմ նորից, որ իմ ամբողջ ասածն էլ էն ա, որ դու իմ գրառումից կտրել ես այն հատվածը, որն իմ գրառման մեխը չէր ու դրա իբր սնանկությունը ցույց տալով, անկախ քո ձևակերպումներից փորձել ես «բացասական լույսի տակ» ներկայացնել իմ ողջ գրառումը: Ես բազմիցս հորդորեցի անդրադառնալ սխեմային, այն բուն ասելիքին, որն իմ գրառման մեխն էր, դու շարունակեցիր նույն ոգով: Ինչևէ, սա է ողջ պատմությունն ու ողջ խոսակցությունն էլ թեմայում պահպանված է:

Այո, կոնտեքստից կտրել եմ այդ հատվածը, Չուկ ջան, ու ճիշտ եմ արել, քանի որ հենց այդ հատվածն է գլխավոր մոլորության պատճառը, ու քանի որ հենց այդ հատվածի պատճառով է, որ ամեն ինչ վատ է:

Բանը հենց նրանում է, որ ՀԱԿ-ը իր բոլոր անիմաստ ու աննպատակ քայլերը, այդ թվում անիմաստ ու անարդյունք երկխոսությունը, հիմնավորում է նրանով, որ «դրանք լիովին համաձայնեցված են ժողովրդի հետ, ու հենց դա է բխում ժողովրդի շահերից»: Իսկ գոնե ես, բացարձակապես համոզված եմ, որ ՀԱԿ-ի, գոնե մարտից սկսված բոլոր գործողությունները, բացարձակապես հաշվի չեն առել ոչ ժողովրդի, ոչ էլ նույնիսկ իր համակիրների ու անդամների ցանկությունները: Ու էտ խաբեությամբ, որ իբր հաշվի առնվել «ժողովրդի կարծիքը», ՀԱԿ-ը սաղիս տարել ա երկխոսության, որը ավարտվել ա ոչինչով, չնայած դեռ մարտ-ապրիլին գրեթե բոլորը, բացի Լևոնից ու Լևոնի մի քանի ֆանատներից, ասում էին, որ երկխոսությունը ոչինչի չի բերելու:

Բայց ՀԱԿ-ը, ամեն անգամ կրկնելով, որ ինքը հաշվի առանում ժողովրդի կարծիքը, ըստ էության, իր սեփական սխալների ու մորթապաշտության պատասխանատվությունը դնում ա ժողովրդի վրա: Այ դրա համար էլ, ես ու իմ նմանները փաթեթավորել ենք ՀԱԿ-ին, ու բաց աում ենք - ՀԱԿ-ը, որպես «միակ ընդդիմություն» իմ, իմ նման հազարավորների, որոնք նույնպես ժողովուրդ են, կարծիքը ու ցանկությունները հաշվի չի առնում, ու քանի որ չկա այլ լուրջ ընդդիմադիր ուժ, իսկ մենք էլ ոչ մի այլընտրանք չենք առաջարկում, ինչպես արդեն դու ես նշել, ապա մեզ մնում է, սահմանադրությամբ մեզ օժտված իրավունքով, գնալ հերթական ընտրություններին, որոնք մեզ բարեհաջող կերպով ՀԱԿ-ը հասցրեց իրա ղարաբաղյան ստռաշիլկով ու երկխոսությամբ, ու ձայնը տալ, կամ չտալ լավ կամ վատ ծրագիր ներկայացնող քաղաքական ուժին:

Իսկ ինչպես գիտես, սահմանադրական պայքարի գլխավոր ջատագովը հենց ՀԱԿ-ն էր, այսինքն, մենք չենք շեղվել ՀԱԿ-ի առաջնորդած պայքարի ոգուց, ու ընդհամենրը իրացնում ենք մեր սահմանադրական իրավունքը…

[h_jak]

Մուֆթա կոլեկտիվ մի բլթցրեք Հայաստանում օրենսդրական դաշտի ու հավասարակշռության մեխանիզմների խնդիր չկա: Սահմանդարությունը բավականին լավն ա, օրենքներն էլ ահագին լավն են, որոշ մանր մունր թերություններով, որոնք մանրից կարելի ա ուղղել: ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի նման երկրներում հազարավոր լրացումներ ու փոփոխություններ են անում օրենքներում ու սահմանադրության մեջ` իրավիճակից ու դեպքերի զարգացումից կախված:

Հայաստանի պրոբլեմը էն ա, որ էտ օրենքները իշխանական ղզլբաշները անխնա բռնաբարում են, իսկ մինչև հիմա եղած ընդդիմություններն էլ առիթ-անառիթ հաճույքով պառկում են բռնաբարողներ տակ - մեկը` կոալիցիայով, երկրորդը` փողով, երրորդը` երկխոսությամբ: Հայաստանում կեղտոտ սերնդի խնդիր կա, սերունդ, որը մինչև հիմա իրա վրա վայրի, կոռումպացված, մաֆիոզ ու անլվա ռուսների ու կոմունիզմի ազդեցությունն ա կրում, ու էտ սերունդն ա էսօր համ իշխանություն, համ էլ ընդդիմություն: Մինչև սրանք սաղ կոլեկտիվ չսատկեն, Հայաստանում բան չի դզվելու:

Համաձայն եմ , որ Հայաստանում օրենքը լավ էլ գործումա ու բոլորի համար, թերությունները մանր մունր չեն , կան շատ մեծ թերություններ բայց դա կուղղվի հաստատ, հարցը էնա որ մարդիք չեն հավատում օրենքին ու չեն փորձում իրենց շահերը պաշտպանել, փոխանակ գնան իրենց խանութը օրինականացնեն, պայմանագիր կնքեն որ առխային աշխատեն, սպասում էն թե երբ էն գալու բուդկեն հանեն ու գնում էն հրապարակում բողոքի ակցիա անում թե խի հանեցին. Ես նամնօրինակ բան ինձ չզիճող համարող վարորդներին եմ ասում. - Դու ալարում էս մարգատելդ միացնես ես պիտի տոռմուզ տամ քեզ զիջեմ?

Ասածս ինչա պայքարենք օրենքով և որենքի սահմաններում.