Չէի ուզում գրել, բայց...
Լավա, որ դրա մեջ էլ ՀՀՇ-ին չեն մեղադրում պրոպագանդայով։ Ի դեպ այն ժամանակ էլի շատ բաներ են եղել՝ պատերազմ, շրջափակում... ԵՎ այդ ամենը այն ժամանակվա օբյեկտիվ խոչընդոտներն էին, ինչը չես կարող համեմատել այսօրվա սուբյեկտիվ խոչընդոտների հետ։Fobus-ի խոսքերից
հետո տեղի ունեցավ կառավարության հիմնովին փոխում: Կառավարությունը հիմովին ոչնչացվեց ՀՀՇ-ականների կողմից :Ինքն իրեն ոչնչացրե՞ց:
Դա գրեթե բոլոր երկրներում տեղի ունեցավ և մեղքը բարդել ՀՀՇ-ի վրա պարզապես աբսուրդ է: Այդպես էլ պիտի լիներ: Խորհրդային տնտեսությունը այնպես էր կառուցված, որ բոլոր երկրների տնտեսությունները կապված էին իրար հետ: Հին կապերը էլ չէին գործում, իսկ նորերը դեռ ստեղծված չէին:Թալանվեցին բոլոր գործարանները , փակվեցին աշխատատեղերը :
Չէին լսել, այդպես էլ կա: Պրիվատիզացիան միակ միչոցն է տնտեսության համար դրսից ներդրումների ակտիվացման համար:ՀՀՇ-ականները լսել էին , որ ծախելով , կարող են և իրենք հարստանալ , և գործարանները հանձնել ուրիշներին , որ նրանք աշխատեցնեն : Բայց տեղի ունեցավ հակառակը :
Ես գիտեմ մի բան, որ այն ժամանակ չի ծախվել ոչինչ, ինչը չպիտի ծախվեր օտարներին: Իսկ վերջին 8 տարում Հայաստանի գրեթե (գրեթե՞) բոլոր ռազմավարական օբյեքտները նվիրվել են Ռուսաստանին:Եթե լսել եք , համարյա բոլոր գործարանների գույքը ծախել են հիմնականում Իրանին շատ էժան գներով :
Գիտե՞ս, ես դա հասկանում եմ, սակայն ոչ մի կերպ չեմ հասկանում, որ այսօր Երևանում շատ ավելի շատ ծառեր են հատվում այս կամ այն պաշտոնյայի նոր օբյեքտը դնելու համար: Ընդ որում օբյեքտը հասարակության համար չէ, դրանք հիմնականում հասարակական տներ, կազինոներ ու ռեստորաններ են:Մարդիկ , որ ոչ փող ունեին , ոչ էլ կարողանում էին իրենց երեխաներին տաքացնել ցուրտ ձմեռով , հատում էին ծառերը առանց ինչ որ բանի մասին մտածելու : Դա էր միակ միջոցը այդ տարիների :
Իրականում 98 թվից հետո Հայաստանից շատ ավելի շատ մարդ է հեռացել, քան մինչև 98-ը: Միգուցե ստատիստիկ տվյալներում այլ բան է նկարված, սակայն դառը ճշմարտությունն այս է:Մարդիկ սովից ու ցրտից էին մահանում : Ով ինչ ուներ ծախում էր գնում արտասահման աշխատելու :Իսկ հիմա , որ մարդիկ շատ չեն գնում արտասահման աշխատելու :
Դե ռուսները հարստանում են, նրանք հո հիմար չե՞ն չօգտագործեն այս հնարավորությունը:Որ բնակարաններում կա : Գնալով շատանում է այն բնակարանների թիվը , որոնք գազաֆիկացվում են :
Եթե ինչ որ մեկը արտասահմանից բարեկամի ուղղարկված փողով «սոտովի» է գնում, թիթիզանալու ու ընկերներից հետ չմնալու համար, եթե մարդիկ ժամերով նստում են կաֆեներում երկու բաժակ ջուր գնելով, քանի որ ուրիշ անելիք չունեն, դա ամենևին չի նշանակում, որ մարդկանց կյանքը լավացել է:Ամեն մեկի ձեռքին հեռախոս կա : Կաֆեներում ու բառերում լիքը մարդիկ են լինում : Կազինոների թիվը անցել է աստղերի թվից : Տեխնիկապես մարդիկ ինչ որ չափով կարողանում են իրենց ապահովել : Ամառը Սևանի ափերին լիքը մարդիկ :Էս ամենը վկայում է , որ Հայաստանը գնալով զարգանում է :
Ինչ վերավերվում է Սևանին, ապա Սևանի ափը սանտիմետրերով վաճառվածա և գները այնքան բարձր են, որ հայաստանցիների հանգստանալու հնարավորություն ունեցողների մեծ մասը այս տարի նախընտրել է հանգստանալ Վրաստանում և նրանց թիվը տարեցտարի աճում է:
Լո՞ւրջ: Դե եթե միայն հացով ու կաթով ապրելն համարում ես նոռմալ...Ինչ վերաբերվում է մնացած քաղաքներին ու գյուղերին : Շատ շուտ շուտ եմ լինում տարբեր գյուղերում : Հիմնական մասը ապրում է նորմալ : Իրենց հողերով ու անասուններով:
Ինձ հետաքրքիր է, որ գյուցերում ես եղել: Ես Շիրակի ու Լոռվա մարզի գյուղերում եմ եղել ու լացս եկելա նրանց վիճակից:
Գյումրին ոտի է կանգնում չափից դուրս դանդաղ տեմպերով, հիմնականում արտասահմանյան օգնության հաշվին, սրան գումարվում է նաև բնակչության արտագաղթը: Նույն փողով մեկ ընտանիքը ավելի հարուստ է երևում, քան երկու ընտանիքը: Վանաձորում ընդհանրապես գրեթե մարդ չի մնացել: Ով հասցրել գնացելա, ով էլ չի հասցրել, հիմայա թղթերը սարքում որ գնա, քրոջ, եղբոր մոտ՝ Ռուսաստան:Գյումրին մանրից ոտքի է կանգնում : Վանաձորում եղել եմ գարնանը : Չեմ կարող ասել որ վատ վիճակում էր : Ես լսելով շատ ավելի վատ էի պատկերացնում :
Կային (ցավալի է, որ անցյալով եմ խոսում) շենքեր, որոնք ոչ մի դեպքում չէր կարելի քանդել: Հին շենքերը շատ ավելի գեղեցիկ էին, կամ լավ թեկուզ նույնիսկ գեղեցիկ չէին: Դրանք Երևանը ներկայացնող շենքերն էին, դրանք էին Երևանը: Իսկ նոր շենքերը կարելի էր կառուցել հյուսիսում, քանաքեռի կողմերը, Երևան-Սևան մայրուղու ուղղությամբ, այդպիսին էր քաղաքի զարգացման ու մեծացման նախագիծը: Դա կբերեր քաղաքի դեկենտրոնացմանը, խցանների ու օդի աղտոտվածության նվազեղմանը, կանաչ տարածքների պահպանմանը: Այսօրվա Երևանը գնալով ավելի ու ավելի է դառնում խորհրդային տարիներին կառուցված անհամ ու անհետաքրքիր շենքերի և վերջին մի քանի տարում կառուցված նույնքան անտաղանդ ու անհամատեղելի շինությունների, թոզի ու գերծանռաբեռնվածության, առանց մի կտոր կանաչ տարածքի քաղաքատիպ տարածք: Երևան արդեն չկա:Իսկ Երևանի կենտրոնում կառուցվող նոր շինությունների ինչն է վատը : Գեղեցիկ չեն ? Իսկ որն է գեղեցիկ ? Մաքուր չեն ? Իսկ որն է մաքուրը ? Իսկ ինչ պետք է անեին այն տների հետ , որոնք արդեն քանդվում էին ? Պետք է վերանորոգեին ? Ինչքան էլ նորոգես ... արդեն իրենց դարը ապրել էին :
Ամեն մարդ պիտի անի այն, ինչի հմտությունները ինքը ունի, ինչ իր մոտ լավ է ստացվում կամ ինչ ինքը պարտավորված է անել, աշխատանքի բերումով: Ըստ քեզ եթե ճանապարհները կարգին ասֆալտապատված չեն, ապա բոլորս պիտի դուրս գանք ասֆալտապատելու՞, եթե ամբողջ քաղաքը աղբի մեջ խեղդվում է, ապա բոլորս պիտի դուրս գանք աղբահավաքմա՞ն: Դա թաղապետարանի պարտականությունն է: Իմ պարտականությունն է չկեղտոտել, ինչը ես անում եմ:Իսկ դուք ժողովրդի մի մաս չեք կազմում ? Ինչ եք անում Հայաստանի համար ? Ամեն մարդ պետք է ինչ որ բան անի : Միայն խոսել ու ասել , որ սա վատ է սա լավ ... Ավելի լավ է , որ հենց ծառատունկներից ու նման բաներից սկսել .....
Չնայած այս ամենին, իմ կարծիքով, այսօրվա Հայաստանի գերխնդիրը միևնույն է մնում է ժողովրդավարության իսպառ բացակայումը և մարդու հիմնարար իրավունքների և ազատությունների ոտնահարումը, ինչն էլ հենց անկախության ու ազատության նախապայման է։
Էջանիշներ