ժողովրդի կազմակերպման հարցում իշխանությունները կարող են նպաստել կամ խոչնդոտել, բայց ոչ կազմակերպել… հասարակությունը կազմակերպվում է ըստ շահերի, հետաքրքրությունների, մասնագիտության, տարիքի ու շատ այլ ֆակտորների, կամ դրանց համադրության…davidus-ի խոսքերից
Իմ կարծիքով ասել, թե օրինակ այսօրվա սահմանադրությունով կարելի է ավտորիտարիզմից ազատվել, կամ ամենավատ օրենքները կարելի է կիարառել և լավ արդյունքներ ստանալ, իրավական ու քաղաքական տեսակետից կատարյալ անգրագիտություն է: Ոչ մեկի վիրավորել չեմ ցանկանում: Ինքս իրավագետ կամ քաղաքագետ չեմ, ու դասական դիլետանտ եմ այս ասպարեզում, բայց տարրական տրամաբանությունը ինձ հուշում է, որ օրենքի «ճիշտ» լինելը ստորադասելը օրենքի կիրառման պրակիկային նշանակում է պղծել իրավագիտությունը: Օրենքի կիրառման մեխանիզմներն էլ են կարգավորվում օրենքով:
Ասել թե օրենքի լավ ու վատ լինելը այդքան կարևոր չէ, ինչքան օրենքին հետևելն ու այն պահպանելը նշանակում է հիմնվել անհատների մարդկայնության, արդարամտության, բարության, ու նման այլ պայծառ հատկանիշների վրա: Այդ պարագայում օրենքի կարիքը ընդհանրապես կարելի է վիճարկել: Օրենքը հենց նրա համար է, որպեսզի հնարավորինս բացառվի մարդկային ֆակտորի ազդեցությունը հասարակության կազմակերպման, կառավարման ու զարգացման ձևերի վրա, այսինքն կյանքը քաոսից բերվի կառավարելի, վերահսկելի, կանխատեսելի վիճակի: Իսկ վատ օրենքը մեկը կարող է չխախտել, մյուսը քիչ խախտել, էն մեկը միշտ խախտել, որովհետև վատ օրենքը արդյունավետ կերպով չի կարողանում բացառել խախտման հնարավորությունները: Չգիտեմ, հասկանալի եմ ասում, թե չէ: Իսկ էն քաղաքական ուժերը, որոնք էսօրվա դրությամբ ասում են, որ ահա մենք կգանք ու էս սահմանադրության ու էս օրենքների պայմաններում լավ կաշխատենք ու չենք գռփի, մեզ համակարգային փոփոխություններ պետք չեն, ապա՝
ա. անգաղափար մեռնում են,
բ. զբաղվում են դեմագոգիայով,
դ. նպատակները հենց գռփելն է:
Հ.Գ. Օտար երկրում (կախված երկրից) մենք դառնում ենք օրինավոր, որովհետև օրինախախտ լինել պարզապես չենք կարող: Էդ օտար երկրի օրենքներն ու սահմանադրությունը համեմատեք այն օտար երկրի օրենքների ու սահմանադրության հետ, որտեղ մասնավորապես մենք լկտիանում ենք ու մեզ լիքը բաներ ենք թույլ տալիս:
Si vis pacem, para bellum
Քունդ չի տանում, ինքդ քեզ հեքիաթներ պատմիր արդար ու բարի հասարակության մասին, որտեղ ակտիվ քաղաքացիները վերահսկում են իշխանություններին:
Si vis pacem, para bellum
քունս չի տանում ինչի՞ պատմեմ ապեր,… իրականությանն ինչ ա եղե՞լ որ… արդար չէ ակտիվ…Քունդ չի տանում, ինքդ քեզ հեքիաթներ պատմիր արդար ու բարի հասարակության մասին, որտեղ ակտիվ քաղաքացիները վերահսկում են իշխանություններին:
Քունդ չի տանում, արի մի ամիս օպերայի հայաթում միծինգ արա ապեր: Կարող ա ակտիվ հասարակություն հավաքվի շուրջդ: Ոնց տեսնում եմ կողի թեմայի վիդեոներում, ձախողակ, բայց ակտիվ «արդարամիտները» աղաղակում են, այդպես էլ մարդ չի հավաքվում: Մեր հասարակությունը նման է, որ չի ուզում նման թշվառները գան ու գոյություն ունեցող օրենքները փորձեն կիրառել, մասնավորապես ես վստահ եմ, որ չեն կարող:
Si vis pacem, para bellum
Վիշ, Դավը ճիշտ ա ասում… ոչ ոք օրենքի լավ լինելու անհրաժեշտությունը չի ժխտում, բայց համատարած ապօրինություններն ու կաշառակերությունը կապել օրենքների վատ լինելու հետ, սխալ է… օրենքը միշտ էլ անկատար է լինելու ինչ էլ որ անես, ինչ էլ լինի օրենքը մի բաց կամ անկատարություն կունենա քանի որ հասարակությունը դինամիկ է… միայն օրենքի կիրառման դեպքում այն կարող է հղկվել, մշակվել ու բարելավվեր… եթե օրենքը չի կիրառվում, ի՞նչ տարբերություն լավն է այն թե վատը…Իմ կարծիքով ասել, թե օրինակ այսօրվա սահմանադրությունով կարելի է ավտորիտարիզմից ազատվել, կամ ամենավատ օրենքները կարելի է կիարառել և լավ արդյունքներ ստանալ, իրավական ու քաղաքական տեսակետից կատարյալ անգրագիտություն է: Ոչ մեկի վիրավորել չեմ ցանկանում: Ինքս իրավագետ կամ քաղաքագետ չեմ, ու դասական դիլետանտ եմ այս ասպարեզում, բայց տարրական տրամաբանությունը ինձ հուշում է, որ օրենքի «ճիշտ» լինելը ստորադասելը օրենքի կիրառման պրակիկային նշանակում է պղծել իրավագիտությունը
Ասել թե օրենքի լավ ու վատ լինելը այդքան կարևոր չէ, ինչքան օրենքին հետևելն ու այն պահպանելը նշանակում է հիմնվել անհատների մարդկայնության, արդարամտության, բարության, ու նման այլ պայծառ հատկանիշների վրա: Այդ պարագայում օրենքի կարիքը ընդհանրապես կարելի է վիճարկել: Օրենքը հենց նրա համար է, որպեսզի հնարավորինս բացառվի մարդկային ֆակտորի ազդեցությունը հասարակության կազմակերպման, կառավարման ու զարգացման ձևերի վրա, այսինքն կյանքը քաոսից բերվի կառավարելի, վերահսկելի, կանխատեսելի վիճակի: Իսկ վատ օրենքը մեկը կարող է չխախտել, մյուսը քիչ խախտել, էն մեկը միշտ խախտել, որովհետև վատ օրենքը արդյունավետ կերպով չի կարողանում բացառել խախտման հնարավորությունները: Չգիտեմ, հասկանալի եմ ասում, թե չէ: Իսկ էն քաղաքական ուժերը, որոնք էսօրվա դրությամբ ասում են, որ ահա մենք կգանք ու էս սահմանադրության ու էս օրենքների պայմաններում լավ կաշխատենք ու չենք գռփի, մեզ համակարգային փոփոխություններ պետք չեն, ապա՝
ա. անգաղափար մեռնում են,
բ. զբաղվում են դեմագոգիայով,
դ. նպատակները հենց գռփելն է:
Հ.Գ. Օտար երկրում (կախված երկրից) մենք դառնում ենք օրինավոր, որովհետև օրինախախտ լինել պարզապես չենք կարող: Էդ օտար երկրի օրենքներն ու սահմանադրությունը համեմատեք այն օտար երկրի օրենքների ու սահմանադրության հետ, որտեղ մասնավորապես մենք լկտիանում ենք ու մեզ լիքը բաներ ենք թույլ տալիս:
քո կարծիքով կաշառակերությունն ու կոռումպացված համակարգը Հայաստանում էն քո գրած օրենքի պատճառով է՞… թե՞ երթևեկության (կամ որ ավելի շատ ա դուրդ կգալիս ասեմ "ճանապարհատրանսպորտային") կանոններն են մեղավոր որ ճանապարհը ով ոնց ուզում անցնում է… թե՞ ընտրական օրենսգիրքն է խայտառակ ընտրությունների պատճառը… 91-ին էդ օրենսգիքն ավելի վատը չէր, ոչ էլ մերձբալթյան երկրներն ավելի լավ ընտրական օրենսգիրք ունեին…
հ.գ. ուզում ես Իրանի սահմանադրությունը համեմատենք ԱՄՆ-ի հե՞տ… իմիջայլոց օրինապահ ենք դառնում մի երկեու սերունդ հետո
… ապեր, ակտիվություն չի լինի, Սերոժը կմնա… ո՞վ ա տուժելու… կողի թեմայի մարդի՞կ… կմանան սրանք գոյություն ունեցող օրենքներով… ոնց որ տեսնում եմ սա ք(ձ)եզ լլրիվ ձեռ ա տալիս…
Chuk (20.10.2011)
Մեր Վիշապ ախպերը ճիշտ ա ասում: Սաղ օրենքն ա մեղավոր... ես դրա՛ մերը: Փոխենք օրենքը, լավ կլինի:
Թե չէ, ախպեր, ասենք որ ընտրությունների ժամանակ լցոնումներ էին անում, մարդկանց ծեծում էին, ահաբեկում էին, ախպեր, հո չես կարծում, օրենք էին խախտում: Չէ, մեր օրենքը էդ թույլատրում էր, ես էդ օրենքի մերը: Ու վափշե, որ ուզում եք իմանաք, անարդար մարդ էս երկրում չկա, էդ մեր օրենքն ա իրանց էդ հնարավորությունը տալիս, ես էդ օրենքի տիրու-տիրու-տիրու մերը
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Varzor (22.10.2011)
Իսկ հետաքրքիր է, ինչի՞ հետ ես կապում: Համատարած տականքներ են չէ՞ շուրջ բոլորը, որ համատարած օրենքներ են խախտում: Թե՞ Սերժ Սարգսյանը պիտի ամեն օր հետևի, որ ոստիկանները հետևեն, որ մարդիկ ճանապարհը միայն հետիոտնային անցումով անցնեն:
Դու որ ասում ես կոռումպացված համակարգ, ի՞նչ ես հասկանում: Ինձ թվում է, հասկանում ես այօրվա իշխանություններում գտնվող բոլոր անձանց: Ու կարելի է կարծել, որ եթե Լևոնը, Նիկոլը, ու մյուսները գան իշխանության, ապա համակարգը «կմաքրվի» ըստ քեզ: 91-ին ռեժիմ չկար ու ընտրություններն էլ վերջին հաշվով ձևականություն էին, մարդիկ ընտրեցին ըստ սիմպատիայի, իսկ ըստ սիմպատիայի՝ ամենալավ միկրոֆոն բռնողը, լակոնիկ շարժումներ անողը, ամենաշատ լեզուներ իմացողն ու ամենաճոռոմ բառեր օգտագործողը Լևոնն էր:քո կարծիքով կաշառակերությունն ու կոռումպացված համակարգը Հայաստանում էն քո գրած օրենքի պատճառով է՞… թե՞ երթևեկության (կամ որ ավելի շատ ա դուրդ կգալիս ասեմ "ճանապարհատրանսպորտային") կանոններն են մեղավոր որ ճանապարհը ով ոնց ուզում անցնում է… թե՞ ընտրական օրենսգիրքն է խայտառակ ընտրությունների պատճառը… 91-ին էդ օրենսգիքն ավելի վատը չէր, ոչ էլ մերձբալթյան երկրներն ավելի լավ ընտրական օրենսգիրք ունեին…
Օրենքը ապեր, հրահանգի պես մի բան է: Ու ինչպես վատ հրահանգը, կամ վատ հրամանը ոչ մի լավ բանի չի բերում, այդպես էլ օրենքն է: Պարզապես ոմանք ինչքան հասկանում եմ, օրենք ասելիս արդեն դրական բան են հասկանում, ասենք՝ կարգուկանոն, դեմոկրատիա, արդարություն... Մեֆ իսկ օրենքը կարո՞ղ է անարդար լինել, ի՞նչ ես կարծում: Թե՞ բոլոր օրենքները արդար են: Անարդար օրենքը պահպանե՞լն է լավ, թե՞ արդար օրենքը խախտելը:
Si vis pacem, para bellum
Չէ ապեր, փոխենք անձանց, և տեղը դնենք պուպուշների, որոնք չեն ծեծում ու չեն ահաբեկում: Ասենք Լևոնին:Մեր Վիշապ ախպերը ճիշտ ա ասում: Սաղ օրենքն ա մեղավոր... ես դրա՛ մերը: Փոխենք օրենքը, լավ կլինի:
Թե չէ, ախպեր, ասենք որ ընտրությունների ժամանակ լցոնումներ էին անում, մարդկանց ծեծում էին, ահաբեկում էին, ախպեր, հո չես կարծում, օրենք էին խախտում: Չէ, մեր օրենքը էդ թույլատրում էր, ես էդ օրենքի մերը: Ու վափշե, որ ուզում եք իմանաք, անարդար մարդ էս երկրում չկա, էդ մեր օրենքն ա իրանց էդ հնարավորությունը տալիս, ես էդ օրենքի տիրու-տիրու-տիրու մերը
Si vis pacem, para bellum
Varzor (22.10.2011)
Այ ապրես, մեր ախպեր, որ 96 թիվը հիշեցրիր: Չեմ գնահատում, երբվա օրենքն էր ավելի լավը (լավ ասելով հիմնականում հասկանում եմ հնարավորինս շատ դեպքեր ու նրբություններ հաշվի առնելը), բայց վստահ պնդում եմ, մեր ախպեր, որ եթե 96 թ.-ին օրենքը խստագույնս կիրառվեր, եթե չլինեին այդ օրենքի ոտնահարման դեպքերը, ուզում ա հիմիկվա օրենքից տաս անգամ ավելի վատ օրենք լիներ, դու մեկ ա, հիմա էդ օրինակը բերելու կարիք չէիր ունենա:Չէ ապեր, փոխենք անձանց, և տեղը դնենք պուպուշների, որոնք չեն ծեծում ու չեն ահաբեկում: Ասենք Լևոնին:
Իսկ եթե անկեղծ, ապա դեռևս մի տեսակ չեմ ուզում հավատամ, որ դու քո գրառումները լուրջ ես անում: Անկեղծ հույս ունեմ, որ էդ մտքերդ ընդամենը «ներվեր ուտելու» համար են ու դու տենց բաներ չես մտածում
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Varzor (22.10.2011)
Ճիշտն ասած, ես նույնը ձեր մասին եմ մտածումԱյ ապրես, մեր ախպեր, որ 96 թիվը հիշեցրիր: Չեմ գնահատում, երբվա օրենքն էր ավելի լավը (լավ ասելով հիմնականում հասկանում եմ հնարավորինս շատ դեպքեր ու նրբություններ հաշվի առնելը), բայց վստահ պնդում եմ, մեր ախպեր, որ եթե 96 թ.-ին օրենքը խստագույնս կիրառվեր, եթե չլինեին այդ օրենքի ոտնահարման դեպքերը, ուզում ա հիմիկվա օրենքից տաս անգամ ավելի վատ օրենք լիներ, դու մեկ ա, հիմա էդ օրինակը բերելու կարիք չէիր ունենա:
Իսկ եթե անկեղծ, ապա դեռևս մի տեսակ չեմ ուզում հավատամ, որ դու քո գրառումները լուրջ ես անում: Անկեղծ հույս ունեմ, որ էդ մտքերդ ընդամենը «ներվեր ուտելու» համար են ու դու տենց բաներ չես մտածում
Ապեր, իսկ դու փորձու՞մ ես ինքդ քեզ հարց տալ, թե ու՞մ է պետք օրենքի կիրառելը և ինչի՞ համար: Էն էլ խստագույն: Չլինի՞ դժոխքում հայտվելուց պիտի վախենան չկիրառողները, թե՞ խղճի խայթից կմեռնեն: Հլը լավ մտածի, կարող ա՞ շահերի խնդիր կա: Իսկ եթե շահերի խնդիր կա, ապա ինչի՞ պատճառով են շահերը այնպես ոչ բալանսավորված, որ մեկին նույն օրենքը ձեռք է տալիս կիրառելը իսկ մյուսին՝ ճիշտ հակառակը:
Si vis pacem, para bellum
Վիշ ջան, գնացինք «փիլիսոփայություն»:Ճիշտն ասած, ես նույնը ձեր մասին եմ մտածում
Ապեր, իսկ դու փորձու՞մ ես ինքդ քեզ հարց տալ, թե ու՞մ է պետք օրենքի կիրառելը և ինչի՞ համար: Էն էլ խստագույն: Չլինի՞ դժոխքում հայտվելուց պիտի վախենան չկիրառողները, թե՞ խղճի խայթից կմեռնեն: Հլը լավ մտածի, կարող ա՞ շահերի խնդիր կա: Իսկ եթե շահերի խնդիր կա, ապա ինչի՞ պատճառով են շահերը այնպես ոչ բալանսավորված, որ մեկին նույն օրենքը ձեռք է տալիս կիրառելը իսկ մյուսին՝ ճիշտ հակառակը:
Ապեր, արի սենց սիտուացիա պատկերացնենք: Մի առու, չորս տուն, ամեն տանը մի ընտանիք ու մի պտղատու այգի: Առուն բարակ ա: Բայց բոլորը պետք է իրենց այգին ջրեն: Լուծումը գտնվում ա: Նստում ու պայմանավորվում են, որ օրը մեկն ա այգին ջրելու: Ամեն ինչ լավ ա, բայց մի օր առաջին տան տերը տանը փորձեր ա անում ու հանկարծ հրազեն ա հայտնաբերում: Վայ քո արա... դրանով կարա կրակի, մարդ սպանի: Ու առուն թեքում ա իրա այգուն՝ հարևաններին էլ ասում ա. ֆսյո, ախպեր, ես զենք ունեմ, մեկդ շշկռվավ, սպանելու եմ: Օրե՞նքն էր վատը, թե՞ ուղղակի մեկը անազնիվ ձև գտավ էդ օրենքի վրա վերին բարձունքից թքած ունենալու: Հուշեմ. աներկբա երկրորդ տարբերակն ա: Էն երեք տների տերերն ինչ են անելու.. տարբերակները շատ են... տները թողնել ու ուրիշ տեղ գնալ ապրելուց մինչև իրենք էլ զենք ճարել փորձելն ու նույնն անելն, կամ, որ ամենալավն ա, երեքով իրար գլուխ հավաքվել, համախմբվել, զենքի դեմ հակազենք գտնելով օրենքը խախտողին կամ չեզոքացնելը կամ պարտադրելը, որ էլ չխախտի օրենքը, որտև ճիշտ ա, ամեն մեկն էլ կարող ա գայթակղություն ունենա մենակ տնօրինել առվին, բայց եթե մի պահ գիտակցես, թե էդ ինչքան վատ հետևանքներ կարող ա ունենալ՝ Քադաֆիի նման մի օր սատկացվելուց մինչև հարևանիդ քեզնից ուժեղանալը, կամ աղջկադ կողքի ծառի տակ մենակ բռնացնելն ու բռնաբարելը ու էլի եսիմ ինչեր: Չշարունակե՞մ, չէ՞, երևի արդեն հասկացար, թե ինչքան կարևոր է, որ անգամ փոքրիկ կանոններին հետևեն:
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Շատ հուզիչ պատմություն էր... եթե հավատանք նման պատմություններ պատմողներին, ապա Ռոբը հիմա պիտի ՀԱԱԳԱյում դատված լիներ, Սերժն էլ լքած լիներ երկիրը
Իսկ դու էլի ազնվություն, արդարություն, բարություն խառնում ես քաղաքական ու իրավական կատեգորիաների հետ:
Si vis pacem, para bellum
…կապում եմ, հարմարվողականության ու անօրինության նկատմամդ հասարակական հադուրժողականության հետ…
կոռումպացված համակարգը դա այն համակարգն է որն առանց կաշառակերության չի կարող գոյություն ունենալ, այսինքն եթե կաշառակերությունը վերացվի այդ համակարգը կդադարի գոյություն ունենալ… յուրաքանչյուր կաշառք հասնում է մինչև նախագահը և նրանց հարստացման աղբյուրը կաշառքն ու թալանն է… դրա համար իմ համար դժվար է հավատալ որ որոշ օղակներից բարձր ազնիվ մարդ կարող է լինել եթե այդ մարդը չի հրաժարվում իր պաշտոնից…Դու որ ասում ես կոռումպացված համակարգ, ի՞նչ ես հասկանում: Ինձ թվում է, հասկանում ես այօրվա իշխանություններում գտնվող բոլոր անձանց: Ու կարելի է կարծել, որ եթե Լևոնը, Նիկոլը, ու մյուսները գան իշխանության, ապա համակարգը «կմաքրվի» ըստ քեզ: 91-ին ռեժիմ չկար ու ընտրություններն էլ վերջին հաշվով ձևականություն էին, մարդիկ ընտրեցին ըստ սիմպատիայի, իսկ ըստ սիմպատիայի՝ ամենալավ միկրոֆոն բռնողը, լակոնիկ շարժումներ անողը, ամենաշատ լեզուներ իմացողն ու ամենաճոռոմ բառեր օգտագործողը Լևոնն էր:
մարդկանց մի մասը, մգուցե մի զգալի մասը, միշտ էլ սիմպատիայով է քվեարկելու…
ապեր, դու օրենքը կիրառելուց հետո կարաս ասես որ այն վատն է OK՞… դու ասում ես որ խախտվում է ուրեմն վատն է, տենց բան չես կարող ասել, քո ասելով դուրս ա գալիս որ կաշառակերը մեղավոր չի օրենքն ա վատը… այ երբ որ կկիրառես ու դրա հետևանքները հակառակ էֆեկտ կտան էն ժամանակ ասա վատն են…Օրենքը ապեր, հրահանգի պես մի բան է: Ու ինչպես վատ հրահանգը, կամ վատ հրամանը ոչ մի լավ բանի չի բերում, այդպես էլ օրենքն է: Պարզապես ոմանք ինչքան հասկանում եմ, օրենք ասելիս արդեն դրական բան են հասկանում, ասենք՝ կարգուկանոն, դեմոկրատիա, արդարություն... Մեֆ իսկ օրենքը կարո՞ղ է անարդար լինել, ի՞նչ ես կարծում: Թե՞ բոլոր օրենքները արդար են: Անարդար օրենքը պահպանե՞լն է լավ, թե՞ արդար օրենքը խախտելը:
…ես կարծում եմ ու վերևն էլ գրել եմ որ օրենքը կարող է լինել անկատար ու կարող եմ ավելացնել նաև անարդար… կան ակընհայտ անարդար օրենքներ որոնք չարժե նույնիսկ կիրառել (քարկոծման պատժի իրականացում Իրանում) որպեսզի հետո չեննթարկվել ու վիճարկել… անարդարության աստիճաններ կան քարկոծումն ու քո պնդմամբ կաշառակերության մասին օրենքը. մեկը պետք չի կիրառել որ իմանաս վատն ու անարդար է, մյուսը թերըս արժե կիրառել որպեսզի բացերը մեջտեղ գան…
Վերջին խմբագրող՝ Mephistopheles: 20.10.2011, 23:08:
Այս պահին թեմայում են 3 հոգի. (0 անդամ և 3 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ