Հիշեցնում եմ, որ թեման նվիրված չէ մարզերի բնակչության քննարկումը, ՄկոՖրանս, իմ կողմից խորհուրդ ծայրահեղականացված տեսակետներ չներկայացնել, դրանք հավակնում են լինել իրականություն հեռու:
Այո
Ոչ
Դժվարանում եմ պատասխանել
Հիշեցնում եմ, որ թեման նվիրված չէ մարզերի բնակչության քննարկումը, ՄկոՖրանս, իմ կողմից խորհուրդ ծայրահեղականացված տեսակետներ չներկայացնել, դրանք հավակնում են լինել իրականություն հեռու:
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
http://conservative.am/?i=3&sh=22990&year=2010ՀԱՅՆ ՈՒ ՋՐԱՂԱՑԻ ԵԶԸ
Տեսակետը, թե քաղաքականությամբ կարող է զբաղվել ցանկացած ոք, եւ դրա համար յուրահատուկ գիտելիքներ ու փորձ չեն պահանջվում, ձեռնտու է հասարակական դիրք գրավելու հավակնություն ունեցող տգետներին ու պոռոտախոսներին: Այս տրամաբանությամբ քաղաքական գործունեությունը ուսուցչի, դերասանի, երաժիշտի նման չի դիտվում որպես մասնագիտություն, այլ` անպատասխանատու զբաղմունք կամ բիզնեսը պաշտպանելու միջոց: Այսպիսով, քաղաքականության նկատմամբ վախ ու անպատասխանատվություն ներշնչելու հետեւանքով քաղաքականության մեջ ներգրավվածը վերածվում է անասունի ու, մասնավորապես համալրելով 71-ի շարքերը« քվեարկում Հայոց լեզվի ու Պետության դեմ: Այս չհայերին (այս տեսակին այսպես էր անվանում լուսահոգի պրոֆեսոր Իշխանյանը) հարիր չէ նույնիսկ ՙցեղի տականք՚ բնորոշումը, որովհետեւ հունիսի 24-ի ազգադավ քվեարկությունից հետո, որքան էլ ցավալի է, մենք նրանց ցեղի հետ այլեւս կապ չունենք: Ա°յլ բան է դավաճանը. դա օտարի ջրաղացի եզն է, որն Անիի բանալիները հանձնող Պետրոս Գետադարձի նման հույս ունի, թե Բյուզանդական կայսրությունն անանց է, եւ ինքն էլ դասվելու է ուղղափառ սրբերի շարքը« որոնք օրերս հավաքվել են Երեւանում: Բյուզանդիան վաղուց կործանվել է, եւ դպրոցական դասագրքում Պետրոս Գետադարձը որակված է դավաճան: Սա ի գիտություն օտարի ջրաղացի մերօրյա եզների, որոնք մի օր անպայման նորից հանդ կվերադառնան ու կարածեն: Իսկ մինչ այդ մի տաշտ սիլոսի համար բանելու են:
Ուսուցիչները կարող են վերապատրաստվել ու աշխատել նաեւ օտարալեզու դպրոցներում: Երաժիշտը, դերասանը կարող են համերգ ու ներկայացում տալ նաեւ օկուպանտների համար: Քաղաքական գործիչն Անկախությունից վեր ոչինչ չունի: Առանց Հայրենիք-Պետության քաղաքական գործիչը կյանք չունի: Իսկ դավաճանը, որին ֆաշիստական օկուպացիայի շրջանում անվանում էին պոլիցայ, գործում է սեփական ժողովրդի ու մշակույթի դեմ: Նրան իսկապես պետք չեն քաղաքական գիտելիքներն ու փորձը: Նա ընդամենը պետք է իմանա օտարին ծառայելու եւ հաճոյանալու ձեւերն ու« հրաման ստանալու դեպքում« կրակի սեփական ժողովրդի զավակի եւ նրա ապագայի վրա: Այս իրավիճակում քաղաքական գործչի նպատակն է` Հայրենիքը օտար-ռուսական ռազմական ներկայությունից ու նրանց գործակալներից մաքրելը:
Նույն հունիսի 24-ին Մոլդովայի Հանրապետության նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատար Միխայ Գիմպուն հունիսի 28-ը հայտարարել է ՙԽորհրդային օկուպացիայի օր՚` ի հիշատակ կոմունիստական ռեժիմի զոհերի: Միխայ Գիմպուն հրամանագրում նաեւ նշել է, որ ՙԽորհրդային Միության իրավահաջորդ Ռուսաստանը պարտավոր է անհապաղ ու անվերապահ դուրս բերել իր զորքերը Մոլդովայի Հանրապետության տարածքից՚: Ավելի վաղ, ՙԿոմունիստական ամբողջատիրական ռեժիմի գործունեությունը հետաքննող՚ հանձնաժողովի ներկայացուցիչ Վյաչեսլավ Ստավիլեն հայտարարել էր, թե խորհրդային օկուպացիան Մոլդովային պատճառել է 28 մլրդ. դոլարի նյութական վնաս եւ կոչ արել երկրի ղեկավարությանը` պահանջել Ռուսաստանից վնասի հատուցում:
100 տարի տեւեց Օսմանյան կայսրության կործանումը: Այդ ընթացքում հպատակ ժողովուրդները մեկը մյուսի հետեւից վերականգնում էին իրենց ինքնիշխանությունը, իսկ Հայաստանը չանկախացավ, ու հայը ցեղասպանվեց: Վերջին 20 տարում Խորհրդային կայսրությանը բռնակցված երկրների ժողովուրդները հաջորդաբար ազատվում են կայսրության ու նրա իրավահաջորդ Ռուսաստանի ռազմական ներկայությունից եւ բռնում աշխարհի հետ ներդաշնակ զարգացման ճանապարհը, իսկ հայը դեռ խարխափում է պոլիցայական ռեժիմի պայմաններում:
Վստահեցնում եմ` Հայաստանում իշխանությունը ժողովրդի ձեռքն անցնելուց անմիջապես հետո, քաղաքացիների ընտրյալների միջնորդությամբ հետապնդելու եմ Սառը պատերազմում կործանված կայսրության իրավահաջորդի կողմից հայ ժողովրդին պատճառած կորուստների ճանաչման ու հատուցման հարցը: Ու նաեւ առաջին ատյանի դատարանում պատասխանատվության եմ կանչելու Պետրոս Գետադարձին` ի խրատ օտարի ջրաղացի եզ դառնալու գայթակղությանը չդիմացողների:
Թաթուլ Մկրտչյան, Պահպանողական կուսակցության քարտուղար:
Վերջին խմբագրող՝ Ձայնալար: 01.07.2010, 11:45:
Tig (01.07.2010)
«168 ժամ». Ումի՞ց եմ պակաս
«Հայաստանում «Որակի միջազգային դպրոցն» ավարտելուց հետո իմ թոռնիկները սովորելու են արտասահմանյան համալսարաններում, այնպես որ, ընդունո՞ւմ է Աշոտյանն այդ դպրոցի դիպլոմը, թե՞ չի ընդունում՝ դա իր պրոբլեմն է։ Այդ դպրոցի տրված վկայականը արտասահմանում ամեն տեղ ընդունվում է»,– պատասխանելով ՀՀ Կրթության և գիտության նախարար Արմեն Աշոտյանի այն հայտարարությանը, թե «Որակի միջազգային դպրոցը» գործում է ապօրինի», «168 ժամի» թղթակցին ասել է «Գրանդ Հոլդինգի» նախագահ, գործարար Հրանտ Վարդանյանը, որի 3 թոռնիկները սովորում են վերոնշյալ դպրոցում։ Գործարարի համար մտահոգիչ չէ նաև այն, որ դպրոցում դասավանդումն իրականացվում է բացառապես անգլերենով. «Ես էլ ռուսական դպրոց ու ինստիտուտ եմ ավարտել, դուք կարծում եք պակա՞ս հայ եմ»։
Թերթը տեղեկացնում է նաև, որ դպրոցը գործում է 1995 թվականից։ Դպրոցում սովորում են 3-17 տարեկան երեխաներ։ Դասավանդումն իրականացվում է բացառապես անգլերեն լեզվով և նախատեսված է արտասահմանում ծնված երեխաների համար։ Այդ պատճառով էլ այսօր այդ դպրոցում սովորում են հիմնականում դեսպանների, դեսպանատների աշխատակիցների երեխաներն ու նաև այն հայ գործարարների, բարձրաստիճան պաշտոնյաների երեխաները, ովքեր ծնվել են արտասահմանում։ Նշենք նաև, որ ուսման վարձը բավականին բարձր է՝ մինչև 30 հազար դոլար։
Հ.Գ. գնենք հայկականը նպաստենք ազգի դավաճաններին....
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Օրաթերթի հետ զրույցում մշակութաբան, մահապարտ-ազատամարտիկ Գագիկ Գինոսյանը, խոսելով օտարալեզու դպրոցների բացման մասին, ասում է.
Շուշիի հայկական դպրոցն ավարտած մարդիկ՝ Նիկոլ Դուման, Արամ Մանուկյան, դարձան հայկական պետականության հիմքը, ազատագրական մարտերի հիմնասյուները, իսկ Շուշիի ռուսական դպրոց ավարտածները՝ Սարգիս Կասյան և այլք, սոցիալիստական ընդհանուր երկրի խաբկանքով կործանեցին հայկական պետականությունը։ Կրթությունը պետության ռազմավարական կարևոր ուղղություններից մեկն է, այն բոստան չէ, որ ով ուզի իր սերմը բերի տնկի։ Սա մեր հոգևոր աշխարհն է և օտարի մուտքն այնտեղ վտանգավոր է։
Լեզուն միանշանակ կապ ունի լեզվամտածողության հետ, այն լեզուն, որով դու ստանում ես սկզբնական կրթություն, այդ լեզվով էլ սկսում ես մտածել։ Իհարկե միայն լեզուն չէ խնդիրը, սակայն քանի որ ողջ դաշտը խոպան է, առավել վտանգավոր է դառնում լեզվի բնագավառում այս տեսակ էքսպերիմենտը։
Կապիտալ օրաթերթ
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Թորոսյանը լավ էլ պարզ բացատրումա խնդրի էությունն ու վտանգը... Ափսոս որ շատերը չեն հասկանում, կամ ավելի ճիշտ չեն ուզում հասկանան...
Գերիշխում է տղայական մոտեցումը. Տիգրան Թորոսյանը դեմ է օտարալեզու դպրոցների բացմանը
10:17 • 03.07.10
ԱԺ 2006-2008 թթ. նախագահ, ներկայում անկախ պատգամավոր Տիգրան Թորոսյանը, որը քաղաքագիտության դոկտոր է, դեմ է քվեարկել «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագծերի փաթեթին: Այս մասին «Կապիտալ» օրաթերթի հետ հարցազրույցում ասել է նախկին ԱԺ նախագահը։
-Պրն Թորոսյան, ԱԺ-ն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագծերի փաթեթը: Դուք «դեմ» եք քվեարկել: Ինչո՞ւ:
-Մի քանի նկատառումներով: Նախ՝ կառավարությունը ներկայացրել է ընդամենը մեկ հիմնավորում` Հայաստանում հանրակրթության մակարդակը բարձրացնելու նպատակով պետք է թույլ տալ միջազգային բարձրակարգ դպրոցների մուտքը: Առանց պատասխան տալու, թե ինչու է իր գործունեության կարևոր ոլորտներից մեկում այդպիսի վիճակ, առանց մասնագիտական վերլուծության` այդ իրավիճակի պատճառների և խնդրի հնարավոր լուծումների վերաբերյալ, կառավարությունը «լուծում» է առաջարկում: Սակայն ակնհայտ է, որ նման հիմնախնդիրն այդպիսի քայլերով հնարավոր չէ լուծել: Գոնե պետք է ուսումնասիրեին իրենց ոգևորած դպրոցների փորձը: Թաիլանդը, որտեղ նման դպրոցում սովորում են մի շարք հայ պաշտոնյաների երեխաներ, աշխարհում հայտնի է բոլորովին էլ ոչ բարձրակարգ կրթական համակարգով, իսկ այդ դպրոցի հիմնադրման նպատակն էլ Թաիլանդի կրթական համակարգի բարելավումը չի եղել: Կա ևս մեկ հանգամանք, որն անհերքելիորեն վկայում է, որ իշխանություններին հանրակրթական համակարգի որակը կամ բարձրակարգ կրթության ապահովումը չի հուզում: Ամեն տարի Հայաստանից մի քանի տասնյակ երիտասարդներ սեփական ուժերով ընդունվում են աշխարհի բարձրակարգ համալսարաններ` բուհական կամ հետբուհական կրթություն ստանալու համար, և ուսումն ավարտելուց հետո վերադառնում են Հայաստան: Արդյոք կառավարությունը փորձո՞ւմ է նրանց ներգրավել պետական ծառայության ոլորտ: Իհարկե, ոչ: Ավելին՝ մի՞թե բարձրակարգ կրթության մասին մտահոգ երկրի կառավարությունը պետական ակադեմիական գիտական ինստիտուտներում աշխատող գիտությունների դոկտորներին, ովքեր ղեկավարում են գիտական ուղղություններ, կվճարի ընդամենը 50 հազ. դրամ աշխատավարձ, ավելի ցածր, քան կառավարության, Ազգային ժողովի ու նախագահի աշխատակազմի վարորդներին: Գիտելիքների ու կրթության նկատմամբ իշխանությունների վերաբերմունքի ակնառու դրսևորում է պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաների գիտելիքների ու կրթության մակարդակը, կենսական նշանակություն ունեցող խնդիրների լուծման ժամանակ դրսևորվող գիտելիքների ու հմտությունների աղետալի բացակայությունը: Երրորդ հանգամանքն այն է, որ յուրաքանչյուր ողջամիտ և սահմանադրական իրավունքի վերաբերյալ տարրական գիտելիքներ ունեցող մարդու համար ակնհայտ է, որ նախագծով էապես փոխվում է երկրի պետական լեզվի կարգավիճակը, իմաստազրկվում է Սահմանադրության 12-րդ (Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն հայերենն է) և 39-րդ (Հիմնական ընդհանուր կրթությունը պարտադիր է) հոդվածների հիմնարար տրամաբանական կապը, ըստ որի՝ հիմնական ընդհանուր կրթության (հանրակրթության) լեզուն հայերենն է:
Չորրորդ հանգամանքը, որի պատճառով դեմ եմ քվեարկել այդ նախագծին, այն է, որ իշխանությունը գոնե բնազդաբար զգում է, որ գոյություն չունի առաջարկվող փոփոխությունների ողջամիտ հիմնավորում, և փորձում է նենգափոխել հարցը: Երկրի նախագահի անունից հայտարարվում է, որ «քննարկվում է ոչ թե օտարալեզու, այլ միջազգային չափանիշներին համապատասխանող մի քանի դպրոց Հայաստանում հիմնելու խնդիրը, և ՀՀ նախագահը դրան դրական է վերաբերվում»: Կառավարության ղեկավարը հայտարարում է. «Մեր օրենսդրությունն արգելում է, որ լինեն միջակարգ կրթական հաստատություններ, որտեղ թույլատրվում է որոշ առարկաներ դասավանդել օտար լեզուներով»: Մինչդեռ «Լեզվի մասին» օրենքում առաջարկվող փոփոխությունները վերաբերում են ոչ թե «միջազգային չափանիշներին համապատասխանող դպրոցներին» կամ «որոշ առարկաների», այլ «այն ուսումնական հաստատություններին, որոնք հանրակրթությունը կազմակերպում են օտար լեզուներով»: Դա է սահմանում ԱԺ-ում քննարկվող նախագծի առաջին հոդվածի երկրորդ կետը: Հետևաբար՝ երկրի ղեկավարները փորձում են հասարակությունից քողարկել փոփոխությունների նպատակը: Ուրեմն իրենք էլ գիտեն կամ գոնե զգում են, որ անթույլատրելի բան են անում, բայց գերիշխում է տղայական մոտեցումը. խոստացել են, չէ՞: Հինգերորդ հանգամանքն էլ այն է, որ օտարալեզու կրթությունը աղճատում է երեխաների ինքնությունը:
-Բայց որոշ հանրապետականներ ասում են, որ լեզուն կապ չունի լեզվամտածողության հետ և չի կարող վտանգել ազգային ինքնությունը:
-Դա պարզունակ արդարացում է: Իհարկե, նրանցից ոմանք նախ պետք է պարզեն, թե ինչ բան է կրթությունը, լեզվամտածողությունը և ինքնությունը, բայց մյուսները հասկանում են, որ խնդիրն ունի հիմնարար նշանակություն և ուղղակիորեն վերաբերում է հայ ինքնության ձևավորմանն ու պահպանմանը: Յուրաքանչյուր անհատի կամ ազգի համար լեզուները բաժանվում են երկու մասի` մայրենի և օտար: Օտար լեզուները տարատեսակ (օտարների հետ` միջանձնային, մասնագիտական, գիտական և այլն) հաղորդակցությունների միջոց են, մեր օրերում` լավ մասնագետի համար` անհրաժեշտ գործիք: Մայրենի լեզուն ոչ միայն հաղորդակցության միջոց է, այլև ինքնության անփոխարինելի բաղադրիչ: Անհատի ինքնության ձևավորման հարցում կարևոր է նաև միջավայրը` ընտանեկան և կրթական: Ակնհայտ է և բնական, որ կրթական միջավայրի հաղորդակցության սահմանները շատ ավելի լայն են, քան ընտանեկան հաղորդակցության սահմանները: Իհարկե, առանձին դեպքերում ընտանեկան հաղորդակցության սահմանները կարող են համեմատելի լինել կրթականի հետ, սակայն, բնականաբար, դրանք սոսկ եզակի բացառություններ են: Դժվար չէ պարզել, որ դրանք հենց այն քիչ դեպքերն են, որոնք երբեմն մատնանշվում են` ցույց տալու համար, որ իբր օտար լեզվով կրթված անձանց ինքնության վրա կրթությունը բացասական ազդեցություն չի ունենում: Քանի որ հանրակրթական համակարգը այն միջավայրն է, և կրթության լեզուն` այն միջոցը, որոնք ունեն բացառիկ նշանակություն անհատի ինքնության ձևավորման տեսակետից, հետևաբար, առաջարկելով օրենսդրական փոփոխություններ, որոնք, ըստ «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացում կատարելու մասին նախագծի, թույլ են տալիս ստեղծել «ուսումնական հաստատություններ, որոնք հանրակրթությունը կազմակերպում են օտար լեզուներով», կառավարությունը կամա թե ակամա հիմքեր է ստեղծում օտարալեզու միջավայրում հայ երեխաների կրթության, հետևաբար` ինքնության աղճատման համար:
-Ի՞նչ եք կարծում, աշնանային նստաշրջանում խորհրդարանը այդ նախագիծը կընդունի՞, թե՞ ոչ:
-Կարծում եմ` կընդունի: Ոմանց երբեմն թյուրիմացության մեջ է գցում այն հանգամանքը, որ մինչ առաջին ընթերցումով ընդունվելը կառավարությունը երկու անգամ «զիջումների» գնաց և լրամշակեց նախագիծը: Մինչդեռ այդ ամենը վատ բեմադրված գավառական ներկայացում էր: Նախագծի բուն նպատակը պարզ ու հասկանալի ներկայացրել է կառավարության ղեկավարը. «Երկու նախաձեռնող խումբ եկավ: Մեկը Ռուբեն Վարդանյանն էր, որը Դիլիջանում միջազգային դպրոց է կառուցում, որի հիմնադրումն արդեն եղել է: Եվ պարզվեց, որ մեր օրենքը թույլ չի տալիս, որ նա այդ միջազգային դպրոցը ստեղծի:… Մյուսը Թաիլանդի մի քոլեջի տնօրեն էր: Նա ասաց, որ Հայաստանից 15 հոգի կրթություն է ստանում անգլերենով, և այդ դպրոցում չկա ո՛չ հայոց լեզու, ո՛չ հայ ժողովրդի պատմություն: Եվ ինքն ասաց` ավելի նպատակահարմար է այդ դպրոցը Թաիլանդից տեղափոխենք Երևան»: Առաջին ընթերցմամբ ընդունված նախագիծը (ի դեպ, օրենքի խախտումով քվեարկության դրված, քանի որ մինչ քվեարկությունն այն պատգամավորներին չէր բաժանվել) նախատեսում է հենց այդ երկու դպրոցների ստեղծումը:
-Չե՞ք կարծում, որ Դիլիջանի դպրոցի նման նախաձեռնություններն անհրաժեշտ են, գոնե սփյուռքահայերին Հայաստան բերելու առումով:
-Նախ` կարևոր է արձանագրել, որ այդ դպրոցն արդեն հիմնադրվել է, ինչպես նկատեցիք, գործող օրենսդրության խախտումով: Ավելին` ցավալի է, բայց փաստ, որ երկրի օրենսդրությունը ոտնահարող այդ արարողությանը ներկա է եղել երկրի բարձրագույն ղեկավարությունը: Դա առնվազն անհարգալից վերաբերմունք է մեր պետականության նկատմամբ: Ցավոք, այս փաստը վառ օրինակ է, թե մեր երկրում ինչպես են լուծվում պետության և ժողովրդի համար կենսական նշանակություն ունեցող հարցերը. ինչ-որ մարդիկ կասկածելի գաղափարներ են առաջադրում, իշխանությունն առանց երկար-բարակ մտածելու խոստումներ է տալիս, ապա ամեն գնով դա իրականություն է դարձնում: Ինչ վերաբերում է այդ դպրոցում սփյուռքահայերի սովորելուն, ապա դա միայն հայտարարություն է: Եթե իսկապես այնտեղ պետք է միայն սփյուռքահայեր կամ օտարերկրացիներ սովորեն, ապա դա պետք է արձանագրվեր նախագծում, և համոզված եմ` ոչ ոք դեմ չէր լինի նման նախագծի ընդունմանը: Մինչդեռ նախագծում որևէ սահմանափակում չկա այդ դպրոցներում սովորողների վերաբերյալ: Սփյուռքահայերին առնչվող կամ օտար լեզուների կարևորության մասին խոսակցությունները նենգափոխում են հարցը և շատ են հիշեցնում հարևանների հետ դիվանագիտական հարաբերություններ կամ բաց սահման ունենալու անհրաժեշտության հարցադրումները տխրահռչակ արձանագրությունների քննարկման ժամանակ: Եվ պատասխանն էլ նույնն է: Իհարկե, օտար լեզուների իմացությունը կարևոր է, բայց մի՞թե դրա համար վճարվող գինը պետք է լինի օտարալեզու կրթությունն ու հայ երեխաների ինքնության աղճատումը: Բայց զուգահեռները հայ-թուրքական հարաբերությունների և ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացների հետ դրանով չեն ավարտվում: Երեք դեպքում էլ խնդիրը վերաբերում է Հայաստանի և հայության համար կենսական խնդիրների: Երեք դեպքում էլ իշխանությունները փորձում են նենգափոխել խնդրի էությունը: Բայց ամենակարևոր և ամենավտանգավոր ընդհանրությունն այն է, որ կենսական նշանակություն ունեցող խնդիրների ու դրանց լուծումների նկատմամբ վերաբերմունքը իրավիճակային է, մակերեսային ու արկածախնդիր:
Tert.am
Հա, հույզն է լոկ մնայունը՝
Մնացյալը անցողիկ…
davidus (03.07.2010), mkofranc (05.07.2010), My World My Space (03.07.2010), StrangeLittleGirl (03.07.2010)
Օտարալեզու դպրոցների բացման վերաբերյալ իրենց մտահոգությունները այսօրվա ասուլիսում ներկայացրեցին սփյուռքահայ հրապարակախոսներ և խմբագրապետեր։
Բեյրութից հրապարակախոս, մշակութաբան Մովսես Հերգելյանը պատմեց օտարալեզու դպրոցների լիբանանյան փորձի մասին։
«Նոր քաղաքական հոսանքներ են գալիս Լիբանան, բացվում են տարբեր օտարալեզու դպրոցներ։ Երեխաներին կրթում են իրենց հարմար ձևով, և արդյունքում համայնքի մեջ շերտեր են առաջանում. սկսվում է ներքին պայքար։ Դրա պատճառն այն է, որ երեխաները սնվում են տարբեր մշակույթներով, և արդյունքում սրվում են ամբողջ համայնքի բնակիչների հարաբերությունները։ Բանը հասնում է նրան, որ այդ հարցը լուծվում է նաև զենքի միջոցով»,– ասաց նա։
Բանախոսը նշեց, որ Լիբանանի էլիտան խոսում է անհասկանալի լեզվով՝ ո՛չ արաբերեն, ո՛չ անգլերեն և ո՛չ էլ ֆրանսերեն, այլ միաժամանակ օգտագործելով այդ երեք լեզուները։ Իսկ արաբերեն խոսում է ցածր խավը։ «Լիբանանում քաղաքացի հասկացողությունը մեռել է։ Երբ բնակչին հարցնում են, թե ինչ քաղաքացիություն ունի, նա չի ասում որ լիբանանցի է, այլ նշում է կրոնի կամ կուսակցության անունը։ Դրա պատճառն օտարալեզու դպրոցներն են»։
Օտարալեզու դպրոցները Հերգելյանը անվանեց «պանդորայի արկղ»։ Նա կարծում է, որ նմանատիպ իրավիճակ կարող է ստեղծվել նաև Հայաստանում։ «Այդ դպրոցներում հայ երեխաների հերոսը Վարդան Մամիկոնյանի փոխարեն կարող է դառնալ Նապոլեոնը»։
Անդրադառնալով այս հարցում սփյուռքի նախարարի դիրքորոշմանը՝ Հերգելյանը նշեց, որ նախարարը պետք է համամիտ լինի սփյուռքի կարծիքի հետ։ Իսկ այն հարցին, թե արդյո՞ք իրենք հանդիպել և քննարկել են այդ խնդիրը կրթության և գիտության նախարարի հետ, Հերգելյանն ասաց, որ թող նախարարը հանդիպի իրենց հետ և իմանա իրենց կարծիքը։
Tert.am
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Արևմտահայերենը Սփյուռքում, դժբախտաբար, վախճանվելու վրա է։ Այս մասին այսօրվա ասուլիսին ասաց Ստամբուլի «Մարմարա» օրաթերթի խմբագրապետ Ռոպեր Հատտեճյանը։
Ըստ նրա՝ Ստամբուլում գործում է 18 հայկական վարժարան, սակայն հայ ուսանողները կարևորություն չեն տալիս արևմտահայերենին։ Խմբագրապետը նաև նշեց, որ վարժարանների թե՛ աշակերտների, թե՛ ուսուցիչների թիվն սկսել է պակասել։
«Ծնողները՝ նորաձևությանը համահունչ երեխաներին ուղարկում են օտար վարժարաններ, ամեն վայրկյան լեզուն փչանում, վառվում է, մոխիր դառնում», – ասաց նա՝ հավելելով, որ Ստամբուլում մեծ թվով հայ աշակերտներ այցելում են նաև թուրքալեզու վարժարաններ։
Ըստ Հատտեճյանի՝ հայերը Սփյուռքում դառնում եմ օտարամոլության զոհ, ցավոք, հայերը օտար ամեն բանի նկատմամբ հակում ունեն։ «Մայրենի լեզուն դառնում է անտեսված։ Սակայն հենց մայրենի լեզուն է մարդու ինքնությունը, անձնագիրը», – նշեց Հատտեճյանը՝ հավելելով, որ Սփյուռքի հույսը հայրենիքն է։
Խոսելով հայ–թուրքական հարաբերությունների մասին՝ խմբագրապետը տեղեկացրեց, որ հանրային կարծիքը Թուրքիայում հակված է դեպի հարաբերությունների մերձեցում։ Իսկ թուրքական մամուլում այդ հարցի վերաբերյալ կան տարբեր կարծիքեր՝ ինչպես թշնամական, այդպես էլ դրական։
Tert.am
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Հայերը ոչ մի օտարամոլության նկատմամբ էլ չունեն հակում...
Ոչ էլ լավ կյանքից են ընկնում աշխարհով մեկ... Բոլորի նման մարդ են։
Չգիտեք հին ասացվածքը՝ "Որտեղ հաց, այնտեղկ կաց"։ Ուզում եք հայերը կոտորվեն, մեռնեն գնան, մենակ թե հայերենը չմոռնան...
Հնարավոր չի ապրել մեկ երկրում, աշխատել այնտեղ ու հայերեն /մեկ ուրիշ/ լեզվով խոսել...
Some are born to sweet delight,
Some are born to an endless night,
End of the night...
Այդ խայտառակ ասացվածքը միայն Հայերի մոտ է, ինչ կապ ունի օտարալեզու դպրոցը սոված լինելու հետ, և քո կարծիքով եթե Հայաստանում օտարալեզու դպրոցներ բացեն ուրեմն սոված չենք մնալու լավանալու է կյանքը, կամ էլ ինչ է առաջներում Պոլսում, որ հայերենով են կրթություն ստացել վատ ու սոված հայեր են եղել... հետաքրքիր մեկնաբանություն էր...Ֆրեյա-ի խոսքերից
---------- Ավելացվել է՝ 15:57 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 15:46 ----------
Օտարալեզու դպրոցները մեր թշնամիներն են։ Այս կարծիքին է գրականագետ Թորոս Թորանեանը, ով Երևան է ժամանել Սիրիայից։
«Ով որ իր լեզուն կորցնի՝ ազգը կկորցնի», – ասաց նա՝ անդրադառնալով Հայաստանում օտարալեզու դպրոցների բացման խնդրին։
«Մենք պետք է ամեն ձևով պաշտպանենք, լեզուն մտածելու եղանակ է», – ասաց նա՝ նշելով, որ հայերը Սփյուռքում դարձել ենք հայանման մի բան, այլ ոչ թե հայ։
Tert.am
Վերջին խմբագրող՝ mkofranc: 06.07.2010, 14:54:
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Rammstein (06.07.2010), StrangeLittleGirl (06.07.2010), Tig (06.07.2010), Ուլուանա (07.07.2010)
Անի ջան, օտարամոլության նկատմամբ հակում շատ նուրբ է ասված հայերի դեպքում։ Վերցնենք հենց թեկուզ մեր անունները, էդքան օտար անուն երևի ոչ մի ազգի մոտ չկա, էսօրվա սերունդին նայի՝ Միլենա, Նատալի, Էլեն, Ալեքս, Ալեն, Էրիկ.... էս վերջերս ծանոթներիցս մեկը ուզում էր Ալեքսանդրա դնել աղջկա անունը, վերջում Լիլիի վրա բարիշեցին, բայց դե ասենք Լիլիթը բացառվում էր, հա, մոռացա, շրջապատում ունենք նաև Անգելինա, Նովելլա և Դանիելա։ Հայկական հեռուսատեսությամբ ցանկացած ալիք միացրու, ոնց չլինի որևէ սերիալի կհանդիպես, 10 րոպե նայի՝ Արտո Արամիչներն ու Աննա Գրիգորևնաները պարզապես սպանում են։ Ախր չեն հասկանում, որ դա տարրական ճորտություն ա, օգտագործել օտար ազգի դիմելաձևը։ Ու եթե ինչ որ չափով էդ անուն հայրանունները դուրս էին եկել, հիմա նորից մտնում են կենցաղ։ Մինչև հիմա շատ շատերը ինչ որ մեկի մասին խոսելիս ասում են՝ շատ կիրթ մարդ ա և հաստատելու համար, որ դա էդպես ա, ավելացնում են՝ ռուսական կրթությամբ։ Էլ դրանից ավել ինչ ես ուզում, էլ օտարամոլը ոնց ա լինում։
When life gives you lemons, make lemonade
Ընկերուհուս աղջկա անունը հենց Ալեքսանդրա էԻսկ մորաքրոջս թոռան անունը Վիկտորիա: Օտարամոլությունը հայերի դեպքում իսկապես ահագին մեղմ ա ասված:
Առաջին այդ սիռուց ահա, ես չունեմ հանգիստ
դու կապռես իմ սռտում առհավետ:
եթե հայը հերիք չի օտար հողի վրայ ա ապում, օտարի հետ ա ընտանիք կազմում, հլը մի բան էլ հայերեն չի խոսում, էլ ի՞նչ հայ Ֆրեյա ջան: Հայ լինելը հո չոր ու ցամաք պիտա՞կ չի, որ ով ուզենա երբ ուզենա վրեն կպցնի ու շարունակի իրեն հայ համարել: Թուրքական շորի վրա էլ կարելի ա Կավալլի կպցնել, բայց հո դրանից Կավալլի չդառա՞վ:Չգիտեք հին ասացվածքը՝ "Որտեղ հաց, այնտեղկ կաց"։ Ուզում եք հայերը կոտորվեն, մեռնեն գնան, մենակ թե հայերենը չմոռնան...
Վերջին խմբագրող՝ Չամիչ: 06.07.2010, 16:11:
Հայաստանը հզորանում է, շենանում է: Ես ապրում եմ հզոր, ապահով ու բարեկեցիկ Հայաստանում:
Ի պատասխան հունիսի 29–ին «Մենք դե՛մ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» նախաձեռնող խմբի ուղարկած նամակի, որում ներկայացված էին օտարալեզու կրթության վերաբերյալ խմբի տեսակետները՝ ստացվել է Թաիլանդում և Միացյալ Թագավորությունում Ռեգենտի դպրոցի հիմնադիր և նախագահ դոկտոր Վիրաչայ Թեչավիջիթի նամակ–հայտարարությունը, որը ներկայացվում է ստորև։
«2006թ. հայ ուսանողների առաջին խմբի՝ Հայկ և Աննա Հարությունյանների ավարտելը, ովքեր սովորում էին Թաիլանդի Ռեգենտի դպրոցում իմ ընտանիքի Թեչավիջիթ հիմնադրամի կողմից ֆինանսավորվող կրթաթոշակով, նշանավորեց երիտասարդ հայ ուսանողների համար հատուկ կրթաթոշակային ծրագրի սկիզբը: Այս պահի դրությամբ երիտասարդ հայերին Թաիլանդի Ռեգենտների դպրոցում սովորելու համար շնորհված կրթաթոշակների կուտակային արժեքը կազմում է մոտ 3 մլն ԱՄՆ դոլար, որից օգտվել են 14-ից 18 տարեկան մոտ 60 հայ ուսանողներ: Ներկայումս 45 ուսանողներ սովորում են Թաիլանդի երկու ուսանողական ավաններում:
Շրջանավարտների մեծամասնությունը շարունակում է կրթությունը աշխարհի լավագույն համալսարաններում (օր.՝ Քեմբրիջի համալսարանում (Cambridge University), Լոնդոնի համալսարանական քոլեջում (UCL - University College London), Տորոնտոյի համալսարանում (University of Toronto), Լոնդոնի թագավորական քոլեջում (Imperial College London), Էքզեթերում (Exeter), Լանքաստերում (Lancaster)): Համալսարանը ավարտելուց հետո այս ուսանողները կա՛մ արդեն վերադարձել են, կա՛մ ծրագրում են վերադառնալ Հայաստան՝ բարձր գիտական կոչումներ ստանալուց հետո: Շրջանավարտներից ոմանք շարունակել են իրենց բարձրագույն կրթությունը Հայաստանի համալսարաններում: Քսանվեց հայ ուսանողներ այս պահին հարցազրույցներ են անցնում Թաիլանդի Ռեգենտի դպրոցում սովորելու կրթաթոշակների համար:
2009թ. հունիսին, ՀՀ վարչապետի հետ հանդիպման ժամանակ, նրան է ներկայացվել Համաշխարհային միացման կրթաթոշակային (Global Connect Scholarship) ծրագիրը: Քննարկվել է նաև Հայաստանում Թաիլանդի Ռեգենտի դպրոցի մասնաճյուղի հիմնման հնարավորությունը: Այնուամենայնիվ, գործընթացը ավելի հեռուն չգնաց հետևյալ պատճառներով.
1) Ներկա պահին Հայաստանում չկա հայրենադարձների և օտարերկրացիների համայնքի բավականաչափ կրիտիկական զանգված: Օտարերկրացիների երեխաների մեծ թվաքանակը էական է՝ որպես իրապես միջազգային դպրոց դրա գործունեությունը և բարգավաճումը հնարավոր դարձնելու համար: Սա կլինի միայն այն ժամանակ, երբ օտարերկրյա ներդրումները, միջազգային առևտրական և դիվանագիտական գործունեությունը կբարձրանան ընդունելի մակարդակի վրա:
2) Հայաստանը դեռևս չի տուժում՝ կորցնելով հսկայական քանակի արտարժույթ ՄԹ-ի և ԱՄՆ-ի նման թանկարժեք երկրներում մեծաթիվ հայերի ուսուցման պատճառով: Այսպիսով, միջազգային դպրոցի հիմնումը Հայաստանում անհրաժեշտ չէ՝ արտարժույթ տնտեսելու առումով, ինչպես դա եղավ Թաիլանդում, երբ 1992թ. փոխվեց օրենքը, քանի որ միայն ՄԹ-ում սովորում էին 20,000 երիտասարդ թայ ուսանողներ:
3) Հայաստանի օրենսդրությունը չի թույլատրում Ռեգենտի դպրոցների նման միջազգային դպրոցների հիմնումը, որոնք բրիտանական հիմք ունեն և օգտագործում են անգլերենը որպես դասավանդման լեզու: Ես, այնուամենայնիվ, համաձայն եմ, որ դեռևս կարիք չկա փոփոխելու օրենսդրությունը: Փոփոխության հիմնավորումը պետք է լինի բնական, ինչպես նկարագրել եմ 1-ին կետում:
4) Հայաստանի բարձրագույն կրթության համակարգը (համալսարանները) համատեղելի չեն միջազգային բակալավրիատի (IB) կամ Ա մակարդակի (A Level) շրջանավարտների հետ: Եվ այսպիսի անգլալեզու կրթությամբ (եթե երբևէ հիմնադրվի) շրջանավարտները պետք է շարունակեն իրենց կրթությունը արտերկրում: Սա կարելի է համարել ոչ արդյունավետ մոտեցում:
5) Մենք Ռեգենտի դպրոցի մասնաճյուղ ենք հիմնել Միացյալ Թագավորությունում: Ուստի, այս պահին առաջնահերթությունների փոփոխություն է տեղի ունեցել:
Այսպիսով, տեսանելի ապագայում Հայաստանում Ռեգենտի դպրոցի մասնաճյուղի հիմնադրման պլաններ չկան:
Միևնույն ժամանակ, մենք հանգամանորեն հետևում ենք Հայաստանում ընթացող քաղաքացիական նախաձեռնություններին` կապված նոր օրենքի շուրջ անհանգստությունների հետ, ինչը կարող էր վտանգել հայ երիտասարդների՝ Հայաստանի մշակույթի և հայոց լեզվի խորը գիտելիքների անհրաժեշտության գիտակցումը: Ինչպես նկատել էինք, օրենսդրական փոփոխությունը թույլատրում է դասավանդել օտար լեզվով միայն ավագ դասարաններում: Այսինքն, լիովին անգլերեն լեզվով գործառնող միջազգային դպրոցը, որտեղ կուսանեին երեք տարեկան հասակից, դեռևս արգելվում է սույն օրենքով: Կարծում եմ, որ չափազանց վաղ է Հայաստանում նման միջազգային դպրոցի հիմնումը և այն չի ունենա այնպիսի էական առավելություն, որը կարդարացներ առկա լուրջ մտահոգությունները:
Ուստի, նպատակ ունենալով աջակցելու հայոց լեզվի պահպանման քաղաքականությունը, որի նպատակն է հայ երեխաների կողմից հայոց լեզվի սերտումը, կցանկանայի տեղեկացնել հայ հասարակությանը, որ ներկայումս ծրագրվում է հայագիտական բաժին հիմնել Թայլանդի և ՄԹ-ի Ռեգենտի դպրոցներում: Այստեղ կատարելապես երկլեզու Հայաստանի քաղաքացիները կդասավանդեն հայոց լեզու, հայ գրականություն և հայոց պատմություն: Այժմ մենք լրջորեն ընտրում ենք ուսուցիչների` հույս ունենալով սույն թվականի սեպտեմբերից սկսել ծրագիրը ՄԹ, Պաթթայի և Բանգկոկի ուսանողական ավաններում:
Իմ այցի ընթացքում ես կանցկանցեմ հարցազրույցներ մի քանի թեկնածուների հետ` Ռեգենտի դպրոցում հայոց լեզվի և մշակույթի դասավանդման համար: Ես նաև հուսով եմ, որ սա շատ լավ հնարավորություն կընձեռի արտերկրի հայերին հետաքրքրություն ցուցաբերել իրենց երեխաներին մեր լավագույն դպրոցներում ուսման տալու գործում, որպեսզի նրանք սովորեն նաև իրենց մայրենի լեզուն, ինչպես նաև հայ գրականությունը և Հայաստանի պատմությունը: Հայկական դասաժամերը բաց են լինելու նաև օտարազգիների համար, և ես հավատում եմ, որ սա մեծ հնարավորություն է շատ ոչ հայ ուսանողների համար գիտելիքներ ձեռք բերել զարմանահրաշ ազգի և հինավուրց հայոց լեզվի մասին:
Գլոբալ Բրիջ Կրթական կենտրոնը, որը հանդիսանում է Ռեգենտի դպրոցի պաշտոնական ներկայացուցչությունը Հայաստանում և ստեղծվել է մեր ավագ շրջանավարտներ Հայկ և Աննա Հարությունյանների կողմից, կտեղեկացնի ձեզ հետագա զարգացումների մասին»:
«Մենք դե՛մ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» նախաձեռնող խումբը հայտնում է, որ նամակի բովանդակությունից բխող իրավիճակի փոփոխության առնչությամբ նախաձեռնող խումբը հանդես կգա լրացուցիչ հայտարարությամբ։
Tert.am
Քանի հայոց «այբ-բեն» -ը կապրի, հայը չի մեռնի... Ավ. Իսահակյան
Mko, Ուշադիր կարդա: Գրառմանս մեջ գոնե մի տեղ տեսար գրած Օտարալեզու դպրոց՞
Ինչ կապ ուներ, որ օտարալեզու դպրոցը բերեցիր մեջ գցեցիր:
Ասածս էն է, որ պետք չի մարդկանցից պահանջել ավելին, քան կարող են: Հայը, ինչքան էլ սուրբ ու քրիստոնյա ազգ լինի, օդով սնվել չի կարող, ու գիտես, այդպիսի փիս սովորությունը ունի,մեկ-մեկ ոտել է ուզում... դրա համար մարդիկ լքում են հայրենիքը...
Իսկ այդ սիրիահայը թող գա էստեղ ապրի նոր խոսա...
Սովորել են... թառեն ծառին, վերևից ցուցմունքներ տան....
հ.գ. Դպրոցների հարցը չեմ քննարկում
---------- Ավելացվել է՝ 20:29 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 20:25 ----------
Ան ջան, արի ուղղակի մեզ անուն չպցնենք, էլի ... բոլոր ազգերի մեջ էլ դա կա... թե արխայիկ ժամանակներում, թե միջնադարում, թե հիմա, ԲՈԼՈՐ ազգերի մոտ սովորություն կա իրարից անուններ "գողանալ":
Այս առումով էլ հայերը սովորական մարդիկ են, ոչ ավել, ոչ պակաս: Որ մի գեղեցիկ բառ են լսում, կրկնօրինակում են: Չէ որ կա այսպես կոչված միջազգային անուններ: Սա էլ հենց ապացույցն է, տարբեր ազգեր այնքան են իրար մեջ նույն անունները դրել, որ որոշ բարեհնչյուն անուններ դառել են միջազգային: Հայերին դրա համար վառելու կարիք չկա
---------- Ավելացվել է՝ 20:37 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 20:29 ----------
Տո չէ հա՞՞՞ Էդ ուզում ես ասես էն միլիոնավոր համայնքը, որ մի քանի հարյուր տարի ա արդեն ապրում ա օտար հողերում, էն որ համայնքի հետ ա շփվում, հայկական եկեղեցի ա գնում ու ամբողջ սրտով Հայաստանի համար ա ցավում, դա հայ չեն, հա՞
Հայը էնքան ժամանակ ա հայ, քանի իրան հայ ա համարում, անկախ լեզվից ու քո պիտակներից: Թե մենակ մեր ազիզ Մասիսին նայելը ու մեր ազիզ մասիվի բարբառով խոսելը հայ լինելու համար դեռ հերիք չի: Էդ ընթացքում էնքան կարելի ա հայ ազգին խայտառակ անել, որ...
---------- Ավելացվել է՝ 20:42 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 20:37 ----------
Բոլոր շահագրգիռ կողմերին. հայ ազգը ոչ բոշա ա ոչ էլ ուրիշ ազգերի ներկայացուցիչ ՄԱՐԴԿԱՆՑԻՑ տարբերվում ա: Նույնիսկ ես կասեի, որ հայերը շաաատ նստակյաց ազգ են, հազար տարին մեկ են ապրելու տեղը փոխում, իսկ այ մյուս ազգերը՝ Եւրոպացիք, Ամերիկացիք, Չինացիք, սաղ... սաղ... սաղ.... շատ թեթև են նայում այդ հարցին եւ շատ հեշտությամբ փոխում են իրենց ապրելու տեղը աշխատանքի հետ կապված:
Ամերիկացին կարող է աշխատանքի առաջարկ ստանալ ու մի գիշերում իրերը հավաքել թռնել մյուս ափ, Չինացիք, Հնդիկները գնումեն Դուբայ, Սինգապուր, Եւրոպացիք գնում են Ամերիկա, Ամերիկացիք էլ՝ խառը...
Էնպես որ, պետք չի մեզ անուն կպցնել: Եթե ստեղ նորմալ կյանքի պայմաններ լինեին, ոչ ոք չէր գնա: Իսկ դուք ուզում եք, որ մարդ եթերով սնվի, փողոցների ք..ք /սօրրի/ անտեսի, ամեն քայլափոխին փող պոկելը, կեղտը, խաբեությունները անտեսի, ճնշված ապրի՝ դրսի գեղեցկ կյանքը տեսնելով ու դեռ չբողոքի ՛/չընդդիմանա/ տենց չի լինում
Some are born to sweet delight,
Some are born to an endless night,
End of the night...
Սամսար (19.07.2010)
Ֆրեյա ջան, էստեղ ոչ ոք չի ուզում, որ որևէ մեկը սոված մնա, ու եթե ասածդ կապ չունի օտարալեզու դպրոցների հետ, ապա հարցերդ հարևան թեմաներում բարձրացրու: Թե՞ քո կարծիքով հայերեն իմանալը խանգարում է բարեկեցիկ ապրելուն:
իսկ որևէ մեկը նայե՞ց երեկ Վարդան Պետրոսյանի զրույցը այս թեմայի շուրջ
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ