Քաղաքական քննարկումներ՝ թեմայից դուրս

[Chuk]

Իսկ ինչու՞ է ՀԱԿ–ը սևեռվել հենց այս պատճառի վրա, եթե սա միակը չի։

ՀԱԿ-ը չի սևեռվել միայն սրա վրա:

[Վիշապ]

ՀԱԿ-ը չի սևեռվել միայն սրա վրա:

Բայց կարծես թե հիմնական շեշտը սրա վրա է դրված, Չուկ։ Վկան Լևոնի ելույթները, նախաձեռնողական փուլերում քաղաքական «հուժկու» դադարները, ծավալուն հոգեցունց հոդվածները տարբեր լևոնամետ անձնավորությունների կողմից... Ղարաբաղյան հարցը ավելի շատ պիտի Ադրբեջանին անհանգսատացներ, քանի որ վերջինս է կորուստներ ունեցել, բայց մենք ավելի շատ ենք մեզ ճղում ու դրանով բազմաթիվ առիթներ ենք տալիս հարևաններին ավելի շատ ոգևորվելու ու ավելի լկտիանալու։ Սա ի՞նչ է, տկարությու՞ն, տհասությու՞ն, թե՞ ի դեմս թուրքերի ու ադրբեջանցիների մենք դեռ հարցերը չլուծած արդեն բարեսիրտ բարեկամների ենք տեսնում, թե՞ դավադիր քաղաքականություն է իբր Սերժի դիրքերը թուլացնելու ու ձեռից իշխանությունը խլելու համար, որի արդյունքում Սերժը ստիպված քիրվայականից վերածվել է ծայրահեղ ազգայնականի։ Իմ կարծիքով՝ բոլորը միասին։ Մի բառով ասած՝ տուֆտայություն։

[Chuk]

Բայց կարծես թե հիմնական շեշտը սրա վրա է դրված, Չուկ։ Վկան Լևոնի ելույթները, նախաձեռնողական փուլերում քաղաքական «հուժկու» դադարները, ծավալուն հոգեցունց հոդվածները տարբեր լևոնամետ անձնավորությունների կողմից... Ղարաբաղյան հարցը ավելի շատ պիտի Ադրբեջանին անհանգսատացներ, քանի որ վերջինս է կորուստներ ունեցել, բայց մենք ավելի շատ ենք մեզ ճղում ու դրանով բազմաթիվ առիթներ ենք տալիս հարևաններին ավելի շատ ոգևորվելու ու ավելի լկտիանալու։ Սա ի՞նչ է, տկարությու՞ն, տհասությու՞ն, թե՞ ի դեմս թուրքերի ու ադրբեջանցիների մենք դեռ հարցերը չլուծած արդեն բարեսիրտ բարեկամների ենք տեսնում, թե՞ դավադիր քաղաքականություն է իբր Սերժի դիրքերը թուլացնելու ու ձեռից իշխանությունը խլելու համար, որի արդյունքում Սերժը ստիպված քիրվայականից վերածվել է ծայրահեղ ազգայնականի։ Իմ կարծիքով՝ բոլորը միասին։ Մի բառով ասած՝ տուֆտայություն։

Ընդամենը ՀԱԿ-ը, ի տարբերություն այլոց, գլուխը ջայլամի նման չի մտցնում ու ավազի տակ ու ասում, որ իբր ամեն ինչ նորմալ ա, որ ստատուս քվոն կպահենք, ամեն ինչ լավ կլինի ու սենց ուրիշ հեքիաթներ: Ուզած խելամիտ մարդ հիմա հասկանում ա, որ դա բլեֆ էր, ու մեր գլխին ծանրացած լրջագույն խնդիր:

Ընդամենը ՀԱԿ-ը ուզում ա, որ մարդիկ արթնանան ու մտածեն էս մասին, քանի դեռ ուշ չի, որովհետև
ա) մեր տնտեսություն չի ուժեղանում, դրան ուղիղ համեմատական չի ուժեղանում բանակը: Ավելի ճիշտ ուժեղանում ա, աճ կա, բայց էդ աճը համեմատական չի տարածաշրջանի մյուս պետությունների աճին, ու, մասնավորապես, մեր թշնամիների
բ) որովհետև ահագնացող արտագաղթը իրական վտանգ ա, ազգային անվտանգությանն ա սպառնում:

Կարելի ա շարունակել: Բայց կսահմանափակվեմ:
Սրանք լրջագույն հարցեր են, որոնցից ա կախված թե Ղարաբաղի, թե Հայաստանի ապագան: Ու ժամանակն ա էս հարցերը մեյդան հանելու, ժամանակն ա գլուխները ավազի տակից հանելու, որտև իրականում նույնիսկ ջայլամները տենց բան չեն անում, իսկ մեզնից շատերը անում են:

ՀԱԿ-ը ու ՀԱԿ-ին սատարող շատ գործիչներ ահազանգում են էս խնդրի մասին: Պետք ա կամք ունենալ ու լսել դրանք: Ոչ թե «որ Հակ-ն ա ասում, ուրեմ քխ ա» ոչ պրագմատիկ տարբերակով առաջ շարժվել: Կրկնում եմ. վտանգի առաջ ենք: Սա խուճապ չի, սա վախ չի: Սա ընդամենը հարց ա, որը պետք ա հանգիստ, առանց խառնվելու լուծել: Պետք ա մտածել դրա մասին ամենայն լրջությամբ: Չի կարելի նման խնդիրներն անտեսել: Ու Լիպարիտյանի հոդվածը էդ մասին ա: Առաջին հերթին էդ մասին ա: Ու առաջին հերթին արտագաղթի, դրա դեմն առնելու մասին ա: ԻՆքը արտագաղթի դեմն առնելու կոնկրետ առաջարկ չի արել, չի ասել եկեք ԼՂՀ հարցը արագ լուծենք: Ասել ա եկեք քննարկենք, որովհետև շատ կարևոր հարց ա: Որտև արտագաղթի էս թափը սպառնում ա մեր պետությանը: Ու դա տենց ա: Դա չտեսնելը՝ ընդամենը ջայլամային քաղաքականություն:

[Վիշապ]

Ընդամենը ՀԱԿ-ը, ի տարբերություն այլոց, գլուխը ջայլամի նման չի մտցնում ու ավազի տակ ու ասում, որ իբր ամեն ինչ նորմալ ա, որ ստատուս քվոն կպահենք, ամեն ինչ լավ կլինի ու սենց ուրիշ հեքիաթներ: Ուզած խելամիտ մարդ հիմա հասկանում ա, որ դա բլեֆ էր, ու մեր գլխին ծանրացած լրջագույն խնդիր:

Դու արի ուզած խելամիտ մարդկանց տեղը մի խոսիր։ Բլեֆը որոշ ուժերի կողմից Ղարաբաղի հարցը մատի փաթաթան սարքելն ու որպես ձախողումների պատճառ ներկայացնելն է։ Բլեֆը որոշ ուժերի կողմից իրենց որպես Ղարաբաղի հարցը լուծել կարողացող ներկայացնելն է։

Ընդամենը ՀԱԿ-ը ուզում ա, որ մարդիկ արթնանան ու մտածեն էս մասին, քանի դեռ ուշ չի, որովհետև
ա) մեր տնտեսություն չի ուժեղանում, դրան ուղիղ համեմատական չի ուժեղանում բանակը: Ավելի ճիշտ ուժեղանում ա, աճ կա, բայց էդ աճը համեմատական չի տարածաշրջանի մյուս պետությունների աճին, ու, մասնավորապես, մեր թշնամիների
բ) որովհետև ահագնացող արտագաղթը իրական վտանգ ա, ազգային անվտանգությանն ա սպառնում:

ՀԱԿ–ը չպիտի մարդկանց արթնացնի, որ մտածեն էս մասին։ ՀԱԿ–ը որպես քաղաքական ուժ պիտի ինքը մտածի ու լուծումներ առաջարկի։ Ահազանգել ու տագնապել կարող են նույնսիկ մոլորված ոչխարները։ Իսկ հենց Ղարաբաղի խնդրի լուծման համար իշխանափոխություն անելը կամ արտահերթ ընտրություններ պահանջելը ներկա իրավիճակում իմ կարծիքով կամ անմեղսունակություն է, կամ՝ սեփական ձախողումները քողարկելու միջոց, կամ էլ յանի ժողովդրի մասին ահավոր մտածող ուժի իմիտացիայի ձև։ Մարդիկ եթե իսկապես արթնանան, ոչ թե ՀԱԿ–ին կսարքեն իշխանություն, որ վերջինս լուծի Ղարաբաղի հարցը, այլ կուղարկեն գրողի ծոցը։ Ավելի լավ է արթնանան ՀԱԿ–ի մշտական մի քանի հազարանոց բալետշիկները ու տեսնեն որ ՀԱԿ–ը իրենց խնդիրները լուծելու մի գրոշի պոտենցիալ էլ չունի։

[Chuk]

Դու արի ուզած խելամիտ մարդկանց տեղը մի խոսիր։ Բլեֆը որոշ ուժերի կողմից Ղարաբաղի հարցը մատի փաթաթան սարքելն ու որպես ձախողումների պատճառ ներկայացնելն է։ Բլեֆը որոշ ուժերի կողմից իրենց որպես Ղարաբաղի հարցը լուծել կարողացող ներկայացնելն է։


ՀԱԿ–ը չպիտի մարդկանց արթնացնի, որ մտածեն էս մասին։ ՀԱԿ–ը որպես քաղաքական ուժ պիտի ինքը մտածի ու լուծումներ առաջարկի։ Ահազանգել ու տագնապել կարող են նույնսիկ մոլորված ոչխարները։ Իսկ հենց Ղարաբաղի խնդրի լուծման համար իշխանափոխություն անելը կամ արտահերթ ընտրություններ պահանջելը ներկա իրավիճակում իմ կարծիքով կամ անմեղսունակություն է, կամ՝ սեփական ձախողումները քողարկելու միջոց, կամ էլ յանի ժողովդրի մասին ահավոր մտածող ուժի իմիտացիայի ձև։ Մարդիկ եթե իսկապես արթնանան, ոչ թե ՀԱԿ–ին կսարքեն իշխանություն, որ վերջինս լուծի Ղարաբաղի հարցը, այլ կուղարկեն գրողի ծոցը։ Ավելի լավ է արթնանան ՀԱԿ–ի մշտական մի քանի հազարանոց բալետշիկները ու տեսնեն որ ՀԱԿ–ը իրենց խնդիրները լուծելու մի գրոշի պոտենցիալ էլ չունի։

Լոլ:
Ապեր, ով ասեց, որ իշխանափոխությունն արվում ա՝ Ղարաբաղի հարց լուծելու համար:
Քո ձևակերպումն էականորեն տարբերվում ա մեկ այլ՝ ռացիոնալ մտքից: Որ իշխանափոխությունը կնպաստի ԼՂՀ հարցի հնարավորինս հայանպաստ լուծմանը:

Տարբերությունը հասկանու՞մ ես: Եթե ոչ, ապա ես ավելացնելու չունեմ:
Իսկ տարբերությունը ֆունդամենտալ է:
Երկու իրարից լիովին տարբեր բաներ:



Ու հիմա քեզ շատ պարզ հարց, որ խոսքս շուռ չտաս: Վերանում ենք կոնգրեսից, ՀՀԿ-ից ու մյուսներից:

Ի՞նչ ես կարծում, եթե Հայաստանում անցկացվեն օրինական ընտրություններ ու իշխանության գա մի ուժ, որին ձայն է տվել ժողովուրդը, ի թիվս այլ հարցերի արդյո՞ք ավելի նպաստավոր դիրքում չենք լինի բանակցություններում: Արդյո՞ք այդ դեպքում ՀՀ կառավարությունն ավելի ուժեղ դիրքերից չի կարողանա խոսել, քան խոսում է հիմա:

Խնդրում եմ շատ կոնկրետ հարցիս շատ կոնկրետ պատասխան տալ:

[Varzor]

Վիճելի է:

Իմ տեսանկյունից` անընդունելի սխալ է:

Է՜.. հա՛:

Չկա տենց բան: Ահռելի չափերի հիմա է հասել: 90-ականների սկզբից մինչև հիմա:

Փաստեր ունես? Ես պաշտոնական վիճակագրության չեմ տիրապետում, ուղակի նայում եմ, թե մեր մուտքում, ենքում, թաղում, գյուղում քանիսն են գնացել ու որ տարիներին, քանիսն են ետ եկել, քանիսն են ներգաղթել: Այսպես ասած տեղային անհատական վիճակագրություն:

[Chuk]

Իմ տեսանկյունից` անընդունելի սխալ է:

Այ հիմա լռում եմ: Որովհետև մի բան է քո տեսակետը, մեկ այլ բան է որպես անառարկելի ճշմարտություն այդ միտքը ներկայացնելը: Այժմ արդեն ես էլ կարող եմ «բացվել» ու ասել, որ ինձ էլ հեչ էդ ձևակերպումը դուր չի եկել: Բայց հոդվածը դրա մասին չէր:

Փաստեր ունես? Ես պաշտոնական վիճակագրության չեմ տիրապետում, ուղակի նայում եմ, թե մեր մուտքում, ենքում, թաղում, գյուղում քանիսն են գնացել ու որ տարիներին, քանիսն են ետ եկել, քանիսն են ներգաղթել: Այսպես ասած տեղային անհատական վիճակագրություն:

Վիճակագրությունը, որքան գիտեմ, հասանելի է: Համենայն դեպս ես թվերն ուսումնասիրելու առիթ ունեցել եմ: Ըստ բոլոր ուսումնասիրությունների ներկայումս արտագաղթը հասել է ահռելի չափերի: Ես սա կարող եմ ասել նաև միայն շրջապատս դիտելով: Իսկ ամենատխուրն էն ա, որ հիմա Հայաստանը գնալով ավելի ու ավելի շատ են լքում երիտասարդ մասնագետները, ովքեր այստեղ նաև որոշակի լավ աշխատանք ու պայմաններ են ունեցել, բայց այլևս երկրի հետ հույս չեն կապում: Ու ես, ինչքան էլ որ ուզեի որ էդպես չլիներ, նրանց չեմ մեղադրում, հասկանում եմ: Այդպես գնացածների մեջ ունեմ նաև շատ ընկերներ:

[Varzor]

Ցավոտ–մավոտ չգիտեմ, բայց Հակոբ Բադալյանի պատասխանը այդ հոդվածին ինձ ավելի դուր եկավ։ Անվտանգության գծով ԼՏՊ–ի նախկին խորհրդականը մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարերով հոգեցունց քիրվայական երգեր է երգել, որից գերված ՀԱԿ–ի բազմահազարանոց համակիրները կպայքարեն միաբանական երկխոսություններով մինչև վերջ։ Իսկ արտագաղթել պատրաստվող մեր քաղաքացիները մտածելու բան ունեն, զի Ժիրայր Լիպարիտյանի պես հզոր ուղեղի տեր հանճար է կանգնած մեր մեջքին հեռավոր ԱՄՆ–ում։

Բովանդակայիյն տեսանկյունից լավ հոդված չէր, ավելի շատ "բառերից կախվելով" տրված "աբարոտկի" էր նման: Ըստ էության Լիպարիտյանը չէր ասել, որ արտաթաղթի կանխման ճաննապարհը սահմանների բացումն է: Բայց նաև Լիպարիտյանը չէր ասել, թե արտագաղթի կոնկրետ որ պատճառներն է կապում երկրորդ և երրորդ նախագահների հետ: մենակ ասում է "վարած քաղաքականությունը...": Երևի ինքն էլ գիտակցում է, որ իր կողմից բերվող բոլոր պատճառները այս կամ այն չափով առկա են եղել նաև ԼՏՊ-ի կառավրման տարիներին:

[Varzor]

Բնականաբար անսխալական չի ոչ մեկը: Ու բնականաբար, եթե ԻՄ ԸՆՏՐԱԾ իշխանավորը էշություն անի, դա որպես ճիշտ չի ընկալվի: Ավելին, նորմալ քաղաքացիական հասարակությունում եթե նախագահն անում է իր նախընտրական ծրագրում խոսք տվածի հակառակը, ապա նորմալ ժողովուրդը, այդ թվում իրեն ընտրողը, ելնում է նրա դեմ: Ու նույնը կանեն, մասնավորապես, ՀԱԿ-ի համակիրները, եթե իրենց ընտրած նախագահը անի խոստացածին հակառակը:

Չուկ ջան, ստեղ մի հարց կա` ընտրում ենք ինչ-որ մեկին, որը ծրագիր ունի, Եթե այդ ծրագրի մեջ հստակորեն նշված է ինչ-որ կետ ու հակառակն ես տեսնում` ընդվզում ու բողոքում ես, բայց եթե այդ ծրագրում չկա և ոչ մի կոնկրետ դիրքորոշում կամ քայլերի հաջորդականություն, ապա կախված քաղաքական գործչի հեղինակությունից ու "կուռք" լինելուց շատ բան կլարող է "կուլ" գնալ:
Արի չմոռանանաք, որ ինչպես շոու բիզնեսում, այնպես էլ քաղաքականությունում կան կուռքեր, որոնց մոլի երկրպագուները ճիշտ և ընդունելի են համարում կուռքի կողմից կատարված նույնիսկ ամենահիմար քայլը:

[Varzor]

Իսկ ամենատխուրն էն ա, որ հիմա Հայաստանը գնալով ավելի ու ավելի շատ են լքում երիտասարդ մասնագետները, ովքեր այստեղ նաև որոշակի լավ աշխատանք ու պայմաններ են ունեցել, բայց այլևս երկրի հետ հույս չեն կապում: Ու ես, ինչքան էլ որ ուզեի որ էդպես չլիներ, նրանց չեմ մեղադրում, հասկանում եմ: Այդպես գնացածների մեջ ունեմ նաև շատ ընկերներ:

Այս հարցը իրոք որ շատ ցավոտ է, իրոք որ շատ-շատ մասնագետներ, մանավանդ բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում, լքում են երկիրը, նույնիսկ իրենց երբեմն ակամայից` այդպիսի պայմաններ է ստեղծում նրան վարձած արտասահմանյան ընկերությունը:
բայց ասեմ, որ զուտ մասնագիտական արտահոսքը 90-ականներին ահավոր էր` որոշ ոլորտների բացահայտ առաջատարները լքեցին երկիրը, ասպարեզը թողնելով միջակներին ու անտաղանդներին: պահանջվեց ավելի քան մեկ տասնամյակ, որպեսզի պատրաստվեն նոր մասնագետներ, իսկ հիմա էլ էդ նոր մասնագետներն են սկսել լքել երկիրը

[Chuk]

չուկ ջան, ստեղ մի հարց կա` ընտրում ենք ինչ-որ մեկին, որը ծրագիր ունի, Եթե այդ ծրագրի մեջ հստակորեն նշված է ինչ-որ կետ ու հակառակն ես տեսնում` ընդվզում ու բողոքում ես, բայց եթե այդ ծրագրում չկա և ոչ մի կոնկրետ դիրքորոշում կամ քայլերի հաջորդականություն, ապա կախված քաղաքական գործչի հեղինակությունից ու "կուռք" լինելուց շատ բան կլարող է "կուլ" գնալ:
Արի չմոռանանաք, որ ինչպես շոու բիզնեսում, այնպես էլ քաղաքականությունում կան կուռքեր, որոնց մոլի երկրպագուները ճիշտ և ընդունելի են համարում կուռքի կողմից կատարված նույնիսկ ամենահիմար քայլը:

Իհարկե կա նման երևույթ: Կան նաև հարցեր, որոնց լուծման ինչ-որ մի ձևը լուռ հասկացվում ա, որ անընդունելի ա, ու անիմաստ էլ ա դա ներառել:
Օրինակ եթե ԼՂՀ կարգավորման ձևի մասին ծրագրում ոչինչ չկա, իսկ ընտրվող նախագահն ասում ա «մենք ԼՂՀ-ն տալիս ենք Ադրբեջանին», մենք դուրս ենք գալիս փողոց՝ մաման լացացնելու:

Եթե գնում ա փոխզիջումային ճանապարհով, ապա եթե ընտրված չի, անկախ մեզնից չենք վստահում իր առաջարկած լուծման ամենաարդյունավետ լինելուն՝ էդ թվում օբյեկտիվ պատճառներով, ի թիվս լիքը սուբյեկտիվի: Ու հակառակը, ընտրվածի դեպքում ավելի շատ է վստահության հավանականությունը: Խոսքը չի գնում լուռ ու կույր հավատի մասին: Եթե ինչ-որ մեկն ուզում է իր ժողովրդին ոչխար պատկերացնի, դա իր խնդիրն է: Իսկ մեր ժողովուրդը ոչխար չէ: Ավելին, մեր ժողովուրդը հիմա լուրջ ինստիտուտ ա անցնում՝ քաղաքացիական հասարակություն դառնալու ինստիտուտ, հասարակություն, որտեղ ոչ մի հարց ծածկադմփոց չի լինելու, որտեղ ցանկացած հարց քննարկվելու է, որտեղ լուռ հավատալը, կռապաշտությունը ընդամենը ոմանց բարոյական պատկերացում կարող են լինել:

[Varzor]

Վերանում ենք կոնգրեսից, ՀՀԿ-ից ու մյուսներից:
Ի՞նչ ես կարծում, եթե Հայաստանում անցկացվեն օրինական ընտրություններ ու իշխանության գա մի ուժ, որին ձայն է տվել ժողովուրդը, ի թիվս այլ հարցերի արդյո՞ք ավելի նպաստավոր դիրքում չենք լինի բանակցություններում: Արդյո՞ք այդ դեպքում ՀՀ կառավարությունն ավելի ուժեղ դիրքերից չի կարողանա խոսել, քան խոսում է հիմա:

Այ էս կտորը դզեց
Իհարկէ ցանկացած իշխանություն, որի մեջքին ժողովուրդ է կանգնած, ավելի ուժեղ է և վստահ ցանկացած բանակցություններում:
Պատկերացրու թեկնածուն ասել ա "ժողովուրդ մի 10 տարի կիսասոված են լինքելու, բայց մեր ուզածին պիտի հասնենք" ու իրեն ընտրում է մեծամասնությունը... Դրանից հզոր հիքերի վրա կանգնած դեմոկրատական իշխանություն կա?

[Chuk]

բայց ասեմ, որ զուտ մասնագիտական արտահոսքը 90-ականներին ահավոր էր` որոշ ոլորտների բացահայտ առաջատարները լքեցին երկիրը, ասպարեզը թողնելով միջակներին ու անտաղանդներին: պահանջվեց ավելի քան մեկ տասնամյակ, որպեսզի պատրաստվեն նոր մասնագետներ, իսկ հիմա էլ էդ նոր մասնագետներն են սկսել լքել երկիրը

90-ականների սկզբին: Դա ոչ մեկը չի հերքում:
Ու եթե կարելի ա օբյեկտիվ պատճառների հսկա ցուցակ բերել (մասնավորապես պատերազմի առկայությունը, երկրաշարժը, սովետի ժամանակ արդեն իսկ գնալ ուզեցողները բայց չկարեցողները, սոցիալական ծանրագույն վիճակը և այլն), հիմա, երբ նորից նույն մակարդակին ա հասել, անկախացումից, պատերազմի ավարտից այսքան հետո, արդարացումները չեն ընդունվում: Ու հիմա ուղղակի սարսափելի ա, որ նորից նույն մակարդակին ենք հասել:

[Varzor]

90-ականների սկզբին: Դա ոչ մեկը չի հերքում:
Ու եթե կարելի ա օբյեկտիվ պատճառների հսկա ցուցակ բերել (մասնավորապես պատերազմի առկայությունը, երկրաշարժը, սովետի ժամանակ արդեն իսկ գնալ ուզեցողները բայց չկարեցողները, սոցիալական ծանրագույն վիճակը և այլն), հիմա, երբ նորից նույն մակարդակին ա հասել, անկախացումից, պատերազմի ավարտից այսքան հետո, արդարացումները չեն ընդունվում: Ու հիմա ուղղակի սարսափելի ա, որ նորից նույն մակարդակին ենք հասել:

Չուկ ջան, համամիտ եմ, իհարկե պատերազմի տարիները ամբողջակյան հաշվի առնելը սխալ է, քանի որ պատերազմի ժամանակ արտագաղթը երբեմն պայմանավորված չէ նունիսկ տնտեսական գործոններով: Երկիրը լքեցին նաև լավ ապրուստի տեր մարդիք` ուղղակի վախեցան իրենց կյանքի ու գույքի համար: Բայց արի ու տես, որ կարելի էր նունիսկ պատերազմի տարիներն կրճատել արտագաղթը: Իհարկե դա փոքր թիվ կկազմեր, բայց և այնպես` օգուտ կլիներ:
Իսկ հետպատերազմյան 3-4 տարիների ընթացքում? Համենայն դեպս իմ շրջապատում գնացողների մեծ մասը գնացել են մինչև 1999-2000թթ. Նույնիսկ բազմաթիվ բարեկամներ ունեմ, որ պատերազմի տարներին մնացին, նույնիսկ կռվեցին, բայց ՀՀՇ-ական անարխիայից փախան:
Այ վերջին տարի-տարիուկես ում իրոք որ ահռելի չափերի է հասել, մանավանդ դեպի Ռուսաստան արտագաղթը, ու էլի հիմնականում մինչև 30 տարեկան երիտասարդներն են` հիմնականում նրանք, ովքեր դեռ ընտանիք չեն կազմել:

[Վիշապ]

Լոլ:
Ապեր, ով ասեց, որ իշխանափոխությունն արվում ա՝ Ղարաբաղի հարց լուծելու համար:
Քո ձևակերպումն էականորեն տարբերվում ա մեկ այլ՝ ռացիոնալ մտքից: Որ իշխանափոխությունը կնպաստի ԼՂՀ հարցի հնարավորինս հայանպաստ լուծմանը:

Թույլ տվեք խնդալ ընդգծված հատվածի վրա։ Շնորհակալություն։
Շատ հետաքրքիր տրամաբանություն է։ Իսկ եթե միարժամանակ թե Հայաստանի, թե Ադրբեջանի իշխանությունները լինեն արդար ընտրված, փաստորեն ԼՂՀ հարցի լուծումը հնարավորինս կլինի թե ադրբեջանանպաստ, թե հայանպաստ։

Ու հիմա քեզ շատ պարզ հարց, որ խոսքս շուռ չտաս: Վերանում ենք կոնգրեսից, ՀՀԿ-ից ու մյուսներից:

Ի՞նչ ես կարծում, եթե Հայաստանում անցկացվեն օրինական ընտրություններ ու իշխանության գա մի ուժ, որին ձայն է տվել ժողովուրդը, ի թիվս այլ հարցերի արդյո՞ք ավելի նպաստավոր դիրքում չենք լինի բանակցություններում: Արդյո՞ք այդ դեպքում ՀՀ կառավարությունն ավելի ուժեղ դիրքերից չի կարողանա խոսել, քան խոսում է հիմա:

Խնդրում եմ շատ կոնկրետ հարցիս շատ կոնկրետ պատասխան տալ:

Ոչ։ Օրինական ընտրությունների արդյունքում ընտրված նախագահն էլ կարող է ցռան որոշումներ կայացնել, կամ առհասարակ վախենալ որոշում կայացնելուց։ Միևնույն ժամանակ դիկտատորը կարող է օրինակ արխային պատերազմ հայտարարել մեկ այլ պետության՝ օգտագործելով իրեն չընտրած ժողովդրի կռվելու ընդունակություն ունեցող հատվածին որպես բանակ։ Նավթը, փողը, սեփական դուխը, խելքը, ռազմավարելու շնորհքը և այլ գործոններ կարող են ավելի շատ «մեջքին կանգնող» լինել, քան թե քվեատուփերում 50,1% արդար ձայները։ ԱՄՆ–ն ապստամբների Խորհուրդը ճանաչեց Լիբիայի միակ լեգիտիմ կառավարություն տեսնես Քադավին ինչո՞ւ չի փախչում երկրից, որտեղ նա այլևս թիկունք ու մեջք չունի։
Իսկ եթե մեր բոլորի կողմից շատ սիրված միջազգային հանրությունը չուզենա մեր լավը, ապա անկախ նրանից մեր նախագահը լեգիտիմ լինի, թե չլեգիտիմ, ապա նրանք մի բան կմոգոնեն անկասկած։ Կարելի է օրինակ միահամուռ Հայաստանին ագրեսոր հանել ու միջազգային ուժեր ուղարկել Հայաստանին ճնշելու։ Պարզապես ամեն ինչ այդքան պրիմիտիվ չի, և լեգիտիմության պեչատ կեղծելը առանձնապես լուրջ գործոն չի, նամանավանդ, որ մեջքիդ Էջմիածինցի միաբաններ ունես կանգնած, որոնք պահպանում են սահմանադրական կարգը Հայաստանում և խելոք երկխոսելով են զբաղված։ Եթե ներքին պառակտումներ չկան մեր երկրում, ու պուպուշ քաղաքակիրթ երկխոսություններ են ընթանում, ինչու՞ պիտի Սերժ Սարգսյանը հանկարծ ու նեղվի բանակցություններում։ Իմիջայլոց Սերժի վերջին հայտարարությունները երևի չես կարդացել, թե չէ կտեսնեիր, որ մեր Նախագահը () ինչ–որ հեչ էլ չի նեղվում։