Զանազան լեզվական հարցեր

[Ուլուանա]

Այստեղ գրում և քննարկում ենք ուղղագրական, կետադրական և ցանկացած այլ բնույթի լեզվական հարցեր, տարածված սխալներ և այլն։ Մի խոսքով, ցանկացած անհասկանալի, կասկածելի լեզվական հարց կարող եք այստեղ բարձրացնել և պարզաբանել։ Ֆորումի ցանկացած անդամ կարող է և հարց բարձրացնել, և հնարավորության դեպքում պատասխանել ուրիշների բարձրացրած հարցերին։

[Ուլուանա]

Առաջարկում եմ միացյալ ուժերով գտնել ռուսերեն болеть բառի հայերեն համարժեքը՝ «հայերեն» ասած՝ «բալետ անել» իմաստով, քանի որ ոմանց կողմից օգտագործվող «երկրպագել» և «ցավել» բառերը, իմ, ինչպես նաև շատ-շատերի կարծիքով, այնքան էլ ընդունելի չեն։ «Երկրպագել»-ը, կարծում եմ, չափազանց ուժեղ է ասված, իսկ «ցավել»-ը պարզապես բառացի թարգմանություն է ռուսերենից և, համենայնդեպս, իմ կարծիքով, ոչ մի կապ չունի հայերեն «ցավել» բառի հետ, չի արտահայտում մեր ուզած իմաստը։
Ի՞նչ կարծիքներ ու առաջարկներ կան։

[Koms]

ոնց որ թե "երկրպագել" , "երկրպագու" բառը արդեն "նստել" է մեր գիտակցության մեջ...

ինչու այս 2 աշխարհագրական անունները մեզ մոտ գրվում եւ արտասանվում է "ռուսական տարբերակով" ?

Mexiko - Մեխիկո /պետք է լինի Մեքսիկո/
Texas - Տեխաս /պետք է լինի Տեքսաս/

[StrangeLittleGirl]

болеть բառին համարժեք հայերենում կարելի է օգտագործել աջակցել բառը
ինձ թվում է՝ գոնե ցավելուց ու երկրպագելուց լավ է հնչում

[Արշակ]

болеть բառին համարժեք հայերենում կարելի է օգտագործել աջակցել բառը
ինձ թվում է՝ գոնե ցավելուց ու երկրպագելուց լավ է հնչում

Համաձայն եմ

[Koms]

աջակիցներ - վատ չի, իրոք,

[Ուլուանա]

Ինձ էլ դուր եկավ Բյուրակնի առաջարկած տարբերակը։ :-)

[Chuk]

Երբ երեկ կարդացի, մտքումս չհհամաձայնվեցի:
Բայց այսօր արդեն ինձ էլ է դուր գալիս "աջակցել" տարբերակը

[arnix]

«տարկետում», որոշ (շատ) մարդիկ ասում են «տարեկետում»՝ կարծելով, թե այս բառը ինչ–որ կապ ունի «տարի» բառի հետ։ Մինչդեռ «տար»–ը ուղղակի նախածանց է։ Եվ տարկետում կարող է լինել և՝ մեկ տարով, և՝ մեկ ամսով և այլն...

[arnix]

Ինչպես նաև, շատերը ասում են «իմ համար», «ձեր համար», «քո համար», «մեր համար», «իմ հետ», «ձեր հետ», «քո հետ», «մեր հետ» և այլն, բայց ճիշտ ձևն է «ինձ համար», «ձեզ համար», «քեզ համար», «մեզ համար», «ինձ հետ», «ձեզ հետ», «քեզ հետ», «մեզ հետ» և այլն...

[HardRock]

Մի բառի մասին էլ ես ասեմ: Մեղանչել բառը շատերի կարծիքով նշանակում է ներում հայցել, բայց լրիվ հակառակնա: Մաղանչել, նշանակումա մեղք գործել:

[Ուլուանա]

Այո, «մեղանչել» բառի սխալ կիրառությունն իրոք շատ տարածված է։
Ավելացնեմ նաև, որ մարդկանց մեջ շփոթություն առաջացնողը «մեղա գալ» (մեղքը գիտակցել, ներում հայցել) արտահայտությանը ձևով նման լինելն է։

[Ուլուանա]

Շատ տարածված են հետևյալ ռուսաբանությունները, և բանն այն է, որ շատ քչերն են տեղյակ դրանց՝ սխալ լինելու մասին.
ինձ տհաճ է (սխալ) – ինձ համար տհաճ է կամ ինձ տհաճություն է պատճառում (ճիշտ)
ինձ հետաքրքիր է (սխալ) – ինձ համար հետաքրքիր է կամ ինձ հետաքրքրում է (ճիշտ)

Եթե ռուսերեն ասում ենք «мне (не)приятно» կամ «мне интересно», դա չի նշանակում, որ նույն արտահայտությունները կարելի է բառացի թարգմանել հայերեն։

[Enipra]

Շատ տարածված է հանձին եւ հանձինս բառերի սխալ օգտագործումը:

Տառացի մեջբերեմ ողջույնի մի խոսք, որ ինքս եմ լսել ԱԼՄ-ով. «Ուզում եմ ողջունել մայրիկիս, հանձինս հայրիկիս, որը գտնվում է արտասահմանում»:

Բացի հանձինս բառի տրամաբանորեն սխալ կիրառումից, որն այս նախադասությանը զվարճալի երանգ է հաղորդում, այստեղ կա մեկ այլ սխալ:

Աղայանի բացատրական բառարանում կարող ենք տեսնել.
ՀԱՆՁԻՆ - Մեկի անձնավորության մեջ, մեկով, մեկի մեջ, ի դեմս:

Հանձինս բառը պարզապես փոխարինում է հանձինին, երբ խոսքը մի քանի հոգու մասին է: Պարզաբանեմ.
հանձինս հայրիկիս - սխալ , հանձին հայրիկիս - ճիշտ
հանձինս հայրիկիս ու մայրիկիս - ճիշտ

[Ուլուանա]

Շատ տարածված է հանձին եւ հանձինս բառերի սխալ օգտագործումը:

Տառացի մեջբերեմ ողջույնի մի խոսք, որ ինքս եմ լսել ԱԼՄ-ով. «Ուզում եմ ողջունել մայրիկիս, հանձինս հայրիկիս, որը գտնվում է արտասահմանում»:

Լավ ես նկատել։ ԱԼՄ-ում այդ բառն իրոք շատ մեծ «հեղինակություն» ու ժողովրդականություն է վայելում. բոլորն իրենց սրբազան պարտքն են համարում ամեն կերպ օգտագործել «հանձինս» բառը՝ անկախ նրանից՝ դրա կարիքը կա թե ոչ։