Արիս-ի խոսքերից
Բավականին տաքացելա թեման…
Վիշապ ջան… թե մեր սիրելի <Երգիչներն >ինչ են անում չգիտեմ, բայց գիտեմ, որ ամբողջ աշխարհը խոնարհվումա Ազնավուրի առաջ, էս վերջերս արդեն հինգերորդ ֆիլմն եմ նայում, որի մեջ Խաչատրյանի <Սուսերով պար>-ի երաժշտությունն էր, գիտեմ , որ Էսօր քննարկվումա Սերգեյ Խաչատրյանի հարցը, որ էս պահին աշխարհի լավագույն ջութակահարնա, ի դեպ ընդամենը 20 թե 21 տարեկանա…
Գիտեմ , որ ամբոջ Եվրոպայի օրենսգրքի հիմքում ընկածա Մխիթար Գոշի <Դատաստանագիրքը> …
Գիտեմ, որ շատ շատ ազգեր մեր ճարտարապետներին են տարել քաղաք կառուցելու… անգամ Ստամբուլի Ճարտարապետության մեջ մեր Հայկական նշխարհները կան… դե ԹԵ ՀԻՄԱ Շակիռան կամ ֆնգլֆստանն ումից ինչ սովորեն էդ իրանց գործնա… Մենք օրնակ ծառայել ենք, ուղակի օրնակ վերցնողները պրիզնատ չեն եկել, որ էդ մեզնից են օրինակ վերցրել, (դե հա խի պիտի պրիզնատ գային , որ սկի մենք չենք պրիզնատ գալիս…կամ ավելի ճիստ որոշ ՀԱՅԵՐ)Էլի շարունակեմ ախպերս?... Կարծում եմ էսքանն էլ հերիքա, որ մոտակա ժամականաշրջանում եթե հետաքրքրի ուսումնասիրես…
Ջիվան Գասպարյանին,մի քանի տարի առաջ հարցրել եր ծանոթներիցս մեկը, թե ինչի Ազգայինը առաջ չեք տանում? Գիտեք ինչա ասել? Ասումա … դրա ժամանակն անցելա, ժողովորդն էլ չի լսում… իսկ հիմա? Դժարն էնա մի կակոյ նիբուդ Գլադիատորում դուդուկա նվագվել, հիմա սաղ Հայերը դրած դուդուկին ասում են ապեր վերջնա . լսել ես, բայծ գործա չէ?... ու մենակ Հայերը չէ… արդեն պապսա երգիչներն էլ են սկսել իրանց Օրանժների մեջ դուդուկ մտցնել… ու քանի որ մենք <հպարտ ազգ ենք> կամ ավելի ճիշտ <մեզ գերագնահատող> ու դա <թերարժեքության բարդույդա> ու պիտի վերջ տանք դրան, որ էն ինչ մերնա ճանաչենք ու իմանանք ու Պրիզնատ գանք… հա մի քանի տարի հետո արդեն կիմանանք , որ դուդուկը Դիմա Բիլաննա հայտնագործել, երբ առաջին անգամ եսիմ ինչ թվականին իրա եսիմ ինչ երգի մեջ օգտագերծեց այդ գործիքի էլեկտրոնային Ձայնը, ու դրանից հետո , ոմն Եվրոպացի արհեստագետ, ստեղծեց այդ չնաշխարհիկ գործիքը… ու հայերն էլ հայդե թխեցին… բայց յաման շպարգալկա անող են հա էդ հայերը, ով ինչ ստեղծումա ասում են մենք ենք արել…Ել ատոմի էներգիա էլ եսիմ ինչ…
Երբ , որ ժամանակին տարբեր ազգեր իրենց արվեստն էին ներկայացնում, Կոմիտասը մեն մենակ, գնաց բեմ բարձրացավ, սև զգեստով ու դատարկ ու բոլորը ծիծաղեցին… հետո երբ շվին հանեց ու սկսեց մեր ազգայինը նվագել… Դուդուկի պատմությունը դառավ…
Սևակից ստեղ խոսք գնաց, Սևակի մոտ որ Կոմիտաս էր երգում Բաղիշ Հովսեփյանը, Սևակը լաց եր լինում… էդ դեպքը մեր տաննա եղել… ասում եմ , որ մեր ակտիվ մասնակիցները չասեն CNN-ով եմ լսել…
Ամբողջ հարցը որնա? Որ կհավատաք, որ Եղելա ասենք, ՄԱՅԱ ցեղ, որ գերբնական ուժերովա օժտված եղել, ու որ ֆիզիկայի օրենքները չեն կարողացել բացատրել էդ օրենքները, բայց որ մարդը ֆիզիկայի բոլոր օրենքներով, աստղագիտական մեթոդներով, ռադիոիզոտոպային, մեթոդներով, ռետրոգրադ ուսումնասիրման , վերլուծական ճանապարհներով իրան ճղումա ասումա Հայեր Ձեր ցավը տանեմ, դուք էն չեք ինչ մինչը հիմա ձեզ դպրողցում ու ամբողջ աշխարհում ներկայացրել են… դրան չեք հավատա… Ձեր գործնա… մնումա մտածել, թե իրականում սենսացիան Ովա գրում…
Ու գիտեք ինչ Էսօր, որ Թաթան կանգնի ասի Սայաթ Նովա որ լսում ես Էլ Կոմիտասն Ովա? Ու Թաթային ոչ մեկը չասի, բա դու ով ես?... ԿՈՄԻՏԱՍԸ, որ ուղակի ուսումնասրելա մեր ազգի երգն ու պարը.. ու ոչ միայն ուսումնասիրելա, այլև կտոր կտոր հավաքելա ու մի ամբող մշակույթա իմի բերել, որ էլի հիմա որոշ սնահավատներ ու այլ ազգերով հպարտացողներ չասեն, դե մենք ինչ երգ ու պար ենք է ունեցել որ?
Էսօր, որ մենք չիմանանք ով ենք մենք իրականում, Զվարթնոցն էլ կքանդեն, տեղը պիրամիդա սարքեն ու Կոլիզեյ, տո վաղն էլ Մատենադարանը կծախեն Եվրեյներին… իբր Հայերը էնքան խելք չունեն , որ չեն կարում թվայնացնեն…(դե բնականաբար…. Մենք հո ՄԵզ չենք գերագնահատելու…դա թերարժեքության բարդույթա)… հարգելիներս սեփկան Եսից, Սեփական պատմությունից հեռու չես փախչի… Արդ, եկեք իմանանք ով ենք, ոչ թե Հայկական ադաթի պես, մի բան լսելուց որ քո իմացածին հակասումա, անմիջապես անցնենք Ընդիմադիր կողմ, դաժե եթե չի էլ հակասում, էդ կապ չունի, ասենք ինչ որ նախադասության մեջ բառաիմաստավերլուծականա եիմ ինչական անհամապատասխանություն կար… հոպ ուրեմն սխալ էս ասում չէ ախպեր չկպավ… Ամերիկացին էսօր ամբողջ աշխարհինա տիրում , եկելա ստեղ առնումա ամբողջ Հայաստանը, խի? , դե որովհետև ցանկածած ամերիկացու , կանգնեցրու փողոցում ու ասա դու Ով ես? Ինչ կասի? ԵՍ ԱՄՆ-ի քաղաքացի եմ , ես հպարտ եմ … բելերն են ուզում լինել ԱՄՆ-ի քաղաքացի բայց ոչ բոլորն են արժանի էդ պատվին… ԻՍկ մենք ? դե մենք չենք կարա հպարտ լինենք մեր ազգությամբ …. Դե թերարժեքությունը սքողելու ձևա դա… պետքա առաջ շարժվենք , պետքա ձգտենք Եվրոպա, Ամերիկա… մենք վաբշե ով ենք եղել Է? ով են եղել մեր պապերը , որ մի հատ Էլ անդրադառնանք կամ փորցենմք հիշել կամ ուսումնասիրել իրենց արածն ու ասածը էլ ումնաց մի հատ էլ աշխարհին ասենք , որ էդ Ըտենցա… Հարգելիներս…. ՄԵՆՔ որ ՊԵտություն ունեինք… Ամերիկացին Ծառերի վրա Թռնոտի եր տալիս…Բոլորն էլ գիտեն, Որ Ամերիկացի ազգ Ընդհանրապես Գոյություն չի ունեցել ու չի ունենում… բայց մի հարուր տարի հետո , կդառնա աշխարհի ամենահին ազգը… Իրանց մշակույթով և ամեն ինչով… դե Հայն էլ, հեչ իրա համար, Ատոմի էներգիան կհայտնագործի , Գունավոր հեռուստատեսություն…. Ու մեկ ել ուժեղ քաղաքականությամբ կզբաղվի… ՍԱղ օրը , առավոտից իրիկուն , մեկը մի բան ասի, վռազ հակառակում պիտի համոզի… բա ոնց… հետո էլ ասում են երկիրը խի երկիր չի դառնում…. Կդառնա , հեսա ամերիկացին կգաաաա, սիրուն երկիր կսարքի.,.. մենք էդքքան չկանք… մենք Ով ենք եղել է վաբշե որ հիմա ով դառնանք? ՏԵնց չի, մենք Եղել , ենք , Կանք , ու դեռ Լինելու ենք …
Ամեն տեղ էլ խուժան ու աննորմալ կա, ամեն տեղ էլ զիբիլը աղբամանից դուրս թափող կա, ու հենց էդ զիվբիլն աղբամանից դուրս թափողնենրն էն , որ չգիտեն ու թքած ունեն , թե վորտեղի են սերում ում ժառանգնեն … ու ուր են գնում… բայց դե էդ գնացողները գնալու եմ մնալու են են մարդիք ովքեր արժեք են թողնում… ու եթե երեկվա մեր արժեքները մենք չգնահատենք . վաղը մեր արժեքները չեն գնահատի… իսկ մյուս օրը վաբշե թքած կունենան…
Ես լեզվաբան չեմ ու լեզվաբանության մեջ չեմ խորացել, բայց մի բան կարամ ասեմ… 10000 տարվա պատմություն ունեցող ազգը, որ աստղենրա ուսումնասիրել, երկրի շառավիղնա որոշել, չի սպասել, խուլ ու համրի մնան հաղերդակցվելով, մինչև մի տաս հատ անգլիացի գան Եվրոպա , սկսեն խոսել, դե մենք ել հոպ մի երկու բառ վերցնենք, հետո , մի տաս տարի հետո մի 20 հատ ֆրանսիացի գան . հօպ մի քանի բառ էլ իրանցից ու հայդա լեզու ենք ստեղծել էլ դու սուս… հա որ դպրոցների դասագրքերում գրած լիներ դրա մասին , կամ որ մի դասախոս կիսաքնած ինչ որ դեղնած տետրից կարդար դրա մասին… կընդունվեր որպես փաստ . Չէ?
ՀԱՅԵՐ, ՁԵՐ ՑԱՎԸ ՏԱՆԵՄ…
Եկեք , ոչ թե փորձենք բառակազմական ու շարադասական վերլուծության ենթարկել ստեղի գրածները, այլ հասկանանք բուն նպատակը, թե Մարդիկ Էս թեման խի էն բացել, ու որն ա իրանց գլխավոր նպատակը…
Էս ել հո ընդունելության քննություն չի ?
Հ.Գ.
Իսկ բոլոր էն մարդկանց, ում չի հետաքրքրում Հայկական մշակույթն ու պատմությունը, կամ այսպես ասած այլ ազգերինն ավելի շատա հետաքրքրում առաջարկում եմ պարզապես գրողի ծոցն ուղարկեն էս թեման ու զբաղվեն էդ ազգերի ուսումնասիրությամբ… Շատ պետքներդա թե ով ենք եղել մենք?
Մեջբերել
Ես չեմ ասում ծառայել ուրիշներին, այլ լինել այնպիսին, որ ուրիշները մեզնից օրինակ վերցնեն, օրինակ ասենք՝ փոխանակ մեր սիրելի երգիչները աղավաղելով մի կերպ «զուբրիտ» անեն արևմտյան ռեփախառը պորտապարը, այլ ընդհակառակը՝ այնպես երգեն. որ ասենք Շակիրան ընդօրինակի մեզնից… Կամ ասենք Ֆրանսիայի պառլամենտը մեր օրենքներից մի քանիսը «պլեճ» անի… Կամ ասենք մեր ճարտարապետության մեջ որոշ դետալներ կամ հնարքներ միջազգային պատենտ ունենան… դե երևակայում եմ էլի
Ժողովրդի մեծամասնությունը ումով է ապրում, այ նրանց մասին էլ խոսում եմ։ Քանի որ քննարկում ենք թե ով ենք մենք, և ոչ թե ովքեր են մեր հանճարները։ Կարծում եմ հասկանալի է։ Այ որ դու՝ եղբայր պատվական, օրերից մի օր գնաս Արամ Խաչատրյան համերգասրահ ու տեսնես թե քանի հոգի է եկել Կոմիտաս լսելու ու մի օր էլ գնաս հանրապետական ստադիոն՝ «Շպրոտ» կամ «Արմենչիկ» ու չգիտեմ «Բաբիկ» լսելու, այդ ժամանակ նոր կարծիք կկազմես, թե ով ենք մենք իրականում։ Մեկ էլ շատ չէ, «Մոնումենտից» զննիր քո մայրաքաղաքը ու հետո «գուգլ» –ում ուրիշ մայրաքաղաքների նկարների հետ զուտ համեմատիր, ու նոր կարծիք կազմիր թե աշխարհում որ տեղն է գրավում մեր ճարտարապետությունը, մեկ էլ շատ չէ հետևիր մեր ոստիկանների պահվածքին, թե ինչպես են նրանք «սեմուչկա» չրթում ու թքում գետնին, ու համեմատիր այլ երկրների ոստիկանների պահվածքի հետ ու նոր կարծիք կազմիր թե մենք մեր օրենքներով ու օրինապահությամբ որ տեղում ենք աշխարհում։ Իսկ ինչ վերաբերում է մի քանի տասնյակ կամ գուցե հարյուրավոր տաղանդներին ու հանճարներին, ապա ուշադրություն դարձրու, բացի թերևս մոնղոլներից ու չուկչաներից բոլոր ազգերում էլ հանճարներ կան, ու հնարավոր է, որ աշխարհի ամենալավ հովիվները մոնղոլներն են, իսկ աշխարհի ամենադիմացկունները ու ամենաառողջները չուկչաներն են։
Ինչևէ դա կապ չունի նրա հետ թե մենք ով ենք իրականում
: Մինչև էտ հարսանեական գիշերը բոլորին /խոսքս կանանց մասին է/ ստիպելով փինել-վերականգնել կուսաթաղանթը:
Էջանիշներ