Հայ Եկեղեցու տոները

[Gayl]

Վահագ ջան, ինչո՞ւ է քեզ վրդովեցնում այդ հանգամանքը:

Ես միայն զարմացել էի եկեղեցու որոշման վրա:

Քրիստոնեությունը չի սահմանափակվում երկրային կյանքով. քրիստոնյա հավատացյալը հավատում է հարությանը, որի գրավականը և նախօրինակը Քրիստոսի Հարությունն է: Այդ Հարությունը մեծ տոն է հավատացյալի համար, որը համոզված է, որ արդար կյանքով ապրողը հարություն է առնելու հավիտենական կյանքի համար: Ընդ որում՝ հայ քրիստոնյան հավատում է, որ Մեծ Եղեռնի անմեղ զոհերը ևս հարություն են առնելու հավիտենական կյանքի համար և յուրաքանչյուր ապրիլի 24-ին հատուկ հոգեհանգստի պատարագ է մատուցվում մեր ազգակիցների համար: Բայց այդ հույսը անիմաստ և փուչ կլիներ, եթե չլիներ Քրիստոսի Հարությունը: Այդ պատճառով էլ Քրիստոսի Հարության տոնը տոնելով՝ հենց արտահայտում ենք մեր համոզմունքը, որ նահատակները հարություն են առնելու հավիտենական կյանքի համար ու դրանով իսկ ժխտում նրանց անվերադարձ կորելու հնարավորությունը:

Եթե այս պարբերությունը սկսենք քննարկել, ապա ոչ ես և ոչ էլ դու երբեք հայտարարի չենք գա, ավելի լավ է սա բաց թողնենք

Մի կողմ թողնենք կրոնական ասպեկտը, անցնենք բարոյականին: Քրիստոնեության քարոզած արժեքները միայն օգուտ կարող են բերել նահատակների ազգակիցներին և ժառանգներին, միայն կարող են ամրացնել նրանց մեջ բարի, վառ հիշատակը և վճռականությունը՝ ապրելու արժանի այն հավատքին, որն ունեցել են իրենց հայրերը: Նահատակվածներից ո՞վ չէր ուզենա տեսնել իր ժառանգներին՝ արդար, խաղաղ, միասնական ապրելիս, ու ո՞վ նրանցից չէր համարի իր համար մեծագույն օգուտ իրենց երեխաների ու մերձավորների այդպիսի ապագան: Իսկ Սուրբ Զատիկը հենց այդպիսի կյանքի ավետիս է ամեն քրիստոնյայի համար:

Արս ջան լավ էլի, միթե՞ կարծում ես, որ Սուրբ Զատիկը կարող է այդպիսի կյանքի ավետիսը լինել: Իհարկե ամեն ինչ գեղեցիկ է գրված, բայց ցավոք հազարամյա փորձը ցույց է, որ մեզ մեկ այլ բան է հարկավոր:

Արդյոք դրանից ավելի շատ օգուտ չկա՞, քան լացակումած դեմքերը կեղծավորների, որոնք մեծամեծ ճառեր և ծաղկեպսակներ կարող են դնել զոհերի հիշատակին վառվող կրակի կողքին, բայց հանգիստ կրակ բացել տան իրենց հայրենակիցների (այդ զոհերի ժառանգների, ազգակիցների) վրա:

Արի չխոսանք մարդու տականք տեսակի մասին, որովհետև մի այդպիսի տեսակ այդ օրը չկանգնեց իր ժողովրդի կողքին:

Բացի դրանից, եկեղեցական տոնը մարմնի տոն չէ, քեֆ-ուրախություն չէ, աշխարհիկ կերուխում չէ, հոգու տոն է՝ միշտ կապված հաստատ հույսի, վճռականության հետ՝ ապրելու արդար, քրիստոնեական հավատքին վայել պարկեշտ կյանքով, ու դրանով էլ վառ պահել մեր նախահայրերի հիշատակը:

Շատ կցանկանայի, որ այդպես լիներ, Քրիստոսի խոսքերը իդեալական են, բայց մենք այդպես չենք ապրել և ապրում:

Խոսքերն ու ծաղիկները լավ են ու անհրաժեշտ, բայց ավելի կարևոր է, որ դրա հետևում համապատասխան գործեր լինեն (իսկ դրան Սուրբ Զատիկը ոչ մի կերպ չի կարող վնասել, միայն հակառակը):

Ոչինչ չի կարող վնասել:
Եվ այսքանից հետո ես կարծում եմ, որ Զատիկը, ոչ թե վնասելու է այլ ընդամենը երկրորդ պլան է մղվելու, դե իհարկե դա ինձ այդքան էլ չի հուզում, ուղղակի ասացի, որ եկեղեցին հիմար որոշում է կայացրել: