Հայ-թուրքական հարաբերություններ

[քաղաքացի]

Արցախի խնդրի լուծում ասելով ես նկատի չունեմ, թէ որ կողմին օգուտ կլինի, այլ ուղղակի լուծում լինի, ինպէս Եւրոպան է ուզում:
Ընդհանուր առմամբ գրածիդ համաձայն եմ, միայն վէրջում ասացիր

Ամէն դէպքում ոչինչ աւելի արժէքաւոր է, քանց հողը Արցախի: Հայաստանին ամէնից շատ հող է պէտք:
Այսօր չենք կարողանում բնակեցնել, բայց վաղը պիտի խեղդուենք խտութիւնից:

Հողերի մասին կմտածենք այն դէպքում, երբ իսկապէս խեղդուենք խտութիւնից, քանզի այսօր այս մի թիզ հողից հազարաւոր հայեր են այն լքում:
Ճիշտ ես, Թուրքիան իրաւունք չունի Հայաստանին թելադրել ի՞նչ անել եւ նույն կերպ Հայաստանը իրաւունք չունի Թուրքիային թելադրել: Սահմանները պատկանում են հաւասարապէս ե՛ւ Հայաստանին, ե՛ւ թէ Թուրքիային, այն կբացուի միայն երկու կողմերի համաձայնութեամբ: Ես մի բան նկատել եմ, որ սփիւռքի մեծ մասը դէմ է սահմանի բացմանը, որովհետեւ նրանց վրա մեծ ազդեցութիւն ունի ՀՅԴ-ն, որն իր հերթին անմարդկային կոչեր է անում Թուրքիոյ յասարակութեան:
Այս հարցի շուրջ Դինքն էր լաւ խօսում:

[Vishapakah]

Արցախը Հայաստանի եւ ադրբեջանի ներքին գործն է եւ այս հարցը Հայ-թրքաքան հարաբերությունների հետ, ոչ մի կապ չունի.

Թուրքիան նախապայման դնելով Արցախի հիմնախնդիրը իր հարաբերություններում Հայաստանի հետ, խաղտում է մի շարք նորմեր, որը կոչվում է օտար պետությունների ներքին գործերի միջամտություն.

Փակ սահմանի համար մեղադրել Հայաստանին կամ առավել եւս ՀՅԴ-ին, դա նոնսենս կլինի. Սահմանը Հայաստանը չի փակել, իսկ սահմանի բաց կամ փակ լինելը ՀՅԴ-ն չի որոշում.

թուրքիան ուղղակի չի ցանկանում մեզ հետ գործ ունենալ եւ դրա համար օգտագործում է մի հանգամանք, որում շատ հեշտ կլինի մեզ ագրեսոր ճանաչելը. Իհարկե իրական պատճառը Ցեղասպանության խնդիրն է եւ այս իրական պատճառը ինչքան շատ թուրքիան շեշտի, այնքան ավելի վատ դրությամ մեջ կհայտնվի, դրա համար գտել է Արցախի այլընտրանքային տարբերակը.

Հարեւան պետության հետ մենք իրոք լավ հարաբերություններ կունենանք, եթե Արցախից դուրս գանք եւ մոռանանք պապերի արյունը. Բայց կուշտ փորի համար, իր պատիվը գետնովը տվողը, ով կլինի այդքանից հետո?

Ցեղասպանությունից հրաժարվելու (Ֆորումում արդեն նշվել է այս հարցի ետին պլան մղվելու մասին, դա՛ հավասարազոր կլինի հրաժարվելուն, որովհետեւ որից հետո այն դժվար թե՛ ինչ որ մեկը ցանկություն ունենա ճանաչելու.) դեպքում, հարեւանի մոտ կստեղծվի անպատժելիության վստահություն (Մեծ եղեռնի ժամանակ ասում էին, արեցինք այն ինչ ցանկացանք Հայ կանանց եւ տղամարդկանց հետ եւ խրախճանք) որից հետո Թուրանի ծրագիրը ավելի կմոտիկանա եկրորդ փուլի իրագործմանը.

Մեծ Թուրանի կամ Պան-Թյուրքիզմի ծրագիր.

Առաջին փուլ. Քրիստոնիաների բնաջնջումը Օսմանյան կայսրության ներսում (Հայերի, Հույների եւ Ասորիների իսպառ բնաջնջումը իրագործվեց.)

Երկրորդ փուլ. Կովկասի գրավումը, Միջին Ասիայի հետ կապվելու համար. (Նախորդ դարի դարասկզբին ձախողվեց Սարդարապատում եւ ԽՍՀՄ պետության ձեւավորմամբ եւ հիմա Արցախյան եւ Չեչենական պատերազմներում մենք տեսանք, որ այն գլուխ է բարցրացնում.)

Երրորդ փուլ. Միավորվելով միջին ասիական թյուրքալեզու ազգերի հետ, դուրս գալ Պավալոժիե (Հիմնականում թաթարներով բնակեցված.) եւ Ույղուրիա, ապա Սիբիրի միջով հասնել մինչեւ Խաղաղ Օվկիանոսյան ջրերը.

Այս ծրագրի ջատագողների խմբակցությունը (Գորշ գայլեր.) թուրքիայում արգելված է, բայց այդ քայլը, զուտ դիվանագիտական խրախճանք է, նրանք այդ կազմակերպությանը ֆինանսավորում են, ավելի քան եւ շատ թուրքական պառլամենտականներ, ոչ պաշտոնական հավաքույթներում ավելի քան անկեղծ են.

Հանգամանք, որը մեզ դարցնում է Ռուսաստանի դաշնակիցը. Հանգամանք, որը մեզ պարտադրում է աչալուրջ գտնվել.

Հ. Գ.
Կարծում եմ կհասկանաք ինչ եմ գրել, ուղղակի եթե մանրամասն ծավալվեի, գրառումս աշխատության կվերածվեր.

[Պանդուխտ]

Իսկ ինչու՞ Եւրոպայի ուզածը պիտի լինի: Իսկ Եւրոպան ո՞վ է: Իսկ Եւրոպայում ինչպէ՞ս են մտածում: Եւրոպան իր անմիջական դրացնութեան գտնւող երկիրներին չի կարողանում խօսք հասկցնել: Իսկ ինչու՞ մենք Եւրոպային պիտի չի ընտելացնենք: Ինչու՞ ստրկամիտ ենք: Ողջ աշխարհի երկիրները աշխատում են իրենց շահերի համեմատ աշխատել, քարոզչութիւն անել: Իսկ Եւրոպան, իր շահերը գիտի՞:

Արցախի խնդրի լուծում ասելով ես նկատի չունեմ, թէ որ կողմին օգուտ կլինի, այլ ուղղակի լուծում լինի, ինպէս Եւրոպան է ուզում:

Միտքդ անյստակ է բարեկամ: Իսկ եթէ Եւրոպան դարձեալ թուրքերի ճնշման ներքոյ, մի քանի տակառ քարիւղի համար թուրքի ուզածը անի: Չեղաւ բարեկամ չեղաւ: Եւրոպան մեր ուզածը պիտի անի: Թուրքը մեր ուզածը պիտի անի: Առնուազն այսպէս պէտք է մտածենք: Առանց մարտի պարտւողական չլինենք:

Հողերի մասին կմտածենք այն դէպքում, երբ իսկապէս խեղդուենք խտութիւնից, քանզի այսօր այս մի թիզ հողից հազարաւոր հայեր են այն լքում:

Հայրենիք կերտւում է ապագայի համար եւ ոչ միայն ներկայ սերունդի համար:
Սահմաններ ընդլայնւում են պատմական պատեհ առիթներին: Ինչպէս նաեւ սահմաններ կրճատւում են. դարձեալ պատմական անպատեհութունիւնից:
Եթէ բնակչութիւնը քիչ է, դա անցեալում եւ ներկայում հողի սակաւութիւնից է, սահմանների կրճատումից եւ մեր ազգի հանդէպ գործուած ցեղային խտրականութիւնից, պարբերաբար կրկնւող ջարդերից եւ վէրջում՝ Ցեղասպանութիւնից:
Իսկ ով ասեց որ այժմեան Հայաստանի հողը բաւարարում է հայ ժողովուրդին: 8 միլիոն հայից 3,5 միլիոնը բնակում է Հ.Հ.ում: Մի ասա եկէք բնակէք: Կուգանք կամաց կամաց: Տուն չքանդենք տեղ գործ չքանդենք: Բայց երբ գանք. հողը հազիւ կշտացնի բնակչութեանը...
Ինչեւէ, բնակչութիւնը կարեւոր է, հողը կարեւոր է Հայաստանի Հանրապետութեան ազգային անվտանգութեան համար, ապագայի համար: Մեր անձով չբաւարարուենք. Մտածենք հայ ժողովուրդի յաւերժութեան մասին: Գործենք մեր ազգի յարատեւութեան սիրոյն:

Սահմանները պատկանում են հաւասարապէս ե՛ւ Հայաստանին, ե՛ւ թէ Թուրքիային, այն կբացուի միայն երկու կողմերի համաձայնութեամբ:

Չէ բարեկամ ապատեղեկատւութեան կարիք չկայ: Հայաստանը ուզում է բացել, թուրք կոչւողները չեն բացում:
Այլ խօսքով՝ Հայաստանը համաձայն է, այսպէս կոչուած «թուրքերը» ոչ: Ուրիշ խօսքով՝ Հայաստանը խաղաղասէր է եւ ցանկանում է բարի դրացիական կապեր հաստատել, իսկ «թուրքիա» անունով ճանաչուած զանգուածը՝ ոչ: Այլ կերպ ասած՝ Հայաստանը կառուցողական է, իսկ այսպէս ասած «թուրքիա»ն՝ սադրիչ, գրգրիչ:

մի բան նկատել եմ, որ սփիւռքի մեծ մասը դէմ է սահմանի բացմանը, որովհետեւ նրանց վրա մեծ ազդեցութիւն ունի ՀՅԴ-ն, որն իր հերթին անմարդկային կոչեր է անում Թուրքիոյ յասարակութեան:
Այս հարցի շուրջ Դինքն էր լաւ խօսում:

Եթէ նկատմանդ տեսադաշտում ընկնում է Պանդուխտը, ապա չարաչար սխալւում ես, քանզի այս շարաանում իմ արձանաագրած առաջի տողում գրում է նա.« առողջութեան համար լաւ կը լինի դռների եւ պատուհանների բացումը»
Ես գտնում եմ Հայաստանի հասարկութեան շարքերում շատերին, որոնք ինձ նման դաշնակցական չեն, բայց մտածում են ինձ պէս: Հ. Յ . Դ. ոչ մի անմարդկային կոչ չի անի, նամանաւանդ թուրք հասարակութեան ուղղուած: Անհեթեթ խօսքդ ապացուցի: Հ.Յ.Դ. կուսակցութիւնը թուրք ժողովուրդի զրուցակիցը չի կարող լինել, եթէ լինի իսկ, կարող է զրուցել եւ կոչ անել Հայաստանի եւ թուրքիայում ապրող հայ ժողովուրդի օգտին: Մինչ այսօր չեմ լսել եւ տեսել որեւէ կոչ Հ.Յ.Դ.ի կողմից արուած եւ ուղղուած թուրք ժողովուրդին: Կոչեր եղել են պետութեանը, դեսպանատներին, բայց ոչ մի անմարդկային միտք չի եղել: Թէ սխալ եմ՝ ճշտիր:
Դինքի անունը յիշատակելդ, առանց նրա խօսքին՝ ասում է ոչինչ:

[քաղաքացի]

Սահմանը բացուելէ ետք կխօսենք Պանդուխտ եղբայր, իսկ մինջ այդ ես կհեռանամ այս նիւթէն եւ կխուսափիմ որեւէ պատասխան տալ, որեւէ մէկին հայ-թուրքական հարաբերութեան հետ կապուած:
Ցտեսութիւն բարէկամ:

[Array]

Մի բան , ուղղակի այդ միտքը շատ հանդիպեց ինձ վերջերս. ասում եք այքան մարդ չունենք, որ մի բան էլ հող պետք լինի, իսկ չե՞ք մտածել մակեդոնացիները, հռոմեացիները, մոնղոլները, գերմանացիները վերջիվերջո , ի՞նչ է, նրանք այդքան շատ է՞ին, որ իրենց ամբողջ աշխարհն էր պետք ապրելու համար,որ փորձում էին գրավել; Հողը, բացի ապրելու վայր լինելուց,նաև փող է. ինչքան շատ հող ունեցար, այնքան ավելի շատ հնարավորություններ ունես հարստանալու; Բացի դրանից, մեր սահմանների դիրքն այսօր չափազանց մեծ վտանգ է ներկայացնում մեզ համար; Պատերազմի դեպքում թշնամին 2-3 ժամվա ընդհացքում(ինչպես ասել է Նժդեհը) կարող է Գյումրին,Երևանն ու Սյունիքը բաժանել միմյանցից։

[Vive L'Armenie]

Այսօր կարդացի հետաքրքիր մի հայտարարություն, խնդրեմ ներկայացնեմ Ձեզ այն `

Օրերս Կեսարիայում Թուրքիայի պատմական ընկերության նախագահ Յուսուֆ Հալաչօղլուի՝ «Քրդերն ունեն թուրքմենական, իսկ քուրդ ալավիները՝ հայկական ծագում, TIKKO-ի եւ PKK-ի պես ահաբեկչական կազմակերպությունների շարքերում, ովքեր ձգտում են մասնատել երկիրը, մեծ թիվ են կազմում քրդացած հայերը» հայտարարությունը մեծ արձագանքի ու հակազդեցության է արժանացել: Բազմաթիվ թուրք մտավորականներ, հասարակական եւ քաղաքական գործիչներ իրենց երկրի վարչապետից պահանջել էին պաշտոնազրկել պատմաբանին:
Աս հայտարարությունը միանշանակ չի ընկալվել նաեւ աշխարհի պատմագիտական շրջանակներում, այդ թվում եւ՝ Հայաստանի:


Սակայն, առկա պատմագիտական աշխատությունները, հնէաբանական պեղումները եւ ծագումնաբանական վերլուծությունները հավաստում են, որ թուրք պատմաբանը ճիշտ է: Թե որքանով են քրդացած հայերը մասնակցում վերոնշյալ ահաբեկչական կազմակերպությունների գործունեությանը, ասել չենք կարող, սակայն ինչպես նշել էր Հալաչօղլուն՝ «1936-37թթ. Թուրքական պետությունը տուն առ տուն բացահայտել էր կրոնափոխ հայերին եւ կազմել նրանց ցանկը»: Ըստ հավաստի աղբյուրների, այդ ցանկը ոչ թե 100 հազար, այլ ավելի շատ թվով կրոնափոխ հայերի է ներառում: Թուրքական համապատասխան շրջանակները լավ գիտեն, որ կրոնափոխ եւ ազգափոխ հայերի թիվը ներկայիս Թուրքիայում անցնում է 8 մլն-ի սահմանը: Հայ Արիական Միաբանությունը պնդում է, որ սա էլ դեռ քրդացած եւ թրքացած հայերի վերջնական ճշգրտված թիվը չէ:
Կոչ ենք անում ՀՀ իշխանություններին եւ համայն հայությանը՝ այս հանգամանքն ընդունել ի գիտություն եւ, ըստ այդմ էլ, վարել նաեւ արտաքին քաղաքականություն՝ ներառելով եւ պաշտպանելով բոլո’ր հայերի շահերը:
Հայ Արիական Միաբանությունը հայտարարում է, որ պատրաստ է աջակցելու ու պաշտպանել բոլոր քրդացած ու թրքացած հայերի շահերը, ովքեր համարձակություն եւ ցանկություն կունենան՝ բացահայտել իրենց ազգությունը: Եվ թող «Մենք բոլորս հայ ենք, մենք բոլորս Հրանտ Դինք ենք» կարգախոսը ուժ տա նրանց:

[Պանդուխտ]

Տաճկացած թրքացած քրդացած ի հարկէ շատ կան: Հազիւ յիշում են իրանց հայկեան արմատը: Սակայն նրանք տարտղնուած են, բացի համշէնցիներից, որոնք խմբովին ապրում են իրենց հովիտներում:
Այնումենայնիւ, հալաջողլուի նպատակը նուաստացնել է քրդական ազատագրական շարժումը, որ քրդական է, չի կարելի ուրանալ:
թուրքիա կոչուած երկրում «դու հայ ես» նախադասութիւնը հայհոյանք է: Այնպէս որ հալաջողլու էֆենդին հայհոյում է քրդերին եւ քուրդ ալեւիներին, pkkին:

[Պանդուխտ]

http://www.aztagdaily.com/Archive/27...html/page4.htm
«Աբդուլլահ Գիւլի ընտրութիւնը բեկում չի ստեղծի Հայաստան-թուրքիա յարաբերութիւնում» Թաթուլ Յակոբեանի գրիչով:

[dvgray]

http://www.aztagdaily.com/Archive/27...html/page4.htm
«Աբդուլլահ Գիւլի ընտրութիւնը բեկում չի ստեղծի Հայաստան-թուրքիա յարաբերութիւնում» Թաթուլ Յակոբեանի գրիչով:

Բավականին ոչինչ չասող, թռուցիկ անդրադարձ է թեմային: Թաթուլ Հակոբյանը ժամանակին լավ լուսաբանում էր հայ-վրացական հարաբերությունները և մասնավորապես Ջավախքի վերաբերվող նյութերը "Ազգ"-ում: Իսկ սա... եթե անցել է հայ-թուրքական հարցերի լուսաբանմանը, ապա հլա դեռ շաաա՜՜՜տ թույլ է:

Հ.Գ. Կարելի է հասկանալ ժուռնալիստին: Թեժ ամառ է, ու փող ում ասես պետք չէ:

[Պանդուխտ]

Բավականին ոչինչ չասող, թռուցիկ անդրադարձ է թեմային: Թաթուլ Հակոբյանը ժամանակին լավ լուսաբանում էր հայ-վրացական հարաբերությունները և մասնավորապես Ջավախքի վերաբերվող նյութերը "Ազգ"-ում: Իսկ սա... եթե անցել է հայ-թուրքական հարցերի լուսաբանմանը, ապա հլա դեռ շաաա՜՜՜տ թույլ է:

Հ.Գ. Կարելի է հասկանալ ժուռնալիստին: Թեժ ամառ է, ու փող ում ասես պետք չէ:

Հասկանալի է. Dvgray

[Պանդուխտ]

http://www.aztagdaily.com/Archive/10...html/page4.htm

ազեր կոչեցեալները նոյն թուրքերն են: հայ-թուրք խնդիրներին նուիրուած այս շարանում, Թաթուլ Յակոբեանի գիրը արձագանգ կը հանդիսէ Բագաւանում (այժմ Բագու) կուտակուած թուրքերի վայնասունին:

[Պանդուխտ]

Ես գտնում եմ, որ Թուրքիայի սահմանի բացումը ոչ մի վնաս չի տա Հայաստանին: Օգուտն էլ այն կլինի, որ տնտեսությունը արևմուտքում ինչ-որ չափով կաճի:
Ի՞նչ կարծիքի եք, բացել սահմանը, թե՞ ավանդուկթի համաձայն փակ պահել:

Նախ բացել կարող է նա ով փակել է այն:
Այսինքն դա մեր որոշելիքը չի:
Եվ հետո զարգացողը առանց սահմանի էլ կզարգանա, իսկ չզարգացողը հազար հատ սահման ու ծով էլ ունենա չի զարգանա:

Բոլոր սխալ հասկացողութիւնը, թիւրիմացութիւնը այստեղէն կուգայ. ամէն ինչի մէջ հայի մեղքը փնտրել:
Ժողովուրդ, կարելի նաեւ ուրիշի մեղքով պատժուել: Ամէն ինչում մենքզմեզ չմեղադրենք:

[Artgeo]

Սեպտեմբերի 6-ին կկայանա Ս. Սարգսյանի և Ա. Գյուլի հանդիպումը։ Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք այս հանդիպումից; Ի՞նչ որոշումներ կընդունվեն և ինչի՞ շուրջ կլինեն բանակցությունները։

Հ.Գ. Մարդասպանը էլի թերթիկո՞վ ա խոսելու

[Kuk]

Սեպտեմբերի 6-ին կկայանա Ս. Սարգսյանի և Ա. Գյուլի հանդիպումը։ Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք այս հանդիպումից; Ի՞նչ որոշումներ կընդունվեն և ինչի՞ շուրջ կլինեն բանակցությունները։

Հ.Գ. Մարդասպանը էլի թերթիկո՞վ ա խոսելու

Չէ, դժվար, էս անգամ մի բան կմտածեն Երևի ականջակալներ կդնի, որ խոսեն, ինքն էլ կրկնի:

[Sunny Stream]

Չգիտեմ, թե ինչ հետևանքներ կունենա... ճիշտն աած` որևէ էական փոփոխություն մեր երկրների հարաբերությունների միջև մոտ ժամանակներում չեմ ակնկալում, բայց էս երևույթն ինձ համար դրական բնույթ ունի... ինչ-որ լավ բան տեսնում եմ մեջը, մենք եղանք էս իրավիճակի տերը, դա կարևոր էր, մնում է էստեղ ամեն բան կարգին, խաղաղ անցնի, շարունակության համար թուրքերն են պատասխանատու, լավ է, որ էս անգամ «անհարմար» դրության մեջ հայտնվում են իրենք, ոչ թե մենք, թող կողմնորոշվեն...