Քաղաքական քննարկումներ՝ թեմայից դուրս

[Varzor]

իմ ասածը հենց էս ա Վարզօր, որ դուք դրան փորձում եք բացատրություն տալ… մի բան որ պարզից էլ պարզ ա… մարդը բռնացրել ա խաբելու վրա… քո ասելով դուրս ա գալիս որ բողոքողի փորը կուշտ ա եղել ու ճարակ ա եղե՞լ, թե՞ լուսնից ա իջել… եթե ես քեզնից փող վերցնեմ ու ապրանքը չտամ քանի տարի ա քեզ պետք որ վերլուծես ու հասկանաս որ քեզ խաբել են… եթե ասենք վաճառողը չթերակշռեր այլ մի հատ չափալախ տար, կամ մեր քրֆեր դու էլի նույն բանն էիր ասելու՞…

Մեֆ ջան, չենք փորձում բացատրել, ամեն ինչ պարզից էլ պարզ է, համենայն դեպս մեզ համար: Ուղղակի ներկայցնում ենք այն իրականությունը, որը դու համառորեն չես ուզում ընդունել կամ հասկանալ:
Իսկ բերածդ օրինակը արդեն ուրիշ օպերաից է: Քո ասածին համարժեք պատասխան է տրվում` եթե կարողանում ես
Բայց կոնկրետ թերակշռելու դեպքում` բողոքելը համարժեք պատասխան չի, այ որ ականջից բռներ ու նորմալ կշռել տար` կհամարեի նորմալ պատասխան, արովհետև եթե մարդուն առևտրում խաբում են, ապա դա գողության պես բանա, իսկ մարդ իրավունք ունի իր ուժերով իրեն կողոպտողից պաշտպանվել
Միայն բողոքելը, դա դեռ իրավունքներ պաշտպանել չի: Բողոքը նաև համապատասխան ընթացք պետք է ստանա, և եթե մսավաճառի պարագայում համապատասխան ընթացքը կարող է լինել ասենք ականջը քաշելը, ապա կան իրավիճակներ, երբ բողոքի ընթացքը այլ կերպով է գնում, ասենք օրինակ կեղծված ընտրություններ: Հիմա ում ականջը քաշես? Չե որ ընտրական գործընթքցն ունի վերահսկան օրինական մեթոդիկա, բայց այն չի գործում: Դե գնա հա բողոքի:
Իսկ կողքինների հարձակվելը, ոչ թե ճիշտ եմ համարում, այլ դա մարդկանց կողմից սեփական անճարությունը հաստատելու ևս մեկ փաստ եմ համարում` չեն կարողացել հարցը լուծել, բավարարվում են եղածով` թուլության, բայց ոչ հավության նշան է Իսկ թուլությունը գալիս է նրանից, որ մարդը վստահ չի, որ մսավաճառի ականջից արդարացիորեն քաշելով ինքը չի հայտնվի մեղադրայի աթոռին, վստահ չի, որ իր բողոքի ձայնը լսող կա, ոչ միայն վստահ չի, այլև համոզված է, որ չկա այնպիսի մի վայր (ինստանցիա, ինստիտուտ, կառույց) որտեղ նա իր խնդիրը բարձրաձայնելով լուծում կստանա:
Այսինքն Մարդիք իրենց մեջ արդեն համոզվել են, որ ոչինչ չեն կարող փոխել: Ցավալի է, բայց փաստ Եթե ես վստահ եմ, որ չեմ կարող 150 կգ բարձրացնել, դա դեռ չի նշանակում որ չպետք է մարզվեմ, որ գոնէ 120 բարձրացնեմ ու մտածեմ 150-ի մասին: Միանգամից հուսալքվել ու չեղյալացնել շանսերը` սա փաստացի իրականություն է:

շատ լավ պատմություն պատմեցիր… հիմա պատկերացրու որ ձեր նման բժշկականում են բժիշկներ պատրաստվում… դու կպառկե՞ս էդ բժշկի դանակի տակ… մենակ խնդրում եմ ասես այո կամ ոչ ու նոր բացատրի թե ինչու… կարծում եմ քո պատասխանը քեզ կասի ով ա "հավը"

Եղբայր իմ, կոնկրետ իմ պատմած դեպքը դրան չի վերաբերվում, որովհետև փիլիսոփայությունը կամ սոցիոլոգիան երբեք տեխնիկական մասնագետի ուժեղ մասնագիտական կողմը չեն եղել
Իսկ մասնագիտական առարկաներից գնահատականներ առնելը, ասել է թե մանագիտական դիպլոմ և որակավորում առնելը ահավոր երևույթ է, բայց խնդիրը նրանում էր, որ այդ միակ բողոքողի պատճառով ամբողջ կուրսը քաշվեց, բայց դասախոսը չպատժվեց: Հիմա քանի կոպեկ արժեր այդ ուսանողի բողոքելը? Բոլորը տուժեիցն, այդ թվում նաև ինքը, բայց բուն մեղավորը` մնաց անպատժելի: Ինչպես և այն մարդիք, ովքեր կոչված էին այդ օրինազանց դասախոսին պատժելու, բայց չպատժեցին` դարձան հանցակից (իրականում կաշառակերության հաջորդ օղակն էր): Դե ինչ? Ճիշտ ես համարում որ ոչ մասնագիտական, ես նույնիսկ կասեի դրամ շորթելու համար ուսումնական ծրագրում ներառված առարկայի պատճառով 80 հոգի մարդ կտրեին քննությունից? Չէ որ արդեն իսկ նախօրոք գիտեինք, որ դասախոսը փող է ուզելու?

մի բան էլ… ուրեմն ես փող տամ, կամ մի կազմակերպություն իմ փոխարեն վճարի որ ես ուսում ստանամ իսկ դասախոսը ինձ ասի "արի գիրքս առ նշանակեմ քննությունը՞"… ուրեմն փողը տալիս ես հերիք չի մի հատ էլ գիրք ես առնում որ չսովորես ու ավարտե՞ս… անկեզծ ասած ես ոչ էլ ուզում եմ հասկանալ սա…

Պետք չի հասկանալ, բայց չհասկանալը իրականությունը չի փոխում: Բացի այդ գիրքը առնում էին նաև անվճար սովորող ուսանողները
Հիմա ինչ ասէի չեմ առնում ու դուրս մնայի համալսարանից? Հանուն ինչի? "գաղափարական" փուչ պայքարի? ցույց տալու համար, որ գիտեմ իմ իրավունքը? Բա էլ ուր մնաց իմ 3 տարվա ուսումը ու չարչարանքը, ուր մնաց 3 տարի ուսման համար վճարված գումարները? Ինչ-որ 1500դր պատճառով կորի ու գնա? Թե նախարարին բողոք ներկայացնեի? Կապացուցեի արդյոք? Համախոհներ կունենայի? Դատական գործով կանցնեի որպես վկա?

Դու լինեիր, ինչ կանեիր?

[Varzor]

օրինակ ի՞նչը…

Օրինակ են, որ մարդը գնում է ասենք պոլիկլինիկա ու ընդունող բժշկին վերջում ինքնակամ, առանց ինչ-որ մեկի ճնշման հանում մի 1000-2000դր փող է տալիս ասելով "դե իրենք էլ են մարդ, ինչ են աշխատում որ? մենք որ իրենց լավ չնայենք, իրենք էլ մեզ չեն նայի: Որ մնանք կառավարության հույսին բոլորս իրար թշնամի կդառնանք":
Դու հասկանում ես այս երևույթը? Մաղարիչի երևույթը քեզ համար հասկանալի է?

[Varzor]

Փաստորեն, քո կարծիքով, երկխոսությունը նվազեցնելու է, կամ վերջին վեց ամիսների ընթացքում նվազեցրել է Հայաստանից գրին քարտի դիմողների քանակը: Իմ համեստ կարծիքով գրին քարտի դիմողների քանակաը ավելացել է հենց այն պատճառով, որ ՀԱԿ-ը գործ անելու փոխարեն զբաղված է զավզակությամբ:

Միանշանակ համաձայն եմ: Կար մարդկանց որոշակի խմբաքանակ, որոնք, ոնց որ ասեցիր "նստած սպասում էին", թե գոնե ՀԱԿ-ը մի բանկ կանի, բայց այդ "մի բանը" չտեսնելով արդեն ճամպրուկները հանաքեցին:
Էդ նման ա նրան, որ տից ուզում ես դուրս գալ, բայց հեռուստացույցով մի նոր ֆիլմ է գնում ու ոտդ կախ ես քցում, տեսնե թե ինչ կլինի, ու հետո ավելի ես հիասթափվում, որ անկապ կինո էր ու արդեն ավելի հապճեպ հեռանում ես ինքդ քո մեջ եզրակացնելով, որ այլևս այդպիսի ֆիլմեր չես նայի:
Շատ մոտավոր օրինակ էր, բայց արտագաղթի երևույթը նման է:
Կա արտագաղթող մարդկանց մի քանի կատեգորիա:
1. Ուզում են հեռանալ երկրից, որովհետև աշխատանք չունեն "դե մի երկու տարով գնամ, մի քիչ փող աշխատեմ ու հետ կգամ":
2. Կան մարդիք, որոնք ուզում են հեռանալ երկրից, նույնիս համեմատաբար բարեկեցիկ կյանքով ապրելու պարագայում, որովհետ համոզված են որ "էս երկիրը երկիր չի դառնա" կամ էլ ուզումեն ապրել ավելի օրինական և օրինապահ հասարարկության պայմաններում:
3. կան մարդիք, որոնք հեռանում են միայն բարոյահոգեբանական դրդապատճառներով` հասարակական ամոթ, վարկաբեկում, ազատ և անհալած ապրելու ցանկություն:
4. Կան մարդիք, որոնք իրենց բնույթով քոչվոր են:
5. Փախչում են ինչ-որ մեկի կամ օրենքի հետապնդումից:
6. Ուղղակի սիրում են արկածներ և ճամփորդություն:
7. Ստպիված են հեռանում, որովհետև իրենց "քշում են":
8. Գայթակղվբում են օտար ափերում դրախտի ռեկլամներով:

Ու ասեմ, որ վերջին տարիներին ավելի է շատացել այնպիսի մարդկանց արտագաղթը, որոնք համեմատաբար բարեկեցիկ կյանքով են ապրում Հայաստանում:
Շատ-շատերը չեն գնում երկրից, ոչ թե հայրենիքը սիրելու, այլ ձեռները ճար չլինելու պատճառով: Հիմա, օրինակ, ռուսները "ճար" են գտել` գնացողները շատացել են:

[Տրիբուն]

նույն բանը ցանկացած ուժի համար կարաս ասես…

ասեմ, նույն կամ էլ բեթար զավզակությամբ զբաղված են ժառանգություն, դաշնակները ու մնացած մանր-մունր ֆուֆլուշկինները: Բայց սրանցից առանձնացնում ու հատուկ շեշտում ենք այն քաղաքական ուժին, որը իրեն հայտարարել ա միակ, հիմնական, համաժողովրդական, արմատական ընդդիմություն ու երեք տարի ամեն գարուն աշուն տաքություն էր խոստանում, հիմա էլ մի ցելի գարուն ջուր խոսատացավ, բայց տեղը խիյար դեմ տվեց:

[Varzor]

ասեմ, նույն կամ էլ բեթար զավզակությամբ զբաղված են ժառանգություն, դաշնակները ու մնացած մանր-մունր ֆուֆլուշկինները: Բայց սրանցից առանձնացնում ու հատուկ շեշտում ենք այն քաղաքական ուժին, որը իրեն հայտարարել ա միակ, հիմնական, համաժողովրդական, արմատական ընդդիմություն ու երեք տարի ամեն գարուն աշուն տաքություն էր խոստանում, հիմա էլ մի ցելի գարուն ջուր խոսատացավ, բայց տեղը խիյար դեմ տվեց:

Էդ խիյարը մեղ ես գրել ?

[Mephistopheles]

Մեֆ ջան, չենք փորձում բացատրել, ամեն ինչ պարզից էլ պարզ է, համենայն դեպս մեզ համար: Ուղղակի ներկայցնում ենք այն իրականությունը, որը դու համառորեն չես ուզում ընդունել կամ հասկանալ:
Իսկ բերածդ օրինակը արդեն ուրիշ օպերաից է: Քո ասածին համարժեք պատասխան է տրվում` եթե կարողանում ես
Բայց կոնկրետ թերակշռելու դեպքում` բողոքելը համարժեք պատասխան չի, այ որ ականջից բռներ ու նորմալ կշռել տար` կհամարեի նորմալ պատասխան, արովհետև եթե մարդուն առևտրում խաբում են, ապա դա գողության պես բանա, իսկ մարդ իրավունք ունի իր ուժերով իրեն կողոպտողից պաշտպանվել
Միայն բողոքելը, դա դեռ իրավունքներ պաշտպանել չի: Բողոքը նաև համապատասխան ընթացք պետք է ստանա, և եթե մսավաճառի պարագայում համապատասխան ընթացքը կարող է լինել ասենք ականջը քաշելը, ապա կան իրավիճակներ, երբ բողոքի ընթացքը այլ կերպով է գնում, ասենք օրինակ կեղծված ընտրություններ: Հիմա ում ականջը քաշես? Չե որ ընտրական գործընթքցն ունի վերահսկան օրինական մեթոդիկա, բայց այն չի գործում: Դե գնա հա բողոքի:
Իսկ կողքինների հարձակվելը, ոչ թե ճիշտ եմ համարում, այլ դա մարդկանց կողմից սեփական անճարությունը հաստատելու ևս մեկ փաստ եմ համարում` չեն կարողացել հարցը լուծել, բավարարվում են եղածով` թուլության, բայց ոչ հավության նշան է Իսկ թուլությունը գալիս է նրանից, որ մարդը վստահ չի, որ մսավաճառի ականջից արդարացիորեն քաշելով ինքը չի հայտնվի մեղադրայի աթոռին, վստահ չի, որ իր բողոքի ձայնը լսող կա, ոչ միայն վստահ չի, այլև համոզված է, որ չկա այնպիսի մի վայր (ինստանցիա, ինստիտուտ, կառույց) որտեղ նա իր խնդիրը բարձրաձայնելով լուծում կստանա:
Այսինքն Մարդիք իրենց մեջ արդեն համոզվել են, որ ոչինչ չեն կարող փոխել: Ցավալի է, բայց փաստ Եթե ես վստահ եմ, որ չեմ կարող 150 կգ բարձրացնել, դա դեռ չի նշանակում որ չպետք է մարզվեմ, որ գոնէ 120 բարձրացնեմ ու մտածեմ 150-ի մասին: Միանգամից հուսալքվել ու չեղյալացնել շանսերը` սա փաստացի իրականություն է:

Եղբայր իմ, կոնկրետ իմ պատմած դեպքը դրան չի վերաբերվում, որովհետև փիլիսոփայությունը կամ սոցիոլոգիան երբեք տեխնիկական մասնագետի ուժեղ մասնագիտական կողմը չեն եղել
Իսկ մասնագիտական առարկաներից գնահատականներ առնելը, ասել է թե մանագիտական դիպլոմ և որակավորում առնելը ահավոր երևույթ է, բայց խնդիրը նրանում էր, որ այդ միակ բողոքողի պատճառով ամբողջ կուրսը քաշվեց, բայց դասախոսը չպատժվեց: Հիմա քանի կոպեկ արժեր այդ ուսանողի բողոքելը? Բոլորը տուժեիցն, այդ թվում նաև ինքը, բայց բուն մեղավորը` մնաց անպատժելի: Ինչպես և այն մարդիք, ովքեր կոչված էին այդ օրինազանց դասախոսին պատժելու, բայց չպատժեցին` դարձան հանցակից (իրականում կաշառակերության հաջորդ օղակն էր): Դե ինչ? Ճիշտ ես համարում որ ոչ մասնագիտական, ես նույնիսկ կասեի դրամ շորթելու համար ուսումնական ծրագրում ներառված առարկայի պատճառով 80 հոգի մարդ կտրեին քննությունից? Չէ որ արդեն իսկ նախօրոք գիտեինք, որ դասախոսը փող է ուզելու?

Պետք չի հասկանալ, բայց չհասկանալը իրականությունը չի փոխում: Բացի այդ գիրքը առնում էին նաև անվճար սովորող ուսանողները
Հիմա ինչ ասէի չեմ առնում ու դուրս մնայի համալսարանից? Հանուն ինչի? "գաղափարական" փուչ պայքարի? ցույց տալու համար, որ գիտեմ իմ իրավունքը? Բա էլ ուր մնաց իմ 3 տարվա ուսումը ու չարչարանքը, ուր մնաց 3 տարի ուսման համար վճարված գումարները? Ինչ-որ 1500դր պատճառով կորի ու գնա? Թե նախարարին բողոք ներկայացնեի? Կապացուցեի արդյոք? Համախոհներ կունենայի? Դատական գործով կանցնեի որպես վկա?

Դու լինեիր, ինչ կանեիր?

այսինքն մարդը մեղավոր ա որ բռնել ա ու ականջը չի քաշե՞լ… ապեր էս ի՞նչ ռեկորդներ ես խփում… ուրեմն հերթի 10-20 հոգին մեկի ականջը չեն կարում քաշեն՝ վախենում են ու հարձակվում են էն միակ մարդու վրա որ տեսել ա ու համարձակվելա ձեն հանի ու հետո էլ ֆռում ես ու ինձ ասում ես որ "ականջը պտի քաշած լինե՞"…

…ճիշտ եք արել ապեր, որ փող եք տվել… ու շարունակեք, գովելի ա… երեխեքիդ էլ նույն ոգով դաստիրակի…

բայց հետո մի բողոքի "խի ա սենց"… այ հենց սրա համար…

[Mephistopheles]

Օրինակ են, որ մարդը գնում է ասենք պոլիկլինիկա ու ընդունող բժշկին վերջում ինքնակամ, առանց ինչ-որ մեկի ճնշման հանում մի 1000-2000դր փող է տալիս ասելով "դե իրենք էլ են մարդ, ինչ են աշխատում որ? մենք որ իրենց լավ չնայենք, իրենք էլ մեզ չեն նայի: Որ մնանք կառավարության հույսին բոլորս իրար թշնամի կդառնանք":
Դու հասկանում ես այս երևույթը? Մաղարիչի երևույթը քեզ համար հասկանալի է?

չեմ հասկանում ու ուզում եմ որ դուք էլ չհասկանաք… բայց դա արդեն ձեզնից ա կախված… ինչքան շատ ու լավ հասկանաք էնքան ավելի վատ ձեր համար…

[Varzor]

այսինքն մարդը մեղավոր ա որ բռնել ա ու ականջը չի քաշե՞լ… ապեր էս ի՞նչ ռեկորդներ ես խփում… ուրեմն հերթի 10-20 հոգին մեկի ականջը չեն կարում քաշեն՝ վախենում են ու հարձակվում են էն միակ մարդու վրա որ տեսել ա ու համարձակվելա ձեն հանի ու հետո էլ ֆռում ես ու ինձ ասում ես որ "ականջը պտի քաշած լինե՞"…
…ճիշտ եք արել ապեր, որ փող եք տվել… ու շարունակեք, գովելի ա… երեխեքիդ էլ նույն ոգով դաստիրակի…
բայց հետո մի բողոքի "խի ա սենց"… այ հենց սրա համար…

Նախ ասեմ, որ ես երբեք բողոքական բնավորություն չեմ ունեցել Թե վատը թե լավը փորձում եմ ընկալել ադեկվատ և արտահայտվում եմ ըստ ընկալման աստիճանի, այլ ոչ թե համընդհանուր կարծիքի հիման վրա:

Դու չես ուզում ընդունել, որ եթե մարդը մի բանի համար միայն բողոքում է, ու էդ բողոքը հարց չի լուծում, ավելին` ուրիշներին "վնասում է", ապա ոչ թե բողոքն է անտեղի, այլ դրա անտեղի հնչեցումն է անտեղի
Դե կանգնենք սաղ օրը բողոքենք, բա մեր տեղը ով իտի ապրի?

Դու լինեիր իմ փոխարեն իրստիտուտում, ոնց կվարվեիր?

[Varzor]

չեմ հասկանում ու ուզում եմ որ դուք էլ չհասկանաք… բայց դա արդեն ձեզնից ա կախված… ինչքան շատ ու լավ հասկանաք էնքան ավելի վատ ձեր համար…

Մեֆ ջան, որ չես հասկանում, միևնույն է իրականությունը և փաստերը դա չի փոխում:
Ես չեմ հասկանում և չեմ ընդունում, թե ոնց կարելի է մեկի չարքաշ աշխատանքո վաստակած-ունեցածը զոռի ուժով խլել ու սեփականացնել, բայց արի ու տես որ իմ չհասկանալը հեր չի նպաստում, ար այդ երևույթը տեղի չունենա` հենց քո բնակության վայրում երեխեքի մեծ մասը փոքրուց երազում են գանգստեր դառնալ, իհարկէ չհասկանալով, բայց մի մասն էլ հո դառնում են:
Հիմա, որ չեմ հասկանում ու չոմ ընդունում, դրանից գանգստերները պակասում կամ վերանում են?

Ես չեմ ասում, թե հերթում մյուս կանգնածները ճիշտ էին: Նրանք կարող էին միավորվել ու մսավաճառին բառիս բուն իմաստով ստիպել, որ նորմալ սպասարկի: Բայց չարեցին, իսկ ինչի, ոնց որ արդեն գրել եմ

Իսկ կողքինների հարձակվելը, ոչ թե ճիշտ եմ համարում, այլ դա մարդկանց կողմից սեփական անճարությունը հաստատելու ևս մեկ փաստ եմ համարում` չեն կարողացել հարցը լուծել, բավարարվում են եղածով` թուլության, բայց ոչ հավության նշան է Իսկ թուլությունը գալիս է նրանից, որ մարդը վստահ չի, որ մսավաճառի ականջից արդարացիորեն քաշելով ինքը չի հայտնվի մեղադրայի աթոռին, վստահ չի, որ իր բողոքի ձայնը լսող կա, ոչ միայն վստահ չի, այլև համոզված է, որ չկա այնպիսի մի վայր (ինստանցիա, ինստիտուտ, կառույց) որտեղ նա իր խնդիրը բարձրաձայնելով լուծում կստանա:
Այսինքն Մարդիք իրենց մեջ արդեն համոզվել են, որ ոչինչ չեն կարող փոխել: Ցավալի է, բայց փաստ Եթե ես վստահ եմ, որ չեմ կարող 150 կգ բարձրացնել, դա դեռ չի նշանակում որ չպետք է մարզվեմ, որ գոնէ 120 բարձրացնեմ ու մտածեմ 150-ի մասին: Միանգամից հուսալքվել ու չեղյալացնել շանսերը` սա փաստացի իրականություն է:

[Mephistopheles]

Մեֆ ջան, որ չես հասկանում, միևնույն է իրականությունը և փաստերը դա չի փոխում:
Ես չեմ հասկանում և չեմ ընդունում, թե ոնց կարելի է մեկի չարքաշ աշխատանքո վաստակած-ունեցածը զոռի ուժով խլել ու սեփականացնել, բայց արի ու տես որ իմ չհասկանալը հեր չի նպաստում, ար այդ երևույթը տեղի չունենա` հենց քո բնակության վայրում երեխեքի մեծ մասը փոքրուց երազում են գանգստեր դառնալ, իհարկէ չհասկանալով, բայց մի մասն էլ հո դառնում են:
Հիմա, որ չեմ հասկանում ու չոմ ընդունում, դրանից գանգստերները պակասում կամ վերանում են?

Ես չեմ ասում, թե հերթում մյուս կանգնածները ճիշտ էին: Նրանք կարող էին միավորվել ու մսավաճառին բառիս բուն իմաստով ստիպել, որ նորմալ սպասարկի: Բայց չարեցին, իսկ ինչի, ոնց որ արդեն գրել եմ

ինձ թվում ա արդեն պարզ ա թե ոնց էր 15-ին մի թուրք հրացանավորը 100 000-ավեր հայերի տանում անապատ…

[Varzor]

ինձ թվում ա արդեն պարզ ա թե ոնց էր 15-ին մի թուրք հրացանավորը 100 000-ավեր հայերի տանում անապատ…

Այ հիմա ինձ լիովին հասկացար Շատ ցավոտ, կոշտ, բայց ակնառու օրինակ բերեցիր:
Հիմա ինչ? Հայերը մեղավոր են, որ իրենց կոտորել են? Այն, որ հայերը թույլ էին և չկարողացան կարգին պաշտպանվել, դրանում կա նաև հայերի մեզքը, բայց ինչ-որ մեկի թույլ լինելը դեռ չի նշանակում, որ մյուսը պետք է նրան ճնշի, վնասի ու ոչնչացնի:
Հիմա տեսար, որ մենակ համակարգը չի, նաև ժողովրդի որոշ սուբյեկտների (բավականին մեծաքանակ) խնդիրն է:?

[Mephistopheles]

Այ հիմա ինձ լիովին հասկացար Շատ ցավոտ, կոշտ, բայց ակնառու օրինակ բերեցիր:
Հիմա ինչ? Հայերը մեղավոր են, որ իրենց կոտորել են? Այն, որ հայերը թույլ էին և չկարողացան կարգին պաշտպանվել, դրանում կա նաև հայերի մեզքը, բայց ինչ-որ մեկի թույլ լինելը դեռ չի նշանակում, որ մյուսը պետք է նրան ճնշի, վնասի ու ոչնչացնի:
Հիմա տեսար, որ մենակ համակարգը չի, նաև ժողովրդի որոշ սուբյեկտների (բավականին մեծաքանակ) խնդիրն է:?

հա, բա ո՞վ ա մեղավոր… երբ որ մեկը դեմ ա դուրս գալիս ու մենք փոխանակ պաշտպանենք հլա մի բան էլ մեզ հեռու ենք պահում ու մի հատ էլ վրա ենք տալիս… իհարկե մենք ենք մեղավոր…

[Varzor]

հա, բա ո՞վ ա մեղավոր… երբ որ մեկը դեմ ա դուրս գալիս ու մենք փոխանակ պաշտպանենք հլա մի բան էլ մեզ հեռու ենք պահում ու մի հատ էլ վրա ենք տալիս… իհարկե մենք ենք մեղավոր…

Նույնիսկ Նժդեհն է այդ փաստը արձանագրել "...միայն Զնյուռնիայի հայերից ոմանց կարողութույնը հերիք կաներ որև եվրոպական բանակի չափ զորք զինելու կամ գնելու այդ եվրոպական բանակը, մինչդեռ ոչ միայն չփութացին ու չպաշտպանեցին, այլև կորցին և ունեցվածքը և կյանքը և հայրենիքը..." բառացի չեմ մեջբերել, ուղղակի իմաստային տեսանկյունից:

[Chuk]

Իշխանությունը ՀԱԿ-ի հետ կխոսի պատվիրակության մակարդակով

Հայաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Արմեն Արզումանյանը NEWS.am-ի խնդրանքով մեկնաբանել է ՀԱԿ-ի հետ իշխանությունների երկխոսության ուղղությամբ հետագա քայերը:

Հարցին, թե որո՞նք են լինելու արտախորհրդարանական ընդդիմության հետ երկխոսության ուղղությամբ հետագա քայլերը, Արզումանյանը պատասխանել է. «Եթե հիշում եք, իր` հունիսի 17-ի անդրադարձում Հանրապետության նախագահը հստակ նշել էր, որ եթե մեկ կոնկրետ հարցի շուրջ բանակցությունների փոխարեն Հայ ազգային կոնգրեսն իրապես պատրաստ է շարունակել երկխոսությունը մեր երկրի զարգացման ուղեգծին, արտաքին ու ներքին քաղաքականությանն առնչվող կարեւորագույն հարցերի լայն շրջանակում եւ ցանկություն ունի դա իրականացնել միայն հատուկ նշանակված մարդկանց միջոցով, ապա կոալիցիոն կուսակցությունների ներկայացուցիչները կարող են նստել քննարկումների սեղանի շուրջ: Հունիսի 30-ի իր ելույթում Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ըստ էության, դրական պատասխանեց այս առաջարկին` նշելով. «Երկխոսություն՝ այո´, բայց ոչ թե երկրորդական, այլ առաջին հերթին հիմնական հարցերի շուրջ»։

Ողջունելով նման արձագանքը` Կոալիցիոն կուսակցությունները ձևավորել են համապատասխան աշխատանքային խումբ, որի կազմում ընդգրկվել են երկուական ներկայացուցիչ յուրաքանչյուր կուսակցությունից: Առաջիկա օրերին կհրապարակվի խմբի անդամների ցանկը, և առաջին աշխատանքային քննարկումը հնարավոր կլինի կազմակերպել արդեն գալիք տասնօրյակում»:

Աղբյուր՝ tert.am

[Varzor]

Փաստորեն Սերժը առաջարկել ա երկխոսել

մեր երկրի զարգացման ուղեգծին, արտաքին ու ներքին քաղաքականությանն առնչվող կարեւորագույն հարցերի լայն շրջանակում

իսկ Լևոնը պատասխանել ա

Երկխոսություն՝ այո´, բայց ոչ թե երկրորդական, այլ առաջին հերթին հիմնական հարցերի շուրջ

Հետքրքիր ա, նախագահի ասածներից որն ա համարում առաջին և որը երկրորդական հերթի հարցեր?
Մարդը բերնից թռցրել ա, որ "երկրի արտաքին և ներքին զարգացման կարևորագույն հարցերի շրջանակը" իր համար երկրորդական է:
Բա որն է առաջնայինը???