Մենք, որպես ավելի հին պետություն: Լավ ա հնչում, բայց իրականության հետ, ցավոք սրտի, ոչ մի առնչություն չունի:
Վարզոր ջան, պետության ժամանակակից իմաստով, մենք երբեք պետականություն չենք ունեցել: Լիոնի կայսրություններով, ու մի քանի թագավորով շատ մի տարվի: Դրանց պետություն համարելը, ու դրանց լինել չլինելով 21-րդ դարում դատողություններ անելը մոլորություն է:
Ժամանակակից իմաստով պետությունները սկսել են ձևավորվել 19-րդ դարի սկզբներին, իսկը այն ժամանակ, երբ մենք մի կողմից թուրքին հարկ էինք տալիս, մյուս կողմից էլ ռուսների ոտքն էինք օրհնում: Էն ռուսների, որոնք արդեն հազար տարվա գրեթե անընհատ «պետականության» պատմություն ունեն, բայց էսօր պետություն չունեն: Ստավեց աբսուրդ, բայց տենց էլ կա:
Ֆրանսիան ու ասենք Գերմանիան, ու նույնիսկ ասենք Ավստրալիան կամ Նոր Զելանդիան, մեզանից նոր չեն, մեզանից հին են, էն իմաստով, որ էսօրվա դրությամբ, նրանք արդեն նվազագույնը երկու հարյուր տարվա ժամանակակից պետություն կառուցելու էվոլյուցիա են անցել, իսկ մենք էտ ընթացքում Խաչատուր Աբովյան էինք կարդում:
Ավելին, նույն Ֆրանսիայի այսօրվա պետական-հասարակական հարաբերությունների հիմքում ընկած են հռոմեական իրավունքի սկզբունքները, երկուս ու կես հազար տարվա պատմությամբ՝ համեմված կաթոլիկության սկզբում ռեպրեսիվ, իսկ հետո պրոգրեսիվ նվաճողական քաղաքականությամբ: Իսկ մեր, կամ նույն ռուսների պետական-հասարակական հարաբերությունների հիմքում ընկած ա բյուզանդական-ուղղափառ տիպի բյուրոկրատական ծանր ապարատը՝ համեմված մոնղոլ-սելջուկյան թալան-կթոցիով:
Այնպես որ, շատ հեռուները գնալ ու տարբեր դժբախտությունների, սպնաված ու դավաճանված մի քանի թագավորի, իրար միս ուտող չորս իշխանի, եզո ջան երգող դժբախտ ռամիկի մեջ փնտրել պետք չի: Կան ռեալ օբյեկտիվ պատճառներ, թե ինչի ենք մենք էս օրի: Ու կան ռեալ ու կոնկրետ ճանապարհներ, թե ոնց ա պետք դուրս գալ էս օրից: Իսկ մեկը ես, գնալով համոզվում եմ, որ մեր համար պատմության ու ազգային նկարագրի վրա իբր կառուցվելիք պետությունը, ոչ մի ապագա չի ունենալու, քանի որ ըստ էության միշտ լինելու ա բյուզանդա-ռուսականա-ուղղափառ-բյուրոկրատական-մոնղոլա-թալանա-կոռումպացված տիպի: Մեզ երևի պետք ա լուրջ մշակութային խզում մեր անցյալի հետ: Կեցցե՛ն մեր պապերը, ղուրբան իրանց գերեզմըններին, բայց հերիք ա:
Վիշապ-ի խոսքերից
Բայց... պրինցիպի... ի՞նչն է սխալ ասել, մեր սաղ պատմությունը հիմարություններ են՝ իրար քցոցի, դավաճանություններ, պառակտումներ, օտարների հետևը մտնել... պետականության կորուստները իսկ ինչ են, եթե ոչ հիմարության արդյունք, մեր պատմության մեջ քանի՞ հայ թագավորի են խաբել գլուխները կերել՝ ասորիները, բյուզանդացիք, պարսիկները... մեր պամությունը որ կարդում ես, ոչ էն է խնդաս, ոչ լաս...)
Լոխ մունք ենք, մնացածը` լոխ են...
Մեջբերել
) ու ՀՀԿ գործադիր մարմնի նիստերից հետո ինչքան ասուլիս ա տրվում ամեն անգամ տարբեր կողմերից ու ոնց են մարդիկ բացեիբաց հայտարարում, թե ինչ որոշումներ են ընդունվել ու ինչպես:
Էջանիշներ