Զանազան լեզվական հարցեր

[Շինարար]

Հազար ներողություն եմ խնդրում, եթե թեմայից շեղվելուն նպաստում եմ, բայց, որպես գրաբարից մի փոքր տեղյակ մարդ, ասեմ, որ գրաբարում «մարդ» գոյականի հոգնակին միշտ էլ «կ» տառով է եղել. մարդ-մարդիկ, սեռական հոլովը՝ մարդոյ-մարդկան (աշխարհաբարում էլ՝ մարդկանց): «Ք» տառով սխալ է:

Մի ահտ էլ ես ցույց տամ էս թեմայում իմ՝ շատ բան չիմանալը Ուղղակի թեման հետաքրքրեց, մտքեր առաջացան, ոչինչ չեմ պնդում, բայց հարցադրում եմ... Իմ հասկանալով՝ նաև օտար լեզուների օրինակով, ՝էս թեմայում արդեն որոշակիորեն չարչրկված «հնում» հոգնակիի կազմումը ավելի խառն է եղել, միանշանակ ձև չի եղել, գուցե դա կապված է բարբառների կազմության հետ, գուցե համակարգված գիտակցության բացակայության, չեմ կարող ասել, ու յուրաքանչյուր առանձին բառ կարող էր իր առանձնահատուկ հոգնակիի ձևն ունենար, հետագայում դրանք կամաց-կամաց խմբավորվել են, ասենք, մրգերի համար իրենց առանձնահատուկ ձևը, շնչավորների համար՝ իրենցը, անշունչների համար՝ իրենցը, օրինակի համար եմ ասում, բայց առավել գործածվող բառերի համար մնացել են իրենց հին, ավանդական ընդւոնված ձևերը, որոնք համակարգված լեզվաբանության ստեղծումից հետո մտել են անկանոն հոգնակիների շարքը: Օրինակ, արաբերենում անկանոն հոգնակիի ձևեր ունեցող բառերն ավելի շատ են, քան կանոնավորները Ընդ որում ամեն բառ կարող է ունենալ մի քանի անկանոն հոգնակիի ձև ու դրա հետ նույնիսկ մեկը՝ կանոնավոր, դե իրենց լեզվաբանությունը, չնայած հիմա կաղապարված ու քարացած է, բայց ժամանակին ստեղծվել է նաև նրա վրա, թե ինչպես են խոսում արաբները: Նույն տրամաբանությամբ մեզ մոտ, եթե հայերի ինչպես խոսալը հաշվի առնվեր, կարող էր լինել -ներ հոգնակիակերտի հետ նաև -նի, օրինակ լոռվա բարբառում, կամ որոշ կենդանիների դեպքում -ան՝ ձիան, գիլան: Հիմա էդ մարդիկի -իկը բազմաթիվ հոգնակիակերտերից, երևի, մեկն է եղել, ու մարդը, որպես առավել տարածված բառ պահպանել է մինչև օրս: Հեչ պետք չի ամեն ինչի մեջ համակարգվածություն տեսնել, ու յուրաքանչյուր տարբերություն փորձել որպես սխալ ընկալել: Իմ իմացած բոլոր լեզուներում մարդ բառի հոգնակին կաղապարի մեջ չի մտնում: Եսիմ: